Morgunblaðið - 06.12.1968, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. DES. 1968
Gefin verði út vaxta-
bréf fyrir 40 millj. kr.
j
fil að hreyta lausaskuldum
iðnaðarins í föst lán
í gærkvöldi var 75 ára afmaeli dr. Páls Isólfssonar, tónskálds haldið hátíðlegt í Háskólabíói, en
þar var efnt til tónleika og eingöngu flutt verk eftir Pál. Myndin er tekin, er dr. Páll var
hylltur af tónleikagestum, dr. Róbert A. Ottósson, stjórnandi Sinfóníuhljómsveitarinnar tekur í
höndina á dr. Páli. — Ljósm. Kr. Ben.
Koparmyntin hverfur
— 10 aurar minnsfa mynteiningin
IHINN 3. þ. m. gaf viðskipta-
íráðuneytið út reglugerð um, að
Ifjárhæð krafna og reikninga
skuli greind með heilum tug
áura. Skal þessi breyting ná fram
lað ganga frá og með 1. janúar
Ink., en reglugerðin er birt í dag-
Iblöðunum og útvarpí í dag.
Á síðastliðnu vori voru sett
lög um gjaldmiðil íslands. Var
þar á meðal annars veitt heim-
ild til ráðherra að ákveða með
reglugerð, að fjárhæð sérhverr-
ar kröfu eða reiknings skuli
greind með heilum tug aura,
þannig að hálfum tug aura eða
lægri fjárhæð skuli sleppt, en
Ihærri fjárhæð í aurum hækkuð
í heilan tug aura.
í fréttatilkynningu Seðlabank-
•o 'ans frá 4. maí sL var frá því
skýrt, að bankinn mundi leggja
itil við ríkisstjórnina, að þetta
ákvæði laganna yrði notað eins
fljótt og auðið yrði, og væntan-
lega frá næstu áramótum. Hefur
þetta nú verið ákveðið eins og
óður segir.
í ákvæðinu felst, að hætt verði
að slá peninga undir tíu aurum
að verðgildi, jafnframt því sem
allar fjárhæðir verði frá 1. janú-
ar nk. greindar í heilum tug
aura. Koparpeningar, þ. e. eins-
eyringar, tveggja aura peningar
og fimmeyringar, verða því ekki
settir í umferð framar, og búast
má við því, að þeir hverfi úr
umferð á skömmum tíma. Þeir
verða hins vegar ekki innkallað-
ir formlega og þvi heimilt að
^ nota þá í greiðslur meðan svo
er.
Mönnum er í sjálfsvald sett,
hvernig fer um greiðslu krafna,
sem til verða fyrir 1. janúar nk.,
en gerast eiga upp eftir þann
tíma. Er það atriði látið liggja
/UK Veljum
VM/ islenzkt
tll jólagfafa
milli hluta í ofangreindri reglu-
gerð.
í þessari breytingu á að vera
fólgin mikilvæg hagkvæmni fyr-
ir allan almenning og alla, sem
við viðskipti fás*t. Jafnhliða spar-
ast verulegur kosnaður í slátfu
koparmyntar.
(Frétt frá Seðlabankanum).
I STUnU MALI
ÓEIRÐIR 1 SJÚKRAHÚSI
• Barcelona, 5. des. (NTB)
Óttasl'egnir srjúklin'gar stu/kku
úr rúimum sínum otg leekmar
og hjúkrunar'konur hliupu ráð
villt um ganga þegar lög-
reglumenn elltu 100 óeirða-
stúden'ta inn í sjúlkrahús í
Barcelona í nótt. 70 stúdent-
ar voru handteknir eftir
óeirðimar í sjú'krahúsinu, en
áður höfðu þeir mótmælt lok-
un Barcelona-háidkóla.
J6HANN Hafstein, dómsmálaráð
herra, mælti í gær fyrir sitjórn-
arfrumvarpi um breytingu á
Iausaskuldum iðnaðarins í föst
lán.
í ræðu sinni sagði ráðherra
m. a.: Þegar fyrst voru sett lög
um breytingu á lausaskuldum
iðnaðarins í föst lán 1964, var
miðað við það, að s’tofnað hefði
verið til lausaskuldanna fyrir
árslok 1962. Þessu ákvæði var
síðan breytt með lögum 1965, og
var markið þá fært fram, þannig
að til skuldanna mátti 'hafa verið
stofnað fyrir árslok 1963.
Á þassum grundvelli var sett á
árinu 1965 reglugerð um vaxta-
bréfalán Iðnlánasjóðs. Meginefni
reglugerðarinnar var um það
hvernig þessi vaxtabréf skyldu
vera útbúin, um lánstíma, vaxta-
kjör og fleira.
Samkvæmt þessum lögum og
reglugerð var Iðnlánasjóði heim-
ilað að gefa út lánaflokk, sem
nam 60 millj. og 50 þús. kr. Þess-
um lánaflokki er nú að mestu
leyti lokið, en ýmis iðnfyrirtæki
hafa óskað eftir því við Iðnlána-
sjóðinn að hann breytti lausa-
skuldum þeirra nú í föst lán, og
er talið af hálfu sjóðsstjórnar-
innar, að það geti verið til veru-
legs hagræðis í sambandi við
lánamál iðnaðarins nú.
Þes's vegna óskaði stjórn sjóðs-
Stjðrnmálaástandið í Evrópu
— rœtf á hádegisfundi Varðbergs og Sam-
taka um vestrœna samvinnu á morgun
A MORGUN, laugardag, flytur
dr. Alexander von Hase fyrir-
lestur á hádegisfundi Varðbergs
og samtaka um vestræna sam-
vinnu í Þjóðleikhúskjallaranum
um stjómmálaástandið í Ev-
rópu. Attu fréttamenn kost á því
að ræða stuttlega við dr. von
Hase í gær, og var honum tíð-
rætt um samskipti Frakka og
Vestur-Þjóðverja, enda þeim
málum nákunnugur.
Dr. von Hase er 43 ára að
aldri, og steu'far við utanríkis-
deild vestur-iþýzka frétta- og upp
lýsingamálaráðuneytisims. Hefur
hanm ferðast viða um Evrópu,
Ameriku, Afríku og Asíu og
haldið fyrirlestra. í þessum fyr-
irlestraferðum sínum hefur hann
persónulega rætt við ýmsa for-
ustumenn viðkomandi þjóða og
öðlazt víðtæka yfirsýn yfir
stjórnmálin í heiminum. Er hamn
nú á heimleið frá Ameríku, þar
sem hamn hefur dvalizt undam-
farnar átta vikur í fyrirleistra-
ferð.
Síðasta ár heimsstyrjaldarinn-
ar síðari sat dr. von Hase í fang-
vegna tengsla við misheppnaða
uppreismartilraun gegn Hitler,
sem gerð var 20. júlí 1944. Fað-
ir hans, Paul von Hase herfor-
imgi, átti aðild að tilraunimmi og
var tekinm af lífi, og sömuleiðis
tveir náfrændur hans, séra
Dietrich Bonhöffer, sem heims-
þekktur er fyrir rit sín, og Hans
von Dobnanyi, þá verandi hæsta
réttardómari.
Eftir stúdentspróf stundaði dr.
von Hase háskólanám í Berlín,
Múnster og Erlamgen og lauk
doktorsprófi í trúarbragða- og
menningarsögu.
Þegar fréttamenn ræddu vi'ð
dr. von Hase í gær heima hjá
dr. K. Rusche sendifulltrúa vest-
ur-þýzka sendiráðsins að við-
stöddum Henning Thomsen serndi
herra, rakti hann nokkuð sam-
skipti Frakka og Vestur-Þjóð-
verja umdamfarin ár. Benti hann
á að þótt samvinma ríkjamna
væri náim, væri stefna þeirra
mjög ólík. Frakkar stefndu að
samstöðu sjálfstæðra ríkja á meg
inlandi Evrópu, sem mynduðu
hlutlausa heild, en Vestur-Þjóð-
verjar vildu sameiningu Evrópu-
ríkjanna og bamdalag við Banda-
ríkim. Ræddi dr. vom Hase nokk-
Jólofundur
Vorboðuns
Sjiálflstæðiskveniniafélagið Vor-
boðinn í Hafnarfirði heldur jóla-
fund í Sjálfstæðkthúsinu nk.
sunnudag kl. 8. Þar verðuæ ýmis-
legt til fróðleiks og Skemmtunar
s.s. sýnikennsla, jóliaifrásögn, ein-
sönigur og tvísönigur.
Þá verður hið vinsælla jóla-
bappdrættd Vorboðans og að lok-
íKm \rprirSfiir kaffirlrvikikia
uð um efnahagsmálin og and-
stöðu Frakka við aðild Breta a'ð
Efnahagsbandlagi Evrópu, sem
hanm taldi eðlileiga meðan de
Gaulle forseti fæiri með völd í
Frakklandi. Það væri stefna de
Gaulle að láta Frakka hafa for-
uistu í samtökum Evrópuríkj-
amna, og halda frönskunni þar í
hávegum. Ef Bretar fengju að-
ild, væri hætta á að enskan tæki
við af frönskumni, og forusta
Frakka væri ekki lengur tryggð.
Eimnig væri de Gaulle hag-
ur í því að Frakkland
væri eina kjamorkuveldið í
EBE, og væri þa’ð enn ein ástæð-
an fyrir því að forsetinn óskaði
ékiki eftir aöild Breta að banda-
laginu.
Þá skýrði dr. Haise nokkuð
frá fyrirlestraferðum sínuim, og
viðbrögðium víða iun heim. Hann
ræddi nokkuð stöðu þróunar-
landanna, útbreiðslu kommún-
ismia, viðhorf æskunnar til stjóm
mála, stúdentaóeirðir o. fl. Hef-
ur hann bersýmLega mjög víð-
tæka þekkingu á þessum mál-
um, og er þess a'ð vænita að fyr-
irlestur hans verði hinn fróð-
ins eftir því við ráðuneytið, að
sjóðnum heimilaðist að gefa út
nýjan flokk vaxtabréfa að fjár-
hæð 40 millj. kr. Viðræður hafa
farið fram milli ráðuneytisins og
fulltrúa Iðnlánasjóðs og Seðla-
bankans um útgáfu þessara nýju
■vaxtabréfa og er talið, að útgáfa
þeirra geti haldið áfram, á
grundvelli fyrri reglugerðar, að
öðru leyti en því, að tímatak-
imörkunum verði breytt. Er þvi
'lagt til með frumvarpi þessu, að
tímamörkin séu numin úr gildi,
og verði það samþykkt verður
það á valdi Iðnlánasjóðs að meta
'hvaða lausaskuldir hann telur
■sér fært að breyta með þessum
'hætti í föst lán, og þá óháð því
'hvenær er til þeirra stofnað.
Við þá athugun sem fram hef-
ur farið á útgáfu þessara bréfa.
hefur komið til álita að hafa
tímalengd lánanna styttri heldur
en áður, og er talið, að það gæti
auðveldað sölu þeirra nú.
Ekki er vafi á, að 60 millj. kr.
sem varið hefur verið til að
breyta lausaskuldum iðnaðarins
í föst lán hefur orðið honum til
verulegs hagræðis. Hins vegar
hafa orðið nokkur vanskil á
greiðs'lum á þessum lánum vegna
þeirra erfiðLeika, sem iðnaðurinn
átti við að búa fjárhagslega, eins
og ýmsar aðrar atvinnugreinar.
'Munu þær hafa numið um 6
millj. kr., og varð Iðnlánasjóður
að leggja fram þá upphæð af
ráðstöfunarfé sínu. Nú munu
skuldir þessar vera greiddar að
mestu leyti. og mun aðeins eitt
lán vera í vanskilum, að upphæð
200 þús. kr.
Að lokum lagði ráðherra svo
áherzlu á að afgreiðsla málsins
gæti gengið sem greiðast fyrir
sig, og sagði að löggjöf þessi
mundi verða einn þátturinn í því
að létta undir með iðnaðinum nú,
Og ýta undir örari starfrækslu
hans heldur en ella væri.
Frumvarpinu var síðan vísað
til 2. umræðu og iðnaðarnefndar.
Auglýsendur
Þeir, sem hafa áhuga á að
auglýsa í Jóla-Lesbók sem
kemur út 23. des. eru
vinsamlega beðnir að hafa
samband við auglýsinga-
skrifstofuna fyrir 12. des.
Dr. Alexander von Hase (í miðju) asamt Thomsen sendiherra og Ruscher sendifulltrúa.