Morgunblaðið - 29.04.1967, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. APRÍL 1967.
23
Ásbjörn Ö. Jónsson
málnram. — Kveðja
ÁSBJÖRN fæddist 1 Innri-
Njarðvik 20. júlí 1901. Faðir hans
var Jón Jónsson frá Arakoti á
Skeiðum, mannkostamaður, móð-
ir Þorbjörg Ásbjörnádóttir frá
Innri-Njarðvík. Hennar hef ég
heyrt getið sem úrvalskonu og
er ætt hennar víða kunn.
Ungur fluttist Asbjörn til
Reykjavíkur, stundaði verzlun-
arnám, lærði málaraiðn og
kvæntist Petrínu Guðmundsdótt-
ur er hann missti síðan frá fjór-
um börnum, sumum lítt vöxnum
úr grasi. >á réðist til hans Asa
Jónsdóttir, en hún dó eftir
skamma 9ambúð þeirra og barn
ungt, er þau höfðu eignast.
Nokkru síðar kvæntist hann Jór-
unni Jónsdóttur, sem lifir hann
ásamt dóttur þeirra uppkominni.
Öll eru börn Ásbjörns einkar
mannvænleg og bera móðerni
'rinu gott vitni. Ásbjöm hafði
góðan heimanbúnað og ríku
legan farareyri í þá för, sem
nú er á enda. Hann var glæsi-
menni, hvatlegur og bar sig vel,
góðum gáfum gæddur, lundin ör
og áhuginn sívakandi á fjöl-
mörgum viðfangsefnum. Allt er
þetta góður heimanbúnaður, en
mörgum verður þó villugjarnt í
völundarhúsi fjölhæfninnar. Þess
vegna finnst mér, að Ásbimi
hafi tekizt vel að þræða færar
leiðir og forðast öngvegi.
Hann var mjög fær í iðn sinni
og vandaði hvert verk er hann
tók að sér.
íþróttir stundaði hann og leik-
fimi, t. d. með sýningarflokki ÍR.
>á lék hann nokkuð á hljóðfæri
og samdi jafnvel lög sér til gam-
ans. Aðal tómstundaiðja As-
björns var þó tungumálanám og
var hann þar ekki við eina fjöl
felldur. >ó áttu rómönsku mál-
in, ítalska og spænska, hug hans
allan, einkum þó spænska, sú
fagra tunga.
Hann talaði hana reiprenn-
andi, og mjög vel, en það sagði
mér hr. Fernandes Romero, sem
var spænskur sendikennari hér
við háskólann og góður vinur
Asbjörns. Suðurlandabúar, sem
komu hingað til náms eða ann-
arra erinda, áttu þar hauk í
horni, sem Ásbjörn var, enda
var hann greiðvikinn og bón-
góður svo af bar og spurði þá
ekki um eigin hag jafnan. Börn
voru honum að skapi og málvin-
ur var hann ýmsum þeim, sem
fáa áttu aðra, jafnvel daufum og
dumbum.
Ásbjörn var mjög örgeðja, en
bar ekki í sér þann illkynja
gróður mikilla skapsmuna, sem
spillir manninum sjálfum. Létt-
leikinn og kátínan var alltaf á
næsta leiti, sem og skopskyggn-
in og honum tókst alltaf að
varðveita þá gáfu barnsins, sem
flestir týna, það er, að geta
undrast og hrifist. Ég sá hann oft
barnslega glaðan og kátan og
sérlega er mér minnisstæður
kankvís og launkíminn svipur
hans í glöðum hóp, er hann
sagði sjálfur frá eða við nutum
frásagnarsnilldar Jórunnar, konu
hans, um skopleg tilvik lífsins.
Ég sagði í upphafi, að farar-
eyrir Ásbjörns hafi verið ríku-
legur. Já, það er nú svo, að all-
ir höfum við nokkurn farareyri
og endist misjafnlega. Avaxtast
hjá sumum, en aðrir brjóta skip
sín í spón svo týnist fé allt.
Ásbjörn sigldi stundum krapp-
an sjó og næddi napurt um hann
en skip hans er þó komið heilt
í höfn. Ég skal ekki dæma um
hversu hann varði farareyri sín-
um, en það hygg ég, að hann
fari héðan skuldlaus við mig og
aðra.
Sveinn Ágústsson.
Karl Vilhjólmur
Kjartansson - Minning
í DAG fer fram frá Keflavíkur-
kirkju, útför Karls Vilhjálms
Kjartanssonar, Klapparstíg 8 í
Keflavík, en hann lézt í sjúkra-
húsinu í Keflavík 21. apríl sl.
Karl var fæddur 7. apríl 1915
í Stykkishólmi, sonur hjónanna
Sigríðar Jónsdóttur og Kjartans
Ólafssonar. Karl ólst upp hjá
foreldrum sínum í Stykkishólmi
og Sandi og fluttist með þeim
til Keflaviikur árið 1929.
Karl var eftirsóttur til allrar
vinnu og má segja að honuim
félli aldrei verk úr hendi. Hann
stundaði lengst vinnu við ýmis
atörf í Keflavík, oftast sem land-
maður við sjávaj-útveginn. Hann
vann mörg ár á Keflavíkurflug-
velli og hlaut fyrir störf sín þar
sérstaka viðurkenningu, sem trú-
verðugur starfsmaður.
Á síðastliðnu ári gerðist hann
starfsmaður póstihússins í Ketfla-
vík og hugðist hann geta starfað
þar í framtíðinni, en þá kenndi
hann sjúkleika er leiddi til þess
að hann varð að leggjast inn á
sjúkrahús til uppskurðar. Eftir
að hann kom af sjúkrahúsinu
var hann heima og hugðist geta
fljótlega hafið starfið aftur, en
margt fer öðruvísi en ætlað er,
hann varð að fara á sjúkrahús
aftur og lézt eftir miklar þján-
ingar á sjúkrahúsinu í Keflavík
hinn 21. apríl.
Karl Kjartansson var karl-
mannlegur maður, hafði glaða
og létta lund. Hann var einn af
áhugamönnum Keflvíkinga í
bridge-spili og var oft valinn til
keppni, bæði í Keflavík og ann-
arsstaðar. Sem dæmi um dugnað
Karls, byggði hann sér á unga
aldri íbúð í Keflavík, sem hann
bjó í, Klapparstíg 8. Ég kynntist
Karli fyrir nokkrum árum, og
eftir því sem okkar kynni urðu
meiri fann ég hvaða mann hann
hafði að geyma.
Karl var kvæntur Theodóru
Ásu Þórarinsdóttur frá Lundi í
Vestmannaeyjum, góðri konu,
sem bjó honum gott heimili sem
hann kunni að meta. >au eign-
uðust einn son, Kristján >ór, sem
nú er 10 ára.
Nú þegar Karl hefir verið kall
aður til annarra starfa, þakka
vinir og kunningjar honum marg
ar ánægjustundir er þeir áttu
með honurn í lifinu og biðja hon-
um blessunar Guðs.
Konu hans, syni, foreldrum og
vinum sendi ég samúðarkveðju.
G. Ólafsson.
Snjólfur Snjólfsson — Kveðjn
Kveðja frá dótturbörnum.
F. 30. 1. 1899.
D. 20. 10. 1966.
Dáinn er aldinn ái.
Alvöld kölluðu höldinn.
Song hefir sezt að mörgum.
Saknað er hugljúfs skatna.
Kona og maður muna,
mann og föður með glöðum
Rúmgott skrifstofuhúsnæði
óskast í Miðborginni. Tilboð sendist afgreiðslu
merkt: „2271“ fyrir 5. maí.
börnum, er gráta gjarnan,
góðan afa er misst hafa.
Hjartans vinur af hjarta
og huga klökkvum vér þökkum,
þér fyrir yndis árin,
engir gleyma þér heima.
Afi minn kæri afi!
elsku þinnar við minnumst.
í garði lífsins þú gerðir
gott, nú blessi þig Drottinn.
Tilboð óskast
í húseignina Brúsastaði í Hafnarfirði ásamt til-
heyrandi lóð, (5.000 ferm.) sem er mjög falleg og
liggur að sjó. Tilboð óskast send fyrir 14. maí
næstkomandi til Reynis Guðmundssonar, Brúsa-
stöðum, Hafnarfirði, sem áskiiur sér rétt til að
taka hvaða tilboði sem er eða hafna öllum.
- RÆÐA OLAFS
Framhald af bls. 10.
sem þá ríkti í atvinnumálum
þjóðarinnar.
Sem dæmi um það síðara má
nefna þá stökkþróun sem varð á
þessu tímabili i vexti SÍS og
kaupfélaganna. Skulu því til
sönnunar birtar nokkrar tölur
úr töflum aftan við afmælisrit
SÍS, er út kom árið 1942 og
Gísli Guðmundsson, alþm.
samdi. Ná þessar tölur yfir tíma-
bilið 1933—38, eða valdatímabil
stjórnar Framsóknarflokksins
og Alþýðuflokksins, að undan
teknu fyrsta árinu, 1933, sem
yrði þá notað til viðmiðunar.
Vörusala Sambandsins (aðkeypt
ar vörurj óx úr 4810 þús. kr,
árið 1933 í 10447 þús. kr. árið
1938 eða meira en tvöfaldaðist.
Eigin framleiðsla óx úr 1030
þús. kr. í 3050 þús. kr. eða ná-
lega þrefaldaðist. Sala aðkeyptra
vara á vegum kaupfélaganna óx
úr 6830 þús. kr. árið 1933 í 18913
þús. kr. 1938 eða um nær 180%.
Starfsliði kaupfélaganna og SÍS
fjölgaði úr 337 árið 1933 í 855
árið 1938, er það fjölgun nokk-
urn veginn til samræmis við
aukna veltu.
Nú hélzt innflutningur nokk-
urn veginn óbreyttur að verð-
mæti á þessu tímabili eða óx að-
eins um 2%, en með tilliti til
þess að verðlag innfluttrar vöru
hækkaði um 7% á tímabilinu var
um raunverulegan samdrátt á
innf-lutningi -að ræða. Mikill
raunverulegur samdráttur hefir
þá hlotið að eiga sér stað í kaup-
mannaverzluninni á tímabilinu,
og ekki sízt, ef tekið er tillit til
þess, að talsverðir fólksflutning-
ar hafa átt sér stað frá dreifbýl-
inu, þar sem kaupfélagsverzlun-
in yfirleitt var ríkjandi, fil kaup-
staðanna, þar sem hennar gætti
miinna.
Vafalaust má færa fyrir því
einhver rök að starfsemi SÍS og
kaupfélaganna hefði vaxið á
þessu tímabili þótt höftin hefðu
ekki komið til.
Engu að síður tala otfangreind-
ar tölur sínu máli um það,
ihversu blygðunarlaust ríkis-
stjórn sú, sem þá fór með völd
hefir látið gjaldeyrisúthlutunina
ívilna þeim fyrirtækjum, sem
voru einn helzti bakjarl hennar
bæði fjárhagslega og á annan
hátt, á kostnað annarra fyrir-
tækja, er við þau kepptu.
Á spillingin að vera
undirstaða efnahagskerfisins
og stjórnmálastarfseminnar?
>að er fjarri mér að halda því
fram, að Framsóknar- og Alþýðu
flokksmenn séu þeir einu, sem
notað ’hafa aðstöðu sína í póli-
tíiskum úthlutunarnefndum til
framdráttar einstaklingum og
fyrirtækjum, hverra hag þeir
einkum báru fyrir brjósti. >að
sa-ma hafa fulltrúar annarra
flokka í úthlutunarnefndunum
vafalaust einnig gert, þegar að-
staða leyfði, þótt slíkt verði
sennilega erfitt að sanna með
tölurn á sama hátt og hér hefir
verið gert, enda voru allir lengst
af samtaka um það, að sveipa
starfshætti þessarra nefnda hjúp
leyndarinnar. Og þó að gjald-
eyrisúthlutunarnefndirnar og
aðrar slíkar væru að vísu hinn
mesti dragbítur á framfarir og
framtak voru þær að sínu leyti
Búkollur fyrir þá stjórnmála-
flokka, sem að þeim áttu aðild.
Ekki er ég þó með þessu að full-
yrða, að bein mútustarfsemi hafi
átt sér stað við þessar úthlut-
anir. En athyglisvert er það, að
nú er kvartað hástöfum yfir
fjiárhagsvandræðum ýmissa
flokksblaða, þrátt fyrir alla vel-
megun almennings. Ætli skýr-
in-gin geti ekki að einhverju
leyti legið í því, að menn vissu
það á haftaárunum, að með því
að styrkja flokka sína og mál-
gögn þeirra fjárhagslega eða á
annan hátt, keyptu þeir sér að-
gang að því að öðlast fyrir-
greiðslu fulltrúa síns flokks i
úthlutunarnefndunum, eða að fá
einhverja framámenn í flokkun-
um til þess að beita áhrifum sín-
um máli þeirra til framdráttar
við þessa fulltrúa?
Ekki má heldur skilja mig svo,
að tilgangurinn . með birtingu
framangreindra talna sé ádeila
eða árás á samvinnuhreyfing-
una. Hún á vissulega mikilvægu
hlutverki að gegna í atvinnulífi
þjóðarinnar, og ekki síður þeg-
ar viðskiptafrelsi ríkir, nema
fremur sé. Að vísu hafa forsvars
menn samvinnuhreyfingarinnar
notað sér aðstöðu sína til þess
að fá sem mest í sinn hlut frá
úthlutunarnefndunum, en það
var ekki annað en það sem all-
ir, sem atvinnurekstur höfðu
með höndum gerðu á þessum
tímum, og urðu að gera, ef þeir
áttu að lifa.
Á síðustu mánuðum hafa mik-
ið verið rœddar ákærur á
nokkra einstaklinga fyrir meint-
an fjárdrátt og annað fjármála-
misferli. Hafa stjórnarandstöðu-
blöðin verið full heilagrar vand-
lætingar yfir því, að ekki sé
nógu skelegglega unnið að þvi,
að fiá þessi mál upplýst og láta
þá sæta ábyrgð er sekir kunna
að finnast. Sízt af öllu sikal þess
latt hér, að hraðað sé eftir föng-
um rekstri sakamála og dómfell-
ingu þeirra, er sannir reynast að
sök. Alltaf tekur þó rannsókn
slikra mála, sem oft eru mjög
flókin, sinn tíma, og gæta verð-
ur þess auðvitað, að enginn
verði dæmdur, fyrr en sök hanj
hefir verið sönnuð að fullu.
Seint mun það og verða fyrir-
byggt með öllu, að einstakling-
ar gerist ekki brotlegir við lög
samborgara sinna. En hitt er
hægt að fyrirbyggja — og að
mínu áliti hafa verið stigin stór
spor í þá átt með þeirri efna-
hagsmálastefnu, er núverandi
ríkisstjórn hefir beitt sér fyrir
— að spilling og hlutdrægni sé
beinlínis undirstaða hagstjórnar-
innar og stjórnmálastarfseminn-
ar, svo sem var á hinu langvar-
andi haftatímabili frá 1931—60.
Hvort ’halda eigi áfram á þeirrl
braut, sem mörkuð hefir verið
eða hvort hverfa eigi aftur til
kyrrstöðu og spillingar hafta-
kerfisins verður einmitt höfuð-
málið, sem kosningar þær, sem
í hönd fara snúast um.
Á myndinni eru nokkrar konur úr Kvennadeildinni við veizlu-
borð i gestaboði Skagfirðingafélagsins.
Bazar og kaffisala
Kvennadeild Skagfirðingafé-
lagsins í Reykjavík heldur bazar
og kaffisölu í Lindarbæ 1. maí
n.k. kl. 2 sd. Á boðstólum verða
margir fallegir munir, sem kon-
urnar hafa unnið í vetur. Enn-
fremur verður veizlukaffi og vel
til þess vandað. Deildin hefur
styrkt Sjúkrasjóð Skagafjarðar-
sýslu, sem nýlega var stofnaður
og hyggst gera það áfram, 1
vetur hafa verið haldnir nokkr-
ir fræðslu- og skemmtifundir og
hafa þeir verið mjög vel sóttir.
Sunnudaginn 25. júní nk. er
ráðgert að fara i eins dags
ferðalag, sem öllum Skagfirðing-
um í Reykjavík og nágrenni er
heimil þátttaka í.