Morgunblaðið - 26.07.1968, Blaðsíða 13

MORGUNBIAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. JULI 1968
13
Jónas Jónsson frá Hriflu
JÓNAS Jónsson frá Hriflu, fyrr-
verandi alþingismaður og ráð-
herra, verður jarðsunginn í dag.
Jónas Jónsson var fæddiur 1.
maí 1885 að Hriflu í Ljósavatns-
hreppi í Suður-Þingeyjarsýslu.
ForeldTar hans voru Jón Krist-
jánsson, bóndi þar, og kona hans,
Rannveig Jónsd'óttir.
komandi staði ©n leiðsögumenm
staðanna.
Prófessor Sigurður Nordal hef
ur lýst frú Guðrúnu, sem „einni
af þessum konum, seun við ís-
lendingar getum verið stoltir af.
Suðrsen í útliti, en fyrst og
fremst íslenzk kona“.
Jonas Jónsson var gaefumaður.
Hann átti því láni að fagna, að
hafa sér við hlið þessa stór-
brotnu k-oniu, gaedda í ríkum
maeli þeim hæfileikum, að gera
heimili þeirra að hamingjuríku
virki, hlaðið ástúð og gagn-
kvaemri virðingu. Umhyggja
þeirra hvort fyrir Öðru var að-
dáunarverð. Fram á síðustu
stundu voru þau sem nýtrúlofuð.
Umvafin elsku og umhyggju
dætra sinna, Gerðar og Auðar,
var heimilið dýrmæt guðs gjöf,
þar sem Jónasi leið vel til hinztu
stundar. Oft minntist Jönas Guð-
rúnar og leytndi sér ekki hin
djiúpu spor, sem fráfall hennar
skildi eftir.
Leiðir skilja og liggja saman
á ný. Ég er þakklátur fyrir sam-
fylgdina með þessum göfuga hug
sjónamanni. Bkkert var honum
óviðkomandi, hann ræddi fortíð,
nútíð og framtíð með sama á-
huga og sannfæringarkrafti, sem
ungur væri. Hvert samtal við
hanm var fræðandi, hann gekk
lífsins veg og sáði.
Jónas Jónssom frá Hriflu var
trúaður maður og veitti trúin
honum styrk til hinztu stundar.
Hann var sáttur við menn og
málefni, þegar kallið kom. Gam-
all maður, þreyttur eftir erfiði
dagsins, lagðist til hvíldar. Nafn
hans mun skipa heiðurssess á
spjöldum sögu lands vors.
Leiðir okkar skilja nú að
sinni. Við höfum komið að vega-
mótum. Á þessum vegamótum
bíður Guðrún. Mér finnst ég sjá
á eftir þeim, þar sem þau leið-
ast fram veginn til birtunnar.
Alhert Guðmundsson.
VINUR minn, Jónas, er látinn.
Með honum er horfinn einn gáf-
aðasti og víðsýnasti andi, sem
ísland hefur átt. v
Leiðir okkar lágu fyrst sam-
an, er Jónas var nokkuð hnig-
inn að aldri, en ég .ung að ár-
um. Með eigin þroska lærðist
mér að meta manninn Jómas
Jónsson, hinn framsýna hugsuð
og fræðaþul, er sat við þann
Mímisbrunn, er aldrei varð þurr
ausinn. Miðlaði hann þó óspart
þeim fróðleik og reynslu, er hon
um hafði safnazt á langri, starf-
samri ævL
Árla dags birtist gæfan Jónasi
í mynd fagurs svanna, varð
þeirra samfylgd sannkallaður
ástaróður. Jónas var ástríkur
heimilisfaðir, mildur og skilnings
ríkur á vandamál uppvaxandi
æsku.
Kona hans lézt 1963, en sólar-
geislarnir þeirra tveir báru föð-
ur símum birtu og yl til hinztu
stundar.
Ljúfur er svefninn þeim, er
hverfur á vit sinnar draumadís-
ar.
Brynhildur Jóhannsdóttir.
Jónas lauk prófi frá Gagn-
fræðaskólanum á Akureyri 1905,
en stundaði síðan framhaldsnám
erlendis, í Askov, Kaupmanna-
höfn, Berlín, Oxford, London og
París á árunum 1906—1909. Þá
varð haim kennari við Kennara-
skólann og starfaði þar til 1918,
er Safmvinnuskólinn var stofnað-
ur og tók hann við stjórn hans.
Var hann skólastjóri Samvinnu-
skólans til ársins 195i5 að undan-
skildum þeim árum, er hann
gegndi ráðherrastörfum.
Árið 1922 var Jónas Jónsson
kjörinn alþingismaður og átti
sæti á þingi óslitið til 19<49, fyrst
sem landskjörinn þingmaður, en
síðan þingmaður Suður-Þingey-
inga. Hann var dóms. og mennta
málaráðherra frá 1927—1931 og
1931—1932. Jónas var formaður
Framsóknarflokksins frá 1934—
1944, en auk þess átti hann sæti
i fjölmörgum nefndum og ráð-
um, var m. a. um skeið formað-
ur Menntamálaráðs.
Jónas Jónsson vann mjög mik-
ið að ritstörfum og hafa fjölmarg
ar bækur komið út eftir hann,
m. a. kennsliubækur og nokkur
stór ritverk. Hann skrifaði fjölda
greina í blöð og tímarit, einkum
í Tímann og Samvinnuna. Hann
var ritstjóri Skinfaxa frá 1911—
1917, Tímarits sam vinnufélag-
anna frá 1917—1926, Samvinn-
unnar 1926—1927 og aftur 1931
— 1946 og Ófeigs 1944^-1956.
Kona Jónasar var Guðrún
Stefánsdóttir frá Granastöðum í
Köldiukinn. Hún lézt 1963. Eign-
uðust þau tvær dætur, Auði og
Gerði.
Vinar kvaddnr
SEM ungur þingsveinn kynntist
ég Jónasi Jónssyni, frá Hriflu.
Sendisveinninn og hinn stór-
brotni, vitri stjórnmálamaður
bundust órjúfandi vináttubönd-
um. Nemandi Jónasar varð ég
síðar í Samvinnuskólamum og
eru kennslustundir hans öllum
ógleymanlegar. Hann var fræði-
maður af guðs náð, hvert sam-
tal við hann á við margar
kennsl'Ustundir.
Jónasar Jónssonar verður ekki
mirnnzt án þess að getið sé konu
hans, Guðrúnar, en hún lézt fyr-
ir nokkrum árum. f blíðu og
etríðu stóð hún við hlið hans,
eterk og hlý. VegÍT okkar mætt-
ust víða, jafnt erlendis sem hér-
lendis og er mér minnisstætt,
hve þessi elskulegu, látlausu
hjón úr Suður-Þingeyjarsýslu,
voru fróð um sögustaði erlendis.
Vissiu þau þá oft meira um við-
Tilkynning
Þeir sem eiga inneignanótu eða ósótta pakka, eru vin-
samlega beðnir að koma fyrir 29. júlí.
Hatta- & Skermabúðin,
Bankastræti 14.
Verzlunarhúsnœði
á 1. hæð við Grensásveg og/eða nágrenni óskast til
kaups. Tilboð sendist afgr. Mbl. fyrir 1 ágúst hk. merkt:
„Hagkvæm viðskipti — 8469“.
Mýtt — nýtt
Somvyl veggefni
Somvyl klæðning er mjög góð hita- og hljóðeinangrun.
Vönduð vara gott efni
Klæðning hf. Litaver
Laugavegi 164 Grensásvegi 22 og 24.
Sínii 21444. Sími 30280.
UTAVER
Teppi — teppi
Belgísk, þýzk og ensk gólfteppi.
Verð pr. ferm. frá kr. 255,—
Góð og vönduð teppi.
f Morgunblaðinu 14. þ.m. birfist
eftirfarandi grein um heilbrigðismál
Handklæði á almenn-
ingsþvottaherberg.
— geta verið stórbœttulegir smitberar
í Fréttabréfi um heil'brlgðismál segir m.a. svo:
í HÁLFT annað ár hafa merkir prófessorar í læknaháskól-
anum í Dusseldorf verið að læðast að almenningsþvotta-
húsi borgarinnar í einkennilegum erindum. — Þeir voru
að rannsaka handklæðin í 136 matsölu- og veitingahúsum.
Þeir unnu með leynd, til þess að eigendur yrðu ekki
æfir af átta við aðsteðjandi róg um starfsemi þeirra. Þegar
enginn tók eftir, dró rannsóknarmaðurinn upp úr skjala-
tösku sinni dálitia örk af einskonar þerripappír sem áður
hafði verið dauðhreinsaður og gerður aðeins rakur. Hann
þrýsti þessari örk á handklæðin, siðan braut hann örkina
saman og skaut henni ofan í skjalatöskuna. Þegar til rann-
sóknarstofunnar kom fór fram rækileg sýklarannsókn á
örkunum. Þó lengi hafi verið vitað, að notkun slíkra al-
mjög útbreidd í Þýzkalandi og viðar: Læknarnir, sem þarna
menningsliandklæða væri varhugaverð, er notkun þeirra
voru að verki, vildu rannsaka nákvæmlega, hversu
hættuleg þessi handklæði væru. Þeim þótti nóg um, áður
en lauk. Af 70 venju'.egum gamaldags handklæðum voru
7 svo ötuð af sýklum, að ógerlegt. reyndist að koma tölu á
þá. Á hinum 63 voru að meðaltali 16.527 sýklar á hvern
fersentimetra. En jafnvel verra en fjöldi sýklanna, var þó
eðli þeirra. Helmingur handklæðanna var ataður sýklum,
sem valda graftarígerðum og sýkingu í sárum. í þriðjungi
handklæðanna voru kolibakteríur, sem valda blóðkreppu-
sótt, taugaveiki og jafnvel dílasótt. Þó undarlegt sé, kom-
ust læknarnir að því, að mörg sjúkrahús og lækningastofur
noti þessi venjulegu handklæði. Sum af þessum spítala-
húsdýrum, voru hin illvigustu og illkynjuðustu af öllum
sýklum, eða stofnar, sem eru ónæmir fyrir pencillini og
yfirleitt öllum fúkkalyf jum. Meðal liættulegustu staðanna
var fæðingastofnun, þar sem mæður fluttu sýklana heim
með börnum sinum. Diisseldorf-læknarnir eru fuUvissir
um, að minnka má smitunarsjúkdcma með þvi að losa sig
við almenningshandkiæðin. En þeir segja, að blásturs-
þurrkurnar séu fjarri því að vera æskilegar í þeirra stað,
þar sem að þeir dreifi sýklunum með því að blása þeim
út í Ioftið. Þeir kjósa því annaðhvort langar rúllur, þar
sem hver hluti handklæðisins er nolaður aðeins einu sinni
eða það sem bezt er, einstaklingsþurrkur úr pappír.
(Úr Time).
100 PAPPÍRSÞURRKUR KOSTA
SAMA OG ÞVOTTUR ÁEINU
HANDKLÆÐI
Eigum ávallt á lag-
er pappírshand-
þurrkuskápa og
handþurrkur.
Leitið upplýsinga.
"^APPÍRSVÖRUR'%
Skúlagötu 32. — Sími 21530.