Morgunblaðið - 03.11.1966, Síða 28
28
MORGU N BLAÐIÐ
Fimíhtudagur 3. nóv. 1966
£ric Ambler:
Kvíðvænlegt ferðalag
sé neitt kostnaðarminna að fara
með tvo en fjóra.
Kuwetli setti upp afsökunar-
svip. — Ég kann dálítið í grísku.
Viljið þér leyfa mér að tala við
hann?
-— Vitanlega. Talið þér bara!
Ökumaðurinn, ránfuglslegur
m. 'ir á svipinn, í fötum, sem
voru honum allt of lítil, en með
gljáfægða skó og sokkalaus,
hafði hlaupið út er þeir nálg-
uðust og hélt nú hurðinni op-
inni. Nú tók hann að æpa tii
þeirra hvatningarorð.
Kuwetli gekk fram, líkastur
Davíð, er hann lagði til atlögu
við Golíat, og tók til máls.
Hann talaði grískuna liðugt,
á því var enginn vafi. Graham
sá, að undrunarsvipurinn á Golí-
at breyttist í reiðisvip og bunan
stóð út úr munmnum á Kuwetli..
Hann var að gera lítið úr vagn-
inum. Svo fór nann að benda.
Hann benti á hvern sýnilegan
galla á honum, hvern skalla í
málningunni og rifu í áklæðinu.
Svo þurfti han að ná andanum
og ekillinn greip tækifærið til
að svara. Hann æpti og barði í
hurðina með hnefunum, til að
gefa orðum sínum áherzlu, og
veifaði höndum í straumlínu.
Kuwetli brosti tortryggnislega
og hóf áhlaupið aftur. Ekillinn
spýtti á jörðina og svaraði. Ku-
wetli svaraði með stuttu en
snörpu áhlaupi. Ekillinn fórnaði
höndum hneykslaður en sigrað-
ur.
Kuwetli sneri sér aftur að
Graham. — Nú er verðið þrjú
hundruð drökmur. Það er nú
enn of hátt, en það tekur tíma
að lækka það betur En ef yður
finnst......
— Þetta virðist sanngjarnt
w»rð, sagði Graham.
Kuwetli yppti öxlum. — Það
væri nú hægt að lækka það bet
ur, en...... Hann sneri sér og
lcinkaði kolli til ekilsins, sem
setti allt í einu upp breitt bros.
Þeir stigu upp í bílinn.
— Sögðuð þér, að þér hefðuð
aldrei komið tii Grikklands
fyrr? sagði Graham.
Kuwetli setti upp vingjarn-
legt bros. — Ég kann dálítið í
grísku, sagði hann. -A. Ég er
fæddur í Izmir.
Svo hófst ferðin. Grikkinn ók
hratt og með miklum tilburð-
um, sneri stýrinu glettnislega að
hægfara fótgangendum, svo að
þeir urðu að taka til fótanna, tii
að forða lífinu, og svo talaði
hann um öxl sér alla leiðina.
Þeir stönzuðu andartak á veg-
inum hjá Theseion, og svo aftur
á Akrópólis, þar sem þeir stigu
út og gengu dálítið um. Hér virt
ist forvitni Kuwetlis óseðjandi.
Hann heimtaði alla sögu Parthe
nons, öld fyrir öld, og sniglaðist
um allt safnið, eins og hann ætl
aði að vera þar það sem eftir
væri ævinnar, en loks komust
þeir þó upp í vagninn aftur, og
svo var þeim skotið til Dionysos
leikhússins, borgar Hadrianusar,
Olympeion og konungshallarinn-
ar. Nú var klukkan orðin fjögut
og Kuwetli hafði verið að láta
í ljós aðdáun sína í heila klukku
stund fram yfir umtalaðan tíma.
Samkvæmt uppástungu Gra-
hams, stönzuðu þeir við Synt-
agma, býttuðu peningum og borg
uðu eklinum, og bættu því við,
hvort hann vildi biða þeirra við
torgið og aka þeim til skips fyr-
ir fimmtíu drökmur í viðbót.
Hann samþykkti það. Graham
keypti bækurnar og vindlingana
og sendi skeytið.
Þarna var hljómsveit að leika
á hjallanum fyrir framan eitt
kaffihúsið, þegar þeir komú aft-
ur á torgið, og að tillögu Ku-
■wetlis settust þeir niður og
fengu sér kaffibolla, áður en
þeir færu til skips.
Kuwetli horfði á torgið með
gaumgæfni og söknuði. — Hér
væri gaman að vera lengur,
sagði hann og andvarpaði. —
Þessar rústir, sem við höfum
séð, eru alveg dásamlegar.
Graham minntist þess, sem
Haller hafði sagt við hádegis-
verðinn um það, hvernig Ku-
wetli færi alltaf í kring um efn-
ið eins og köttur kring um graut
arpott. — Hver er uppáhalds
borg yðar, hr. Kuwetli? sagði
hann.
— Því getur orðið erfitt að
svara. Allar borgir eiga sér sitt-
hvað stórkostlegt. Ég kann vel
við allar borgir. Hann dró að sér
ferska loftið. — Það var mjög
fallega gert af yður að taka mig
með yður í dag, hr. Graham.
19
En Graham sat við sinn keip.
— Það var mér ekki nema
ánægja. En einhverri borg hljót
ið þér að hafa orðið hrifnastur
af.
Það kom kvíðasvipur á Ku-
wetli. — Það er svo erfitt að
segja. Ég held mikið upp á
London.
— Mér finnst nú París
skemmtiiegri.
— Já, vitanlega. París er stór
kostleg borg.
Graham saup á kaffinu og hon
um líkaði ekki þessi útkoma. Eji
þá datt honum annað í hug. —
Hvað finnst yður um senor
Gallindo?
— Senor Gallindo? Því getur
verið erfitt að svara. Ég þekki
hann ekkert. En hann heíur ain-
kennilega framkomu.
— Hann hefur dónalega fram
koinu, sagði Graham. — Eruð
þér þar ekki á sama máli?
— Ég er ekkert hrifinn af
senor Gallindo, játaði Kuwetli.
— En hann er spænskur.
— Hvað getur það komið mál-
inu við? Spánverjar eru manna
kurteisastir?
— Ah, ég hef nú aldrei komið
til Spánar. Han leit á úrið sitt.
— Nú er hún orðin kortér yfir
fjögur. Kannski ættum við að
leggja af stað, eða hvað? Ég hef
skemmt mér vel þessa stund.
Graham kinkaði kolli þreytu-
Iega. Ef Haller langaði til að
,,prófa“ Kuwetli, gat hann gert
það sjálfur. Hans eigið álit var,
að Kuwetli væri bara algengur
leiðindaskröggur, sem talaði
óeðlilega, ef til vill vegna þess,
að hann hefði ekki fullt vald
á tungumálunum, sem hanh var
að tala.
Kuwetii heimtaði að fá að
borga kaffið, og eins fargjaldið
niður á hafnarbakka. Klukkan
kortéri fyrir fjögur voru þeir
komnir um borð aftur. Klukku-
stund seinna stóð Graham uppi
á þilfari og horfði á eftir hafn-
sögubátnum, sem hjó ölduna í
áttina að gráleitri ströndinni.
Frakkinn Mathis, sem hallaðist
fram á grindverkið, skammt frá
honum, leit nú í áttina til hans.
— Jæja, það var nú það! Tvo
daga í viðbót og þá erum við í
Genúa. Var gaman í landi í dag?
— Já, þakka yður fyrir. Það
var........
En hann lauk aldrei við að
segja, hvað það var. Maður
hafði komið út úr salardyrunum,
skammt frá honum, og stóð nú
og pýrði augunum í sólina, sem
var að setjast.
— Já, það var satt, sagði
Mathis. — Við höfum fengið
einn farþega til viðbótar. Hann
kom meðan þér voruð í landi.
Ég býst við, að hann sé Grikki.
Graham hvorki svaraði né gat
það. Hann vissi vel, að maður-
inn, sem stóð þarna með rauða
kvöldsólina skínandi beint fram
an í sig, var enginn Grikki.
Hann vissi líka, að undir dökk-
gráa frakkanum, sem maðurmn
var í, var hann í klukkluðum
brúnum jakkafötum með út-
troðnum öxlum — að undir koil
háum hattinum og yfir fölum,
deiggráum yfirlitnum, var þunnt
liðað hár. Og hann vissi, að þessi
maður hét Banat.
6. kafli.
Graham stóð þarna hreyfing-
arlaus. Hann tók í allan skrokk-
inn, rétt eins og einhver tauga -
titringur hefði borizt til hans frá
hælunum. Hann heyrði röddina
í Mathis, eins og úr mikilli fjar-
lægð, spyrja, hvað væri að.
Hann svaraði. — Mér er eitt-
hvað óglatt. Viljið þér hafa mig
afsakaðan.
Hann sá einhvern kvíðasvip
koma á andlit Frakkans, og hugs
aði: Hann heldur, að ég ætii að
fara að gubba. En hann beið
þess ekki, að Mathis segði neitt.
Hann sneri við og án þess að
líta á manninn við salardyrnar,
gekk hann til dyra við hinn enda
þilfarsins og niður í káetuna
sína.
Hann læsti að sér þegar hann
var kominn inn. Hann skalf frá
hvirfli til ilja. Hann settist á
kojuna og reyndi að jafna sig.
ann sagði við sjálfan sig: — Það
er engin ástæða til að verða
hræddur. Það verður einhver leið
út úr þessu. Ég þarf bara að
hugsa mig vel um.
Einhvern veginn hafði Banat
komizt að því, að han var um
borð íSestri Levante. Það þyrfti
ekki að hafa verið neitt erfitt.
Ekki var annað en spyrjast fyr-
ir hjá járnbrautarafgreiðslunni
og skipaafgreiðslunum. Svo
hafði maðurinn tekið sér far til
Sofiu, farið úr lestinni, við
grísku landamærin og tekið aðra
lest um Saloniki til Aþenu.
Hann dró skeyti Kopeikins
upp úr vasanum og starði á það:
„Allt í lagi“. O, þessir heimsk-
ingjar, þessir bölvaðir beinasn-
ar! Hann hafði haft vantrú á
þessari skipsferð frá fyrsta fari.
Hann hefði átt að fara að hug-
boði sínu og heimta að ná í
brezka ræðismanninn. Hefði
ekki verið þessi hégómlegi bein-
asni hann Haki....... En nú var
hann einmitt eins og rotta í
gildru. Banat mundi ekki skjóla
tvisvar framhjá. Nei, sannarlega
ekki! Maðurinn var atvinnu-
morðingi. Hann yrði að taka til-
lit til mannorðs síns — að
ógleymdu kaupinu!
Einkennileg en einhvern veg-
inn kunnug tilfinning greip
hann — eitthvað í sambandi
við ketil og sótthreinsunarmeðöl.
Og snögglega mundi hann það
og fékk um leið i sig hroll. Það
hafði gerzt fyrir nokkrum árum.
Þeir höfðu verið að reyna eina
fjórtán þumlunga tilraunabyssu
á tilraunasvæðinu. Þegar þeir
hleyptu af henni í annað sinn,
sprakk hún. Það hafði verið ein-
hver galli á hleðsluopinu. Hún
drap tvo menn á staðnum ( og
særði þann þriðja. Hann var
eins og eitt blóðstykki, þar sem
hann lá á múrgólfinu. En þetta
blóðstykki veinaði — veinaði
stöðugt þangað til sjúkrabíllinn
hafði komið og læknirinn gefið
manninum sprautu. Þetta hafði
verið mjótt og hátt, ómennskt
hljóð, svipað því þegar gufa
streymir út úr katli. Læknirinn
sagði að maðurinn væri meðvit-
undarlaus, enda þótt hann gæfi
frá sér þetta hljóð. Og áður en4
þeir fóru að rannsaka leifarnar
af fallbyssunni, var gólfið þveg-
ið upp úr lýsól. Hann hafði eng-
an hádegisverð etið. Seinni part-
inn fór að rigna..... Hann....
Hann varð þess snögglega var,
að hann var farinn að bölva.
Orðin duttu af vörum hans í
stöðugum straumi — óskiljanleg-
ur straumur fúkyrða. Hann
flýtti sér að standa upp. Hann
var að sleppa sér. Eitthvað varð
að gera og það fljótt. Gæti hann
bara sloppið af skipinu......
Hann reif upp káetudyrnar og ■
gekk út í ganginn. Brytinn var
fyrsti maðurinn, sem hann þyrfti
að tala við. Skrifstofa hans var
á sama gólfi. Hann gekk þang-
að beina leið.
Skrifstofuhurðin var í hálfa
gátt og brytinn, hár, miðaldra
ítali, með vindilstúf í munnin-
um, sat snöggklæddur við rit-
vél og heila hrúgu af farmskír-
teina-afritum. Hann var að
skrifa reikning á strikaðan papp
ír, sem var í vélinni. Hann leit
upp og gretti sig, þegar Graham
barði að dyrum. Hann var önn-
um kafinn.
— Signore?
— Talið þér ensku?
— Nei, herra.
— Frönsku þá?
— Já, hvers óskið þér?
— Ég þarf að tala við skip-
stjórann tafarlaust.
— í hvaða erindum?
— Það er nauðsynlegt, að ég
sé settur í land tafarlaust.
Brytinn tók úr úr sér vindil-
stúfinn og sneri sér við á skrúfu
stólnum.
— Ég er ekki sérlega góður
í frönsku, sagði hann. — Vilduð
þér endurtaka þetta, sem þér
sögðuð?
— Ég vil láta setja mig í land.
— Það er hr. Graham, er ekki
svo?
— Jú.
— Því miður hr. Graham. Það
er of seint. Hafnsögubáturinn
er farinn. Þér hefðuð átt að....
— Ég veit það. En það er lífs-
nauðsyn, að ég komizt í land
strax. Nei, ég er ekki brjálaður.
Ég veit vel, að undir venjuleg-
um kringumstæðum kæmi þetta
ekki til nokkurra mála. En kring
umstæðurnar eru mjög óvenju-
legar. Ég er reiðubúinn til að
borga alian kostnað og óþægindi,
sem af þessu kunna að hljótast.
Brytinn vissi hvorki upp né
niður. — En til hvers? Eruð þér
veikur?
— Nei, ég...... Hann þagn-
aði og hefði getað bitið úr sér
tunguna. Það var enginn lækn-
ir þarna um borð og hræðslan
við smitandi sjúkdóm hefði get-
að verið nóg ástæða. En nú var
það um seinan. — Ef þér viljið
lofa mér að tala við skipstjór-
ann strax, skal ég segja honum
ástæðuna. Og ég get fullvissað
yður um, að hún er góð og gild.
— Ég er hræddur um, sagði
brytinn þrjóskulega, — að það
komi ekki til nokkurra máia.
Þér skiljið ekki.......
— Það eina, sem ég fer fram
á, sagði Graham í örvæntingu
sinni, — er að þið snúið aftur
stuttan spöl og biðjið um hafn-
sögubátinn. Ég bæði get og vil
borga það.
Við Reynimel
Til sölu eru 3ja herbergja íbúðir á hæðum í sam-
býlishúsum við Reynimel. íbúðirnar seljast tilbúnar
undir tréverk og sameign úti og inni fullgerð.
Hitaveita. Malbikuð gata. Orstutt í Miðbænum.
Teikning til sýnis á skrifstofunni.
ÁRNI STEFÁNSSON, HRL.
Málflutningur — Fasteignasala
Suðurgötu 4 — Sími: 14314.
ÁRMULI
Innheimtumaður
óskast strax til starfa allan daginn. Hann
þarf að hafa til umráða bifreið eða reiðhjól
með hjálparmótor.
Upplýsingar gefur Skrifstofuumsjón en
upplýsingar eru ekki gefnar í síma.
SAMVIN N UTRYGGINGAR