Morgunblaðið - 11.03.1966, Qupperneq 10
10
MORCUNBLAÐIÐ
T
Föstudagur 11. marz 1966
IITAM AF LAIMDI IJTAIM AF LAIMDI UTAN AF LANDI UTAN AF LANDI
komnar. Fólksfjölgun hér er
ör og mikil og vaxandi þörf
fyrir aukið íbúðarhúsnæði.
Þó nokkuð hefur flutzt hing-
að af fólki frá öðrum lands-
hlutum, m.a. af Norðurlandi.
í byggingu er hér stórt
hús vegna starfsemi pósts og
síma og verður lokið við það
á þessu ári. Samkomuhúsið á
staðnum hefur mikið verið
endurbætt og á árinu hófust
þar reglulegar kvikmynda-
sýningar með ágætum véla-
kosti. Var þessari nýbreyttni
vel fagnað af ungum sem
öldnum og margar myndir
þar verið sýndar, sem fólk
hér að öðrum kosti hefði ekki
haft tök á að sjá.
Verulegar framkvæmdir
voru við höfnina hér og eru
enn. Bátabryggajn var lengd
um 30 metra og jafnframt
dýpkað viðlegupláss við haf-
skipabryggj una og nemur sú
dýpkun auknu viðlegurými
fyrir farmskipin allt að 30
metrum. Hefur þetta í för
með sér mikið hagræði, bæði
fyrir millilandaskipin, sem
oft lesta hér vörur frá öðrum
höfnum á Snæfellsnesi, svo
og fyrir fiskibátana, sem hafa
nú stórum betri aðstöðu en
áður var. — Þá er á vegum
sveitarfélagsins einnig unnið
að lagningu nýrrar vatns-
veitu, seih kemur til fullra
nota á þessu ári. Vatnið er
tekið úr Kverná, sem er um
tveimur kílómetrum fyrir
«•>
Xveir „Fossar“ lesta útflutningsvörur í Grundarfirði
\ UTAN AF LANDI 1 UTAN AF LANDI 1 UTAN AF LANDI 1 1 JTAN AF LANDI 1
Á SÍÐASTL. ári voru miklar
byggingaframkvæmdir í
Grundarfirði, svo sem raunar
hefur verið á hverju ári að
undanförnu. Á milli tíu og
tuttugu íbúðir hafa verið í
smíðum og var lokið við sum-
ar þeirra og flutt í þær, en
aðrar eru á skemmri veg
ingu kirkjunnar hér í þor^-
inu og eru góðar horfur á
að þar verði messað á þessu
ári. Prestseturshús verður
reist á þessu ári. — Stækk-
uð var fiskverkunarstöð á ár-
inu og frekari framkvæmdir
fyrirhugaðar á þessu ári.
Flökunarvél var keypt til
hraðfrystihússins og veiðar-
færageymslur byggðar.
Vinna hefur alltaf verið
næg og fremur skort vinnu-
afi en hitt.
Emil Magnússon.
Miklar byggingaframkvæmdir
innan þorpið og var borað
þar eftir vatni með ágætum
árangri.
Nokkuð var unnið að bygg-
Grindarf jörður
og „stolt“ ibúanna, Kirkjufell, í baksýn.
)
Fyrirspurnir
til Björns Ólafssonar garðyrkju-
bönda Varmalandi
í MORGUNBLAÐINU þann 23.
íebrúar sl. birtir þú grein um
ýmis vandamál garðyrkjubænda
og kvartar þar yfir þeim erfið-
leikum, sem þið garðyrkjubænd-
wr eigið við að stríða. f því
sambandi sparar þú ekki ásak-
anir á hendur skólastjóra garð-
yrkjuskólans, líkt og flestir erf-
iðleikar garðyrkjubænda í dag
séu hans sök.
Ennfremur lætur þú í það
skína að helztu sárabætur yrðu
að flytja á mölina og græða upp
forina með Hafliða garðyrkju-
stjóra, þeim kjarkmikla og hrein
skilna umbótamanni á sviði
garðyrkjumála.
Það liggur við að kunnugum
finnist hálfgerð forarlykt af skrif
um þínum, en vonandi fyrirverð-
urðu þig ekki fyrir að gangast
við afkvæminu og í trausti þess
langar mig til að leggja fyrir
þig nokkrar spurningar.
í grein þinni setur þú fram
nokkrar órökstuddar fullyrðing-
ar, það skyldi þó aldrei vera að
þar kæmi fram andleg spegil-
mynd þín og þinna sálufélaga,
ég vil ekki trúa að algjört þekk-
ingarleysi hafi knúið þig til að
taka þér penna í hönd. Er þér
ljóst hvernig hefur verið búið
að skólanum frá upphafi?
Hefur þú fylgzt með fjárveit-
ingum til„skólans fyrstu 20 ár
hans?
Hefur þú fylgzt með von-
lausri baráttu skólastjórans fyr-
ir því að skólanum væri gert
kleift að hefja tilraunastarf-
semi?
Hefur ekki eini fasti kennari
skólans sl. 10 ár unnið að þýð-
ingarmiklum leiðbeiningar- og
rannsóknarstörfum fyrir garð-
yrkjubændur?
Er ekki verið að undirbúa
og skapa aðstöðu til fullkominn-
ar verknámskennslu?
Hefur nokkur véfengt að bók-
námskennslan sé í góðu lagi?
Lýsti ekki Jón H. Björnsson
því yfir í grein sinni, að garð-
yrkjuskólanum hefði í upphafi
verið illa tekið af garðyrkju-
bændum?
Hafa þeir stuðlað að því að
hann yrði efldur til forystu?
Leggur þú ekki t.d. til að stofn
uð verði sjálfstæð og óháð til-
raunastöð?
Nú tel ég rétt að staldra örlítið
við og athuga þann þáttinn, sem
að ykkur garðyrkjubændum
snýr. Þú kvartar sáran og rétti-
lega undan þeirri meðferð, sem
þið hljótið í „verðlagskappíhlaup-
inu“, en hefur þú þá gert þér
ljóst hvar meinsemdin á upptök
sín. Um hagsmunamál ykkar
voru stofnuð Félög garðyrkju-
bænda og síðan Samband garð-
yrkjubændafélaganna. Ætlunar-
verk þessa sambands er að
standa vörð um aðalhagsmuna-
mál ykkar, afurðasölumálin, þáð
skyldi þó aldrei vera, að ein-
hverntíma hafi slælega verið
haldið á ykkar málum þar.
Lítum á staðreyndir og sjá-
um útkomuna. Það liggur ljóst
fyrir hverjum manni, sem til
málanna þekkir og lítur á þau
og framkvæmd þeirra með raun-
sæjum augum. Á sínum tíma er
Sölufélag garðyrkjumanna flutt
úr ófullnægjandi húsnæði í nýtt
og stórt og vandað húsnæði.
Öll aðstaða batnað til móttöku á
framleiðslunni og dreifingar-
kerfið í fullum gangi, með sinn
forstjóra, skrifstofufólk og ann-
að starfslið. Garðyrkjubændur
hamast við að framleiða og
senda sölumiðstöðinni fram-
leiðslu sína, sem á sama tíma
hefur ekki við að selja vöruna.
Það eiga sér stað verðlækkanir
á verðlækkanir ofan og dugar
ekki til, restinni er ekið á hauga,
að undanskildu örlitlu magni,
sem nú í seinni tíð er farið að
selja til vinnslu og þá fyrir sára-
litinn pening. Á sama tíma er
hægt að leigja flugfélagi stór og
rúmgóð húsakynni til starfsemi
sinnar, í staðinn fyrir að verða
sér úti um vélar og vinna úr
sinni framleiðslu sjálfir, annast
pökkun á hráu grænmeti og þar
fram eftir götuiium og auglýsa
vöruna, kynna hana fyrir fólk-
inu og kenna því að nota inn-
lenda framleiðslu. Á meðan þetta
ófremdarástand ríkir í herbúð-
um garðyrkjubænda sjá innflytj-
endur sér leik á borði og græn-
metið flæðir yfir landslýðinn er-
lendis frá og ekki nóg með það,
heldur passa innflytjendur dyggi
lega upp á það, að þessi varn-
ingur fari ekki í súginn og sjá
um innflutning á frystikistum á
vægu verði fyrir sölustaðina.
Afurðasölumál garðyrkju-
bænda hafa alla tíð verið í hönd-
um þröngsýnismannanna. Þeir
hafa frá fyrstu tíð verið í stjórn-
armeirihluta.
Garðyrkjubændasamtökin hafa
því brugðizt skyldu sinni í af-
urðasölumálum, sem þau hefðu
átt að hafa sitt aðalmál, því af-
urðasalan er fjöregg þeirra, en
fram að þessu hafa þau ekki bor-
ið gæfu til að sigla fleygi sínu
í höfn. En þess í stað eru þau
með tilburði til afskipta af skóla-
málum garðyrkjumanna. Er það
ómaksins vert fyrir garðyrkju-
bændur að leggja nokkuð á sig
fyrir þá stofnun, sem ungar út
garðyrkjufræðingum? Hafa þeir
verið svo eftirsótt vara á mark-
aðinum hjá þeim fram að þessu?
Á skólastjóri Garðyrkjuskólans
sök á erfiðleikum þínum? Hefur
ekki garðyrkjuráðunautur Bún-
aðarfélags íslands leiðbeint þér
í starfi þínu s.l. 10 ár? Stjórnar
Sölufélag garðyrkjumanna ekki
afurðasölunni? Á ekki Samband
garðyrkjubænda að verja hags-
muni stéttarinnar? Er ekki for-
ysta hagsmunabaráttu garðyrkju
stéttarinnar í höndum þessara
aðilja? Hafa þessir aðiljar starf-
að á hliðstæðan hátt og sölusam-
tök bænda og stéttarsamtök
bænda? Hefur skólastjóri Garð-
yrkjuskólans ekki viljað að garð
yrkjubændur tækju afurðasölu-
samtök bænda til fyrirmyndar,
hæfu vinnslu, djúpfrystingu og
pökkun afurða í neytendaumbúð
ir, svo og verðskráningu þess-
ara afurða eins og annarra land-
búnaðarafurða?
Ert þú ánægður með milliliða-
kostnaðinn, afföllin og algjört
skipulagsleysi framleiðslunnar?
Er hægt að komast hjá inn-
flutningi erlends grænmetis með
an forystumenn sölusamtakanna
halda á málum, eins og þeir
hafa gert?
Hvernig er hægt að fara fram
á opinbera aðstoð, meðan miklu
magni af hinni skipulagslausu
framleiðslu er fleygt eða selt
gróðafyrirtækjum á smánar-
verði?
Eru annars ekki ásakanir þin-
ar á hendur skólastjóra Garð-
yrkjuskólans hliðstæðar og álíka
sanngjarnar og drengilegar og
ef einhver bóndi ásakaði skóla-
stjóra búnaðarskólanna fyrir
fjárhagserfiðleika sína og stétt-
arinnar?
Þú upplýsir I grein þinni, að
14 námsgreinar af 26 er kennd-
ar voru við Garðyrkjuskólann er
þú varst þar við nám, hafir þú
verið búinn að læra við Hvann-
eyrarskóla. Ég tel þá víst, að
stærðfræði hafi verið ein af þess
um 14, en það er kannski sú
námsgreinin, sem hefur farið fyr
ir ofan garð' og neðan hjá þér,
ef maður má dæmi eftir þinni
rökvísi og annarri nákvæmni. Þú
talar um að garðyrkjubúskapur-
inn hafi verið hrapallega van-
ræktur með vísindalegar rann-
sóknir, en virðist ekki athuga
að til þeirra hluta þarf fjár-
magn. 25 þús. kr. framlag árlega
til þeirrar starfsemi er lítið fram
lag og eru ekki stór átök gerð
fyrir það. Ég er hræddur um
að forin í Reykjavík greri seint
upp fyrir ámóta fjárframlag.
Eg ætla að lofa þér að vita
um örlítið framlag til þeirra
framkvæmda, er nefndir eru
skemmtigarðar á fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar.
Fyrir árið 1964 voru það
4.808.000.00 kr.
Fyrir árið 1965 kr. 5.695.0000.00.
Fyrir árið 1966 kr. 6.645.0000.00.
Trúlegt þætti mér að Garð-
yrkjuskólinn og annað, sem hon-
um tilheyrir, væri í dag með
meiri glæsibrag þó svo að hann
hefði ekki fengið nema tsa 10%
af áðurnefndum upphæðum til
Framhald á bls. 19