Morgunblaðið - 26.07.1968, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 1&68
J
Hjörleifur Hjörleifsson:
ALLT MEÐ
Skýrslufræöi
N$ námsgrein
FYRIRSÖGNIN hér er bráða
birgðaheiti nýrrar sérfræði, sem
nú haslar sér völl víðast hvar í
heiminum, og hér á landi er orð-
in aðkallandi nauðsyn að gefa
henni meiri gaum, en verið hefir
fram að þessu.
Það er von mín, að orðhagir
menn finni faileg og hentug orð
á íslenzku yfir þau erlendu orð
og hugtök, sem nú eru að mestu
notuð.
Þau lykilorð, sem ég nota hér,
eru fremur léleg þýðing á skand
rnavískum orðum. nefnilega:
bera og atvinnuvegirnir munu í
auknum mæli nota rafeindavélar
til þass að safna gögnum, vinna
úr þeim og varðveita upplýsing
arnar til noktunar við stjórnun
og fyrirgreiðslu, í gegnum flók
ið vinnslukerfi. Stjórnendur
munu fá tæki, sem veitir þeim
og þá bætta aðstöðu til stefnu-
lagningar og ákvarðana, sam-
fara möguleikum til þess a ð
sannprófa fyrirfram væntanleg-
an árangur af ákvörðunum.
Árið 1963 var á vegum efna-
hagsbandalags Evrópu samið yf
irlit um notkun rafreikna, og
sína með reynslu af eldri vélum
Og því er það að talið er nauð
synlegt að auka alls staðar skóla
menntun á þessu sviði, og að
menn endurskoði hugmyndir sín
ar gagnvart þessum málum öll-
um. Það nægir ekki lengur að
miða allt við vélarnar sjálfar og
þeirra hluta verksins, heldur
verður að líta á verkefnið í
heild, skipuleggja það allt frá
upphafi til enda og samræma
það öðrum verkefnum, þar sem
slíkt á við.
Af þessu leiðir, að það nægir
ekkí að þeir einir, sem við vél-
arnar vinna, hafi þekkingu á
þessum fræðum, heldur þurfa
Þörf fyrir Fekkingu á f d p
tzssa -SKILNINGIJR
E2 °ÖRUGG ÞEKKING ( krefst œfingnr)

= FULLT VALD Á EFNINU (krefst langrar þjálfunar)
UNDIRSTOÐU-
ATRIÐI
(Almenn)
NOTKUN
(áhverjusviði fyrir sig;
SKIPULAGNING
KERFISSETNING
VELAKUNNATTA
NOTENDUR
ForstöSu-
menn og
verk-
Stjóror

Starfs-
menn

STARFSMENN VIÐ EDP
Skíputags-
menn

%
E3

Vélkerfis
fneNngar
V77777
1777771
GiBilmnenn
vila
K>7771
%
MÝ VERZLUN
Nœg bílastœði
Laugavegi 165
datalogi = skýrslufræði
datamitic = skýrslutækni
datamat = skýrsluvél
systemmand = skipuleggjari
programmer = vélkerfisfræðing-
ur
operatör = vélgæzlumaður
Orðið „Skýrsluvél" var mynd-
að fyrir nálega tuttugu árum, og
þótti gott á sínum tíma, en tækn
in er nú komin langt út yfir
það svið, sem þetta orð getur
náð yfir, og því nauðsynlegt að
finna annað betra.
En það er ekki aðeins í orða-
mböndum sem endurnýjunar er
þörf. Þessi tækni eins og hún nú
er, eða liggur fyrir að hún muni
verða, krefst algerrar endur-
skoðunar á afstöðu manna gagn
vart vélum og vinnubrögðum á
ótal mörgum sviðum, nýrra og
aukinna menntunarskilyrða,
betri skipulagningar og mikillar
fjárfestingar.
Flestir sérfræðingar eru sam-
mála um, að á fáum áratugum
muni nýjar og endurbættar að-
ferðir við gagnavinnslu koma til
notkunar á öllum sviðum mann-
legs lífs. Það liggur þá í hlutar-
ins eðli, að því öflugri sem hag-
nýting tækninnar er, við gerð
og geymslu upplýsinga, rann-
sókna og hvers annars við notk-
un hinar nýju aðferðar, því
gagnlegra verður það fyrir þjóð
félagið í heild.
Gera má ráð fyrir því, að
þessi nýju vinnubrögð muni á
tiltölulega skömmum tíma gjör-
breyta allri upplýsingaþjónustu
og vinnubrögðum í félagsmálum
og afstöðu einstaklingsins gagn-
vart umhverfinu. Bæði hið opin-
áætlun um tölulega fjölgun
þeirra fram til 1970. Reynslan í
nágrannalöndum okkar hefir
orðið sú, að fjölgunin hefir far-
ið talsvert fram úr þessari áætl-
un. Árið 1963 voru hér tvær
vélasamstæður, hjá Skýrsluvél-
um ríkisins og Reykjavíkurborg
og hjá Háskóla íslands. Nú eru
hér sex samstæður rafeindaheila
auk fjögurra samstæðna eininga
véla (Unit Record).
Það er þó ekki vélafjöldinn
sem skapar hin auknu vandamál
heldur hitt, að hinar nýju vélar
eru að ýmsu leyti ann-
ars eðiis en hinar eldri. En
reynslan hefir víðast hvar
verið sú, að þeir sem að þessum
málum vinna, eru enn of bundn
ir við eldri vinnuaðferðir, og
hafa að mestu fengið þekkingu
Ljósar
KARLMANNASPORTBUXUR
Verð kr. /95.-
Ljósar
KVENSPORTBUXUR
stæiðir 36—38—40.
Verð kr. 195.-
TELPNASPORTBUXUR
stærðir 10—12—14—16.
Verð kr. 150.—
DRENGJA-GALLABUXUR
stórt úrval.
Verzlið þar sem verðið er bezt og úrvalið mest.
AUSTURSTRÆTI 9.
TRYGGING
ER
NAUÐSYN
FERBATRVGGING
er nauðsynleg, jafnt á ferðalögum innanlands
sem utan Ódýr og hagkvæm slysatrygging fyrir ferðafólk.
FARANGURSTRYGGING
bætir tjón, sem verða kann áfarangri. Þessi trygging
er ekki síður nauðsynleg en ferðatrygging
ALMENNAR TRYGGINGARÞ
PÓSTHÚSSTRÆTI 9 SÍMI 17700

i
einnig allir aðrir, sem notfæra
sér tæknina, þó þeir sjálfir komi
ekki nálægt vélunum, að fá
nægilega fræðslu og þjálfun til
þess að notkun tækninnar komi
að fullu gagni.
Á tölfunni, sem fylgir hér með
er sýnt, hvernig sérfræðingar
telja að þekkingarþörfin skipt-
ist. Skiptin manna getur átt við
hvort heldur er um að ræða eig-
in vélar eða viðskipti við
vinnslumiðstöðvar (EDP- Elec-
tronic Data Proscessing), en þess
skal getið, að það verður æ al-
mennara að telja skipulagsmenn
notendamegin, þegar verk eru
Framhald á bls. 24
EIMSKIP
Sumarleyfisferðir
® 3., 17. og 31. ágúst, 14.
september.
Á næstunni ferma skip vor j
til íslancts, sem hér segir: j
ANTWERPEN
Reykjafoss 30. júlí*.
Skógafoss 8. ágúst.
Reykjafoss 19. ágúst.
Skógafoss 28. ágúst.
ROTTERDAM
Reykjafoss 31. júlí*.
Skógafoss 10. ágúst.
Lagarfoss 16. ágúst.
Reykjafoss 20. ágúst.
Skógafoss 30. ágúst.
HAMBORG
Lagarfoss 26. júlí.
Reykjafoss 27. júlí*.
Skógafoss 6. ágúst.
Tungufoss 14. ágúst.
Lagarfoss 20. ágúst.
Reykjiafoss 23. ágúst.
Skógafoss 2. september.
LONDON
Mánafoss 26. júlí.
i j Mánafoss 12. ágúst*.
Askja 19. ágúst.
HULL
Mánafoss 9. ágúst*.
Askja 16. ágúst.
LEITH
Gullfoss 29. júlí.
Gullfoss 12. ágúst.
Gullfoss 26. ágúst.
Gullfoss 9. september.
NORFOLK
Selfoss 26. júlí.
Brú-arfoss 9. ágúst.
Dettifoss 23. ágúst.
NEW YORK
Selfoss 2. ágúst.
Brúarfoss 14. ágúst.
Dettifoss 28. ágúst.
Gautaborg
Bakkafoss 6. ágúst.
Ba-kkofoss 22. ágúst*.
KAUPMANNAHÖFN
Gullfoss 27. júlí.
Bakkafoss 5. ágúst.
Krónprins Friðri'k 5. ágúst.
Gullfoss 10. ágúst.
Krónprins Friðrik 17. ág.
Bakkafoss 24. ágúst*.
Gullfoss 24. ágúst.
Krónpri-ns Friðrik 4. sept.
Gullfoss 7. septem.ber.
KRISTIANSAND
Bakkafoss 8. ágúst.
Bakkiafoss 26. ágús-t*.
GDYNIA
Bakkafoss 2. ágúst.
Tun-gufoss um 6. sept.
VENTSPILS
Tungufoss 11. ágúst.
KOTKA
Tun-gufoss 9. ágúst.
Tun-gufoss uim 3. sept.
* Skipið losar í Reykja-
vfk, ísafirði, Akiureyri i j
og Húsavík.
Skip, sem ekki eru merkt
með stjörnu, losa aðeins í j
Rvík.
ALLT MEÐ
EIMSKIP