Morgunblaðið - 29.06.1967, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. JÚNÍ 1967.
Prófessor Paul Bauer, afhentl í gær Surtseyjarfélaginu 5000 dollara að gjöf. Með því hefur
hann veitt um 26 þúsund dollara til styrktar vísindarannsóknum á íslandi. T.v. er prófessor
Bauer, þá Karl Rolvaagr, sendiherra Bandaríkjanna á íslandi, og Steingrimur Hermannsson, for-
maður Surtseyjarfélarsins. Lengrst til haegrri eru aðrir úr hópi vísindamannanna.
(Ljósm. Ól. K. M.)
Kínverjar mótmæla
mótmælum í Burma
Hongkong-, 28. júní — NTB-AP
KÍNVERSKA stjórnin hefur
sent stjórninni í Burma mót-
mælaorðsendingu vegna mót-
mælaaðgerða, sem efnt hefur
verið til í Rangoon,, höfuðborg
Burma, tvo undanfarna daga.
Útgöngubann hefur verið fyrir-
skipað, en í mótmælaaðgerðun-
um hafa 100 manns meiðzt og
kínverskar eignir hafa verið
eyðUagðar.
í Hongkong sagði talsmaður
nýlendustjórnarinnar þar í dag,
að enn yrði að leita til Kín-
verja um aukið vatn, þar sem
vatnsbirgðir í nýlendunni eru á
þrotum. Kommúnistaleiðtogar í
nýlendunni hafa hvatt kaup-
menn til að loka verzlunum sín
um í fjóra daga. í landamæra-
bænum Shumchun í Kína hafa
20.000 bændur, verkamenn og
hermenn efnt til mótmælaað-
gerða gegm Bretum.
Þreyttir Svíar snúa heim.
Þrjátíu Svíar, sem allir eru
félagar í utanríkismálafélaginu
í Lundi, komu í dag til Moskvu
á heimleið eftir mánaðarlangt,
þreytandi ferðalag um Kína.
Það sem Svíunum er minnistæð-
ast í sambandi við ferðina er,
að þeir voru neyddir til að
kynna sér rit Mao Tse-tungs, að
filmur þeirra voru gerðar upp-
tækar og þeir urðu að sitja ó-
þægilega fundi með reiðu fólki
úr Rauða varðliðinu.
Sovézkt blað hélt því fram í
dag, að vegna „þegjandi sam-
komulags" við Kínverja teldu
Bandaríkjamenn með öllu ó-
hætt að herða á stríðinu í Viet-
nam. Blaðið kvað það vera von
Mao Tse-tungs, að Bandaríkja-
menn hertu á stríðinu, þannig
að styrjöld brytist út milli Banda
ríkjamanna og Rússa. Ásakanir
þessar koma fram í grein, sem
undirrituð er „Valentín 008“ í
blaðinu „Literaturnaja Gazeta.“
Kanna strauma við Surtsey
Fólk, sem finnur plastkúlur láti vita
EINS og áður hefur komið fram
í fréttum stóðu forráðamenn
Surtseyjarfélagsins fyrir því að
búnar voru til um 10. millj. froðu
plastkúlur, sem settar voru í
sjóinn fyrir utan Klauf í Heima-
ey í Vestmannaeyjum fimmtu-
dagskvöldið 22 júni s.I. Eru kúl-
umar um 4 mm í þvermál og
gular að lit. Er ætlunin að rann-
saka með þessu móti frá hvaða
stöðum líkurnar eru mestar á
að fræ og annað berist til Surts-
eyjar. Er fólk, sem finnur þess-
ar kúlur við suðurströnd fslands
vinsamlegast beðið um að lið-
sinna Surtseyjarfélaginu með því
að senda þvi upplýsingar um
hvað og hvenær kúlurnar hafi
fundizt og einnig hve mikið magn
á hverjum stað. Óskað er eftir
að nokkrar kúlur sendist með í
bréfinu sem sýnishorn, svo að
öruggt sé, að um réttar kúlur
sé að ræða. Póshólf Surtseyjar-
félagsins er 1238.
Sigurður Richter, náttúrutfræði
nemi og Árni Johnsen, gæzlu-
maður 1 Surtsey, munu fylgjast
m>eð kúLunum, sem bunna að
berast til Surtseyjar. Tjáði Sig-
urður blaðamanni Mbl. í gær,
að önnur þeirra tveggja plantna
sem vex í Surtsey, strandkál
(cakile edentuda) vaxi eingöngu
í Klauf í Vestmannaeyjuim, en
aufk þess vex eitthvað af henni
á suðurströnid íslands. Fræbelg-
ur strandikálsins er af svipaðri
stærðargráðu og plastkúlurnar,
flýbur á vatni og þolir talsvert
sjóvolfk. Hin plantan, sem vex
í Surtsey er melgresi (elymus
arenaria) og fræ hennar geta líka
borizt í sjó. Auik þessara plantna
hefur mákill fjöldi plönbuftegrunda
borizt í reki til eyjarinnar, enda
þótt þær hafi ekski fest þar ræt-
ur.
Ennfremur sagði Sigurðuir, að
vonir stæðu til að eitrthvað af
plastkúlunuim bærist til Saxrts-
eyjar, þar sem hann mun ásamt
Árna fylgjast með þeim. Ei-nnig,
sagði hann, vonumst við tii að
heyra frá fólki, sem finnur þess-
ar kúlui, þó ekiki í Heimaey
sjálfri, því við —m okkur vel
ljóist að þoxri þeirra muni halda
sig við Heimaey.
Einníg sagði Sigurður, að ef
þessi tilraun gæfist vel gœti svo
farið að hún yrði eniduirtekm
næsta suimar frá mismiunandi
stöðum á suðurströnd íslands og
verða þá motaðar kúlur með sér-
stökum lit á hverjum stað.
ITALIR STYÐJA
UMSÓKN BRETA
Bandalag íslendinga
í Norður-Þýzkalandi
Á ÞJÓÐHÁTÍÐARDEGI íslend-
inga, 17. júní, komu saman ná-
lega 50 íslendingar vísvegar að
úr Norður-Þýzkalandi að heimili
Franz E. Siemsen, ræðismanns
íslamds : Lúbeck. Tilefni þessar-
ar samfcorou var tvennt, anmars-
vegar að halda daginn hátíðleg-
an og hinsvegar stofnun Banda-
lags íslendinga í Norður-Þýzka-
landi (Hamborg, Bremen, Nied-
ersachsen og Schleswig-Hol-
stein).
Aðalhvatamaður að stofnun
bandalagsinis var Franz E. Siem-
sen og hafði hann allan veg og
vanda að undirbúningi stofnun-
innar svo og samkomunnar, en
ákveðið hafði verið á íslendinga
móti í Lúbeck 26. nóv. s.l., að
koma bandalagi þessu á fót.
Tilgangur bandalagsins er að
vinna að aukinni kynningu og
samheldni meðal fslendinga á
fyrrnefndu svæði, svo og sám-
eiginlegúm hagsmunamálum
'þeírra, Ji í bandalaginu eru ná-
lægt 100 félagsroenn.
Fyrstu' stjórn bandlagsine
sfcipa: Franz E. Siemsén, Lub’eck
formaður, varaformaður Einar i
Þ. Ásgeirsson frá HAFÍS, félagi
íslendinga í Hannover, ritari
Margeir R. Daníelsson frá FÍSÍK,
félagi ísiliendingá í Kiel, gjald-
keri Magnús Þ. Magnússon frá
JÖKLI, félagi íslendinga í
Braunschweig, spjaldskrárritari
Lieselotte Oddsdóttir, Hamborg,
fuötrúi eirnstaklinga á bandalags-
svæðinu, meðstjórnendur Ólafur
Þ. Jónsson frá HANSA, félagi
íslendiniga í Lúbeck og Jakob
Yngvason frá Fél. íslendinga í
Göttingen. Endurskoðandi er
Gylfi Guðmundsson, Hamborg.
Þar sem eigi hefur náðst til
ailra íslendinga á bandalagssvæð
inu, beinir stjórnin þekn til-
mælum til þeirra íslendinga, sem
eigi hafa haft vitneskju um stofn
un bandalagsins. að snúa sér til
Franz E. Siemsen, en heimilis-
fang hans er, 24 24 Lúbeck, Post-
fach 1938 ,Deutschland.
Áður en fundur hófst flutti
Freysteinn Sigurðsson ,Kiel, á-
varp í tilefni dagsins og stjórn-
aði hann einnig fundi. Að Iokn-
um fundi sátu fundarmenn góð-
an fagnað hjá þeifn hjónum
Franz ag Lore Siemsen.
handteknir
Abidjan, Fíla>beinsstnön.d-
inni, 28. júni. — NTB.
FULLTÚAR Guíku á auka-
fundi AUsherjarþingsins hafa
verið handteknir á Fílabeins-
ströndinni, að sögn útvarps-
ins í Conakry.
FuMtrúarnir komu við i
Abidjan er þeir voru á beim-
leið frá New Yonk. Einn
fulltrúanna er utanríkisnáð-
herra Guineu, Louis Lans-
ana Beavogui. Stjórn stjórn-
anflokksins í Guineu kom
saman til fu-ndar í gærkvöldi
til að ræða ástandið.
Sambúð Guineu og FRa-
beinsetpandar.inmar, sem eru
grannríki, hefur verið stirð
síðan Nkrumah, fyrrverandi
forseiti Ghana, leitaði hælis í
Guimeu eftir að honum hafði
verið steypt af stóli í fyrra.
Guineustj'órn hótaði að senda
herlið um Fílabeinsströnd-
ina til Ghana til að koma
Nkrumaih aftur til valda. Síð
an hefur nokkrum sinnum
komið til átaka á landaimær-
unum.
London, 28. júní — NTB —
ÍTALIR og Bretar eru sammála
um, að samningaviðræður um
aðild Breta að Efnahagsbanda-
laginu verði að hefjst hið fyrsta,
að þvi er fram kemur í til-
kynningu sem gefin var út í
London í dag eftir tveggja daga
Lífstíðarfangelsi
krafizt yfir
Gestapomanni
Baden-Baden, 28. júní — AP —
SÆKJANDI í réttarhöldunum
í máli Helmut Reinhardt, yfir-
manns Gestapos í Noregi á stríðs
árunum, krafðist þess í dag, að
hann yrði dæmdur í ævilangt
fangelsi.
Reinhardt, sem er 55 ára að
aldri, er ákærður fyrlr hlutdeild
í sendingu 532 norskra Gyðinga
til útrýmingarbúðanna í Ausch-
witz og hlutdeild í morðum
fjögurra annarra Norðmanna.
Hann hefur neitað enn einni á-
kæru, sem er á þá leið, að hann
hafi myrt norskan hermann úr
andspyrnuhreyfingunni.
Reinhardt hefur verið í gæzlu
varðhaldi síðan 1964, að hann
var handtekinn. Hann var þá
háttsettur starfsmaður útgáfu-
fyrirtækis. Búizt er við, að dóm
ur falli í máli hans í þessari
viku.
í GÆRMORGUN var vindur
austlægur, en þegar leið á
daginn varð áttin norðlæg-
ari, jafnframt því að lægðin
suður af landinu hreyfðist
norðaustur. Suðvestanlands
s'tytti1 upp, en úrkoman óx
austan lands, og fyrir norðan
fór veður versnandL Ægir
var staddur skammt suðaustur
af Jan Mayen. Þar var logn
um hádegið, en ætti að hafa
farið að vinda af austri í
nótt.
viðræður Aldo Moros, forsætis-
ráðherra Ítalíu, við Harold Wil-
son forsætisráðherra.
Moro hefur fullvissað Wilson
um fullan stuðning ítala við um
sókn Breta um aðild að EBE.
í tilkynningunni segir, að for-
sætisráðherrarnir telji að aðild
Breta að EBE mundi efla ein-
ingu Evrópu á sviðum stjórn-
mála og efnahagsmála. Þannig
verði Vestur-Evrópulöndum bet-
ur fært að stuðla að varðveizlu
friðarins og bæta sambúð aust-
urs og vesturs.
Um ástandið í löndunum fyr-
ir botni Miðjarðarhafs segir, að
fórssétisráðherrarnir Ieggi
áherzlu á mikilvægi réttlátrar
lausnar, sem allir aðiiar geti sætt
sig við .samrýmist meginregl-
um stofnskrár SÞ og tryggi var-
anlegan frið í þessum heims-
hluta. Þeir tjá sig fúsa til að
stuðla að lausn, fyrir tilstilli
SÞ, eða með svipuðum hætti.
Brandt i forsæti.
í Brússel tekur Willy Brandt
utanríkisráðherra Vestur-Þýzka-
lands, við starfi forseta ráðherra
nefndar EBE á laugardaginn, og
er talið, að þar með verði hert
á tilraununum til að koma af
stað viðræðum um umsóknir
Breta, Dana og íra um aðild að
bandalaginu.
-----♦♦♦-------
Sprenging
■ IVioskvu
Moskvu, 28. júní. AP-NTB.
í GÆRKVÖLDI lét sjötugur
maður lífið á Rauða torginu f
Moskvu og tveir aðrir særðust,
er heimatilbúin spremgja sprakk
fyrir framan grafhýsi Lenins.
— Sprengingin heyrðist víða i
Moskvu og Var mjög öflug. —
Bkki er vitað hver sprengju-
maðurinn var né um fyrirætil-
anir hans. Sjónarvottair siegja að
gamli maðurinn hafi gengið út á
torgið, tekið spremgjuna upp úr
vasa sinium og tendrað kveik-
inn og sprakk sprengjan strax
í höndum hans. Ekki er vitað
hvont hann ætlaði að varpa
sprengjunni að grafhýsi Lenins
eða Leninsafninu. Nokkrir sjóm-
arvottar segj.a, að hann hafi
lent í deiLum við vegfafértdur,
vegna þess, að hahn hafi Viljað
mótmæla vopnahiéinuúúfyrir
botni Miðjarðarhafs.