Morgunblaðið - 30.07.1967, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. JÚLÍ 1967
DRANGEYJARSUNDH 31. JÚLÍ1927
Eftir Lárus Salómonsson
Erlingur Pálsson.
FJÖRUTÍU ár eru nú liðin síðan
Erlingur Pálsson yíirlögreglu-
þjónn synti frá Drangey til
lands, sem var nýtt Grettissund.
Mér þykir tilhlýðilegt að minn-
ast þess mikla afreks, sem unnið
var af hinum fraekna sundkappa,
brautryðjanda og bjartsýnis-
manni, því að sannarlega trúði
Erlingur á æsku-hreysti og feg-
urð. Hann dáði íþróttir og ekki
síður orðsins listir, bæði söngs
og sagna, lags og ljóðs.
Erlingur synti við verri skil-
yrði en þeir sem síðar syntu, því
að engin reynsla var fyrir um
þetta sund. Erlingur og fylgdar-
menn hans þekktu ekki ýmsa
erfiðleika, sem var að mæta og
ekki komu í ljós við undirbún-
ing fyrr en á síðustu stundu, og
gleggst komu þeir í ljós er á
sundið leið. — Erlingur fékk
harðan mótstraum (fall), úfinn
sjó, og síðar hvessti. Einnig mun
ekki hafa verið gætt afstöðu
sjávarfalla sem skyldi.
A þeirri reynslu sem fékkst
af þessu sundi Erlings byggðu
þeir sundmenn, sem síðar syntu,
undirbúning sinn, og tókst þeim
öllum vel, og má að miklu þakka
það brautryðjandanum, en
Drangeyjarsundsmennimir eru
allir afburða sundmenn.
Til fróðleiks um Grettissundið.
Til fróðleiks vil ég geta þess,
að talið er að Grettir sé fæddur
árið 996, en veginn 1031, þá 35
ára. Talið er að hann hafi synt
frá Drangey til lands árið áður,
þá 34 ára, að sögn fræðimanna.
Skoðun mín er hinsvegar sú, að
hann sé fæddur árið 986 og hafi
skort einn vetur í hálf-fimmtugt
er hann var veginn. Samkvæmt
Grettis sögu var hann hálfþrítug-
ur, er hann „fell í útlegð“, en í
sekt var hann „vel r.ítján vetur“.
Nokkrar tilvitnanir í Grettis
sögu um merka viðburði, renna
stoðum undir, að þetta sé rétt-
ara.
Yfirlit um Grettissundið.
Grettir Ásmundarson synti
árið 1030, þá 34 ára.
Erlingur Pálsson synti 31. júlí
árið 1927, þá 31 árs.
Pétur Eiríksson synti 28.
júdí árið 1936, tæpra 19 ára (f.
31. júlí).
Haukur Einarsson synti 7.
ágúst árið 1939, 30 ára.
Eyjólfur Jónsson synti 13. júlí
1957, 32 ára.
Eyjólfur synti aftur þ. 30. maí
1959, þá 34 ára.
Axel Kvaran er sjötti maður-
inn, sem synt hefur þessa vegar-
lengd, 3. sept. 1961. 29 ára. Axel
synti frá landi til Drangeyjar.
Sú leið lá’ betur við.
Eyjólfur synti Grettissund
sitt öðru sinni þegar hann var
34 ára, af því þrennu: að Grett-
ir var 34 ára er hann synti, og til
að æfa sig í köldum maí-sjó, og
loks til að vinna sundíþróttinni
heiður og gagnsemi með reynslu
sinni.
Ég vil skjóta því hér inn, að
Pétur Eiríksson verður 50 ára nú
31. júlí. Ég óska þeim ágæta
dreng, vini mínum og afreks
sundmanni, til hamingju.
Ljómi afreksins.
Afrek Erlings er sveipað skír-
um ljóma, ljóma sem slær sann-
leiksbirtu á gildi fornsögunnar
um sund Grettis. Frægðarblys
það sem Erlingur kveikti hefur
lýst öðrum afreks-sundmönnum
þá leið, sem Grettir og hann
syntu. Ég veit, að kyndlar þess-
ara manna lýsa um alla framtíð.
Eitt sinn gerði ég þessa vísu
til Erlings:
Grettis hreysti gafstu rök,
gæddur þoli, snilli.
Liggja ykkar listatök
lands og eyjar milli.
Erlingi verður aldrei ofþakkað
hans afrek.
Meðan • íþrótt er dáð
og afrek skráð
skal Erlings Pálssonar minnzt.
því að sögunnar blað
mun sýna það,
að sigur á störfum hans vinnst.
Hér læt ég fylgja fréttina um
sundið 1927, eins og hún kom í
Morgunblaðinu 2. ágúst það ár,
og frásögn af móttökunum í
Reykjavík 5. ágúst er Eriingur
og förunautar hans komu að
norðari.
Lárus Salómonsson.
Endurrit af frétt í Morgunblað-
inu 2. ágúst 1927:
NÝTT GRETTISSUND
Erlingur Pálsson yfirlögreglu-
þjónn synti s.I. sunnudag frá
Drangey til lands.
Vegalengdin 7(4 km. — Tíminn
4 klst. 25 mín. Sjávarhitinn 11
stig.
Sauðárkróki, FB. 1 ágúst.
Eriingur sundkappi Pálsson
svam í gær frá Drangey til lands
á 4 klukkustundum og 2'5 mín.
— Skemmsta vegalengd til lands
er 6 km. 650 metrar, en sund-
leiðin er töluvert lengri um sjö
og hálf röst, sjávarhiti 11 stig.
Sigurjón Pjetursson glímu-
kappi, Ólafur Pálssön sundkenn-
ari og undirritaður voru leið-
sögumenn. Nánar um þessa
miklu sundraun kemur í Iþrótta-
blaðinu, sem allir landsmenn
þurfa að lesa. Förum landveg
suður. Vellíðan. íþróttakveðjur.
Bennó.
(Ég vil benda á að undirskirft-
in (Bennó) var Benedikt G.
Waage).
Til þess að frjetta nánar af
þessari sundraun, hringdi Morg-
unbl. til Sauðárkróks í gær. Náði
blaðið tali af Sigurjóni Pjeturs-
syni verksmiðjustjóra, en hann
var með í ferðinni. Frásögn
Sigurjóns var á þessa leið:
Erlingur lagði á stað frá
suðurenda Drangeyjar kl. 5,37
síðdegis á sunnudag. Sjór og
vindur var hagstæður nærri
tvo þriðju hluta leiðarinnar;
vindur af austri. En úr því versn-
aði veðrið og sjór varð úfinn.
Vindur af NV. — Straumur varð
harður og sundið því mjög erfitt
þriðjung leiðarinriar.
En ferðin gekk þó mjög vel.
Erlingur náði landi á Hrossa-
víkurnefi, sem er innan við
Reykjaá í Reykjalandi. Hafði
hann þá verið 4 klukkustundir
og 25 mínútur á leiðinni.
Vegalengd sú er Erlingur synti
er áætluð 714 km. Er það nál.
1 km. lengra en beinasta leiðin
frá Drangey til lands.
Erlingur synti „crawl“-sund
alla leið; hvíldi sig aðeins eitt-
hvað 6 sinnum á bringusundi,
1-2 mín. í hvert sinn.
Þegar Erlingur steig á land
var hann hinn hressasti, tók sjer
bað í Reykjalaug og gekk síðan
heim að Reykjum, borðaði þar
pg leið ágætlega. Fengu þeir
bestu viðtökur á Reykjum. —
Þegar þeir höfðu snætt og hvílzt
var lagt af stað á mótoribát til
Sauðárkróks. Þangað var komið
kl. tæplega 3 í fyrrinótt. Var
Erlingur dálítið þjakaður er
þangað kom, en leið vel. Sofnaði
hann fljótt, og kl. 1 í gær, þegar
Mbl. átti tal við Sigurjón, var
Erlingur ekki vaknaður.
Kil. 6V2 átti Mbl. enn tal við
Sigurjón Pjetursson. Skýrði
Sigurjón blaðinu frá því, að Er-
lingur hefði hvílt sig í allan gær-
dag, og sofið mestan hluta dags-
ins. Hann hafði vott af hita í
gærmorgun, en sá hiti var að
mestu horfinn í gærkvöldi og Er-
lingur hinn hressasti. Hann
nærðist í gær eingöngu á soð-
inni nýmjólk með sódavatni í,
og vallhumalsvökva með mjólk.
Mikill fögnuður var á Sauð-
árkróki yfir sundþraut Erlings.
— Fánar voru dregnir á stöng
um allt kauptúnið.
Sigurjón bjóst við að þeir
félagar legðu á stað landveg
suður seinnipartinn í dag.
í fylgd með Erlingi í Drang-
eyjarförinni voru þeir fjelagar
hans hjeðan, Sigurjón, Ben G.
Waage og Ólafur Pálsson; enn-
fremur formenn tveir af Sauð-
árkróki, Bjarni Jónsson og Lár-
us Runólfsson, Sigurður Gísla-
son vjelstjóri frá Eyrarbakka og
tveir menn frá Reykjum.
Á sunnudaginn skoðuðu þeir
fjelagar Drangey, nema Erlingur.
Hann hvíldi sig undir sundið.
Var mælt fyrir minni Grettis
gamla í hans gamla bústað á
eynni, og ýmislegt fleira gert til
skemmtunar.
Morgunblaðið vill að lokum
flytja Erlingi þakkir og heilla-
óskir fyrir þetta glæsilega afrek
hans, svo og þeim íþróttafrömuð-
um, er með honum voru og
styrktu hann til dáða.
Útdráttur úr Morgunblaðinu 6.
ágúst 1927:
Sundkappinn
Erlingur Pálsson
kom heim í gær.
íþróttamen og bæjarbúar
fagna honum
Kl. 4 síðd. í gær kom Erlingur
Pálsson yfirlögregluþjónn heim
úr hinni frægu Grettissunds-för
sinni norður. Með honum voru
fjelagar hans Sigurjón Pjeturs-
son, Ben. G. Waage og ólafur
Pálsson. Þeir fjelagar fóru land
veg suður í Borgarnes, en kornu
þaðan á mótorbáti.
Þegar sást til terða mótor-
bátsins fyrir utan eyjar, fór
Valdimar Sveiribjörnsson, leik-
fimiskennari, blaðamenn o. fl.,
út á hraðskreiðum skemmtibáti
til þess að fagna komumönnum.
Valdimar var sendur af íþrótta-
fjelögum bæjarins og klæddur
litklæðum. Mikil fagnaðarlæti
gullu við, er bátarnir mættust
utarlega í Engeyjarsundi. Er-
lingur og f jelagar hans stigu síð-
an um borð í skemmtibátinn, og
var haldið í höfn og lagst að
steinbryggjunni. Þegar þangað
ÚTSALA HJÁ ANDRÉSI
HERRADEILD UPPI (II. hæð).
Karlmannaföt
Stakir jakkar
Stakar buxur
HERRADEILD NIÐRI (I. hæð).
Peysur verð frá kr. 385.—
Nylonskyrtur verð frá kr. 95.—
Straufríar bómullarskyrtur verð kr. 250.—
Sundskýlur, verð kr. 75.— til 125.—
Drengjaskyrtur verð frá kr. 75.—
Auk margs annars á mjög hagstæðu
verði.
DÖMUDEILD:
Kápur verð frá kr. 975.-—
Dragtir verð frá kr. 800.—
Kjólar verð frá kr. 695.—
Pils verð frá kr. 350.—
Blússur verð frá kr. 150.—
Nylonsokkar frá kr. 20.—
Stakir drengjajakkar frá kr. 500.—
Gerið góð kaup á
útsölunni.
LAUCAVCCS