Morgunblaðið - 01.09.1965, Blaðsíða 11
Miðvikudapur í. sept. 1905
MORGUNBLADID
11
é þær þrjár, á hún þær all-
•r“, segir hann þá.
I Jæja, nú vaknar hún, þessi
þlessaður aumingi, og heldur
eð sig hafi dreymt eintóma
vitleysu, sem enginn marki.
Hún nefndi ekki drauminn
við nökkurn mann á spítal-
enum, en síðar fékk hún
tækifæri til að ganga úr
ekugga um, að hann hafði við
rök að styðjast og tala dætr-
anna kom heim og saman. Þá
varð hún svo ógnarglöð, þéssi
blessúð manneskja, sársjúk
eins og hún var. En af þessu
eérðu að stúlkurnar eru í góð-
iun höndum. Ég trúi á drauma
— að þeir séu fjöllin úr þok-
unni. Og ég er örugg í þeirri
vissu að himnariki er ein-
hvers staðar, ég veit ekki upp
é breiddargráðu hvar, — en
einhvers staðar á bak við.“
— ★ —
„Ég er“ sagði nú gamia kon-
en, „fædd 1. september 1865
eð Bjallanum á Landi; þar
bjuggu foreldrar mínir,
Magnús Magnússon og Arn-
heiður Böðvarsdóttir. Þau
Cuttust að Holtsmúla þegar ég
var sjö ára, en þá jörð átti
faðir minn einnig, enda var
hann efnaður álitinn. Ég
kynntist aldrei skorti í æsku,
en í þá daga var ekki fleygt
mat, þó efni væru á heimili.
Hver maður fékk sinn
íkammt, en þó ekki skorið
við nögl.
Ég giftist Þorvarði Jónssyni
frá Hólum í Stokkseyrar-
hreppi. Við kynntumst eins og
gengur. Ég valdi hann sjálf,
©g það fór vel. Hann var
fæddur 1861 og lézt — við
ekulum sjá, ég man það ekki
•lveg. Það var fyrir örfáum
árL.m.“
Þorvarð, vegna þess að mig
dreymdi aldrei fyrir neinum
óhöppum á sjónum. En hann
dreymdi oft nokkuð glöggt
fyrir vertíðinni. Stundum
vissi hann svotil upp á fisk
hver yrði hásetahluturinn.
Hann hrúkaði upp í sig, og
dreymdi venjulegast að hann
ætti svo og svo mikið skro;
þegar hann dreymdi mikið
magn varð hluturinn góður,
annars lélegur. Af þessu
sérðu, hvað honum Þorvarði
minum hefur þótt gott að
taka upp í sig. Einu sinni
dreymdi hann fyrir því, að
hásetarnir fengju 700 í hlut
eftir vertíðina og sagði þeim
frá því. Það stóð heima. En
segðu mér, tekur enginn upp
í sig lengur? Það er skárra
en margt annað.“
„Saknarðu þess ekki að
hafa ekki Þorvarð hjá þér?“
spurði ég.
„Ójú, en-------Það hefði
verið hlýtt að hafa hann, en
ég gat ekki annað en fagnað
því að hann fékk hvíldina,
biindur orðinn og farinn að
kröftum. Það er ekkert sæld-
arbrauð, þegar heilsan bregzt.
Ég hef enn gaman af að lesa
og prjóna, ég á vont með að
vera iðjulaus. Ég hefði sakn-
að hans ef hann hefði farið
fyrr, svo ég hef verið eins
lánsöm og hægt er; heilsan
öbiluð í eílinni og löngun til
að prjóna eða lesa biessaða
Passíusálmana, ekki get ég
þakkað það eins og vert er.
Og svo stóð Þorvarður við
hlið mér meðan stætt var.“
„Hvernig tók Þorvarður
andstreyminu?"
„O, hann tók því vel. Það
Þetta er skáldskapur við
mitt hæfi.“
„Já, þetta er bara gott“
sagði ég.
„Það er nú líklegast" sagði
gamla konan og horfði fast á
mig. „Ég kann öll erindin eins
og Faðirvorið, en það er ekki
vert að stæra sig af því. Það
tekur enginn af sjálfum sér,
nei, það er ógert. Mér hefði
þótt gaman að læra, held ég.
Við kváðumst oft á, krakk-
arnir, það var góður skóli.
Mikil lifandis ósköp lærði
maður þá af vísum.“
„Varstu í Meðalholtum,
þegar þú sást álfana?" spurði
ég nú.
„Ég sá aldrei álfa“, sagði
Vigdis snöggt og ákveðið,
sannleikurinn er henni í blóð
borinn. „En ég trúi því að
huldufólk sé til“, bætti hún
við. „Eitt sinn þegar ég gekk
prjónandi að Hrútsstöðum yf-
ir götulaust hraunið, sá ég
fallegan litamosa og reif hann
upp. Ég var 'með gleraugun.
mín í svuntuvasanum og þeg-
ar ég ætlaði að grípa til þeirra
á bænum voru þau horfin. Ég
þóttist þess nú fullviss, að ég
mundi aldrei sjá þau aftur.
Það var mikill skaði og fólkið
vorkenndi mér, en ég hélt
mér væri það rétt mátulegt:
ég hefði ekki átt að vera að
plokka torfið af klettaþökun-
um hjá huldufólkinu.
Nú leið og beið, vikur, mán-
uðir — og ég finn ekki gler-
augun. Þá er það eitt kvöld
að ég geng heim að Brennu
og fer aðra leið en að
Hrútsstöðum. Á leiðinni fer
ég allt í einu að hugsa með
sjálfri mér, að ég hefði aldrei
litið niður fyrir fæturna á
mér til að athuga, hvort ég
sæi ekki gleraugun einhvers
staðar í hrauninu. Mér datt
auðvitað ekki í hug, að það
mundi bera neinn árangur að
líta nú niður, þar sem ég
væri á allt annarri leið en
þegar ég týndi gleraugunum.
En bíddu nú hægur — ég
geng slétta grund eftir kinda-
slóða og horfi svo sem snöggv-
ast niður fyrir fæturna á mér.
Þá sé ég hvar gleraugun liggja
í götuslóðanum, eins og tvö
skref frá mér. Ég átti ekki
orð, svo undrandi varð ég.
Ég stóð dálitla stund og virti
gleraugun fyrir mér, áður en
ég tók þau upp. Þú hefðir
átt að sjá undrunarsvipinn á
wsa&
t Hún sækir innrammað
minningarspjald um Þorvarð
sinn, það hangir á veggnum.
Hún réttir mér það. „Hvað
Btendur þarna?“ spyr hún.
„Að hann hafi dáið í marz
1946“ segi ég. „Ha? Þetta er
ekki lengi að líða,“ segir hún
undrandi. Og eftir dálitla
þögn bætir hún við: „Þorvarð-
ur var duglegur og heppinn
formaður. Hann reri frá Loft-
etaðasandi og veiddi vel. Við
bjuggum í Meðalholtum, en
*á bær er nú í eyði — og ég
þóttist hugsa um skepnurnar
meðan hann var á vertíð. Ég
kveið stundum fyrir því, en
þótti það ekki beinlínis leið-
inlegt, þegar ég var komin að
því. Ég var aldrei hrædd um
hann á vertíðinni, þó oft væri
brimasamt á Loftsstöðum. Ég
held það hafi verið tillag. Ég
held það stjórni enginn því
igóða nema hann.“ „Hver?“
epurði ég. „Hver heldurðu
eiginlega, drengur minn?“
Hún skoðaði mig sem
enöggvast rannsakandi aug-
um. „Auðvitað guð, eða gat
þér dottið einhver annar í
hug? Og svo leið mér betur
og var ekki eins hrædd um
gerði hann. Hann stóð ekki
úti á gatnamótum og mögl-
aði þó það væri eitthvað,
o nei,
að hafa um sína harma fátt
held ég bótin eina“.
„Mér er sagt að þú kunnir
margt eftir séra Valdimar
Briern."
„Já, ég kann margt eftir
hann og ýmislegt eftir aðra.
Við gætum setið hér daga og
nætur, ef við ættum að rifja
það allt upp. Allt eftir séra
Valdimar er auðlært Þegar
séra Sigurður á Útskálum
kvaddi söfnuð sinn, voru hon-
um gefnir ýmsir gripir úr
gulli. Þá orti séra Valdimar
þakkarkvæði í orðastað séra
Sigurðar. Það voru tiu erindi,
það síðasta svona:
Þá gripi er þér gáfuð mér
ég guð bið launa yður
með dýrgrip þeim er æðst-
ur er,
sem er hans náð og friður.
Um síðir gull og silfur mást
og sjást þess engin merki
En guðs ei þrýtur eilíf ást
í alheims sigurverki.
fólkinu á Brennu, þegar ég
sýndi því gleraugun. En á því
hef ég trú — og hún er ekki
með pllu út í bláinn, — að
huldufólkið hafi lagt gleraug-
un þarna við fætur mína. Ójá,
huldufólk er til. Það vissi
móðir séra Matthíasar, Þóra
í Skógum. Hún átti ekki svo
litil skipti við það. Og hafi
huldufólk einhvern tima verið
til, þá er það enn til, máttu
vita. Ekki svo að skilja að ég
sé skyggn eða sjái, nei, nei,
það hef ég aldrei sagt. En
reynslan er ekki blind."
Svo setti hún upp gleraug-
un og fékk sér molasopa. Þeg-
ar hún hellti kaffinu úr kiönn
unni skalf hönd hennar ekki
hið minnsta. Stérk hlýtur hún
einnig að vera sú hönd sem
hefur gefið gömlu konunni
þetta óbilandi þrek. Hún hef-
ur ávaxtað sitt pund í trausti
þess að hann sem stjórnar „al-
heims sigurverki" sleppi ekki
af henni hendi. Passíusálmar
séra Hallgríms voru ekki ort-
ir til einskis. Svo bregður
old við aðra.
M.
Enskunámskejð í Encjlandi
Ný námskeið hefjast á vegum Ccanbrit 20. septem-
ber nk. 24. tíma kennsla á viku. — Dvöl hjá góð-
um fjölskyldum. — Umsóknir þyrftu áð berast, sem
allra fyrst. — Upplýsingar gefur Sölvi Lysteins-
son, sími 14029.
Laus staða
Staða kennara í vélfræði við bændaskólann að Hól-
um í Hjaltadal er laus til umsóknar. — Laun sam
kvæmt hinu almenna launakerfi ríkisstarfsmanna.
Umsóknir sendist fyrir 15. september nk. til land-
búnaðarráðuneytisins, Arnarhvoli.
Landbúnaðarráðuneytið, 30. ágúst 1965.
Nauðungaruppboð
Eftir kröfu Gjaldheimtunnar í Reykjavík, o. fl.,
fer fram nauðungaruppboð að Síðumúla 20, hér 1
borg, fimmtudaginn 2. september 1965, kl. 1,30 e.h.
Seldar verða eftirtaldar bifreiðir:
R-334, R- 1065, R-6383, R-7391, R-11660, R-12770,
R-13578, R-14348, R-14576, R-15070, R-15446,
R-15952, R-16750, R-17041, E-565, Y-297.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetaembæltið í Reykjavík.
Hvort sem lyfta
þarf hátt eða lágt
þungu eða léttu!
er verkið bezt af hendi leyst með
VALE
Hvers vegna?
Vegna pess, að enginn framleiðandi í heimi
framleiðir jafn fjölbreytt úrval af lyfti-
tækjum og VALE
Vegna þess, að enginn framleiðandi hefur
meiri reynslu í framleiðslu lyftitækja.
Vegna þess, að VALE leggur
fyrst og fremst áherzlu á framleiðslu sterk
byggðra tækja, sem eru tæknilega í farar-
broddi.
VALE
Merkið, sem heimurinn þekkir og treystir.
s. mmmm \ jonirsosf sr.
Grjótagötu 7 — Sími 24250.