Morgunblaðið - 01.12.1965, Blaðsíða 6
9
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudágur 1. des. 1965
Leiðbeiningar um meðferð
íslenzka fánans
DÓMS- og kirkjumálaráðuneytið
sendi dagblöðunum í gær til birt-
ingar „Leiðbeiningar um með-
aEerð íslenzka fánans", sem út
verða gefnar í dag, 1. desember.
íslenzki fáninn er á þessu ári
50 ára, en 1. desember 1918 varð
hann ríkisfáni.
Skátafélagsskapurinn hefur
tekið að sér að gangast fyrir
kynningu á þessum reglum í
skólum landsins og á annan ihátt.
Mun það starf hafið víða um
land næstu daga.
LEIÐBEININGAR
L Hlutföll fána og stangar
Þegar fánastöng er fest i
jörðu, á lengd hennar að vera
fimm sinnum breidd fánans, en
2% sinnum standi stöngin ská-
halt úr frá húsL
Z. Flaggtími
Á tímabilinu frá 1. marz til
31. október má ekki draga fána
að hún fyrr en kl. 8 árd. og írá
L nóv. til febrúarloka ekki fyrr
en kl. 9 árd. Fáninn má ekki vera
uppi lengur en til sólarlags og
aldrei lengur en til kl. 8 síðd.
nema flaggað sé á stað við úti-
samkomur, þá má láta fánann
vera uppi meðan samkoman var-
ir og bjart er, þó ekki lengur en
til miðnættis.
3. Fáni í hálfa stöng
Ef draga á fána í hálfa stöng,
er hann fyrst dreginn að húni, en
síðan felldur svo, að % stangar-
innar sé fyrir ofan efri jaðar fán-
ans. Við jarðarfarir á að draga
fánann að húni, þegar greftrun
er lokið og skal hann blakta þar
til kvöld, til virðingar við hinn
látna.
4. Lögskipaðir fánadagar
1. Fæðingardagur forseta
Smyglarur á
Miðjarðurhaíi
^GULLKJ ÖLURINN'* heitir
stkáldsaga, sem bókaútgáfan
Suðri hefur sent á markaðinn.
Er hún eftir suður-afrískan rit-
höfundinn Desmond .Bagley og
fjallar um afdrif hinna geysi-
miklu auðæfa Mussolinis, sem
tekin voru herfangi nálægt Líg-
úríuströnd undir stríðslokin.
Segir þar frá dugmiklum báta-
Mniði, sem smiðar seglskútu
suður i Höfðaborg og siglir til
ftalíu ásamt tveimur félaga
sinna til þess að freista þess að
smygla auðæfunum úr landi.
Segir þar frá miklum eltinga-
leik á Miðjarðarhafi — og mönn
um, sem láta sér ekki allt fyrir
brjósti brenna.
Hinn frægi brezki skáldsagna-
höfundur Alistair Maclean hefur
sagt um Gullkjölinn, að hjá höf-
undinum gæti frábærrar skarp-
skyggni, tæknilegrar hugvits-
semi — og umfram allt ná-
kvæmrar sérþekkingar á
skemmtisiglingum og hafróti.
Spáði Maclean Desmond Bagl-
•gr frama á rithöfundarbraut-
inni.
fslands.
2. Nýársdagur.
3. Föstudagurinn langL
4. Páskadagur.
5. Sumardagurinn fyrstL
6. 1. maí.
7. Hvítasunnudagur.
8. 17. júní.
9. 1. desember.
10. Jóladagur.
Alla ofangreinda daga skal
draga fána að hún, nema föstu-
daginn langa, þá í hálfa stöng.
Mælzt er til þess að almenningur
dragi fána á stöng ofangreinda
daga.
5. Meðferð fánans
a) Gæta skal þess jafnan þegar
fáni er dreginn að hún, eða
felldur, að hann snerti ekki
jörð. Einnig skal flagglína
vera vel strekkt, svo að fána-
jaðar liggi ávallt við stöng.
b) Aldrei má draga tvo fána á
sömu stöng.
c) Sé íslenzki fáninn á stöng
meðal annarra fána, skal hann
ætíð vera í miðju, eða lengst
til hægri.
d) Ef fáni er hengdur á vegg,
skal hann liggja þar sléttur og
minni reitirnir vera ofantil,
eða lengst til vinstri þegar
horft er á hann.
e) Sé fána stillt við ræðustól eða
borð, á hann alltaf að vera
hægra megin við ræðumann í
stóli. Sé fánarnir tveir þá sinn
til hvorrar handar.
f) Ef ræðustóll er sveipaður is-
lenzka fánanum, skal hann
ávallt vera lóðréttur, þannig
að minni reitir fánans séu að
ofan, og gæta skal þess að
krossmark sé fyrir miðjum
ræðustól.
g) Þegar líkkista er sveipuð ís-
lenzka fánanum, á krossmark-
ið alltaf að vera við höfða-
lagið.
h) Þegar fáni er brotinn saman,
skal hann brotinn í þrennt
eftir endilöngu og síðan ann-
að hvort brotinn í þríhyming
eða vafinn upp þannig að ein-
göngu blái liturinn snúi út, og
skal hann jafnan geymdur á
vísum og öruggum stað.
6. Óheimilt er að draga fána á
stöng, sem er upplitaður, óhreinn,
trosnaður eða skemmdur að öðru
leyti, og ber jafnan að lagfæra
hann strax, að öðrum kosti skal
hann ónýttur, með því að brenna
hann. Lögreglan skal hafa eftir-
lit með því að ofangreindu sé
framfylgt, og má gera slíka fána
upptæka, séu þeir á almanna-
færi utan- eða innanhúss.
Leiðbeiningar þessar eru settar
samkvæmt lögum um þjóðfána
íslendinga, nr. 34 17. júní 1944.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
1. desember 1965.
Jóhann Ilafstein.
Baldur Möller.
Æfa jólaleikrit
ÆFINGAR standa nú yfir hjá
Þjóðleikhúsinu á hinu þekkta
leikriti Bartolts Brechta, Mutter
Courage. Leikstjóri er Walter
Fimer frá Vínarborg. Þetta er
í þriðja skiptið, sem Walter
Firner stjómar leikriti hjá Þjóð-
leikhúsinu, en hin voru: And-
orra, sýnt hér 1963, og Dan Cam-
illo og Peppone 1957. Firner er
kunnur leikhúsmaður í heima-
landi sínu bæði sem leikstjóri og
leikritahöfundur. Árið 1933 stofn-
aði hann „avant-garde“-leikhús í
Vín og veitti því forstöðu í
mörg ár. Síðar var hann fastráð-
inn leikstjóri við hið kunna
Theater in der Josefstadt, þar
sem sum af leikritum hans hafa
verið sýnd í fyrsta sinn. Walter
Firner hefur síðan 1945 verið
prófessor í leikstjórn við Lista-
akademíuna í Vin.
Helga Valtýsdóttir, leikur aðal-
hlutverkið, Courage. Börn henn-
ar eru leikin af Bessa Bjarna-
synL Gunnari Eyjólfssyni og
Bríeti Héðinsdóttur. Leikararnir
Jón Sigurbjörnsson, Róbert Am-
finnsson og Valur Gíslason fara
með stór hlutverk í leiknum. —*
Leikendur eru alls um 25—30 I
leiknum og auk þess margir auka
leikarar.
Leiktjöld verða gerð af Gunn-
ari Bjamasyni. Leikurinn verður
frumsýndur á annan í jólum. ^
Myndin er af leikstjóranum. ,
jAr Fjórir félagar
Greint er frá því í blöðun-
um, að fjórir matsveinar hjá
Skipaútgerðinni muni fara í
verkfall um næstu helgi, ef
ekki nást samningar um kaup
þeirra og kjör. Verkfall fjór-
menninganna miun þá stöðva
bæði Esju og Heklu og þykir
víst ekki mikið: Bara hálft skip
á mann.
Annars er mér sagt, að ýms-
ir séu með lífið í lúkunum af
ótta við að kokkunum fjórum
takist ekki að stöðva strand-
ferðir, því að útkoma fyrir-
tækisins sé hvað bezt þegar
stöðvanir eru mestar.
Upplestur
Á dögunum var minnzt á að-
stoð við blinda hér í dálkunum:
Þörf á að blint fólk hefði að-
gang að segulböndum með
upplestri góðra bóka.
Maður hjá Blindravinafélag-
inu hringdi og sagðL að það
félag hefði gert töluvert á
þessu sviði, en alltaf vantaði
samt góða mervn til þess að
lesa inn á böndin. Kem ég
þessu á framfæri við þá, sem
treysta sér til að lesa vel upp
— og tíma hafa aflögu til að
sinna þessu. Fengju þeir vsifa-
laust góðar þakkir.
ic Kvöldsalan
Kona nokkur skrifar og segir,
að hún sakni þeirrar ágætu
þjónustu sem fólst í kvöld-
sölu ýmissa verzlana — en
lögð var niður, þegar kaup-
menn náðu samkomulagi um
að skipta kvöldsölunni á milli
sín: „Ég hef ekki tíma til að
þeytast um allan bæinn í leit
að opinni búð á kvöldin", segir
konan og segist ekki skilja á
því hvers vegna þeir kaup-
menn, sem sjálfir vilja standa
í verzlun sinni og afgreiða
fram á kvöld, fái ekki að gera
það.
„Sumir haldi því fram, að
fólk geymi innkaup sín tii
kvölds, ef það kemst þá í búð.
Ég held að þetta sé vitleysa,
sjálfsagt þó með nokkrum und-
antekningum. Það fólk, sem
kemur í verzlanir að kveldi er
yfirleitt að kaupa eitt og ann-
að, sem því bráðliggur á vegna
óvæntrar gestakomu o.s.frv."
Þetta segir húsmóðir og hún
segist bæði vera ung og reið
— sem sagt: Reið, img hús-
móðir.
Fleiri rjúpur
Enn hefur borizt bréf vegna
rjúpnaveiðanna:
„Er ekki sjálfsagt fyrir Slysa
varnafélagið, eða aðra aðila,
sem láta slysavamir til sín
taka, að athuga, hvort ekki
mætti notast við þokulúður
upp til fjalla. Ef rjúpnaskytta
er með þokulúður á snævi-
þöktu, hæðóttu landi — hve
lcingt heyrist til hennar? Hve
langt hefði heyrzt frá Jóhanni
Löve, ef hann hefði haft þoku-
lúður? Þetta þarf að athuga á
staðnum, gera tilraunir með
þetta. Þokulúður er létt-
ur fyrirferðin er ekki mikiL
Rjúpnaskyttur mundu áreiðan-
lega ekki horfa í að kaupa sér
lúður og bera hann, ef sann-
reynt væri, að í því fælist dá-
lítið öryggi. — Ein áhyggju-
full.“
Ég er satt að segja farin að
halda, að fyrir rjúpnaskytturn-
ar sé eina ráðið — að hætta að
skjóta rjúpur. Það leysir nefni-
lega allan vandann.
if Góðir strætis-
vagnar
Og svo er það auðvitað hita-
veitan. Hún er á hvers manns
vörum nú eins og fyrri daginn,
þegar eitthvað kólnar í veðrL
Menn segja, að hún sé ágæt á
sumrin, töluvert lakari að vetr-
inum. Bréfritari okkar er am.k.
þeirrar skoðunar:
Kæri Velvakandi,
Ef íslenzkt þjóðfélag væri
ekki jafnháþróað og raun ber
' ? r=/k
M.V
f^\
vitni, væri frosið i koppinum
hjá mér á hverjum morgnL —
Jafnvel líka á daginn, a.m.k,
stundum. Ég er ein af þessum
skjálfandi roannverum á Sól-
völlunum og fer einn hring
með strætó á morgnana til þes«
að hlýja mér. Þessir nýju vagn
ar eru með svo ágæta mið-
stöðvaihitun.
Ég held, að hitaveitan —
(jafngóð og hún getiux verið.
þegar hún skilar okkur heitu
vatni) hafi þanið sig einum of
mikið. Vatnsmagnið nægir ekki
í allt þetta kerfi, vatnið er
orðið útþjmnt.
Á sumrin rennur vatnið stöð-
ugt, en þá er það notað langt-
um minna. Væri ekki hægt að
byggja stóra geyma til þess að
safna í heitu vatni yfir sum-
armánuðina? Ég veit, að slíkt
fyrirtæki er dýrt. En gæti það
ekki borgað sig, þegar til
lengdar lætur. Yrði það ekki
hagkvæmara en að fara að hita
vatn úr Þingvallavatni, jafn.
helkalt og það er alltaf. Mér
finnst það álíka vænlegt og að
kynda fyrir allan heiminn.
En sé þetta hagfelldasta lausn
in, sé þetta ódýrara en að
reisa nýja geyma — ódýrar,
þegar til lengdra lætur, þá
fellst ég á fyrirætkmina. Þó
með þeim fyrirvara, að ár
angurinn verði það góður, að
enginn þurfi að fara einn hring
með strætó til þess að taka úr
sér hrollinn. Ástandið er nefni-
lega orðið anzi alvarlegt".
Kaupmenn - Kaupfélög
Nú er rétti timinn til að panta
Rafhlöður fvtir vetnrinn.
Bræðurnir Ormsson hf.
Vesturgötu 3, Lágmúla 9.
Sími 38820.