Morgunblaðið - 11.10.1968, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 11.10.1968, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. OKTÓBKR 196« menntastofnnn mótun — Tœkniskóli Islands veitir nemendum sínum svipaða menntun og verkfrceðingar hafa — Rœtt við Bjarna Kristjánsson, skólastj. UM FJÖGURRA ara skeið hefur ný menntastofnun ver- ið í mótun á Islandi, sem allt- of hljótt hefur verið um fram til þessa, en á þó vafa- laust eftir að gegna þýðingar- miklu hlutverki við menntun íslenzks æskufólks og búa það undir störf í tækniþjóðfélagi framtíðarinnar. ” Þessi menntastofnun er Tækniskóli Islands — skóli, sem veitir nemendum sínum á undirbúningsstigi hliðstæða menntun í raungreinum og stærðfræðideildir mennta- skólanna og útskrifar ásamt framhaldsskóla í Danmörku, menn, sem hafa hliðstæða menntun og svipuð réttindi og verkfræðingar. Morgun- blaðið átti fyrir skömmu við- tal við Bjarna Kristjánsson, skólastjóra Tækniskólans og fer það hér á eftir. — Hvað er tæknifræðingur? — Tæknifræðingur er iðn- sveinn, sem fær fyrst tveggja ára almennt nám í stærðfræði, eðlisfræði og efnafræði, íslenzku dönsku, ensku, þýzku og menn- ingarsögu. Próf í raungreinum er nánast eins og stúdentspróf i stærðfræðideild í þessum grein um. Að þessu loknu fær tækni- fræðingurinn þriggja ára tækni- fræðinám. Það er sérhæft nám, eitt af þessum þremur árum er kennt hér heima, en síðar fara flestir nemendur til Danmerkur, enda er Tækniskóli fslands al- gjörlega sniðinn eftir danska kerfinu. Sérhæfða náminu er frá upphafi skipt í 5 aðalgreinar, og nokkrar undirgreinar, en aðal- greinarnar eru byggingartækni- fræði, rafmagnstæknifræði, reksturstæknifræði, skipatækni- fræði og véltæknifræði. — Hvert er hlutverk og verk svið tæknifræðingsins? — Ég vil leggja áherzlu á, seg Lr Bjarni Kristjánsson, að það er ekki verið að mennta aðstoð- armenn, heldur veita almenna QsTERínG peningaskópar fyrirliggjandL ólafur Gíslason & Co hf„ Ingólfsstræti 1A, sími 18370. tæknilega menntun, sem gerir nemendur hæfa til að takast á hendur tæknileg störf og ábyrgð arstörf í þágu atvinnuvega þjóð arinnar. Sú skoðun er mjög út- breidd, að tæknifræðingar séu aðstoðarmenn fyrir verkfræð inga, en það er misskilningur. Þessi menntun er líka alltof dýr til þess að slíkt komi til mála. Hlutverk þeirra er að vinna svipuð störf og verkfræðingar. Ég mundi segja, að verkfræðing ar séu hæfari til rannsóknar- starfa, þeim mun frekar sem þau eru flóknari, en tæknifræðing- ar hæfari til að stjórna iðnað- armönnum og ganga endanlega frá vinnuteikningum. Þennan samanburð miða ég við nýút- skrifaða nemendur, því að síðan þroskast menn með mismunandi hætti og eftir það er ekki hægt að gera slíkan samanburð. — Hvað getur t.d. byggingar tæknifræðingur gert? — Hann getur gert bygging- arteikningar, járnateikningar, þakteikningar, teikningar af vatnslögn og frárennslislögnum, venjulegast teikningar af hita- lögnum og stundum teikningar af raflögnum. Rafmagnstækni- fræðingur vinnur nákvæmlega sama verk og rafmagnsverkfræð ingur. Rekstrartæknifræðingur, er sérstök tegund af véltækni- fræðingi, sem hefur hlotið sér- menntun í hagræðingarfræðum. Skipatæknifræðingur er fullfær um að teikna skip og véltækni- fræðingur vinnur sömu störf og vélaverkfræðingur. — Hafa verkfræðingar ein- hver réttindi umfram tæknifræð inga? — Einstaka reglugerðir ákveða að ráða skuli verkfræð- inga í tiltekin störf, en dð öðru leyti gilda sömu lög um réttindi verkfræðinga, tæknifræðinga og ai^dtekta. — Ef við gerum samanburð á námsleiðum verkfræðinga og tæknifræðinga, hvernig iítur sá samanburður út og hvenær hafa menn lokið fullnaðarprófi samkvæmt hvorri námsleið fyrir sig? — Verkfræðingur lýkur lands prófi 16 ára gamall, hann stund- ar síðan nám í menntaskóla í 4 ár, lýkur stúdentsprófi tvítugur og þá er framundan 5 ára ,há- skólanám, þannig að hann hefur lokið verkfræðiprófi 25 ára gam all. Tæknifræðingur tekur mið- skólapróf 16 ára gamall og hefur þá inngöngurétt í iðnskóla. Þar stundar hann 4 ára nám, og síð- an 2 ára almennt nám hjá okkur, en að því búnu tel ég, að tækni- fræðingurinn standi jafnfætis stúdent úr stærðfræðideild í raungreinum. Að loknu þessu 2 ára námi hjá okkur, á tækni- fræðingurinn eftir 3 ára nám, eitt ár hjá okkur og tvö í Dan- mörku og lýkur fullnaðarprófi í tæknifræði 25 ára gamall, eða jafngamall verkfræðingnum. — Hver eru inntökuskilyrðin í Tækniskóla íslands? — Inntökuskilyrði eru bæði bókleg og verkleg. Hin bók- legu eru burtfararpróf frá Iðn- skólanum, gagnfræðapróf eða landspróf. Hin verklegu eru sveinspróf eða drjúg verkleg þjálfun, sem hægt er að meta nokkurn veginn til jafns við sveinspróf. Þrír af hverjum fjórum nemendum í Tækniskól- anum eru með sveinspróf eða langt komnir í iðnnámi. Við höld um ekki sérstakt inntökupróf og fáum að sjálfsögðu misjafnlega hæfa nemendur. Fyrsta prófið sem við höldum fer fram í jan- úar og þá falla seinfærari nem- endur út og eru það yfirleitt um 20% og á næsta prófi í júní- mánuði falla út önnur 20%. í fyrra reyndu 63 nemendur við undirbúningsdeildina, en 33 þeirra luku prófi. f raungreina- deildum stóðust prófið í fyrra 28 af 40 nemendum. f 1. hluta sérgreinadeilda luku 17 af 23 prófi. í heild má búast við að Höggpressa Til sölu notuð norsk höggpressa 40 tonna. DÓSAGERÐIN H.F. Sími 12085. Bjarni Kristjánsson, skólastjóri Tækniskóla fslands. 30% þeirra nemenda, sem hefja nám við Tækniskólann komist í gegn um það nám. Það er athygl isvert að 5 af þeim 6 nemend- um, sem ekki luku prófi úr 1. hluta sérgreinadeilda voru stærðfræðideildarstúdentar, en þess skal þó getið að aðeins einn þeirra fór í sjálft prófið, en stóðst það ekki. f þessu sam- bandi er ástæða til þess að velta fyrir sér hvaða veikleiki þarna er í námi stærðfræðideildar stúdenta en það skal tekið fram, að enginn þeirra hafði nægilega góða einkunn til þess að fá inn- göngu í verkfræðideildina. Einn ig má benda á að stærðfræði- deildarstúdent kann ekki að teikna, en iðnneminn hefur hlot ið kennslu í því. — Er einhver ágreiningur milli verkfræðinga og tækni- fræðinga um réttindi hinna síð- arnefndu? — Ég held, að slíkur ágrein- ingur hafi ekki komið fram og Verkfræðingafélag íslands mælti á sínum tíma mjög ein- dregið með stofnun Tækniskól- ans. — Hvemig hefur svo starf skólans gengið? — Skólinn hóf starí sitt haust ið 1964 og tveir fyrstu árgang- arnir eru einmitt að koma heim frá Danmörku. Við útskrifuðum 13 nemendur fyrsta árið og 24 annað árið. Síðar var kerfinu breytt og fyrsti árgangurinn samkvæmt nýja kerfinu er að fara út, og 1970 er því von á fyrstu mönnunum af þessari nýju kynslóð tæknifræðinga eins og ég vil kalla þá. Munur- inn á nýja og gamla kerfinu er sá, að almenna undirbúnings- menntunin var stóraukin. — Hvemig er þetta nám í ná- grannalöndunum? — í Danmörku er styzta leið- in í tæknifræðipróf sú, að þeir geta lokið því 23 ára gamlir. í Noregi og Svíþjóð geta þeir lok ið þvl tvítugir. í Þýzkalandi 21 árs og eins og fyrr segir getur íslendingur lokið því í Dan- mörku 25 ára. Þessi styttri leið í Danmörku byggist á því að Danir hafa komið á hjá sér tveggja ára námi sem er 12 mán aða verkskóli og 15 mánaða þjálfun á vinnustað. Hér er Iðn skólinn samanlagt 12 mánuði en verklega námið 36 mánuðir. — Hvað era margir kennarar við Tækniskólann og hver er menntun þeirra? — Við Tækniskólann eru 6 fastir kennarar, sjálfur er ég vélaverkfræðingur, síðan eru það Bjarni Steingrímsson efna- verkfræðingur, Einar Kristins- son með B.A. próf í eðlisfræði, og Helgi Gunnarsson véltækni- fræðingur frá Danmörku. Ólaf- ur Jens Pétursson með B.A.próf í sögu og dönsku og dr. Þorgeir Einarsson í ensku og þýzku. Annars eru hér alls 6 verkfræð ingar, 3 tæknifræðingar, 1 trygg ingarfræðingur, 2 hagfræðingar 2 eðlisfræðingar, 2 B.A. menn og 2 doktorar. — Hvernig em húsnæðismál skólans? — Þessi hæð hér í Skipholti 37 var keypt fyrir skólann og hér erum við með 8 almennar kennslustofur, auk þess höfum við tilraunastofu fyrir almenna undirstöðukennslu í eðlisfræði og efnafræði og tvær teiknistof ur. Síðarnefndu stofurnar eru við Sjómannaskólann. Við erum hér í nábýli við Iðnaðarmála- stofnunina og erum mjög ánægð ir með það, sérstaklega vegna tæknibókasafnsins og kvik- myndasafns stofnunarinnar. Með þessu móti er hægt að sinna þeim verkefnum, sem fyrir eru og meðan við gerum ekkert nýtt er þetta húsnæði nægilegt í nokkur ár. — Hafið þið einhverjar nýj- ungar á prjónunum? — Við höfum áhuga á að full mennta byggingartæknifræð- inga, en til þess þarf rannsókn- arstofa að vera fyrir hendi og slík rannsóknarstofa verður til staðar hjá Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins. Það er því möguleiki á samstarfi þar á milli. Þetta er fyrst og fremst spurn- ing um fjárveitingu, aðallega til rekstrar en ekki svo mjög til fasteigna. Til þess að fullmennta tæknifræðinga I öðrum greinum, þarf hins vegar fjárfestingu í nýjum rannsóknarstofum. f öðru lagi höfum við áhuga á að fara af stað með alveg nýja sérgrein og útskrifa matvælatæknifræð inga. Rannsóknastofnun fiskiðn aðarins hefur sennilega tækja- TiBXNISKÚLI fSLANDS PRÓFSKÍRTEINI hlaui þ’-star •háunalr A 1. hluta^rtfi IjúnfmAnUi A.+#**HUtr* ... S. n tUmU .. t. HUhatftmH * nhnnfrmM .. 10. jmlftmil ........... m í t.UM tysHofUmlU Mmt «Uij<nn áiljrtmmi •} mmmm Ak» 1 m » S • i)km<iAmmV ttllt£ t búnað og rannsóknaraðstöðu sem til þarf. Matvælatæknifræðingar ættu að vera sérfræðingar í vinnslu sjávarafla og landbún- aðarafurða, bæði tæknilega, stjórnunarlega og líffræðilega. Okkur hefur dottið í hug, að vélstjórar hentuðu vel í þetta nám, því að í mörgum þeSsara vinnslustöðva eru vélstjórar aðal stjórnendur á vinnustað, en þá vantar menntun til þess að valda þessu verkefni, þeir kunna venjulega ekkert í líf- fræði og sáralítið í stjórnunar- fræðum. í þriðja lagi hefur á undanförnum árum verið rætt um að koma á fót tveggja ára framhaldsnámi fyrir rafvirkja, sem yrði þannig að þeir færu fyrst i undirbúningsdeildina og síðan einn vetur í algjörlega sér hæft nám. Starfsheiti þeirrayrði væntanlega „raftæknir" og menntunin yrði svipuð og fyrir nokkrum árum var veitt við Vél skólann í rafmSgnsdeild raf- virkja. — Hvemig er námsaðstaða þeirra, sem leggja út í tækni- fræðinám, fá þeir námsstyrki eða námslán? — Þetta er raunar mál sem nú er á döfinni og hefur ekki verið fyllilega í lagi, en ég býst við, að verði leiðrétt á næst- unni, en auðvitað ættu þeir að fá lán úr lánasjóði ísl. náms- manna um leið og raungreina- deildarprófi lýkur, jafnt og stúd entar, sem leggja út í háskóla- nám. — Er einhver fjárhagslegur ávinningur af því fyrir iðn- sveina að leggja út í tækni- fræðinám? — Ekki vil ég fullyrða um það. Yfirleitt held ég að menn með sveinspróf fari út í þetta nám, ekki fyrst og fremst végna fjárhagslegrar ábatavonar held- ur vegna löngunar til þess að mennta sig betur. — Og hvað viltu segja að lok um Bjarni? — Ég vil leggja áherzlu á nauðsyn Tækniskólans í okkar þjóðfélagi. Ég held að það sé engin hætta á offjölgun tækni- fræðinga á næstunni, ekki ef framvindan verður eins og við er búist. Ef aðsóknin væri hlut fallslega hin sama hér og hjá nágrönnum okkar ættu nú að vera tvöfallt fleiri í 1. hluta sér hæfða námsins. Á íslandi hefur trúin á brjóstvitið lengi verið óskaplega sterk, og ungir menn fá ekki verulegan áhuga á tækni fræðinámi fyrr en þeir reka sig á hve skammt brjóstvitið dugir þeim í nútíma þjóðfélagi. Einnig eru hér í skólanum menn á fert- ugsaldri sem fyrst og fremst rífa sig upp og leggja út í þetta 5 ára nám af lönguninni til þess að mennta sig betur en tæplega til að auka ævitekjur sínar. EXAMINATION CERTIFICATE • lm ik part I mmmlnmtímmt X Hytm............ 4L Clmtmrf mi kMgf . ■ I • If > t Prófskírteini frá Tækniskólanum. Fulltrúar ú Alþýðusambandsþing LISTI stjórnar og trúnaðar- mannaráðs Sambands matreiðslu og framreiðslumanna við kjör fulltrúa sambandsins á 31. þing Alþýðusambands íslands: Listi þessi var sjálfkjörinn. Aðalfulltrúar: Jón Maríasson, Tryggvi Jónsson, Aðalheiður Ólafsdóttir, Jóhanna Árnadóttir, Ásdís Þórhallsdóttir, Varafulltrúar: Guðmundur H. Jónsson, Sveinn Friðfinnsson, Nanna Einarsdóttir, Hansína Guðmundsdóttir, Gísli Pálmason.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.