Morgunblaðið - 16.10.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. OKTÓBER 1998

Útgefiandi
I'ramkvæmdastjórí
Ritstjórar
Ritstj ómarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingast j óri
Ritstjórn og afgrei'ösla
Auglýsingar
Askriftargjald kr. 130.00
í lausasölu
Hf. Arvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjamason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
Kr. 8.00 eintakið.
SPARNAÐUR
Á FJÁRLÖGUM
¥ fjárlagafrumvarpinu fyj:ir
•*- árið 1969 er megináherzla
lögð á sparnað og ráðgert, að
sú lækkun ríkisútgjalda, sem
ákveðin var snemma á þessu
ári, gildi einnig á næsta ári.
Þá hefur verið synjað fjár-
veitinga til allrar nýrrar
starfsemi í ríkiskerfinu og
aukningar í útgjöldum nú-
verandi þjónustustarfsemi,
nema þar sem óumflýjanlegt
hefur verið vegna lagafyrir-
mæla. Þannig hefur yfirleitt
ekki verið fallizt á fjölgun
starfsmanna í ríkiskerfinu,
nema þar sem um algjöra
sérstöðu hefur verið að ræða
eða leitt hefur af gildandi
lögum, fyrst og fremst á sviði
menntamála.
Áreiðanlega er meginþorri
landsmanna samþykkur þess-
ari stefnu, sem tekin er með
fjárlagafrumvarpinu, enda
óhjákvæmilegt að draga úr
útgjöldum, hvar sem því
verður við komið. Á meðan
tekjur voru miklar og vax-
andi var eðlilegt að látið
væri undan kröfunum um sí-
~ fellt aukna þjónustu á hinum
ýmsu sviðum, en þegar tekj-
ur minnka er einsýnt að
leggja verður megináherzlu
á framleiðslustarfsemi og
ýmiskonar þjónusta, bæði
hins opinbera og einkaaðila,
á að dragast saman.
Eins og öllum er kunnugt
standa nú yfir viðræður milli
stjórnmálaflokkanna um
hugsanlega lausn hins mikla
efnahagsvanda, sem við Is-
lendingar stöndum frammi
fyrir. Þar sem ákvarðanir
hafa ekki verið teknar í
þessu efni, er ljóst að mikil-
‘vægir þættir fjárlagafrum-
varpsins geta breytzt, þegar
fyrir liggur, hvaða lei^ð verð-
ur farin til lausnar vandans.
Á hinn bóginn er ljóst, að
* sú meginstefna frumvarps-
ins að halda útgjöldum í
skefjum og draga úr þeim,
þar sem því verður við kom-
ið, verður að vera megin leið-
arvísirinn, þegar fjárlaga-
frumvarpið kemur til af-
greiðslu á Alþingi.
UMBÆTUR
í RÁÐUNEYTUM
¥>íkisstjórnin hefur lagt
**• fram frumvarp á Alþingi
um breytta skipan stjórnar-
ráðsins, þar sem megin-
áherzla er lögð á endurskipu-
lagningu og betra fyrirkomu-
lag yfirstjórnar atvinnuveg-
anna. Er gert ráð fyrir, að
stofnuð verði fjögur ný ráðu-
neyti og fjalli þrjú þeirra um
atvinnuvegina, sjávarútveg,
landbúnað og iðnað, en fjórða
ráðuneytið verði heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneyti.
Lengi hefur verið aðkall-
andi að bæta skipulag stjórn-
arráðsins, enda ekki óeðlilegt
vegna hinna miklu byltinga,
sem orðið hafa í atvinnumál-
um íslendinga á undangengn-
um árum og þjóðmálunum
yfirleitt.
Almennt mun því fagnað,
að megináherzla er lögð á að
styrkja höfuðatvinnuvegina
með betri yfirstjórn þeirra í
stjórnarráðinu, enda er nú
brýn nauðsyn að allir sam-
einist um að efla svo atvinnu
lífið, að við íslendingar kom-
umst sem fyrst yfir þá efna-
hagsörðugleika, sem við eig-
um nú við að stríða.
Það nýmæli er í frumvarp-
inu, að hvert ráðuneyti skuli
lagt óskipt til sama ráðherra,
þegar skipt er störfum með
þeim, en hingað til hefur það
tíðkazt, að ráðherrar hafa far
ið fleiri en einn með mismun-
andi þætti sama ráðuneytis
og hefur það valdið marghátt
uðum ruglingi.
Þá er einnig í frumvarpinu
gert ráð fyrir því, að ráð-
herra sé heimilt að ráða
mann utan ráðuneytis sér til
aðstoðar, meðan hann gegnir
embætti. Ráðheramir fá
þannig aðstoðarmenn, sem
þeir bera sérstakt traust til.
Er þetta sjálfsagt fyrirkomu-
lag, enda tíðkað víða erlend-
is. Mjög erfitt getur verið
fyrir ráðherra að setjast í
ráðuneyti, þar sem starfs-
menn eru e.t.v. flestir póli-
tískir andstæðingar og lengri
eða skemmri tíma getur tek-
ið að skapa gagnkvæmt
traust milli yfirmanns og
undirmanna. Þess vegna er
mikilvægt, að ráðherrar hafi
trúnaðarmenn sér við hlið, en
hann víkur sæti ásamt ráð-
herra, þegar ráðherraskipti
verða.
LÍTILSIGLD SÁL
Á tökin milli Hannibalista og
kommúnista vekja að
vonum mikla athygli. Þó hef-
ur einum þingmanna komm-
únista og afstöðu hans ekki
verið gefinn nægilegur gaum
ur. Fyrir allmörgum árum
sagði Jónas Arnason sig úr
kommúnistaflokknum með
V*
%SS
UTAN ÚR HEIMI
Þegar stríðinu lýkur hefst
skæruhernaður
— segir Rolf Steiner, málaliði, yfir-
maður víkingasveitanna í Biafra
HERMENN Nígeríustjórnar
eru nú skammt frá borginni
Umuhia í Bíafra og þess verö
ur vart langt að bíða að hún
falli. Iȇ hafa Biaframenn
misst sína síðustu stóru borg
og ekkert er eftir nema smá-
þorp og svo skógurinn. Þýzki
ofurstinn, Rolf Steiner, segir,
að það sé alls ekki endirinn
á stríðinu, þvert á móti geti
þeir þá þyrjað að berjast fyr-
ir aivöru. Steiner er leigu-
hermaður sem áður var í Út-
lendingahersveitinni frönsku.
Nú er hann yfirmaður vík-
ingasveita Biafra, og hefur
yfir um 50 þús. mönnum
að ráða. í viðtali við mann
frá AFP, sagði hann:
— Þegar borgarastríðinu
iýkur hefjum við skæruhern-
að og munum sjá til þess að
ekki komizt ein einasta olíu-
tunna frá Nígeríu. Skæru-
hernaðurinn getur teþið 5 til
7 ár, honum verður haldið
áfram þar til stuðningsmenn
Nígeríu (Sovétríkin og Eng-
land) verða orðnir þreyttir á
að styðja landið.
— Það er langt síðan það
varð augljóst, að allar borg-
irnar myndu fyrr eða síðár
failla í hendur Nígeríumanna.
Leiðtogar Biafra gerðu sér
grein fyrir þessu þegar í
janúar og hafa gert viðeig-
andi ráðstafanir.
— Hvers vegna haldið þér
að víkingasveitirnar hafi
ekki verið í bardögum að
undanförnu, þótt þær séu lík-
lega skipaðar beztu hermönn
um landsins?
— Jú, eftir oru'stuna við
Aba voru þær dregnar til baka
og hafa ekki verið í bardög-
um síðan. Víkingasveitirnar
eru í sérstökum æfingabúð-
um meðan þær búa sig undir
skæruhernaðinn, og m.a.
vinna þær að því að þjálfa
sjálfboðaliða. Sjálfboðaliðarn-
ir eru þegar orðnir um 15
þúsund.
Steiner reyndi ekki að
leynia óþolinmæði sinni eftir
að hefja skæruhernaðinn. Að
spurður um afleiðinigarnar af
því ef Umuhia félli, sagði
hann, að það væri hræðilegt
hver örlög íbúanna yrðú.
Frá hernaðarlegu sjónarmiði
hinsvegar væri það b^zt að
borgin félli sem fyrst.
— Það er ekkert sem heit-
ir kraftaverk í þessu stríði.
Þar sem Biafra-menn hafa
engan sambærilegan stuðning
við vopnasendingar Breta og
Rússa, er það augljóst, að
þeir geta ekki unnið stríð
talsverðu brambrolti, og sagð
ist enga samleið geta átt með
Moskvumönnum, því að hann
væri lýðræðissinni. Síðan var
þessum manni boðið þingsæti
á Vesturlandi, ef hann gengi
á ný til liðs við kommúnista,
og síðan hefur hann verið
einn traustasti stuðningsmað-
ur Magnúsar Kjartanssonar
og Einar Olgeirssonar, og í
átökum þeim, sem nú eiga
eins og það sem nú er háð.
Þótt trúin fsé góð þá nægir
hún ekki til að vinna stríðið.
Ég segi þetta vegna þess, að
ef skip kemur til Lagos frá
Englandi, hefur það kannski
innanborðs nokkur hundruð
tonn af" skotfærum og vopn-
mæti.
— Ég held ekki að Bret-
land og Rússland endist til að
styðja Nígeríu í meira en 5 til
7 ár. Löndin hafa hreinlega
ekki efni á því. Og þegar
vopnasendingarnar hætta, þá
er okkar tími kominn. Aðal-
atriðið verður að koma í veg
fyrir að Nígería geti sent o>líu
úr landi, því að efnahagurinn
byggist á því. Það verður okk
ar megin verkefni að hindra
olíuflutning, svo að Nígería
geti hvorki greitt skuldir sín-
ar né keypt ný vopn.
Rolf Steiner, ofursti, var
víki ngasveitanna.
um til Nígeríu og nokkur
þúsund biblíur handa Biafra.
— En við höfum næg vopn
og vistir til að heyja skæru-
hernað og þá fá þeir að finna
fyrir því. Þegar við erum
búnir að koma okkur vel fyr-
ir og höfum hafið skæruhern-
aðinn, getum við dregið þetta
stríð á langinn ein-s og okkur
lystir, og valdið miklu tjóni
án þess að bíða afhroð sjálfir.
Við verðum nefnilega í þeirri
aðstöðu, að við getum engu
týnt nema lífinu, en hinsveg-
ar verða andstæðingarnir að
verja eignir sínar og verð-
sér stað, hvarflar ekki að
neinum, að Jónas muni skipa
sér í sveit með lýðræðissinn-
um í Alþýðubandalaginu,
þótt hugsanlegt sé, að Karl
Guðjónsson og Gils Guð-
mundsson geri það. Honum
líður svo geysivel í samneyt-
inu við þann mann, sem ár-
lega leggur land undir fót til
að leita uppi ofbeldisöfl, hvar
sem þau finnast á jarðkringl-
sem fyrr segir liðþjálfi í Út-
lendingahersveitinni frönsku
áður en hann fór til Biafra.
Hann barðist í Alsír og þótti
góður hermaður. Svo veiktist
hann af berklum og gekk
undir uppskurð.' Kona hans
segir, að eftir það hafi hún
haldið að hann hefði 9agt skil
ið við herþjónustu. Svo hvarf
hann að heiman einn góðan
veðurdag og næst þegar hún
heyrði frá honum var hann
orðinn yfirmaður víkinga-
sveitanna í Biafra. í víkinga-
sveitunum eru 7 eða 8 aðrir
hvítir málaliðar.
unni, til að vegsama stjórnar-
far þeirra.
En vafalaust finnst Jónasi
Árnasyni rétt að haga seglum
eftir vindi til að tryggja sér
þingsæti, því að hann sé ó-
missandi á Alþingi íslend-
inga, enda lagði hann fyrr á
árum, er hann sat á þingi,
fram aðeins eitt mál, sem eft-
ir var tekið, þ.e.a.s. samræm-
ingu á leturborðum ritvéla!