Morgunblaðið - 16.11.1966, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. nóv. 1966
vikur. Mér skilst líka að sú töf
verði líka nægileg þeim, sem
áhuga hafa á henni. Þér gætuð
haldið — er ekki svo? — að
einfaldasta ráðið væri bara að
ræna yður í Genúa og halda yð-
ur innilokuðum í þessar sex vik
ur, sem þarf, og sleppa yður
síðan. Ha?
— >að mætti auðvitað láta
sér detta í hug. ,
Möller hristi nöfuðið. — En
það væri skakkt ályktað. Þér
munduð hverfa. Húsbændur yð
ar og sjálfsagt tyrkneska stjórn
in líka, mundu spyrjast fyrir
um yður. ítölsku lögreglunni
yrði tilkynnt þetta. Utanríkis-
ráðuneytið brezka mundi senda
stórorðar kröfur til ítölsku
stjórnarinnar. ítalska stjórnin
mundi sjá, að hlutleysi hennar
væri í hættu, og mundi taka cii
sinna ráða. Ég gæti komizt í
mestu vandræði, einkum eftir
að yður yrði sleppt og þér gæt-
uð sagt sögu yðar. Það væri
mjög óþægilegt fyrir mig að
vera eftirlýstur af ítölsku lög-
reglunni. Þér skiljið, hvað ég á
við?
— Já, fullkomlega.
— Beinasta aðferðin er auð-
vitað að myrða yður. En svo er
líka til þriðji möguleikinn. Hann
þagnaði en sagði síðan. — Þér
eruð mjög hamingjusamur mað
ur, hr. Graham.
— Og við hvað eigið þér með
þvi?
— Á friðartímum gera það
ekki aðrir en forhertir þjóðern-
issinnar að heimta, að maður
selji sig með líkama og sál
stjórn þess lands, sem hann
fæddist i. En samt er það svo,
að á ófriðartímum, þegar menn
eru drepnir og nræringar eru í
loftinu, getur jafnvel skynsam-
ur maður gengið svo langt að
fara að tala um „skylduna við föð
urlandið“. Þér eruð að því leyti
heppinn, að þér sjáið þessi hetju
læti eins og þau eru í raun og
veru: ofsafengnar tilfinningar
9 9
9 9
9 9
heimskra og grimmra manna.
„Föðurlandsást." Skrítið orð
það. Ást á einhverjum tiltekn-
um bletti á jörðinni? Varla.
Setjum Þjóðverja niður á akur
í Norður-Frakklandi, segjum
honum, að þetta sé Hannover,
og þá getur hann ekki mótmælt
því. Ást á samlöndum sinum?
Nei, og aftur nei, Maðurinn
kann vel við suma og illa við
aðra. Ást á menningu landsins
síns? Mennirnir, sem þekkja
bezt menningu landsins síns eru
venjulega þeir greindustu og
minnst föðurlandssinnuðu. Ást
á ríkisstjórninni manns? En rik-
isstjórnir eru venjulegast hatað-
ar af þegnunum, sem þær
stjórna. Þessi föðurlandsást er
ekki annað en útþvæld dulspeki,
byggð á fáfræði og hræðslu. En
hún gerir sitt gagn, vitanlega.
Þegar ráðastéttirnar vilja láta
almúgann gera eitthvað, sem
hann vill ekki, vitna þær til föð
urlandsástar. Og auðvitað vill
fólk sízt af öllu láta drepa sig.
En ég bið yður afsökunar, þetta
eru eldgömul rök, sem þér kunn
ið auðvitað eins vel og ég.
— Já, ég kannast við þau.
— Það þykir mér vænt um.
Mér hefði þótt leitt ef mér hefði
skjátlast í þeirri skoðun minni,
að þér væruð greindur maður.
Og það gerir líka það, sem ég
ætla að segja, svo miklu auð-
veldara.
— Já, en hvað er það, sem
þér ætlið að segja?
Möller drap i vindlingnum
sínum. — Þriðji möguleikinn er
sá, að þér gætuð fengizt til að
draga yður í hlé frá störfum í
sex vikur, af frjálsum vilja —
að þér vilduð taka yður frí.
— Eruð þér bandvitlaus, eða
hvað?
Möller brosti. — Ég sé, að þér
eigið bágt, trúið mér til. Ef þér
bara felið yður í sex vikur, get-
ur yður orðið erfitt að gera
grein fyrir því, þegar þér kom-
ið heim. Það skil ég svo vel.
Vitleysingar og óhemjur gætu
sagt, að með því að vilja ekki
láta hann Banat drepa yður, haf
ið þér framið svivirðilegan
verknað. Það, að verkið hefði
tafizt í báðum tilfellum og þér
getið gert landinu yðar meira
gagn lifandi en dauður, færi al-
veg framhjá þeim. Föðurlands-
vinir eru eins og dulspekingar
með það að gefa frat í alla rök-
vísi. Yður yrði nauðsynlegt ið
fremja dálitla blekkingu. Og nú
skal ég segja yður, hvernig því
yrði komið í kring.
— Þér eruð að eyða timanum
til ónýtis.
Möller lét sem hann heyrði
þetta ekki. — Það eru vissir
hlutir, hr. Graham, sem jafnvel
föðurlandsvinir ráða ekki við.
Einn þeirra er veikindi. Þér er-
uð að koma frá Tyrklandi og
þar hefur geisað taugaveiki
vegna flóðanna og jarðskjálft-
anna. Hvað væri eðlilegra en þér
fengjuð svolitla taugaveiki um
leið og þér stigið á land í
Genúa? Og hvað svo? Auðvitað
verðið þér fluttur í einhvern
einkaspítala og læknirinn þar
skrifar, samkvæmt beiðni yðar,
konunni yðar og húsbændunum
i Englandi. Auðvitað verða allt-
af svona tafir á ófriðartímum.
Þegar svo einhver fær að koma
til yðar, verður það versta af-
staðið og þér farinn að hressast
30
— en samt ekki ferðafær. En ef'
ir sex vikur verðið þér orðinn
bæði vinnufær og ferðafær. Allt.
verður í lagi. Hvernig lízt yður
á þetta, hr. Graham? Sjálfum
finnst mér þetta prýðileg lausr.
á málinu, fyrir okkur báða.
— Já, ég skil. Þið losnið vrð
fyrirhöfnina af að skjóta mig og
ég verð úr veginum, þessar sex
vikur, sem þið þurfið, og get
ekki sagt neinar sögur eftirá,
án þess að koma upp um mig.
Var það ekki þetta, sem þér
áttuð við?
— Þetta er náttúrlega dálítið
hráslagaleg framsetning á mát-
inu, en að efninu til alveg rétt
hjá yður. Og hvernig lízt yður
svo á hugmyndina? Sjálfum
mundi mér finnast vonin um
hvíldardvöl á staðnum, sem ég
hef í huga, girnileg. Þetta er
rétt hjá Santa Magherita, með
útsýni yfir sjóinn og umkringt
barrskógi.
Hann hugsaði sig ofurlitið
um. — Auðvitað, ef þér hefðuð
áhuga á því, væri hægt að *fá
hana frú Gallindo til að vera
þar, yður til skemmtunar í þess-
ar sex vikur.
Graham roðnaði. — Hvern
skrattann eigið þér við?
Möller yppti öxlum. — O, lát
ið þér nú ekki svona, hr. Gra-
ham. Ég er ekkert sérlega nær-
sýnn. Ef þessi uppástunga mín
móðgar yður, þá bið ég auðmjúk
lega fyrirgefningar. Ef ekki ...
Ég þarf varla að taka fram, að
þér yrðuð þarna eini sjúkling-
urinn. Læknaliðið, sem mundi
verða sjálfur ég, Banat og einn
maður til, auk þjónustuliðsins,
yrði afskiptalaust, nema því að-
eins þér fengiuð heimsóknir frá
Englandi. En annars má nú
ræða um það seinna. Hvað
finnst yður svo um þetta?
Graham herti sig upp eftir
föngum, og sagði með settlegri
rósemi: Ég held þér séuð bara
að reyna að gabba mig. Hefur
yður ekki dottið það í hug, að
ég kunni að vera ekki út af eins
mikill bjáni og þér haldið mig
vera? Vi'anlega endurtek ég
þetta samtal okkar við skipstjór
ann. Þá verður lögreglurann-
sókn þegar við komum til
Genúa. Mín skilríki eru fullkom
lega ósvikin. Yðar ekki og neld-
ur ekki Banats. Ég hef engu að
leyna. Þér hafið nógu að leyna
og sama er að segja um Banat.
Þér haldið að hræðslan við dauð
ann neyði mig til að fallas: á
þessa uppástungu yðar. En það
Corolyn Somody. 20 ófo,
ffó Bondon'lfjonum s*gir:
. Þegar filípensar þjóðu mig.
reyndi ég morgvísleg efní.
Einungis Cleorosil hjólpoði
rounverulega *
H r. t í USA þvi þad er raunhœf hjálp — CUaratil
• • •
• • •
$ „sveltir” fílípensana
Þetta vlsindaiega samsetta etní getur hjálpað yður á soma
hátt og það Hefur hjólpoð miljónum unglinga i Banda-
rikjunum og víðar - Því það er raunverulega óhrifamikið...
Hörundilitað: Claara.il hylur bólurnar á maðan
það vinnur á þeim.
Þor sem Clearasil er hörundslitað leynast fílipensornir —
samtímis þvi. sem Clearosil þurrkar þá upp með þvi að
fjorlaegja húðfituna, sem nasrir þá — sem sogt .sveltir' þá.
1. Far inní
húðina
V
2. Dayðir
gerlana
999 9999999999
.3. „Svaltir"
filipanMna
» » a » # #
9 9 9 9 9 9
999999999
9 9 9 9 9 -9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9
Væri ekki skynsamlegra að þú borgaðir Ola þessar 100 krónur?
geri ég ekki og heldur ekki
held ég mér saman. Ég skal al-
veg játa, að ég hef orðið illilega
hræddur. Ég hef átt "bágt und-
anfarinn sólarhring. Það er sjálf
sagt yðar aðferð til að gera mig
meðfærilegri. En það dugar
bara ekki við mig. Ég er að vísu
áhyggjufullur, því að annars
væri ég heimskingi, en ég er
samt ekki viti mínu fjær af
hræðslu. Þér eruð að reyna að
gabba mig, Möller. Öðruvísi get
ég ekki skilið það. Hypjið yður
nú út!
Möller hreyfði sig ekki. Hann
sagði, rétt eins og hann væri
læknir að virða fyrir sér ein-
hverja óvænta breytingu á sjúk
dómnum: — Já, ég var hræddur
um, að þér munduð misskilja
mig. Og það var leitt. Hann leit
upp. — Og hvert eruð þér fyrst
og fremst að hugsa um að fara
með söguna yðar. hr. Graham?
Til brytans? Þriðji stýrimaður
var að segja mér af kjánalegri
framkomu yðar út af honum
Mavrodopoulos veslingnum. Þér
virðist hafa haft uppi einhverj-
ar reyfarasögur um að hann sé
glæpamaður að nafni Bana*,
sem ætli að myrða yður. Yfir-
mennirnir á skipinu, að skip-
stjóranum meðtöldum, hafa haft
mikið gaman af þeirri sögu yð-
ar. En jafnvel bezta fyndni get-
ur orðið leiðinleg ef hún er end-
urtekin alltof oft. Og það mundi
láta dálítið skrítilega í eyrum,
þegar þér færuð að halda þvj
fram, að ég væri líka glæpa-
maður sem vildi yður feigan. Er
ekkert sérstakt læknisfræðinafn
á svona tegund geðveiki.? Heyr-
ið þér mig nú, hr. Graham. Þér
segizt ekki vera neinn bjáni. >á
skuluð þér heldur ekki haga yð
ur eins og bjáni. Haldið þér, að
ég hefði snúið mér tiL yðar á
þennan hátt, sem ég gerði ef ég
hefði haldið yður hafa aðstöðu
til að gera mér lífið leitt á þenn
an hátt^ sem þér eruð að gefa í
skyn? Ég vona ekki. Og þér
eruð engu minna heimskur, þeg
ar þér leggið út vilja minn til
að lofa yður að lifa sem ein-
hverja veiklun. Þér kunnið að
vilja heldur liggja dauður í götu
ræsinu en dvelja í sex vikur í
villu á Lígúríuströndinni — það
er yðar eigið mál. En þér meg-
ið ekki villast á því, að þarna
getur ekki orðið nema um þetta
tvennt að ræða.
Graham setti upp harðneskju-
legt bros. — Og þessi húslestur
yðar um föðurlandsástina á að
geta læknað mig af allri iðrun a
því að hafa gengizt inn á það
óumflýjanlega? Ég skil. En því
miður getur þetta ekki gengið.
Ég held því enn fram, að þér
séuð að reyna að ginna mig. Og
þér kunnið á því lagið, skal ég
játa. Þér gerðuð mér áhyggjur.
Ég var farinn raunverulega að
halda, að ekki gæti verið nema
um þetta tvennt að velja: dauð-
ann eða glata mannorði mínu, —
rétt eins og hetjan í einhverju
melódrama. En raunverulega
valið sem ég átti var um það,
hvort ég léti skynsemina eða
magann hugsa fyrir mig. Jæja,
hr. Möller, ef þér hafið ekki
meira að segja, þá.........
Möler stóð silalega á fætur.
— Já, hr. Graham, meira hef
ég ekki að segja. Hann virtist
hika dálítið, en svo settist hann
niður aftur, einbeittur á svipinn.
— Nei, hr. Graham, ég hef séð
mig um hönd. Það er dálítið
meira, sem ég het að segja. Það
er rétt hugsanlegt, að við nán-
ari athugun í ró og næði gætuð
þér komizt að þeirri niðurstöðu,
að þér hafið verið heimskur, og
að ég sé ekki annar eins klaufi
og þér haldið, að því er virðist.
Sannast að segja býst ég nú
ekki við þessu. Þér eruð svo
ískyggilega sjálfsöruggur. En
setjum nú svo, að maginn færi
nú allt í einu að hugsa fyrir
yður, þá finnst mér, að ég ætti
að vara yður við.
— Við hverju?
Möller brosti. — Eitt af mörgu
sem þér virðist ekki vita, er
það, að Haki ofursti hefur sett
einn af árum sinum hérna um
borð til að gæta yðar. Ég reyndi
mitt bezta til að vekja áhuga yð
ar á honum í gær, en kom fyrtr
ekki. Ihsan Kuwetli er ekki
beint aðlaðandi, skal ég játa, en
hann hefur orð á sér fyrir að
vera greindur náungi. Ef hann
hefði ekki verið föðurlandsvin-
ur, væri hann nú ríkur maður.
— Eruð þér að reyna að
telja mér trú um, að Kuwetli
sé tyrkneskur njósnari?
— Já, það er ég sannarlega,
hr. Graham. Hann kipraði sam-
an ljósbláu augun. — Ástæðan
til þess, að ég sneri mér til yð-
ar í dag, en ekki á morgun, var
sú, að ég vildi verða fyrri til áð-
ur en hann gæfi sig fram við
yður. Ég held hann hafi ekki
komizt að því, hver ég var fyrr
en í dag. Hann leitaði í káetunni
minni í kvöld. Hann hefur lík-
lega heyrt mig vera að tala við
Banat, því að þilin milli káet-
anna eru svo meinlega þunn. Að
minnsta kosti hélt ég, að hann
mundi gera sér bættuna Ijósa og
því flýta sér að komast í sam-
iand við yður. Þér skiljið, hr.
Graham, að með alla sína
reynslu er hann ekki líklegur
til að gera sömu vitleyjjurnar
og þér eruð að gera. En hann
hefur nú sinni skyldu að gegna,
hvað sem öðru líður, og ég er ekki
í nokkrum váfa um, að hann hef
ur lagt einhverja flókna áætlun
til að koma yður til Frakklands,
ósködduðum. En það sem ég vil
vara yður við er að segja honum
frá tilboðinu, sem ég hef gert
yður. Þér skiljið, að ef yður
skyldi snúast hugur, þá er það
hálf-óviðkunnaniegt, að tyrk-