Morgunblaðið - 15.06.1968, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 19«8
Vísindasjóður veitir 62
styrki að upphæð 4,9 millj.
BLAÐINU hefur borizt eftirfar-
andi skýrsla um styrkveitingar
Visindasjóðs 1968:
Báðar deildir Vísindasjóðs
hafa nú veitt styrki ársins 1968,
en þetta er í ellefta sinn sem
styrkir eru veittir úr sjóðnum.
Fyrstu styrkir sjóðsins voru veitt
ir vorið 1958.
Deildarstjómir Vísindasjóðs,
sem úthluta styrkjum sjóðsins,
eru skipaðar til fjögurra ára í
senn.
Alls bárust Raunvísindadeild
53 umsóknir að þessu sinni, en
veittir voru 42 styrkir að fjár-
hæð samtals 3 milljónir 237 þús-
und krónur. Árið 1967 veitti
deildin 46 styrki að heildarfjár-
hæð 3 milljónir 102 þúsund krón
ur.
Formaður stjórnar Raunvís-
indadeildar er dr. Sigurður Þór-
arinsson jarðfræðingur. Aðrir í
stjórninni eru Davíð Davíðsson
prófessor, dr. Gunnar Böðvars-
son, dr. Leifur Ásgeirsson pró-
fessor og dr. Sturla Friðriksson
erfðafræðingur. Að þessu sinni
dveljast þeir dr. Gunnar Böðv-
arsson og varamaður hans dr.
Guðm. E. Sigvaldason báðir er-
lendis og tóku því eigi þátt í
þessari úthlutun. Ritari Raunví?
indadeildar er Guðmundur Arn-
laugsson, rektor.
Alls bárust Hugvísindadeild að
þessu sinni 38 umsóknir, en veitt
lir voru 19 styrkir að heildar-
fjárhæð 1 milljón og 650 þúsund
krónur. Árið 1967 veitti deildin
21 styrk að fjárhæð samtals .1
milljón og 445 þúsund krónur.
Einn styrkþeganna, Jón Sigurð?
son hagfræðingur, afsalaði séi
veittum styrk, að fjárhæð 125
þúsund krónur. Styrkur til sére
Kristjáns Búasonar, að fjárhæð
100 þúsund krónur, lækkaði í
samræmi við fyrirvara í 60 þús-
und krónur, vegna þess að styrk
þegi hlaut annan styrk á styrk-
tímabilinu. Raunveruleg heildar-
fjáirhæð styrkveitinga á árinu
1967 varð því 1 milljón og 280
þúsund krónur. Á þessu ári tók
einn umsækjandi umsókn sína
aftur.
Formaður stjórnar Hugvísinda
deildar er dr. Jóhannes Nordal
seðlabankastjóri. Aðrir í stjórn
eru dr. Broddi Jóhannesson skóla
stjóri, dr. Hreinn Benediktsson
prófessor, dr. Kristján Eldjárn
þj'óðminjavörður og Magnús Þ.
Torfason, prófessor. Dr. Hreinn
Benediktsson tók ekki þátt í
störfum stjómarinnar við veit-
ingu styrkja að þessu sinni, en
1 stað hans kom varamaður hans
í stjórninni, dr. Matthías Jónas-
son prófessor. Ritari deildar-
stjórnar er Bjarni Vilhjáknsson
skjalavörður.
Ur Vísindasjóði hafa því að
þessu sinni verið veittir samtals
62 styrkir að heildarfjárhæð kr.
4.887.000.00 krónur.
Hér fer á eftir yfirlit um styrk
veitingarnar:
A. RAUNVÍSINDADEILD
I. Dvalarstyrkir til vísinda-
legs sérnáms og rannsókna.
160.000 kr. styrk hlutu:
1. Halldór Þ. Guðjónsson
stærðfræðingur til stærðfræði-
rannsókna, væntanlega í Bret-
landi eða Þýzkalandi.
2. Haraldur Sigurðsson, berg-
fræðingur til rannsókna á súru
og ísúru bergi á íslandi með sér-
stöku tilliti til uppruna þess.
(Verkefni til doktorsprófs við
háskólann í Durham).
3. Reynir Axelsson stærðfræð-
ingur til rannsókna í stærðfræði
við háskólann í Princeton (dokt-
orsverkefni).
4. Sigurður Steinþórsson berg-
fræðingur til rannsókna og efna
greininga fomra jarðmyndana í
því skyni einkum að renna stoð-
um undir tilgátur manna um
eldri skeið í sögu andrúmslofts-
ins. (Verkefni til doktorsprófs
við Princeton háskóla).
5. Stefán Arnórsson jarðefna-
fræðingur til rannsókna á þunga-
málmum í heitu vatni á íslandi
(verkefni til doktorsprófs við
Lundúnaháskóla).
6. Þorkell Helgason stærðfræð
ingur til stærðfræðirannsókna
við MIT, Boston. (Verkefni til
doktorsprófs).
100.000 kr. styrk hlaut:
7. Þorgeir Pálsson verkfræð-
ingur til rannsókna á vandamál
um sj álfstýringar, er lúta að
sjálfvirkri lendingartækni fyrir
flugför. (MIT, Boston).
70.000 kr. styrki hlutu:
8. Axel Björnsson eðlisfræð-
ingur til athugana á sveiflum í
segulsviði jarðar, einkum í norð
anverðri Evrópu og á Islandi.
(Verkefni til doktorsprófs við
Háskólann í Göttingen).
9. Gestur Ólafsson arkitekt til
athugana á skipulagi verzlunar-
hverfa. (Háskólinn í Liverpool).
10. Hólmgeir Björnsson kenn-
ari til framhaldsnáms í tilrauna-
stærðfræði (biometry). (Cornell
háskóli).
11. Rögnvaldur Ólafsson eðlis
fræðingur til framhaldsnáms og
rannsókna á alleiðni (supercond
uctivity) og áhrifum segulsviðs
á hana. (Háskólinn í St. And-
rews, Skotlandi).
12. Sigfús Schopka fiákifræð-
ingur til athugana á frjósemi
helztu nytjafiska Norður-Atlants
hafs. (Háskólinn í Kiel).
13. Sigurlaug Sæmundsdóttir
arkitekt til framhaldsnáms í
byggingarlist og skipulagsfræð-
um. (Bandaríkin).
60.000 kr. hlutn:
14. Guðmundur Oddsson lækn-
ir til rannsókna á áhrifum há-
þrýstings á hjartavöðva. (Cleve
land Clinic Hosp. Ohio).
15. Júlíus Sólnes verkfræðing-
ur, lic, techn. til framhaldsnáms
og rannsókna í burðarþolsfræði
með sérstöku tilliti til jarð-
skjálfta. (Við háskólann í Berk
eley, Kaliforníu).
16. Kjartan Jóhannsson verk-
fræðingur til að Ijúka doktors-
riti um Operations Research
(aðgerðarrannsóknir) (við há-
skólann í Chicago).
17. Magnús Óttar Magnússon
læknir til þjálfunar í meðferð
gervinýrna og nýrnarflutningum,
auk tilrauna við líffærageymslu.
(Cleveland Clinic Hosp., Ohio).
18. Ólafur Örn Arnarson lækn-
ir til framhaldsnáms og rann-
sókna í þvagfæralækningum.
(Cleveland Clinic Educational
Foundation, Ohio).
40.000 kr. styrk hlutu:
19. Magnús Birgir Jónsson til
rannsókna á áhrifum aldurs og
burðartíma kúa á nythæð, svo
og ákvörðun á arfgengi nythæð-
ar og fitumagns mjólkur. (lic-
enciat-verkefni, Noregur).
20. Stefán Aðalsteinsson til
þess að ljúka doktorsriti um
erfðarannsóknir á íslenzku sauð
fé. (Við háskólann í Edinborg).
30.000 kr. styrk hlaut:
21. Vilhj álmur Lúðvíksson til
þess að ljúka doktorsverkefni í
efnafræði. (Wisconsin-haskoli,
Bandaríkjunum).
n. Verkefnastyrkir
n. A. Styrkir til stofnana og
félaga.
22. Bændaskólinn á Hvanneyri
til jarðvegsrannsókna. 80.000 þús.
kr.
23. Jöklarannsóknafélag ís-
lands til tækjakaupa vegna
jöklarannsókna í samvinnu við
Raunvísindadeild Háskólans.
80.000 þús. kr.
24. Rannsóknarstofa Háskólans
við Barónsstíg vegna rannsóknar
á eiginleikum staphylokokkus,
staph, aur og albus. Kr. 50.000.
25. Rannsóknarstofa Háskólans
í lyfjafræði vegna kaupa á rann
sóknartæki. 26.000 þús. kr.
26. Rannsófknarstofnun land-
búnaðarins til rannsókna á jarð
kali, er Bjarni E. Guðleifsson
annast 100.000 þús. kr.
27. Veðurstofa íslands vegna
kaupa á tækjum til sólgeislamæl
inga, 31.000 kr.
II. B. Verkefnastyrkir einstakl-
inga.
28 Alfreð Árnason menntaskóla
kennari til framhalds eggjahvítu
rannsókna (við háskólann í
Glasgow), 75.000 kr.
29. Einar Eiríksson læknir til
blóðstreymismælinga á sjúkling-
um með æðahnúta og stíflur í
neðri útlimum (doktorsverkefni,
Svíþjóð 100.000 kr.
30. Grétar Ólafsson læknir til
rannsókna á sjúklingum, er skorn
ir hafa verið upp vegna krabba-
meinsútsæðis í lungum 30.000
kr.
31. Guðmundur Jóhannesson
læknir til framhalds krabba-
meinsrannsókna 60.000 kr.
32. Helgi Björnsson og Jóhann
Sigurjónsson til könnunar á
Bægisárjökli og yfirlitsathugana
á öðrum jöklum norðanlands,
100.000 kr.
33. Jens Pálsson mannfræðing-
ur til kaupa á vísindatækjum til
mannfræðirannsókna á Islandi,
120.000 kr.
34. Jóhann Axelsson prófessor
til þess að ljúka undirbúnings-
rannsókn hans og Guðm Guð-
mundssonar á sambandi raf-
spennubreytinga og aflsvörunar
í vöðvafrumum æða 80.000 kr.
Jón Jónsson jarðfræðingur
vegna kostanðar við jarðfræði-
rannsóknir í Skaftafellssýslu
20.000 kr.
36. Jón Steffensen prófessor
vegna kostnaðar við tölfræðilega
úrvinnslu mælinga á beinum Is-
lendinga, 100.000 kr.
37. Karl Grönvold til jarð-
fræðirannsókna í Kerlingafjöll-
um og gerðar nákvæms jarð-
fræðikorts af svæðinu, 40.000 kr.
38. Kjartan R. Guðmundsson
læknir til könnunar á tíðni æxla
í miðtaugakerfi og sjaldgæfra
taugasjúkdóma á íslandi, 50.000
kr.
39. Dr. Ivka Munda náttúru-
fræðingur til framhaldsrann-
sókna á þörungum við strendur
íslands, 70.000 kr.
40. Sigurður V. Hallsson efna-
fræðingur til framhalds vaxtar-
mælinga á nytjanlegum þara við
norðanverðan Breiðafjörð 75.000
kr.
41. Skafti Skaftason læknir til
rannsókna á heyranrtækjum,
30.000 kr.
42. Dr. Þorleifur Einarsson
jarðfræðngur til framhaldsrann-
sókna á jarðlögum frá ísöld, eink
um í Hreppum, Snæfellsnesi og
Tjörnesi, 30.000 kr.
B. HUGVÍSINDADEILD.
125 þúsund króna styrk hlutu:
1. Guðrún P. Helgadóttir
skólastjóri til að ljúka ritgerð
um Hrafns sögu Sveinbjarnar-
sonar og afstöðu hennar til ann-
arra samtíðarsagna og til að b#ra
læknisfræðisöguleg atriði sögunn
ar saman við latnesk miðaldarit.
1. Séra Kristján Búason til að
ljúka ritgerð um uppruna Krists-
fræði Nýja testamentisins með
samanburði þeirra texta guð-
spjallanna, sem á einhvern hátt
fjalla um þjáningu og dauða Jesú
frá Nasaret.
3. Tryggvi Gíslason, mag art.
til að semja rit um sögu íslenzkr-
ar málfræði á 18. og 19. öld.
Styrkurinn er veittur með þeim
fyrirvara, að hann lækki í kr.
50 þúsund, ef styrkþegi tekur
við föstu starfi í haust.
4. Vésteinn Ólason mag. art. til
að semja rit um íslenzka sagna-
dansa, upptök þeirra og einkenni.
100 þúsund króna styrk hlutu:
5. Einar Már Jónsson, lic. és
lettres til að halda áfram rann-
sókn á þjóðfélags- og stjórn-
málakenningum Konungsskugg-
sjár, samanburði þeirra við
norskt þjóðfélag, norrænan hug
myndaheim og við erlenda sam
tímahugsun.
6. Dr. Hreinn Benediktsson pró
fessor. 1) til að greiða kostnað
við undirbúningsvinnu vegna
rannsókna á íslenzkum drótt-
kvæðum, annars vegar vegna
bragfræðilegra rannsókna og
hins vegar vegna rannsókna á
dróttkvæðum sem heimild um
íslenzkt mál og þróun þess.
2) til að greiða kostnað við und-
irbúningsvinnu vegna útgáfu á
Fyrstu málfræðiritgerð Snorra-
Eddu, svo og rannsóknir á fræði-
legum rótum hennar í miðalda-
málfræði og gildi hennar fyrir
norræn málvísindi.
7. Séra Jón Hnefill Aðalsteins
son fil. lic. til að vinna að dokt-
ortritgerð um kristnitökuna á ís-
landi og aðdraganda hennar.
8. Jón Örn Jónsson M.A. til að
ljúka ritgerð til doktorsprófi við
Wisconsinháskóla um efnið Ice-
land and the EEC and EFTA
Membership and the Alternatives
to Membership. An Economic
Analysis.
9. Dr. Símon Jóh. Ágústsson
prófessor til að standa straum
af kostnaði við tölfræðilega úr-
vinnslu könnunar á lestrarefni
barna og unglinga.
75 þúsund króna styrk hlutu:
10. Garðar Gislason camd. jur.
til að rannsaka kenningar um
eðli laga og ljúka ritgerð um það
efni til B. Litt.-gráðu við háskól-
ann í Oxford, einkum um hug-
takið „gildi“ í lögum og lög-
fræði („On the notions of valid-
ity in modern juris-prudence“).
11. Jón Rúnar Gunnarsson
cand. mag. til að ljúka meistara-
prófsritgerð um grískar lok-
hljóðasamstæður af gerðinni (1)
gómhljóð-tannhljóð, aem svara
til gómhljóðs-blísturshljóðs í indó
írönsku og (2) varahljóðs-tann-
hljóð, sem svara til eins vara-
hljóðs í öðrum indóevrópskum
málum (e.t.v. tannhljóðs í kelt-
nesku).
12. Odd Didriksen lektor til að
vinna úr gögnum og ljúka heim-
ildakönnun um stjórnmálasögu
íslands á síðasta tug 19. aldar og
fram að árinu 1904 og semja rit-
gerð um hana.
13. Ólafur R. Grímsson R. A.
(ECON) Honours til að semja
ritgerð til doktorsprófs við Man-
chesterháskóla um efnið Political
Power in Modern Iceland.
14. Sigfús H. Andrésson skjala-
vörður til að ljúka ritverkinu
Upphaf frihöndlunar og almenna
bænaskráin — íslenzka verzlun-
in 1774—1807.
15. Hörður Ágústsson listmálari
til að ljúka riti um húsagerð á
íslandi fyrr á tímum.
50 þúsund króna styrk hlutu:
16. Aðalgeir Kristjánsson skjala
vörður til að ljúka riti um ævi
og störf Brynjólfs Péturssonar.
17. Hreinn Steingrímsson tón-
listarmaður til að halda áfram
rannsókn á einkennum íslenzkra
þjó’ðlaga.
18. Lúðvík Kristjánsson sagn-
fræðingur til að kosta teikningar
í fyrirhugað rit um íslenzka sjáv-
arhætti.
19. Þórhallur Vilmundarson
prófessor. Kostnaðarstyrkur til
að halda áfram staðfræðilegum
athugunum vegna örnefnarann-
sókna.
C. Flokkun styrkja.
L Raunvísindadeild.
Fjöldi Heildarfjárhæð
Þrír aðalflokkar. styrkja
1. Dvalarstyrkir 21 1.890.000
2. Styrkir tii stofnana og félaga 6 367.000
3. Verkefnastyrkir einstaklinga 15 980.000
Alls 42 3.237.000
Flokkun eftir vísindagreinum. Fjöldi styrkja Heildarfjárhæð
1. Stærðfræði 3 480.000
2. Eðlis- og efnafræði 3 170.000
3. Dýra- og grasafræði 3 215.000
4. Jarðvísindi 9 781.000
5. Búvís. og hagnýt náttúrufr. 6 405.000
6. Læknisfraéði, liffræði, lífeðlis fræði. 11 606.000
7. Verkfr., byggingalist, skipu- lagsfræði. 5 360.000
8. Mannfræði 2 220.000
Alls 412 3.237.000
n. HugvísindadeiML Vísindagrein. Fjöldi Heildarfjárh
Sagnfræði (stjórnmálasaga, styrkja kr.
atvinnusaga o. fl.) 6 450.000
Húsagerðarsaga 1 75.000.
Tónlistarsaga 1 50.000
Ömefnarannsóknir 1 50.000
Bókmenntafræði 2 250.000
Málfræði 3 300.000
Lögfræði 1 75.000
Hagfræði, stjórnfræði 2 175.000
Uppeldisfræði 1 100.000
Guðfræði 1 125.000
Alls 19 1.650.000
UTAVER
Þýzk teppi, verð frá kr. 255.
Ensk teppi, verð pr. ferm. 360,
breiddir 137 — 228 — 366.
Korkgólfflísar, verð pr. ferm.
214 og 324.
Amerískar gólfflísar, verð pr. ferm.
278. Mjög mikið úrval.
Postulíns-veggflísar enskar og
þýzkar, verð frá 190 kr. ferm.
Fjölbreytt litaúrvaL