Morgunblaðið - 06.12.1968, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. DES. 1968
Iðnaðurinn er framtíðin
— segir Þórir Jónsson forstjóri Þ. Jónsson & Co. og Sveinn Egilsson hf.
Fátt er nú meira rætt með
þjóð vorri en nauðsyn þess
að efla íslenzkan iðnað. Fall-
valtleiki atvinnulífsins er
þjóðarbúinu of hættulegur, er
byggja skal í meginefnum á
aflabrögðum. Flestum mun
kunnugt að iðnaður á íslandi
hefir farið vaxandi og hann
hefir staðið sig í harðri sam-
keppni við innflutning. Að
vísu hafa einstakir þættir fall
ið niður, en það eru fyrst og
fremst þeir þættir, sem ekki
hafa ráðið við erlenda sam-
keppni og þar af leiðandi
gætu aldrei keppt á erlendum
markaði, en einmitt sá iðn-
aður sem það getur er nú
þjóðarbúinu nauðsynlegastur.
Við eigum marga ötula at-
hafnamenn á sviði iðnaðar og
nú munum við leita til þeirra
og kynna okkur starfsemi þá
er þeir stýra.
Þórir Jónsson veitir forstöðu
tveimur stórum fyrirtækjum, sem
starfa bæði í þágu bifreiðaiðnað-
arins. Að sjálfsögðu er þessi þátt-
ur fremuir þjónusta en beinlínis
iðnaður, en einhver þýðingar-
mesta þjónusta sem veitt er í
dag, þar sem bifrei'ðin er okkar
einasta samgöngutæki á landi og
gegnir stöðugt mikilvægara hluf-
verki í þjóðfélaginu.
Þessi fyriræki, sem Þórir
sjórnar, eru Sveinn Egilsson h.f.
og Þ. Jónsson & Co. Hið fyrr-
nefnda rekur bifreiðaverkstæðiog
varahlutaverzlun í Iðngörðum og
bifreiðasölu og skrifstofur að
Laugavegi 105, en hið síðar-
nefnda mótorviðgerðir og vara-
hlutaverzlun í Iðngörðum. Hjá
fyrrnefnda fyrirtækinu vinna 11
manns að Laugavegi 105, 25
manns á verkstæ'ðinu og 7 manns
í varahlutaverzluninni, sem er
undir stjóm Jóns Adólfssonar.
Bifreiðaverkstæðið og varahluta-
verzl. er í 1200 ferm. húsmæði. Til
marks um afköst þessara stofn-
ana má geta þess að um 500 bílar
eru bókfærðir á mánuði á bif-
aneiðavertkistæðinu, en þá em smá
viðgerðir ekki taldar, og hartnær
&00 mótorar eru gerðir upp ár-
lega á mótorverkstæðinu, en þá
er ekki heldur talinn fjoldi simá-
VÍðgeTða. Þórir segir okkur að
framtfðarverkefnið sé að geta
unnið betur og aukið tæknina,
iþví iðnaðurirm er framtíðin, segiir
hann. Með það förum við og
sikoðum fyrirtæki hans.
Við höldum nú inni í Iðngarða
og skoðum þessi fyrirtæki bæði
undir leiðsögn yfirverkstjóramna.
Fyrst lítum við inn á bifrei'ða-
verkstæði Sveinn Egilsson h.f. en
þar er Bent Jörgensen til leið-
sagnar. Þetta er fyrsta fyrirtæk-
ið sem flytur starfsemi sína í
Iðngarða í ágústmánuði 1966.
Bent skýrir okkur nú frá því
hvernig þjónusta fyrirtækisins
fer fram.
Viðskiptavinurinn kemur inn í
móttökuherbergi og ræðir þar
við móttökumann, sem færir inn
á spjald, sérstaklega þar til gert,
hvað helzt þurfi að gera við bif-
reiðina. Síðan lætur móttökumað
ur spjaldíð, ásamt afgreiðslunúm
eri, ganga til verkstjóra, sem fer
með hvort tveggja niður á verk-
stæðið og velur mann til að fram
kvæma verkið.
Nú höldum við niður á verk-
stæðið og skoðum það lauslega.
Þar er nokkurskonar deildarskipt
ing þ.e. hliðstæð verk eru unnin
saman á sérstökum stöðum a
verkstæðinu og þannig fá ein-
stakir starfsmenn sérþjálfun.
Rafmagnsdei'ldin verðuir fyrst
fyrk okkur, en þar er gert við
rafkerfi bílsins og stjómar því
verki maður með margra ára
reynslu í viðgerðum bifireiðaraf-
tækja og þar eru einnig tæki til
stiilinga bifreiða og könnunar á
ásigkomulagi gangkerfis. Rétt-
ingaverkstæðið er önnur deildin,
sem hólfuð er frá og veitir ekki
af því þar er oft mikið um að
vera, bæði mikill hávaði og ryk
á stundum.
Bremsudeildin er öndvert og
þar er einmiitt verið að gera vi’ð
bíla á báðum lyftunum. Þarna
er þó mest að gera á sumrin.
Þar er skipt um bremsuborða og
bremsukerfið yfirfarið, bremsu-
diskar renndir í sérstÖKu tæki o.
s. frv. Diskabremsur fara nú vax
andi í bílum og þykja framför,
en fram til þessa hefir verið dýrt
áð koma þeim fyrir í afturhjól-
um bifreiða og eru því enn sem
komið er ekki diskabremsur á
öilum hjólum nema á dýrari gerð
um bíla.
Þar næst er deild fyrir hjóla-
stillingar þar sem ljósgeislakerfi
er notað og einnig er jafnvægis-
vél til að jafna hjólin, því það
er ótrúlega þýðingarmiki'ð vegna
slits á hjólibörðum og viðhalds
hjólabúnaðar að réttur „ballans'‘
sé á hjólunum.
Þess næst komum við í eftir-
litsdeild, að öllum líkindum ein-
hverja þý ðingarmestu deildina.
Gert er ráð fyrir að í framtíðinni
verðí bílaviðgerðir framkvæmd-
ar í formi þessa eftirlits. Með
því er leitazt við að koma í veg
fyrir að bifreiðin skemmist að
marki fyrir slit eða ofnotkun án
eftirlits. Þessu er þanndg háttað
að í bifreiðinni er eftirlitsbók,
þar sem ákveðið er hvað skoða
skal hverju sinni, fyrst er ekið
hefir verið 5 þús. km, næst 10
þús. og svo áfram. Við þessar
athuganir kemur í ljós ef eitt-
hvað í bílnum er farið að láta á
sjá og þarf viðgerðar. Þetta getur
oft verið raunin um ýmsa hluti,
þótt ökumaður verði þess ekki
var. Og taki einn hlutur að gefa
sig veldur það oft því að annar
fer von bráðar að skemmast.
Þessi keðjuverkun í bílunum er
einkar skaðleg. Þetta éftirlit kost
ar ákveðna upphæð og er með
þessu reynt a’ð koma bílaviðgerð
um inn á svið áætlunarvinnu eða
ákvæðisvinnu, þannig að bifreiða
eigandi getur nokkuð gengið út
frá því hvað viðha'Ldskostnaður
verður mikill á bifreið hans.
Á verkstæðinu eru alls 8 lyfit-
ur, sem vega bílinn upp í heilu
lagi. Notkun minni lyftara, eða
„tjakka" eins og þeir eru oftast
nefndir, er nú æ sjaldgæfari á
þessu verkstæði. Þessar lvftur
hafa gerbreytt allri starístilhög-
un á verkstæðinu. Bæ’ði er mun
hægara fyrir starfsmennina að
vinna við bílana og svo verður
verkið miklu betur unnið. Góð
vinnuljós eru í þessum lyftum
og því er það oft að verkstjóri
eða starfsmaður sér ef eitthvað
er að byria að láta sig í undir-
vagninum, þegar bíllinn er kom-
inn á loft. Það er því augvelt að
gera skyndieftirlit á undirvagni.
Stór og mikil varahliutaverzlun
er framan vi'ð verkstæðið og þar
kennir rnargra grasa þótt stöðugt
sé kvartað yfir því að ekkert
fáist í bíla. Bent segir að vara-
hlutaþjónustan fari stöðugt batn
andi, en seint verði séð fyrir öll-
um hlutum í eldri gerðir bíla.
Verkstæði þetta er sérhæft
fyrir viðgerðir á Fordbílum, en
þó hafa aðrar tegundir verið tekn
ar til viðgerðar. Ljósastilling er
fyri-r allar geTðir bíla og verk-
stæðið hefir allar tegundir af
olíum sem nauðsynlegt er þegar
bílar eru yfirfamir, en hver og
einn bifreiðaeigandi hefir sjálfur
ákveðið hvaða tegund oliu hann
notar.
En við skulum ræða ofurlítið
nánar um eftirlitsdeiildina, eða
skoðunardeildina, því svo virðist
|fljótu bragði a'ð þar sé fundið
fyrirkomulag, sem vænta má að
geri það að verkum í framtfð-
inni að einfaldara, auðveldara og
kostnaðarminna verði allt við-
hald bíla. Bílaviðgerðarmenn
telja að koma megi í veg fyrir
meiriháttar skemmdir af völdum
slits, ef regiulegt eftirlit er hafit
með bifreiðinni.
Vi'ð skulum til fróðleiks athuga
hvað nauðsynlegt er talið að at-
huga eftir að bílnurn hefir verið
ekið 5 þús. km. Vinnulýsingin á
Skoðunarlbeiðninni hljóðar þá
svo: Kælivatn a'thugist, ath. raf-
geymi, ath. áfyllingu á brernsu-
dælu og kúplingsdælu, herða sog
grein og pústgrein, herða blönd-
ung, smyrja handbremsubarka,
stilla kúplingu, smyrja hurðalæs-
ingar,lamiir og hurðastrekkjara,
ath. rúðusprautu, athuga ljós,
skipta um oLíu og olíusíu, athuga
olíu á gírkassa, drifi og stýrisvéi,
ath. loft í dekkjum, stilla hæga-
gang.
Þama eru 14 atriði skráð, en
auðvitað kemur fleira til g.reina.
Þegar svo kemur að 20 þús. km
skoðun eru hin sfcráðu atriði orð
in 28. Þau eru: Skipt urn kerti,
platínur og þétti, herða hedd,
Forsvarsmennimir frá hægri: Þórir Jónsson, Grétar Árnason, Bent Jörgensen og Jón Adolfsson. (Ljósm. Ól. K. M.)
t skoðunardeild.