Morgunblaðið - 17.06.1967, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 1967.
3
jr
Sr. Jón Auðuns, dómprófastur:
Þjóö og kristni
ENGRI öld hefir verið heilsað
á jörðu með heltari vonum en
20. öldinni. Vísindin voru óð-
fluga að vekja mönnum nýjar
og bjartar vonir. Þjóðfélags-
málum var að þoka fram áleiðis
til meiri jafnaðar í lífskjörum
og meira jafnréttis á mörgum
Bviðum. Þorri manns var á góð-
um vegi með að sannfærast um,
að styrjaldir yrðu ekki fleiri á
jörðu.
Síðus'tu aldamót einkenndust
meiri bjartsýni en nokkurt ann-
að tlímabil í gögu m.annkyns, fyrr
og síðar.
Tveir þriðjungar þessarar ald-
ar eru liðnir. Ótal mörgu hefir
þokað fram. Margar vonir alda-
mótakynslóðarinnar hafa orðið
að veruleika, — en vonbri.gðin
hafa einnig orðið ægileg.
Á rústum margfaldrar reynslu
og margra tára erum við samt
að reisa hús, nýtt hús mikilla
vona og mikilla drauma. Slík
hús eru alliar þjóðir að reyna að
byggja, — einnig við sem höld-
um þjóðhátíð í dag.
Vandinn er stór. Það stendur
ekki á stjórnmiálaflokkunum að
minna okkur á það. En vandinn
er ekki stjórnmálalegur, pólitísk-
ur, nema öðrum þræði. Hinurn
þræði er hann andlegur, sið-
ferðilegur.
Ef Guð byggir eklki þetta hús,
þá hrynur það. Ef Drottinn
verndar ekiki þessa borg, vakir
vörðurinn til einskis. Svo sögðu
hinir fornu Hebrear, Gyðingar,
og þeir hafa kunnað sitt hvað
annað en að verja með vopnum
sitt land.
Hvernig fær Guð byggt húsið?
Hann þartf til þess menn, —
menn gædda, siðferðisþreki krist-
ins manns — menin gædda
kristinni hollustu við samfélag-
ið, — menn gædda trú á skil-
yrðislausri ábyrgð okkar gagn-
vart Guði og mönnum, ábyrgð,
sem nái út yfir gröf og dauða, —
menn með heiða sjón yfir himin
og jörð, — menn sem eru guðs-
börn í Senn og góðir jarðneskir
borgarar, — menn sem gæddir
eru trúarlegri tilfinningu fyrir
heiðarleika, hreinleika og æru,
— með sliíkum mönnum getur
Guð byggt hús, sem ekki hrynur.
Hvert er að horfa eftir slíkum
mönnum?
Vitanlega til kristind'ómsins.
En er það gert? Nefnir nokkur
maður í alvöru hann, þegar um
vandamál þjóðanna er rætt? Sú
sorglega staðreynd blasir við, að
■svo er kristindómurinn orðinn
viðskila daglegu lífi og dagleg-
um viðfangsefnum, að fæstum
kemur hann í hug, þegar við
vandamál þjóðlífsins er glímt.
Á flokksþingum og við há-
tíðleg tækifæri falla um kristin-
dóminn hlýleg orð. En á flestra
vörum eru þau marklaust hjal
og ekikert annað. Þó ætti það að
vera öllum hugsandi mönnum
Ijóst, að án kristindómisins,
kristinna borgara, getur lýðræð-
isriki ekki staðizt. Einræðist-
Tikið þarf engan kristindóm,
Og er ef tiil vill betur
komið án hans. Svo hefir vald-
höfum í löndum kommúnisma og
nazisma litist, a.m.k. sumum.
En lýðræðisríkinu verður ekki
stjórnað, etf kristindómurinn
slokknar í landinu.
Ef kristilegar rætur réttlætls-
kenndar, bræðralags, trúar og
'hollustu við þjóðarhag deyja
er menningin feig.
Það falla áreiðanlega mörg
orð um það í dag, að við ís-
lendingar viljum búa við frelsi
og lýðræði. En erum við menn
til að fara með það?
Ef hollusta við hugsjónir
Krists helzt ekki í hendur við
frelsið, drukknar það í skefja-
lausu sjálfræði, sem setur ein-
staklingshagsmuni ofar þjóðar-
hag. Ég veit enga leið tii lausn-
ar aðra en kristindóminn. Og ég
veit ekki til þess að aðrir hafi
bent á aðra betri leið.
Þessvegna held ég, að sam-.
tíðinni sé á engu meiri þörf en
voldugum siðbótarmannd, sem
hrífi kristindóminn úr gömilum
og fúnum fjötrum og geri hann
að lifandi nútímaafli í lífi nú-
tímamanns.
Þess er ekki þörf þjóð okkar
einni, sem heldur þjóðhátdð 1
dag, heldur öllum þjóðum heimis.
Undir menntamerkinu
Rætt við nýbakaða kandidata
ÞAÐ eru ekkl aðeins nýstúd-
entar, sem fagna próflokum
þessa dagana. Nú í vor luku
79 stúdentar lokaprófum við
Háskóla tslands og fengu þeir
prófskírtieini sin afhent sl.
Sigrún Klara Hannesdóttir
uiiðvikudag. Fréttamaður frá
Mbl. leitaði uppi þrjá af hin-
•um nýbökuðu kandídötum, til
að heyra í þeim hljóðið eftir
lokasprettinn.
Að Rauðalæk 4il býr Sigrún
Hannesdóttir en hún lauik
B.A. prófi í ens'ku, íslenzku
og bókasafnsfræðum nú í vor.
— Auðvitað er ég fegin
yfir því, að þetta sfculi vera
búið, siagði Sigrún. Er það
ekki svo með alla áfanga, sem
maður nær?
—Jú, jú, sögðum við, guðs
lifandi fegnir yíir að komast
inn úr rigmingunni.' — Og
þetta hefur auðvitað allt
gengið vel fyrir sig?
— Vissulega. Annars mætti
gieta þess, að við vorum fjög-
ur, sem útsikrifuðumst eftdr
nýja B.A. kerfinu núna —
fjögur þau fyrstu.
— I hverju eru br-eyting-
arnar fólgnar?
— Nú eru sex stig í stað
fimm áður, að viðbættum al-
mennum málvísindum og lat-
ínu fyrir steerðfræðideildar-
stúdenta.
— Hvernig skiptiist þitt
nám eftir stigum?
— Ég tók þrjú stig í ensku,
tvö í íslenzku og eitt í bóka-
safnsfræðum.
— Hver var nú erfiðasti
hjallinn?
— Ætli það hafi ekki verið
3. stigið í enskunni, sem ég
tók í fyrravor. Því fylgdi
heljanmikil ritgerð og í hana
þurftd að leggja mikla vinnu.
— Um hvað fjallaði þín rit-
gerð?
— Hún var um byrjenda-
kennslu í ensku, miðað við
9 ára börn.
— Og að hvaða niðunstöð-
um komst þú?
— Það er nú vanla hægt að
s>egja, að ég sé upphafsmann-
estoja að neinu i þessum efn-
um, sagði Signún og hló, en
mumnlega námið en það sem
giildir á meðan börnin eru
ekki eldri.
— Hyggur þú á fretoara
nám?
— Já, ég fer utan f haust
— til Ameríku og ætla að
fullnuma mig i bókasafns-
tfræðum. Ég gieTÍ mér góðar
ivonir um að ljúka því námi
á einu til tveim árum.
Og með það kvöddium við
þessa dugmi'klu og vísu konu
og héldum aftur af stað í leit
að nýjum kandídat.
Þórður Harðarson er einn
þeirra, sem fengu kandídats-
•tignina í læknisfræði. Við
heimsóttum Þórð á heimili
•hans að öldugötu 34 og smirð
'um hann hvernig nýbökuðum
tand. med. liði.
— Ekki nerna vel, sagði
Þórður.
— Þetta hefur verdð stremb
ið?
— Jú, vissulega var það
•það. Annars er læknanámið
'a.lls ekiki eins voðalegt og
'sumir halda. Viðlbrdgðin, að
tooma í háskóla úr mennta-
'skóla, eru geysimikil og þau
barf að yfirvinna sem fyrst.
'Eftir það eru rétt vinnu-
brögð og hæ'fiegur sjálfsagi
það, sem með þarf.
— Hvenær lauk svo próf-
unum hjá þér?
— Það voru þarna níu próf
i einum ryklk en það síðaata
var 8. júní.
— Upp í hverju komstu í
•síðasta prófinu?
— Ég kom upp í blóð-
tflokkun í barnsfaðernismál-
Um og skyndidauða.
Hér fylgdi á eftir mikil út-
skýring en vegna ókunnug-
leika sdns á læknisfræðilegum
hugtökum og útskýringum
treystir blaðamaðurinn sér
eklki til að hafa þær rétt eftir.
Þar gkilur titillinn á milli.
— Hvað er nú framundan?
— Um mánaðamótin júní-
jiúlí fer ég norður á Húsavík
til að leysa af þar tvo lækna.
— Nú þú ert bara orðinn
tveggja manna maki strax!
— Ekkii er það nú alveg,
'sagði Þórður og hló. Ég leysi
’annan af í einu.
— Er það byrjunin á
'kandSdatisáirinu hjá þér?
— Já. Kandiidatsárið er
þrettán mánuðir og skiptist í
fernt: 2 mánuði á slysavarð-
'stofu, 2 á fæiðingardeild, 4 á
þandlætoningadeild og 5 á
lyf jadóild. Þeg.ar þetta er að
baki getf ég fengið leyfi til
'að stunda lækningar sjálf-
stætt.
—Og hvað tekur þá við?
— Það er nú fullsnemmt
að segja noktouð urn það,
en það er margt sem leitar
'á mig, sagði Þórður um leið
'og við kvöddum.
Sveinn Snæland hlaut kandí
diatstignina í verkfræðii. Við
'brugðum ofckur að Túngötu
Ö8 en þar býr Sveinn ásamt
toonu sinni, Jónínu Margréti
Guðnadíóttur.
— Mikið skelfing er ég nú
'feginn, sagði Sveinn, þegar
'við sipurðum hann, hvernig
'líið'anin værii eftir prófin.
— Það veitir svo sannar-
fega ekki af því að taka hlut-
dn.a rólega eftir svona törn.
— Hvort var það nú véla-
eða byggingaverkfræði, sem
þú lagðir stund á?
— Vélaverkfræði Við vor-
um þrír í henni.
— Er byggingaverkfræðin
þá vinsællii?
— Já, eins og er en ég
þeld, að það sé nokkuð að
'breytast í yngri árgöngunum.
VélaVerkfræðin vinnur alla-
vega á.
— Nú eru nýstúdentarnir
komnir á göturnar. Vekux
•það ekki einþverjar endur-
minningar hjá þér, þegar þú
•sérð hvítu kollana?
— Jú. Ég horfi á þá með
’nokkrum söknuði. Stúdents-
prótfið er hlutiur, sem ég vildS
endurtaka svona tvisvar til
þrisvar á ævinni, sagðí
Sveinn og horfði angurvær
Sveinn Snæland
upp í loftið. — En það er víst
látið vit í þvi, að hugisa þann-
•ig, bætti h.ann svo Við, ldfið
verður að hafa sinn gang.
— Hvað mundirðu vilja
segja við nýstúdentana núna
'— miðla þeim af þinni
reynsJu?
— Ja, það yrði þá helzt að
vara sig á hinu .akademíska
frelsi, þegar þar að kemur.
Það getur verið stórihættiu-
'legt að taka það ekki réttum
tökum. Breytingin er svo
stórkostleg, að það má gæta
(sín vel, ef allt á að fara sam-
tovæmt áætlun.
— En nú voru fleiri en þú
1 fjölskyldunni að ljúka próf-
0101, etoki satt?
— Jú, það má segja að á
þesisu beimili hafi rfkt sann-
toölluð próföld að undan-
tförnu. Konan mín var einnig
í prófum en hún les ensku
bg sögiu til B.A. prófs og á
'e'it’t ár efft'ir. Pétur H. Snæ-
‘land, bróðir minn, hlaut
■kandídatstignina í viðskipta-
tfræðum og Halldór bróðir
minn var að útiskritfast fré
M.R.
— Það rikir þá enginn
grátur og gnístran tanna hér
á þessum stað!
— Nei, öðru nær, sagði
'Sveimn og hló.
— Nú. En hvað með se'inni
Wutann hjá þér?
— í h.ausit fer. ég til Kaup-
mannahafnar og glími við
geinni hlutann þar. Það verða
lim þrjú og hálfft ár, sem í þá
gliimiu fara, svo að þið sjáið,
að maður er ekkert unglamb
lengur, þegar markinu er náð,
sagði Sveinn .að lokum.
Þórfflur Harðarson og kona hans, Sólrún Jensdóttir, með
soninn Hörð.

v»

— Farmannadeilan
Framihaild af bls. 32.
skuli vera formaður dómsins.
Gerðardómurinn setur starfs-
reglur, aflar sér af sjálfsdáðum
nauðsynlegra gagna, og er rétt
að krefjast skýrslna, munnlegra
og skríflegra, af einstökum
mönnum og embættismönnum.
2. gr.
Verkföll, þar á meðal samúð-
arverkföll í því skyni að knýja
fram aðra skipan kjaramála, sem
lög þessi taka til, eru óheimil,
þar á meðal framhald verkfalls
Stýrimannafélags fsilands, Vél-
stjórafélags íslands og Félags ís-
lenzkra loftskeytamanna, sem
hófst 25. maí 1‘967.
3. gr.
Ákvarðanir gerðardómis, sam-
kvæmt 1. gr., skulu að því er
varðar greiðslur farskdpaeigenda
til félaga í þeim starfsmanna-
félögum, sem um ræðir í 2. gr.
giilda frá gildistöku laga þessara.
Að öðru leyti skulu samning-
ar farskipaeigenda og nefndra
starfsmannafélaga, dags. 2 sept-
ember 1965, gilda, þar til gerðar-
dómur fellur.
4. gr.
Laun gerðardómsmanna greið-
ist úr ríkissjóði, eftir ákvörðun
ráðherra.
5. gr.
Með brot gegn lögum þessum
ska'l farið að hætti opinberra
mála, og varða brot sektum.
6. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi og
skulu kjaraákvæði i úrskurði
gerðardómsins gilda frá gildis-
tökudegi laganna.
7. gr.
Lög þessi gilda þar til nýir
samningar hafa tekizt milli
farmskipaeigenda og Stýri-
mannafélags íslands, Véistjóra-
félags íslands og Félags ís-
lenzkra loftskeytamanna, þó
ekki lengur en til 1. nóvember
1967.
Gjört að Bessastöðum, 1&
júní 1967.
Ásgeir Ásgeirsson
(sign)
"ggert G. Þorsteinsson
(sign).“
t