Morgunblaðið - 22.04.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1967.
I
s
\
\
s
\
\
1
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Franakvæmdastjóri: .Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Yigur.
Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar _og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
í lausasölu kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargj.ald kr. 105.00 á mánuði innanlands.

.Á
SÓKNIN ER HAFIN
Cetníng sautjánda Lands-
^ fundar Sjálfstæðisflokksins
var uppfhaf „sóknar fram til
sigurs fyrir frelsi og framfar-
ir, bjartsýni og batnandi
!hag“, eins og Bjarni Bene-
diiktsson, formaður Sjá'lf-
stæðisflokksins, komst að
orði í lok yfirgripsmikil'lar
ræðu á fyrsta fundi Lands-
fundarins. Háskólabíó var
þéttsetið fulltrúum og öðrum
gestum er formaður Sjáltf-
Stæðisflökfcsins flutti ræðu
sína og kom baráttuJhíugur og
staðfastur vilji Sjálfstæðis-
manna til þess að tryggja
áframhald núverandi stjórn-
arstefnu, glögglega í 'ljós á
þessum fundi.
Sautjándi landsfundur
Sj álf s tæðisfiofclksins kemur
saman á örlagaríkum tíma-
móturn. Sjálfstæði sflokkiur-
inn hetfur um nær 8 ára sfceið
haft á hendi stjórnarforustu
í landinu og hafa þessi ár
reynzt meira framfaratíma-
bil en nokkurt annað í sögu
hennar. Etftir nokkrar vikur
mun þjóði-n fella sinn dóm
um það, hvort áfram verði
haldið á þeirri braut, sem
svo vðl hefur getfizt eða hvort
svartsýni og atfturhald Fram-
sóknarmanna og bommúnista
fær að ráða.
Á þessum tæpum 8 árum
hefur í raun orðið bylting í
lífskjörum þjóðarinnar. ís-
lendingar búa nú við sam-
bærileg Mfskjör og þau, sem
bezt gerast hjá stórþjóðun-
um Þjóðin nýtur nú sömu
gæða og þegnar stórþjóð-
anna úti í heimi. Það er
ekki lengur undantekning
heldur almenn regla, að fólfc
hefur efni á að eiga bitfreið
og þarf ekki að leita leytfis
valdhafa ti'l þess að kaupa
sllíkt tæki.
Samfara þessari lífekjara-
byltingu hefur orðið örari
uppbygging í atvinnuvegum
þjóðarinnar en nokkur dæmi
eru tiil um. Þar ber hæst hinn
gífurlega vöxt síldveiðanna
og öra uppbyggingu síldveiði
tflotans, síldairverksmiðj a og
annarra stfldarverkunar-
stöðva.
Jafnframt hetfur á þessu
tímabi'li verið ráðizt d stór-
virkjun við Búrfell og hafin
er stórfelld iðnvæðing lands-
ins, sem á að skjóta fleiiri
sitoðum undir iífsatfkomu
þjóðarinnar og treysta þann
órangur, sem þegar hefur
náðst í bættum lífskjörum
landsmanna.
Fulltrúar á sautjánda lands
fundi Sjálfstæðistfiokfcsins
geta 'þvtf litið stoltir til starfa
Sjálfetæðisflokksins og for-
uistumanna hans á þessu
tímabili. Mestu skiptir þó að
lagður hefur verið traustur
og öruggur grundvölilur fyrir
framtíðina og ungu kynslóð-
ina, sem nú er að vaxa úr
grasi.
Það er vissulega rétt sem
Jóhann Hafstein, varatformað
ur Sjáltfstæðiisflokksins, sagði
í ræðu fyrir skömmu, að
„unga kynslóðin erfir betra
Ísland en nokbur önnur kyn-
slóð á undan henni“. Hin upp
rennandi kynslóð ungra ís-
lendinga býr við betri tæki-
færi til menntunar, betri lififs-
kjör og Ifitur tfram til örugg-
ari og bjartari framtáðar en
nokkur kynslóð á undan
henni í nær ellefu hundiruð
ára sögu íslandsbyggðar.
Þess vegna ríður á mifclu,
að ekfci verði glatað þeim
tækifærum sem sköpuð hafa
verið undir stycrfcri stjórnar-
forustu Sjálfstæðisflokksins.
Þjóðin hefur efcki efni á að
taka þá áhættu sem fylgir
því að leiða ti'l valda svart-
sýnis- og atfturhaldsmenn
Framsóknar og kommúnista.
Sjálfstæðismenn um land
allt munu taka undir lokaorð
hins mikilhætfa leiðtoga síns
í setningarræðu hans á saut-
jánda Landstfundi Sjálfstæðis
flokksins: „Undanfarin ár
hafa Íslendingar sótt hraðar
og lengra eftir framfaraleið-
inni en nokkru sinni fyrr.
Þeirri sókn viljum við Sjálf-
stæði'smenn halda áfram og
erum staðráðnir í að ryðja
þar öllum hindrunum úr
vegi. Brýnum fyrir kjósend-
um að hafna svartsýni og atft-
urhaldi, einræði og otfstjóm.
Sæfcjum með hækkandi sól
og vaxandi birtu fram til sig-
urs fyrir frelsi og framfarir,
bjartsýni og batnandi hag“.
Sóknin er hatfin.
DEILA SÍN Á
MILLI OG INN
BYRÐIS
í standið í herbúðum stjórn
arandstæðinga er efcki
björgulegt um þessar mund-
ir. í útvarpsumræðunum
lentu þeir í hár saman út af
því hvorir þeirra, Framsókn-
armenn eða kommúnistar,
hefðu meiri möguleika á að
fella rílkisstjórnina og síðan
hafa þessar deilur haldið á-
fram í málgögnum þeirra.
En þeir deila ekbi einung-
is sín á miltli, heldur fara
fram heiftugar deilur innan
þessara flokka. Á flofcksþingi
Framsóknarflokksins komu
þessar innanflofcfesdeilur fram
í því, að þingfulltrúar létu
sér sæma að fella einn
fremsta bændaleiðtoga lands
ins, Þorstein frá Vatnsleysu,
úr miðstjórninni svo og einn
Nokkrir stúdentar taka inntökupróf við Meiji-sáskólann.
MENNTAMÁL I JAPAN
eftir Eugene Levin
Tokyo, (Associated Press).
HIN síaukna samkeppni um
skólavist í menntaskólum og
háskólum veldur miklu um-
róti í hinum akademíska
heimi í Japan. Hugsanleg
umbylting japanska mennta-
kerfisins er í mótun.
Óeirðir stúdenta vegna
hækkana á skólagjöldum eru
merki ókyrrðarinnar. Prófa-
tilhögun í landinu, sem Iegg-
ur aðaláherzlu á utanbókar-
lærdóm er mjög til umræðu.
í áratugi hafa Japanir
búið við skólakerfi, sem
byggt er á inntökuprófum,
þar sem samkeppnin er mjög
hörð, — í barnaskóla,
menntaskóla og háskóla. Að
komast í „réttan skóla“ var
oft talið mikilvægara en að
ljúka prófi. Á það var litið
sem leið til að krækja í gott
ævistarf. En á síðustu 10 ár-
um hefur fjöldi stúdenta í
Japan, sem leggja stund á
æðra nám meir en tvöfald-
azt frá 547,00 til 1,240.000.
Þrátt fyrir að meðaltekjur
á hvern íbúa í Japan séu
þær 23. hæstu í veröldinni,
er hundraðstala íbúa, sem
fara í menntaskóla og há-
skóla sú þriðja hæsta í heimi.
Aðeins Bandaríkin og ísrael
hafa hærri tölu.
Þorsti eftir æðri menntun
og hinn mikli fjöldi barna,
sem fæddist á eftirstríðsrá-
unum, en verður nú fullveðja,
hefur hert mjög samkeppn-
ina um inntöku í mennta-
skóla og þrengt ákaflega hag
æðri menntunar.
Ein stefnan hefur verið að
hækka kennslugjöld. Síðasta
ár hækkuðu 70 af hundraði
af háskólum í Japan
um 15% eða meira.
Þetta leiddi af sér stú-
dentaóeirðir. Svæði Waseda
háskólans í Tókyó var mán-
uðum saman í höndum stú-
denta, sem höfðu í frammi
mótmælaaðgerðir og töfðu
lokapróf. Svipuð uppþot
urðu annarsstaðar.
Háskólarnir sögðu, að þeir
þyrftu meira fé til að ráða
fleiri kennara og kaupa fleiri
tæki. Stúdentar kröfðust
stjórnarstyrkja og sögðu, að
hærri gjöld væru ætluð til að
draga úr fjölda stúdenta.
Sumir kennarar hafa bent
á, að þetta kunni að vera
ekki fráleit hugmynd, því er
viðvikur vissum skólum.
V»gna þess að Japanir telja
svo mikilvægt að sækja
„réttan skóla,“ eru sumir há-
skólar alltof fjölsóttir meðan
aðrir eru það ekki. í kyrrþey
eru unnið að því að sannfæra
stúdenta og foreldra um, að
þeir þurfi ekki að vera svo
vandfýsnir. Tillögur hafa
verið gerðar um, að þeir, sem
hafa skólamál með hönd
um, starfi að því að efla
minniháttar skóla.
Háskólar, sem ekki veittu
kvenstúdentum aðgang fyrr
en rétt að loknu stríði og eru
nú sóttir af fleiri kvenstú-
dentum en karlstúdentum
hafa í athugun að takmarka
innritun kvenfólks.
Miklar umræður hafa orð-
ið um endurskoðun próf-
kerfisins, að leggja skuli
minni áherzlu á hæfileika
kandidats til utanbókarlær-
dóms en ríkari áherzlu á hæfi
leika hans til að leysa vanda-
vandamál og beita þekkingu
sinni. Sumir skólamenn
vilja einnig, að prófnemendur
við inntöku í menntaskóla
taki meira tillit til meðmæla
kennara nemandans í gagn-
fræðaskóla.
En til þessa hefur verið
meira af umræðum en at-
höfnum.
Fimmtán ára gömul stú-
dína, sem notar undirskrift-
ina „Evrasíubúi," skrifaði
nýlega til dagblaðsins Ashai
í Tókyó um, að hún hefði
flutzt úr amerískum skóla í
japanskan.
„Ég tel, að stærstu mistök
skólamanna í Japan séu
fólgin í því, að þeir knýja
börnin til að leggja of mikið
á minnið og gefa þeim lítiiín
tíma eða næstum engan til
Framhald á bls. 31
helzta leiðtoga sarmvinniu-
hreyfingarinnar, Jakob Frí-
mannsson. Þar með er vegið
að helztu máttarstólpum
Framsóknarflokfksins.
Ennfremur sætti „efnahags
stefna“ flotoksins harðrd gagn
rýni og greiddu tveir þing-
menn flofcfcsins atkvæði gegn
henni svo og fjölmargir aðrir
þingfulltrúar.
Kommúnistar hafa nú
framfcvæmt endanlegt upp-
gjör við samstarfsaðiia sína í
Alþýðubandalaginu og blasir
nú • við klofningur í þeim
samtökum. En það er ekfci
eina vandamál kommúnista
því að þeir eru innbyrðis
fclofnir og ef Brynjó'lfeklíikan
framfylgir félagssamþykkt-
tnn Sóslíalistafélagsins ber
henni að bjóða fram sórstak-
lega í vor etftir að tillagan um
félagsaðild að Allþýðúbanda-
laginu hefur verið felld.
Stjómarandstæðingar deila
því ekfci einungis sín á milli,
heldur einnig innbyrðis og
eru jafnvel þríklofnir hið
minnsta.
MIKILVÆGT
STARF
að er þýðingarmifcið fyrir
ÍSlendinga, að bóltomennta
verk ökkar og önnur menn-
ingarverðmæti verði kynnt á
erlendum vettvangi. Það
verður til þess að auka á
tengsl annarra þjóða við
menningarstrauma hér á
landi.
Ánægjulegt er, að þýðing-
ar á verkum nOkkurra ljóð-
áfcálda ofckar í Danmörfcu
hafa hlotið góða dóma, eins
og m.a. má sjá af ritdómi,
sem Mbl. birti fyrir nofckrum
dögum úr dönsfeu blaði um
eitt hinna yngri ljóðsfcálda
ofckar.
Það ber að styðja og
styrfcja þá starfsemi, sem
miðar að því að kynna ís-
lenzk bókmenntaverk og
aðra listaköpun á erlendum
vettvangi og þeir menn er-
lendir, sem að því starfa eiva
mifclar þakkir sfcyldar.