Morgunblaðið - 01.09.1965, Page 20

20
MORCUNBLAÐID
Miðvikudapur 1. sept. 1965
VilhjáEmur Ögmundsson
Narfeyri — Kveðfa
Hann var flestuni hreinni og
beinni
hugumstærðin aldrei veil.
Vildi ekki í verstöð nemni
vera í skipulagðri seil ..
Bóndi kaus á bújörð sinni
bergja ilm úr töðugeil.
Þessar línur skáldsins komu
i hug minn er ég ákvað að festa
niður á blað nokkur kveðju og
þakkarorð um vin minn Vil-
hjálm Ögmundsson, sem alltof
fljótt hefir frá okkur verið hrif-
inn, mitt í dagsins önn, já í miðj
um klíðum við lausn ýmissa
flókinna stærðfræði spursmála
þar sem hann að undanfömum
árum hefUr haslað sér völl.
Hafði vakið á sér athygli fyrir
ritgerðir um flókin úrlausnar-
efni og vissulega var tekið eft-
ir þvi sem frá honum fór i þeim
efnum. Allsstaðar að úr heim-
inum, já frá allra ólíklegustu
stöðum hafði hann fengið þakk
ir fyrir sitt framlag og einmitt
nú í haust mun enn á ný birt-
ast eftir hann í stærsta stærð-
fræðitímariti veraldar, greinar
um stærðfræðileg efni. Og marg
ir spurðu: Hvað kemur næst?
Hann lét ekki mikið yfir sér
um dagana, hann Vilhjálmur á
Narfeyri, hafði ekki mörg orð
um hlutina og ef til vill af
því veittu færri því athygli en
skyldi hver hér var á ferð og
hvað hann hafði að segja. Hóg-
værðin var slík að þótt honum
væri vel kunnugt um frægð sína
á erlendum vettvangi, var um
það talað eins og þetta væri
miðlungi gert eða ekki meira.
Við fráfall hans er ekki ein-
ungis sveitin hans og vinir hans
fátækari, heldur þjóðin öll, og
nú stendur hún í mikilli þakk-
arskuld við hinn góða dreng.
Það var sama að hverju Vil-
hjálmur gekk um dagana, hann
var heill í hverju verki. Hvort
hann valdist til forystu fyrir
sveitungana eða aðra, öllu skil-
aði hann með þvi snyrtilega
handbragði sem þá einkenna er
leggja bæði hug og sál í verk-
efnið. Hann hafði fallega rit-
hönd stíll hans var einfaldur og
skír og hann kunni að semja
þannig að ekkert fór á milli
mála. En það sem mér er hann
minnisstæðastur er drengskapur
hans og tryggð. Um mörg ár
var hann hinn mesti aufúsugest-
ur á heimili mínu og var alltaf
komu hans fagnað. Eitthvað gott
ag skemmtilegt kom úr hverri
jferð hans. Ég á því bágt með að
sætta mig við þau umskifti sem
orðin eru. Sjálfum sér kunni
hann ekki að hlífa, og kom það
líka niður á honum að lokum.
Voru vinir hans búnir margsinn
is að orða við hann að leita sér
lækninga, en honum fannst allt
Verzlun
Til sölu bifreiðavarahlutaverzlun við Laugaveg.
Verzlunin er í leiguhúsnæði. —
Góðir greiðsluskilmálar.
FASTEIGNA- OG SKIPASALA
KRISTJÁNS EIRÍKSSONAR, HRL.
Laugavegi 27. — Sími 14226.
Sölumaður: Kristján Kristjánsson.
Kvöldsími 40396.
Oanskur símvirki
óskar eftir 4ra—5 herb. íbúð frá 1. október nk.
Upplýsingar hjá póst- og símamálastjórninni í síma
11-000.
Ebi hæð
til sölu, við Kársnesbraut 4 herb., eldhús og bað.
Laus fljótlega. — íbúðin ér 5 ára og í mjög góðu
ástandi. '■
RANNVEIG ÞORSTEINSDÓTTIR, HRL.
Laufásvegi 2 — Sími 13243.
Kennara vantar
við Barna- og unglingaskólann í Ólafsvík. — Ein
staða við unglingaskólann. — Aðalkennslugreinar:
enska og danska. — Ódýrt húsnæði.
Upplýsingar gefa skólastjóri og formaður skóla-
nefndar, Ólafsvík.
Stúlka óskast
til afgreiðslustarfa strax.
Upplýsingar í síma 37737.
IVIúlakaffi
annað þarfara, verkefnin vuru
svo mörg og tími enginn fyrir
sjálfan hann. Það gat beðið og
ekki var kvartað. Vilhjálmur
var mannkostamaður. Hver
heyrði hann leggja öðrum ann-
að en gott til? Hverjum neitaði
hann um bón ef hægt var að
framkvæma hana? Engum.
Þetta vita bezt vinir og sveit-
ungar. Vilhjálmur hafði yndi af
allri véltækni og notfeerði hann
sér út í æsar vélaaflið ef því
varð við komið í starfi hans.
Þegar hann gat eignaðist hann
vélar til jarðvinnslu. Hann
reiknaði jafnan út afrakstur og
getu vélanna og beitti þeim
þannig að þær báru arð. Ég
vissi til þess að hann kom þeim
vélum af stað sem aðrir höfðu
yfirgefið. Hans fyrsta útvarpsvið
tæki mun hafa verið úr mörg-
um tækjum sem höfðu gengið
sér til húðar í annarra þjónustu.
Hann gat líka leiðbeint um
meðferð véla og tækja. Vakandi
auga hafði hann fyrir öllum
framförum og nýungum. Oft var
hann með allskonar útreikninga
•þegar hann kom til mín og var
að láta mig sjá. Þótti mér aumt
að geta ekki verið betri áheyr-
andi eða hafa meiri skilning á
því sem hann þuldi, en mér
fannst þetta svo fjarstæðukennt
að ég bókstaflega gafst upp.
Svo munu margir eða flestir
hafa verið. Þetta var eins og
latína fyrir þeim. Ég dáði það
umburðarlyndi sem hann átti
þegar ég gat ekki sagt annað
en já og nei við hans skýring-
um. Einhverja nautn hafði hann
þó af að þylja þetta fyrir mér
þótt ég skildi ekki baun. Vil-
hjálmur hafði alltaf blýant í
vestisvasa sínum og blað í jakka
vasanum. Ef honum kom eitt-
hvað í hug þar sem hann var,
þá var það óðar punktað nið-
ur. Hann gisti oft á heimili okk-
ar. Var árrisull og oft voru ótal
tölur komnar á blaðið sem hann
var með áður en hinn eiginlegi
fótaferðatími var kominn. Ég
hefi af svo mörgu að taka í sam-
skiptum okkar Vilhjálms að
það yrði nóg í margar greinar.
Margar myndir skemmtilegar og
góðlegar svífa fyrir hugann er
ég rita þessar línur. Væri gam-
an að gera þeim betri skil á
öðrum vettvangi og hver veit
nema tóm gefist til þess. Vil-
hjálmur var alltaf glaður og
reifur. Ég man aldrei til að ég
sæi hann öðruvísi en ánægðan.
Hann hafði skemmtilega kímni-
gáfu og átti ekki langt að sækja
hana því faðir hans var orðlagð
ur fyrir léttlyndi og græsku-
laust gaman. Honum gleymdi
enginn sem sá hann. Svo var
og um Vilhjálm. Hann var höfð-
ingi bæði í sjón og raun. Fjöl-
mörgum trúnaðarstörfum gegndi
hann fyrir sveit og sýslu og er
það of langt að rekja. Allsstað-
ar var borið til hans traust og
því brást hann aldrei. Ég heyrði
hann aldrei segja ljót orð, öll
framkoman var fáguð. Hann
gafst ekki upp þótt starfsdagur
væri langur. Minnist ég þess
sérstaklega er hann sagði mér
frá viðureign sinni við tófuna
og minkinn,' en þau eru ótalin
grenin sem hann vann og mink
arnir sem hann banaði. Ég
þurfti að ná tali af honum í
vor, mig minnir það væri í júli
og hringdi inn að Narfeyri um
fimmleytið. Ég fékk það svar
að hann væri að eltast við mink
inn. Um kvöldið kom hann svo
í símann. Hafði hann þá banað
4 eða 5 þarna í nágrenninu.
Stundum varð hann að liggja
dægrum saman yfir greni. Upp-
gjöf var ekki í orðasafni hans.
Jú, stundum var nokkuð kalt,
og lá við að í mig kæmi hrollur
eftir haustnóttina, sagði hann.
Meira var ekki sagt. Það var
ekki verið að státa af slíku.
Þá má ekki gleyma heimilinu
hans Vilhjálms. Þar átti margar
fagnaðarfund á góðum degi.
Rausnin, snyrtimexmskan og
höfðingsskapurinn þar á efsta
tróni. Þau hjón voru jafnan sam
taka. Því er áfallið mikið fyrir
konu hans og börn. Sörnin sem
eru fyrirmynd hvar sem þau
koma. Það eru ekki margir dag-
ar síðan jarðarför fór fram að
Narfaeyri. Móðir húsbóndans
var til hinztu hvílu borin. í dag
er það sonurinn. Tvö högg í
sama knérunn. Drottinn gaf og
drottin tekur. Bak við allar
þjáningar skín miskunn hans.
Það þekkti Viihjálmur vel af
brattri ævigöngu. Hann talaði
oft um það og þá var engin
tæpitunga notuð. Litla kirkjan
í túninu hans átti huga hans.
Mörg sporin átti Vilhjálmur þar
á helgan stað. Honum þótti
vænt um sálminn: Ég heyrði
Jesú himneskt orð .. Já, hann
heyrði og tók eftir. Seinustu
göngunni tók hann með karl-
mannlegri ró og trúnaðartrausti.
Hann vissi að hann átti að búa
sig til ferðar og það gerði hann
rækilega. Kona hans fékk að
vera með honum seinustu stund
irnar. Hamingjan nær út yfir
gröf og dauða. Ég lifi í Jesú
nafni, í Jesú nafni ég dey. Þetta
gæti verið texti lífs Vilhjálms
á Narfeyri. Svo kom hann mér
fyrir sjónir. Og þannig reyndist
hann.
Vilhjálmur Ögmundsson var
fæddur í Vífilsdal í Hörðudal
í Dalasýslu 4. jan. 1897. For-
eldrar hans voru merkishjónin
Málfríður Hansdóttir af Hjalta-
línsætt og Ögmundur Hjartar-
son. Hjá þeim ólst hann upp.
Hann gekk einn vetur á Verzl-
unarskólann í Reykjavík 1912
til 1913 og auk þess var hann
einn vetur við verzlunarstörf í
Reykjavik. Að öðru leyti var
hann alltaf heima hjá foreldr-
um sínum unz harm giftist 1.
júní 1929, frú Láru Vigfúsdóttur
Hjaltalín, Jónssonar frá Brokey.
Hjónaband þeirra var hið ást-
úðlegasta. Þrjú eru börn þeirra,
Hulda gift í Reykjavík, Hreiðar
oddviti á Narfeyri og Reynir
sem hefir verið við eðlisfræði-
nám í Þýzkalandi undanfarin
ár. Kippir þeim drengjum i
kynið, manndómsmenn í hví-
vetna og til fyrirmyndar hvar
sem þeir koma. Þau Lára og
Vilhjálmur bjuggu eitt ár í Víf-
ilsdal hjá foreldrum hans, en þá
fóru þau að Narfeyri og þar
hefir bú þeirra staðið síðan,
vaxið og blessast á hinn bezta
hátt. Verður vegfaranda star-
sýnt á umbrotin þar og stórhug
þess er nú hefir kvatt. Ég veit
að uppskera Vilhjálms er hann
nú skiptir um heimkynni er
mikil. Það er mín huggun er
leiðir skilja. Honum verður
ekki gleymt af samferðamönn-
unum. Fjöldi vina hans fylgir
honum nú með þökk í huga sein
asta spölinn. Það verður tóm-
legra á Narfeyri þegar húsbónd
ann vantar. Ég veit líka að við
hjónin söknum þess mjög að sjá
hann ekki á heimili okkar,
glaðan og innilegan svo sem
hann alltaf var. En minningarn-
ar margar og bjartar verma
hugina. Skáldið segir:
Hlífir, vægir, eirir öngum
örlaganorn, þó verði ei sén.
Eitt er víst að allir göngum
undir sama jarðarmen.
Því skal það verða kveðja mín
til Vilhjálms Ögmundssonar
míns ágæta vinar að lokum um
leið og ég votta hans nánustu
innilega samúð, orð skáldsins í
sama kvæði og hér að ofan er
tilfært:
Sig í bjarmans víða veldi
viðrar hugur þroskamanns
þess er slöngvar augnaeldi
út í fjarska stjörnuranns.
Árla dags og eins á kveldi
ótalmargir sakna hans.
Árni Helgrason.
MACKII NTOSH - MA CKINTOSH
IVtunch ies súkk ulaðikex f æst víða
Einkaumboð fyrir John Mackintosh & Sons Ltd. Norwich.
ACTIVE .
íslenzk - Erlendn verzlnnnrfélngið hf. Tjarnargötu 18. — Sími 20-400. , 1