Morgunblaðið - 30.04.1966, Blaðsíða 21

Laugarðagur 30. apríl 1966
MORGUtSBLAÐIÐ
21
Fullkomið lánakerfi húsnæ&ismála
mesta hagsmunamál unga fólksins
— Ávarp Styrmis Gunnarssonar
á umræðuíundi bargarstjóra
REYKJAVÍK ber svip ungrar
borgar. Þótt byggt sé á gömlum
stofni er Reykjavík ný og síung,
enda hefur æskan sta'öið hér
við stjórnvölinn. Borgarstjórar
Reykjavíkur hafa oftast tekið
við því vandasama embætti ung-
ir að árum og í borgarstjórn
hafa Reykvíkingar hverju sinni
sýnt nýrri kynslóð mikilsverðan
trúnað.
Engan þarf að undra, þótt
Reykjavík hafi veitt öðrum hlut-
<um landsins forustu í alhliða
framförum og atvinnulegri upp-
Ibygggingu. Bjartsýni og djörf-
ung æskunnar hefur stuðzt við
reynslu og traust hinna eldri og
einkennt störf þeirra, sem borg-
leita til annarra sveitarfélaga.
Atvinnureksturinn er lífæð
Reykjavíkur og að honum verð-
um við að hlúa. Gjaldheimta má
ekki ganga svo nærri atvinnu-
rekstrinum og einstaklingum að
hún lami getu þeirra til fram-
kvæmda og athafna. Reykjavík
armálum stjórna. Hér hafa ótal
mýjungar verið teknar upp í
verklegum framkvæmdum og á
öðrum sviðum, sem síðar hafa
verið teknar upp í öðrum hlut-
um landsins. Jafnvel þessi fund-
ur, sem mun ekki aðeins hafa
víðtæk áhrif á borgarmál Reykja
víkur heldur marka þáttaskil í ís-
lenzkum stjórnmálum.
Sú kynslóð, sem á hverjum
tíma hefur stjórnað þessari borg
ihefur verið kynslóð nýs tíma.
Menn nýrrar aldar hafa leitt þá
hröðu uppbyggingu, sem hér hef-
ur orðið á örfáum áratugum.
Og vegna þess, að þeir hafa öll-
um íslenzkum stjórnmálamönn-
um fremur skilið nauðsyn end-
urnýjunarinnar, hefur engin ein
kynslóð setið um kyrrt að völd-
um í höfuðborg íslands, heldur
hefur hver kynslóð tekið við af
annarri, hver um sig óbundin af
ekoðunum og viðhorfum hinnar
fyrri, reiðubúin til þess að færa
sér reynslu hennar í nyt en ó-
hrædd við að brjóta nýjar leiðir.
Eí við lítum yfir sögu Reykja-
víkur sjáum við þessi kynslóða-
skipti verða á áratugsfresti eða
•vo og við sjáum þær breyting-
ar, sem verða með tilkomu nýrra
manna.
þegar á fyrstu hjúskaparárum að
eignast eigin íbúð. Það er rétt,
en hvers vegna? Hvötin til þess
að eignast íbúð er sterk en verð
á leiguibúðum í borginni er slíkt,
að ekkert vit er í öðru fyrir ungt
fólk, en að komast yfir eigin
íbúð, svo fljótt sem auðið er. En
jafnvel þótt síðarnefnda atriðið
hafi mikil áhrif á viðleitni unga
fólksins til þess að eignast eigið
húsnæði, tel ég þá stefnu rétba,
að það eignist eigin íbúð, svo
fljótt sem unnt er. Við hljótum
hins vegar að horfast í augu við
þá staðreynd, að aðstæður til
þess eru ekki sem beztar og er
orsökin fyrst og fremst sú, að
lánakerfi húsnæðismála er ekki
svo fullkomið sem skyldi.
Styrmir Gunnarsson
Á síðustu 4 árum hafa íbúar
Reykjavíkur — með vaxandi
ánægju og stolti — fylgzt með
framkvæmdabyltingu í höfúð-
borginni. Framkvæmdum, sem
áður þokuðust áfram hægt og
hægt, fleygir nú fram með ótrú-
legum hraða. Gatnagerð, hita-
veita, skólabyggingar — allt
gengur þetta með slíkum mynd-
arbrag, að við erum stolt af borg
inni okkar. Ný þekking, ný
tækni, ryður sér til rúms, sem
gerir kleift að framkvæma fyr-
ir sama fé miklu meira en áð-
ur. Þetta er tákn hins nýja tíma.
En þess ber að gæta, að bylting
( framkvæmdum borgarinnar er
ekik nægileg til að skapa hér
þróttmikið og vaxandi sveitar-
félag. Undirstaða þess er blóm-
iegt og öfiugt atvinnulíf. Reykja-
vík er í dag stærsta verstöð
fslands og Reykjavík er í dag
stærsti iðnaðarbær á íslandi. í
Rvik stendur einnig vagga og vígi
frjálsrar og sjálfstæðrar verzl-
unar á íslandi. Það er að minu
áliti frumskylda þeirra, sem með
■tjórn borgarinnar fara að varð-
veita og efla þetta forustuhlut-
verk Reykjavíkur í atvinnumál-
tun íslendinga. Stuðla að því að
nýr atvinnurekstur rísi, ýta und-
ir tæknibyltingu í þeim, sem fyr-
ir eru. Við hljótum að leggja
höfuðáherzlu á, að þeir, sem vilja
reka atvinnufyrirtæki í Reykja
vik, fái til þess nauðsynlega að
stöðu og svigrúm til starfsemi
sinnar, en neyðist ekki til að
AXHUGIÐ
Þegar miðað er við útbreiðslu.
er langtum ódýraria að auglýsa
i Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
Ég hef ekki í hyggju að ræða
að leggja hart að sér meðan á
byggingu stendur. Þessi mál
koma að vísu ekki inin á verksvið
borgarstjórnar Reykjavíkur
nema að mjög takmörkuðu leyti,
en borgarstjórnin hlýtur að
stuðla þó eftir megni að lausn
hagsmunamála borgaranna í
Reykjavík og ekki sízt hinna
yngri þeirra. Ég fullyrði, að á
næstu árum sé ekkert mál unga
þau mál ítarlega nú, en ég vil
aðeins undirstrika það, að ég tel
höfuðnauðsyn, að á næstu fimm
árum eða svo, verði gerður gagn
gerðar ráðstafanir til þess að
byggja upp hér á landi lánakerfi
húsnæðismála, sem veiti fólki
kost á lánum • til húsbygginga,
sem eru sambærileg við það sem
gerist í nálægum löndum og vísir
er kominn að hér á landi mieð
þeim lánakjörum, sem meðlimir
verkalýðsfélaganma eiga kost á
við kaup á íbúðum þeim, sem
Framkvæmdanefnd byggingar-
áætlunar hyggst koma upp. Slikt
lánakerfi mundi skapa heilbrigð-
ara ástand við fjáröflun þeirra
byggingaframkvæmda sem þegar
eiga sér stað og gera fólki kleift
að eignast eigið húsnæði án þess
fólksins í borginni jafn mikil-
vægt og raunhæf lausn húsnæðis
málanna.
Góðir Reykvíkingar!
Öll viljum við byggja hér fall-
ega borg. Borg, sem er í líf-
rænum tengslum við atvinnulíf
þjóðarinnar og veitir atvinnuveg
unum aðstöðu til að fylgjast með
kröfum nýrra tíma, borg, sem
skapar Ibúum sínum svigrúm til
sjálfstæðs framtaks, athafna og
framkvæmda, íþyngir ekki
greiðslugetu þeirra um of en
skilur fjármagnið eftir hjá fólk-
inu, borg framtíðarinnar sem
hér eftir sem hingað til sýnir
æskunni trúnað og hlýtur í stað-
inn djarfa og framsýna forustu.
Að þessum markmiðum skulum
við vinna saman í framtíðinni.
Guðrún Sigurðardóttir
er og hefur verið og mun verða
höfuðvígi hins sjálfstæða fram-
taks á íslandi. Og að því hljóta
stjórnendur borgarinnar að
stuðla með því að gæta hófs í
gjaldheimtu hjá borgurunum en
nýta þeim mun betur með auk-
inni tækni og hagræðingu gjöld
þau, sem á eru lögð. Kjörorðið
er: Fjármagnið hjá fólkinu.
Þannig nýtist það bezt til fram-
kvæmda, athafna og uppbygging
ar fagurrar borgar. Og það er
ánægjulegt trl þess að vita,
að einmitt í þessum anda hefur
Reykjavík verið stjórnað undan-
farin ár. Borgin annaðist fram-
kvæmdir sínar að mestu leyti
sjálf áður fyrr. Nú er þetta
breytt. Mestur hluti framkvæmd
anna er boðinn út. Með því
vinnst tvennt. Hagkvæmni í
framkvæmdum og það, að borg-
in stuðlar að eflingu sjálfstæðs
framtaks borgaranna. Þessi
stefna í framkvæmdum borgar-
innar hefur reynzt vel og henni
ber að halda áfram í framtíð-
inni. Jafnframt hlýtur sú spurn-
ing að vakna, hvort borgin eigi
í vaxandi mæli að afla fjármagns
til framkvæmda sinna með
skuldabréfaútboði. Slíkt færist
nú í vöxt hér á landi og hefur
gefizt vel. Þainnig haldast fjár-
munirnir í eigu borgaranna, þótt
borgin fái þá til nauðsynlegra
afnota.
Á sama hátt og Reykjavíkur-
borg hlýtur að hlú að og efla
atvinnulífið, sem er undirstaða
lífsræns og þróttmikils borgar-
lífs hlýtur hún einnig að veita
sérstaka athygli áhugaefnum og
vandamálum unga fólksins í
borginni, sem er hennar fram-
tíð.
Unga fólkinu fjölgar stöðugt.
Fjölmennir árgangar eftirstríðs-
áranna eru að vaxa úr grasi og
byrja að láta til sín taka. Það
er stundum sagt að unga fólkið
geri miklar kröfur nú til dags.
Það má vera. En það fylgir
straumi tímans og gerir aðeins
þær kröfur, som breyttir tímar
gera. Þannig hefur það alltaf
verið. Við viðurkennum, að nýir
tímar hafa skapað íslenzkri æsku
meir heillandi tækifæri en nokk-
urri anrnrri kynslóð, sem þessa
borg og þetta land hefur byggt,
en við gerum okkur þess einnig
grein, að vandamálin eru enn
fyrir hendi. Það mál, sem nú
varðar mestu unga fólkið í
Reykjavík, sem er að stofna heim
ili eða huga að heimilisstofnun
eru húsnæðismálin. Það er stund
um sagt. að húsnæðismálin séu
unga fólkinu erfiðari en skyldi
vegna þess að það krefjist þess
Norðtungu—Minning
HINN 22. þ.m. andaðist að
heimili sínu, Gunnarsbraut 26,
frú Guðrún Sigurðardóttir, fyrr-
um húsfreyja í Norðtungu í
Borgarfirði.
Guðrún var fædd að Stuðlum
í Norðfirði 14. júní 1897, dóttir
hjónanna Pálínu Þorleifsdóttur
og Sigurðar Finnbogasonar
bónda. Hún ólst upp á heimili
foreldra sinna og lauk barna- og
unglingaskólanámi á Norðfirði.
Einn vetur var hún við hannyrða
nám hjá frændkonu sinni, Krist
rúnu Eyjólfsdóttur húsfreyju í
Grafarholti, og náði miklum ár-
angri í hannyrðum. Ennfremur
lagði hún mikla stund á mat-
reiðslunám og sótti mörg nám-
skeið í þeirri grein.
1920 missti hún móður sína og
tók þá við heimilinu á Stuðlum
með föður sínum og systkinum.
Árið 1928 fór hún til Runólfs
Runólfssonar óðalsbónda í Norð-
tungu, sem þá var ekkjumaður,
og stjómaði með honum stóru
búi og sumargistihúsi, sem mikið
orð fór af. Hún giftist Runólfi
sama ár. Runólfur var mikill
höfðingi og mannkostamaður og
á óg um hann margar góðar end
urminningar frá fyrstu árum
mínum í Borgarfirði. Oft átti ég
leið um hlaðið í Norðtungu, oft
aet ríðandi, og slóst Runóltfur þá
vénjulega í för með mér á gæð-
ingum sínum. í bakaleið var ætf-
inlega stanzað á heimili þeirra
Guðmnar, tekið lag og þegnar
ágætar veitingar. Runólfur var
söngmaður góður og hafði yndi
af söng. Sumargistihús þeirra
hjóna var mjög mikið sótt og
rómað fyrir góðan mat og alla
fyrirgreiðslu, en Guðrún lét jatfn
vel að matreiða fyrir enska lax-
veiðimenn og reykvíska brodd-
borgara. Þau Runólfur og Guð-
rún eignuðust eitt barn, Elínu
Ebbu.
Mann sinn missti Guðrún
1935. Hún hélt búskapnum og
sumargistihúsinu áfram af frá-
bærum dugnaði í sama horfi og
áður til ársins 1947, en þá brá
hún búi og fluttist til Reykjavík-
ur.
Árið áður giftist hún eftirlif-
andi manni sínum, Einari Hall-
dórssyni kennara. Þau höfðu ný-
lega slitið samvistum er hún
lézt.
Árið 1950 varð Guðrún fyrir
mestu sorg æfi sinnar, en þá
missti hún Ebbu, einkadóttur
sína og augastein, sem var þá
við nám í Bandaríkjunum. Þá
vann Guðrún það þrekvirki að
fara í skyndi vestur um haf.
mállau-s og ein síns liðs, etf vera
mætti að hún kæmist til dóttur
sinnar lifandi, en hún var þá orð
in rænulaus og að dauða komin.
Guðrún stofnaði þegar eftir
andlát dóttur sinnar sjóð til
minningar um hana og hefur
aukið við hann síðan jafnt og
þétt. Vonandi á sjóður þessi eft-
ir að verða til blessunar eins
og hún ætlaðist til, og forða
nafni dóttur hennar frá
gleymsku.
Guðrún var tryggur . vinur
vina sinna og með henni og konu
minni var mikil vinátta til
hinnsbu stundair. Börnum okkar,
sem voru við nám í bænum,
reyndist hún sem önnur móðir og
áttu þau jafnan athvarf hjá
henni ef þeim lá á.
Guðrún talaði síðast við konu
mína í síma á sumardaginn
fyrsta. Vorum við þá nýkomin

heim frá útlöndum. Hún talaði
þá um lasleika sinn sem hefði
ágerst á meðan við vorum í burtu
og töluðu þær um að hittast
næstu daga. Morgunin eftir feng
um við þá sorgarfregn að hún
hefði orðið bráðkvödd á heimili
Guðrún verður í dag jarðsett 1
fjölskyldugrafreit í Norðtungu-
kirkjugarði við hlið manns síns
og einkadóttur. Hvili hún í friði.
Magnús Ágústsson.
1—2 herb. og eldhús á leigu í Hafnarfirði. —
Upplýsingar í lögfræðiskrifstofu Árna Grétars Finns
sonar, sími 51-500.
Verzlunarstörf
Maður vanur almennum verzlunar- og afgreiðslu-
störfum óskast nú þegar. — Tilboð, merkt: „Verzl-
unarstörf — 9173“ er tilgreini aldur og fyrri vinnu-
veitendur sendist afgr. Mbl. fyrir 3. maí nk.
LITAVER M.
UTI - INNI
MÁLNING í
URVALI
Alltaf eru þeir fleiri og fleiri sem hagnýta
sér hin hagkvæmu viðskipti í LITAVER,
Grensásvegi 22 og 24.
— SÍMAR 30280 — 32262 —
LITAVER hf.
I