Morgunblaðið - 29.06.1965, Blaðsíða 8

8
MORCUNBLADID
Þriðjuclagur 29. júní 1965
Guðmundur Halldórsson,
forseti Landss. iðnmanna
MINNiNG
Kveðja frá Landssambandi
iðnaðarmanna.
GUÐMUNDUR Halldórsson, for-
seti Landssambands iðnaðar-
manna lézt að heimili sínu mánu-
daginn 21. júní sl., 61 árs að
aldri.
Guðmundur var kosinn forseti
Landssambands iðnaðarmanna á
22. Iðnþingi íslendinga í Reykja-
vík 4. nóv. 1960 og endurkjörinn
á 25. Iðnþinginu í Reykjavík 26.
okt. 1963.
Guðmundur Halldórsson naut
trausts og vinsælda meðal iðnað-
armanna, enda var hann maður
drenglundaður og kostaði frem-
ur kapps að vinna menn til fylg-
is við skoðanir sínar en að þvinga
fram aðgerðir í skjóli meirihluta-
valds. Hann gjörþekkti málefni
iðnaðarmanna enda voru afskipti
hans af þeim drjúgur þáttur í
ævistarfi hans. Reynsla hans og
þekking á þessu sviði reyndist
iðnaðarmönnum oft bæði dýrmæt
og heilladrjúg.
í starfi sínu sem forseti Lands-
sambandsins gerði Guðmundur
»ér far um að byggja upp lífræn
tengsl milli sambandsfélaganna
til að efla einingu og samstöðu
meðal iðnaðarmanna. Hann lét
ekkert tækifæri ónotað til að
vekja áhuga iðnaðarmanna á
þeim málum, sem þá vörðuðu,
enda var honum vel ljóst að ekki
var að vænta mikils árangurs af
starfi heildarsamtaka iðnaðar-
manna nema ríkjandi væri al-
mennur áhugi meðal þeirra
sjálfra á hinum faglegu málefn-
um og réttarstöðu þeirra í þjóð-
félaginu. Honum var það kapps-
mál að efla iðnmenningu þjóðar-
innar og auka veg íslenzkra iðn-
aðarmanna og skapa þeim álit
og virðingu meðal samborgara
sinna.
Störf Guðmundar Halldórsson-
ar í þágu félagssamtaka iðnaðar-
manna eru svo margþætt, að þau
verða ekki rakin hér í smáatrið-
um. En allt sem horfði til fram-
fara á sviði iðnaðar voru hans á-
hugamál, og hann var jafnan
reiðubúinn til að styðja hverja
þá hugmynd og vinna að fram-
gangi sérhvers málefnis, sem
stuðlaði að aukinni iðnmenningu
og auknum hróðri iðnstéttanna.
Með Guðmundi Halldórssyni er
fallinn valinn forystumaður í
sveit iðnaðarmanna. Landssam-
band iðnaðarmanna þakkar hon-
um óeigingjörn og heilladrjúg
störf í þágu íslenzkra iðnaðar-
manna. Það gagn, sem hann vann
stétt sinni, verður seint fullþakk-
a&
t
f DAG fer fram frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík útför forseta
Landssambands iðnaðarmanna,
Guðmundar Halldórssonar húsa-
smíðameistara.
Guðmundur lézt snögglega að
heimili sínu mánudaginn 21. þ.m.
Með Guðmundi er fallinn, á
bezta aldri, einn af fremstu og
beztu mönnum í forystuliði iðn-
aðarmanna, verður það skarð,
sem nú er höggvið í þá fylkingu
vandfyllt.
Guðmundur var um fjölda ára
einn af fremstu forystumönnum
í samtökum iðnaðarmanna í
Reykjavík, bæði í sérfélögum
byggingamanna og í heildarsam-
tökum þeirra, og nú á annan ára-
tug í forystu Landssamtaka iðn-
aðarmanna.
Guðmundur var fæddur 7. des.
1903 að Gröf í Miklaholtshreppi
í Hnappadalssýslu. Ólst hann þar
upp hjá foreldrum sínum og
dvaldi þar fram til 1929. Á upp-
vaxtarárum sínum vann hann
alla algenga vinnu eins og geris
til sveita. Tók hann.ungur þátt
í Ungmennafélagshreyfingunni í
sveit sinni, mun sá félagsskapur
hafa orðið honum, sem svo mörg-
um öðrum á þeim árum, drjúgt
veganesti undir það starf, sem
beið hans í samtökum iðnaðar-
manna.
Árið 1929 fluttist Guðmundur
Halldórsson til Reykjavíkur og
hóf nám í húsasmíði hjá Sig-
mundi Halldórssyni bróður sín-
um, síðar byggingafulltrúa í
Reykjavík, sem lézt á síðastliðnu
ári. Svo vel þekkti ég Sigmund
frá þeim tíma, að ég er þess full-
viss að hjá honum hefur Guð-
mundur fengið góðan skóla og
undirbúning undir síðari fjöl-
þætt störf í iðnaði og félagsmál-
um.
Guðmundur lauk sveinsprófi í
húsasmíði árið 1934 með ágætum
vitnisburði. Árið 1935 réðist.hann
til Kornelíusar Sigmundssonar,
múrarameistara, serm þá var með
umsvifamestu byggingameistur-
um í Reykjavík og var Guðmund-
ur hjá honum allt til 1943. Komu
þá fljótt í ljós forystuhæfileikar
Guðmundar, því síðari árin var
hann yfirsmiður hjá Kornelíusi.
Árið 1943 réðist Guðmundur til
Byggingafélagsins Brúar sem yf-
irsmiðar og varð fljótlega fram-
kvæmdastjóri þess, og gegndi því
starfi þar til 1956, að hann réðist
til Reykjavíkurborgar sem eftir-
litsmaður með öllum húseignum
borgarinnar, gegndi hann því
starfi til æviloka.
Hvar og að hverju sem Guð-
mundur gekk hafa skýrt komið
í ljós hans ágætu forystuhæfi-
leikar og var hann því ávallt
mjög eftirsóttur til allra starfa,
og kom það ekki sízt fram í hin-
um fjölmörgu félagsmálastörfum,
sem hann leysti af hendi.
Að loknu iðnprófi gekk hann í
Trésmiðafélag Reykjavíkur, sem
þá var samfélag meistara og
sveina og má segja að þá um leið
hafi hafizt félagsstörf hans fyrir
samtök iðnaðarmanna, sem hafa
staðið viðstöðulaust fram til síð-
ustu stundar og ávallt í vaxandi
mæli og ábyrgð. Var hann fljótt
kosinn í stjórn Trésmiðafélagsins
og formaður þess um árabil .
Þegar að því kom að Trésmiða-
félaginu var skipt árið 1954 i
meistara- og sveinafélag, gerðist
Guðmundur stofnandi að meist-
arafélaginu og var kosinn fyrsti
formaður þess. Hann var hvata-
maður að stofnun Meistarasam-
bands byggingamanna og um
fjölda ára fulltrúi'trésmiða í Iðn-
ráði Reykjavíkur og formaður
þess síðustu 15 árin.
Guðmundur var kosinn í stjórn
Landssambands iðnaðarmanna ár
ið 1952 og kosinn forseti þess 1960
og hefur verið það síðan.
Frá 1956 hefur hann verið full-
tfúi Landssambandsins í Iðn-
fræðsluráði og verið varaformað-
ur Iðnaðarmannafélagsins í Rvík
um árabil. Hann var í stjórn Nor-
ræna byggingadagsins, Sýningar-
samtökum atvinnuveganna, i
stjórn Iðngarða h.f. frá stofnun
þeirra, í vörusýninganefnd og í
stjórn Húsfélags iðnaðarmanna.
Hann var í nefnd þeirri, sem end-
urskoðaði iðnfræðslulögin og end
urskoðandi Iðnaðarbanka íslands
h.f. Margt fleira mætti telja af
félagsstörfum, sem Guðmundi
hafa verið falin, en ég læt hér
staðar numið.
Öll þessi fjölþættu félagsstörf
voru unnin sem aukástörf í hvíld
ar og frítímum frá oft umsvifa-
miklum daglegum störfum, má
af því ráða að hvíldartíminn hef-
ur ekki oft verið langur, því
aldrei sparaði Guðmundur tíma
eða fyrirhöfn, því að starfið var
honum allt.
Vegna langs starfstíma við fjöl
þætt iðnaðarstörf, mikillar
reynslu í félagsmálum og afbragðs
upplags, reyndist honum ávallt
auðvelt að vinna að félagsmálum
iðnaðarmanna og vera í forystu
þeirra, enda hafa iðnaðarmenn
eins og reynslan sýnir, óspart not
að sér það á liðnum árum, með
því að fela honum sivaxandi störf
og ábyrgð.
Guðmundur kvæntist 16. nóv.
1931 eftirlifandi konu sinni, Jó-
hönnu Lovísu Jónsdóttir frá Höfn
í Fljótum. Hefur sambúð þeirra
verið með ágætum. Má nærri
geta að ósjaldan hefur það
skapað óþægindi og erfiði fyrir
eiginkonu og fjölskyldu, öll þau
störf sem Guðmundur hafði með
höndum og fáar hljóta að hafa
verið stundirnar, sem hann gat
verið óskiptur með fjölskyldu
sinni, en óhætt má fullyrða að
án góðrar konu hefði honum ekki
tekizt að ljúka sínu dagsverki,
enda var hún honum sú stoð, sem
þurfti og stóð við hlið hans í öll-
um hans störfum.
Þau hjón eignuðust þrjár clæt-
ur, tvær þeirra eru búsettar í
Reykjavík og ein í Danmörku.
Að Guðmundi Halldórssyni látn
um er sár harmur kveðinn, ekki
eingöngu að eftirlifandi konu
hans og fjölskyldu, heldur og að
samstarfsmönnum og vinum um
allt land, en bót er í harmi að
minnast hans góðu og miklu
verka og sem framúrskarandi
góðs félaga.
Ég flyt Guðmundi látnum þakk
ir fyrir löng og góð kynni og
góða samvinnu okkar á milli öll
þau ár, sem við höfum starfað
saman, ég flyt honum einnig
þakkir iðnaðarmanna fyrir öll
störfin, sem hann vann í þeirra
þágu.
Eftirlifandi konu hans og öðr-
um ástvinum færi ég hugheilar
samúðarkveðjur og bið þeim
styrks og blessunar frá þeim sem
öllu ræður.
Vigfús Sigurðsson.
t
AÐ kvöldi þess 21/6 þegar mér
barst tilkynningin um andlát
Guðmundar Halldórssonar, for-
seta Landssambands iðnaðar-
manna, kom fregnin algjörlega
flatt upp á mig, því að fyrir
nokkrum dögum vorum við sam-
an í góðum veizlufagnaði og þá
var hann eins og hann átti að
sér, glaður og reifur og enga
veilu var hægt að sjá á heilsu
hans.
Því varð það með mig, eins og
margan hendir, að þótt við vit-
um að lögmálið er, að dauðinn
ber á hvers manns dyr einhvern
tíma og oft þannig að ekki er
gert boð á undan, þá finnst manni,
að það sé svo fjarstæðukennt þeg
ar um vini manns er að ræða eða
nánustu ættingja.
Þetta kvöld varð mér ákaflega
dapurt. Mér gekk illa að dreifa
huganum frá þeirri sorglegu
staðreynd að Guðmundur Hall-
dórsson væri algjörlega horfinn
héðan. Minningarnar hrönnuðust
upp frá liðnum samverustundum
okkar. Ég man hann fyrst þegar
hann óvenjulega fallegt ung-
menni þeysti í hlað á Búðum, á-
samt föður sínum, sem annaðist
póstferðir á sunnanverðu Snæ-
fellsnesi áður en bílferðir hófust.
Halldór faðir Guðmundar var
höfðingi í héraði, glæsimenni og
framúrskarandi góðmenni. Hesta
maður mikill og átti ævinlega
góða hesta. Það var því góðra
gesta von, þegar þá feðga bar að
garði.
Leiðir okkar liggja svo aftur
saman hér í Reykjavík frá árinu
1928, að báðir fara í iðnnám og
í skóla. Þar skarar Guðmundur,
sem víðar, fram úr öðrum sakir
góðra gáfna og námshæfileika
sinna.
í félagsmálum iðnaðarmanna
störfuðum við mikið saman, fyrst
í Meistarafélagi húsasmiða, en
eins og kunnugt er var Guðmund
ur fyrsti formaður þess félags og
gerður að heiðursfélaga á 10 ára
afmæli þess. Hann var einn af
aðalhvatamönnum að stofnun
Meistarasambands bygginga-
manna, þegar hann var formað-
ur Meistarafélags húsasmiða.
í stjórn Iðnaðarmannafélagsins
í Reykjavík hefir Guðmundur
verið um allangt skeið og starfað
þar af sama áhuga og einlægni
eins og hans var vani áð málefn-
um iðnaðarmanna.
Þótt Guðmundur hafi starfað í
ótal stjórnum og nefndum í þágu
iðnaðarsamtakanna, sem ekki
verða talin upp hér, þá hafi reynt
mest á hann eftir að hann var
kosinn forseti Landssambands
iðnaðarmanna og var þar með
fyrirsvarsmaður iðnaðarmanna-
samtakanna utan lands sem inn-
an. Þá raun hefir Guðmundur
staðizt með mestu prýði.
Á Iðnþingum og með fyrir-
lestrahaldi úti á landsbyggðinni
hefir Guðmundur unnið stéttinni
ómetanlegt gagn sem seint verð-
ur fullþakkað.
Stéttabarátta í lýðfrjálsu landi
hlýtur alltaf að verða og ég held
óumflýjanleg, og má kannski
segja að hafi gengið einum of
langt stundum. Guðmundur Hall
dórsson var aldrei harður kaup-
kröfumaður fyrir hönd stéttar
sinnar, hann leit ævinlega með
sanngirni á þau mál, með tilliti
til annarra stétta þjóðfélagsins og
þjóðarheildarinnar. Aftur á móti
átti hann ekki gott með að þola
ef iðnaðarstéttin var fyrir borð
I borin af því opinbera í saman-
burði við aðrar atvinnugreinar.
Þessi kveðju- og minningarorð
eru orðin fleiri en ég ætlaði í
fyrstu. Mér er kunnugt um að
aðrir muni minnast Guðmundar,
geta um uppriana hans og ævi-
starf.
Ég þakka Guðmundi Halldórs-
syni af heilum hug fyrir allt það
góða sem hann hefir látið mér í
té á okkar samferðalagi, fyrir
glaðværð hans, fyrir bjartsýni
hans á að koma góðum málum
fram og fyrir góðvild hans, sem
var hans aðalsmerki á hverju
sem gekk í blíðu eða stríðu.
Að endingu vil ég votta samúð
mína konu hans, börnum og
barnabörnum, systkinum, svo og
öðru venzlafólki.
L F.
t
í DAG verður til moldar bor-
inn Guðmundur Halldórsson, for
seti Landssambands iðnaðar-
manna, en hann lézt úr hjarta-
bilun 21. júní s.l. Guðmundur
var fæddur 7. desember 1903 i
Gröf í Miklaholtshreppi i
Hnappadalssýslu, sonur Halldórs
Bjarnasonar, hreppstjóra, og
fyrri konu hans Þuríðar Jóns-
dóttur. Guðmundur vann í æsku
við bú föður síns, en 1929 flutti
hann til Reykjavíkur og hóf
nám í húsasmiði hjá bróður sín-
um Sigmundi Halldórssyni, sem
síðar var byggingafulltrúi I
Reykjavík og lézt á s.l. ári. Burt-
fararprófi frá Iðnskólanum i
Reykjavík lauk Guðmundur
1933 og sveinsprófi í húsasmíði
1934. Vann hann síðan að húsa-
smíði hjá Korneiiusi Sigmunds-
syni, múrarameistara, og sem
yfirsmiður frá 1937 til 1943. Ár-
ið 1943 réðst Guðmundur til
Byggingafélagsins Brúar h.f.
sem yfirsmiður og varð síðar
framkvæmdastjóri þess fyrirtæk
is. Hjá Reykjavíkurborg hóf
Guðmundur störf 1956 og hafði
þar eftirlit með húseignum borg
arinnar.
Árið 1931 kvæntist Guðmund-
ur eftirlifandi konu sinni Jó-
hönnu Lovísu Jónsdóttur og
áttu þau þrjár dætur: Kolbrúnu,
gift er Viggó Sigurðssyni,
verzlunarstjóra í Reykjavík,
Auði, sem starfar í Iðnaðar-
bankanum og Þuríði, sem bú-
sett er í Danmörku og gift þar-
lendum manni.
Störf Guðmundar að félags-
málum iðnaðarinanna voru mik-
il, enda voru honum snemma fal
in margvísleg trúnaðarstörf.
Hann var í stjórn Trésmiðafé-
lags Reykjavíkur í 10 ár og for-
maður frá 1947-1950. Guðmxmd-
ur var einn af stofnendum
Meistarafélags húsasmiða 1954
og fyrsti formaður þess félags
og heiðursfélagi. Hann var einn
af hvatamönnum að stofnun
Meistarasambands bygginga
manna 1958. Guðmundur var
fulltrúi iðnfélags síns í Iðnráði
Reykjavíkur um árabil og for-
maður frá 1950.
í stjórn Landssambands iðn-
aðarmanna var Guðmundur kos-
inn 1952 og forseti sambandsins
1960. í starfi sínu sem forseti
Landssamibands iðnaðarmanna
vann hann ágætt starf, með þvl
að halda uppi lífrænu sambandi
við hin einstöku sambandsfélög
og efla samheldni og einingu
iðnaðarmanna.
Mörg störf önnur en þau, sem
hér hafa verið talin, innti Guð-
mundur af hendi. Hann átti m.
a. sæti í stjórn Iðnaðarmanna-
féiagsins í Reykjavík, í stjórn
Norræna byggingardagsins, Sýn-
ingasamtaka atvinnuveganna
h.f., varaformaður Iðngarða h.f,
í prófnefnd húsasmiða, endur-
skoðandi Iðnaðarbankans og I
stjórn Norræna iðnsambandsins.
Trúnaðarstörf þau, sem Guð-
mundi Halldórssyni voru falin
í félögum þeim og stofnunum,
sem hann starfaði í, sýna betur
en hrósyrði það traust, er til
hans var borið og það mikla
starf, sem hann vann í þágu iðn
aðarins og iðnaðarmanna.
Ég minnist samstarfs okkar
Guðmundar í iðnaðarmálum I
dagsins önn og á gleðistundum,
ferða til iðnaðarmannafélaga úti
á landsbyggðinni og Iðnþinga.
Mér kemur í hug hversu oft við
ræddum okkar sameiginlegu á-
hugamál og hversu hreinskipt-
inn Guðmundur var, og ég minn
ist þess, að við höfðum uppi á-
form nm að ræða við iðnaðar-
armenn á Akureyri um iðnaðar-
mál á þeim tíma, sem ég er nú
að skrifa þessa minningargrein.
Guðmundar Halldórssonar
mun ég ætíð minnast sem góð*
°g frjálslynds manns.
Með innilegri samúðarkveðju
til ekkju hans, barna og annarra
aðstandenda.
Bragi Hannesson.
t
Guðmundur Halldórsson húsa-
smiðameistari er dáinn. Við er-
um að kveðja hann hinztu
kveðju í dag. Þetta er hin sorg-
lega staðreynd, sem kom okkur
samstarfsmönnum hans, ekki síð
ur en vandamönnum, mjög á ó-
Framh. á bls. 18