Morgunblaðið - 27.09.1969, Blaðsíða 13
MORGUNiBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. SEPT. 106©
13
Gunnar
Fyirir 75 áuim siða:n fæddist,
aðfarainótt 27. sept, að Reyni í
Mýrda.1 austur, sveinbarn. Að
kristrumn sið vaj.' það vaitni auis-
ið og gefið nafnið Gunnar.
Páll faðiir hans lifði ekki þá
gleði að sjá son sinn. — Móðir
hans var Margrét Brandsdóttir,
dugmikil gæðakona. Og sterkr-
air ættar Mýbur Gunnar að vera,
því að sannað hefur hann, svo
að en.gum dylst, er til þekkiir, að
af ósviknum efnivið er hann gerð
ur.
Þótot Gunnar fæddist að Reyni,
sá hann samt ljós síns fyrsita
dags að Prestshúsium, þan.gað var
hann fluttur fæðingarnótotina til
afa síns, Finnboga Einarssona.r
og ömrou, Mattíhildar Pálsdótotur
prestos í Hörgsdal á Síðu.
Til 9 ára aldurs var Gunnar
í fóstiri hjá afa og ömmu. Það
voru hamingj.uár bernsfcu hans.
í*á fór hann að Norðuir-Vík. Og
þótot ekki væri hann gaimall,
mun þó leiikstundum hans fljótt
hafa fækkað, enda nóg að snú-
ast á stórbúi, og vinnuharka
mieiri þá en nú.
í N-Vík var Guininiair 22 áir.
Flu'tti þá föggur sínar yfir læk-
in.n að Suður-Ví'k og gerðist'
vinnumaður hjá Halldóri Jóns-
syni, ein.um af m.s'stou búhöldum
landsins, miiklum atlhafnamanni
og óvenjulegum á marga lund.
Svo fallegur var hann, milkiH á
vellA og glæsilegur, að aitihygli
hefði hann vakið, hvar sem hamn
hefði kiomið.
í S.-Vík voru að venju yfir 20
í heimili, og nóg að starfa fyr-
ir alla. Rausn vair þar mikil og
í engu við nögl skorið. Föng
voru víða að dregin: búsafurð-
ir, fis'bur úr sóó og vatoni, fugl
úr bjargi. Og fjaran var ekki
vanrækt enda skilaði hún mörgu
fallegu tré, «r fletto var í borð
til srraíða.
Vinnuisbundiir voru margar á
þessum árum, en tómistoundir fá-
ar. Og ekki var sfcólaganiga
Gunnairs löng. Hefði þó næmi
hans, atohyglisgáfa og stálminni
skilað homum góðum hlut á skóla
bekknum, hefði hann átt hans
kost. Og þangað mun löngun
'hans hafa leitað. En starfið og
storitið var þá flestoum fátæikum
eini skólinn að kalla. Eigi að sdð
ur er Gunnar fróður um m.argt
og gaman við hann að spjalla í
góðu tómi. Oftast er Gunnar
glaðlur og reifur með tiíltæbt
spaug og glettni á vör og svip.
En sa.gt hefur mér vinnufélagi
'hans, að fáir bsfckist við ‘hann í
orði oftar en einu sinni. Svo
smaggairiailleiguir sé hainin í svönum
og glöggur á snögga bletti and
stæðiiinigisiiins. Og sé ráðizt á þá,
er minna mega sín, er Gunnari
að m.ætoa.
Já, Gunnar er þriggja aldair-
fjórðiunga. En í raiun og veru
storíðir það gegn þyngdarlögmál-
inu, að hann skuli vera hér með
al okkar, og það spreElifamdi.
Hann lenti í og lifði af slífct
slysaævintýri, að færast ætti í
annála. Var hann með öðrum
manni að bjarga fé uppi í fjaili.
— Nótotina áður dreymdi ha.nm,
að við hann var sagt, að færi
hann í tiitefcna sillu, þá skyldi
hanm. fara fram af. I sillun.a fór
hann, og fram af fór hann. Sill-
an var sleip, 30 m fyrir neðan
var grjótiuirð. í henni var 2—3
m,2 eyða með mold og sandi. Og
þar lemiti Gun.na.r. Fjallasitöng
var hann mieð. Og er hamn ramk
aði við sér, var hamn með hana
í höndunum. Hún var heil, en
broddurinn hafði gengið upp í
hama.
Gunmar var mikið miarinn og
3 hryggj'arliðiir brákaðir. Þ.aðvar
allst og sumto. Og eftir 2 mám-
uði var hann aftur komainn á
ról. Að vi.su illa fær í spxett-
hlaup. En stoaulazt gat hann, o.g
brátt var hann á ný kominn að
vinnu.
Guminar var meðal þeirra, eir
unmu að björgun skipsinjs, er
strandaði mieið hinn fræga járn-
fanm, sem nú er verið að bjarga
auis tur á söndum.
Pálsson 75 ára
Strengdur var vír úr mastr-
inu í landi. Farið var á milli í
kláf. Einu sinni slitnaði virin.n.
Guninar var meðal þeirra, er í
kláfnuim voru. Allir fóru þeir í
sjóinn. Það vax Gunnar, sem
lengst var í sjón.um, og það nokk
uð len.gi. Ósyndur var hann og
er. En hann gætti þess að anda
djúpt að sér, hvenær sem hamn
gat komið því við og kirafsaði
sig eiirnhvem vaginn áfram, og
landi náði hainn, en dasað.ux nofck
uð og mieiddur. Að þessu siimmi
hefur sennilega æðruleysi Gunn
ars og kjarfcur bjargað honum.
En sagt er um Gunnar, aðhann
kunná ekki að hræðasto. En í
mörgum slysum 'hefur bann lent.
Já, Gunnar er furðulegur m.að
ur og sjálfsagt með 9 líf, eins
og kötburinn. Kannske fleiri.
Gunnar er einnig forlagatrúar.
Og hann er draumamaður mik-
ill og bemur fátot á óvart. Og
sennilaga væri homum óhætt að
vaða eld, því að áttræður segisto
hann verða. Og sjálifsagt stoend-
ur hann við það, eins og amnað.
1941 verða þátotasddil í lífi Gunn
ars. Erfið þáttaskil. Hamn ákveð
ur að kveðja tún cug enigi, þar
sem hann hafði áratouigum saman
haimazt við heyskap á sumrum,
fellt ótal svitadropa og átt ótoal
gl.eðistundir, — kveðja Höttu,
Hrafimatinida og Reyniiistfjiall, —
kveðja Heiðardalinn og siiung-
in.n í vatninu, — kveðj.a heið'ar-
nar, sam hann hafði svo oft
smalað, — kveðja 'hrjóstur þeirra
lyng og berjamó, — kveðja götou
slóðana, er ótal klaufir og hóf-
ar höfðu endur fyrir löngu troð
ið í ósnortið landið, troðið um
aldir, og enm í dag. — Hversu
ofit hafði hamn ekfci látið he®t
sinn lötra um þessa troðninga
og vegleysur. — Og 'hversu oft
hafði hann ekki gefið lausam
taum og spretto úr spori. Og
hafði ekki samspil hests og
m-anns stoundum verið svo náið,
að hvor um sig skynjaði vilja
og óskir hins, ein.s og sálir þeirra
rynnu saman, — hetfðu eima sál,
báðir.
Hér hafði hanm andað að sér
sólskini, fiersku f jallaloftinu, ilmi
úr lyngi og grasi, angam fjöru
og úða úr báru, — og hvers
konair veðrum vetrar.
Úti á Víkinni, um fiskislóðir,
átoti hann ótal áratog, og þar
hafði hamn dregið margan fisk-
inm í bú húsbændanna. Stumd-
um hafði orðið að seila, áðu.r
en landróður var tekinn. Og oft
hafði í brimróðri, aðeins verið
öldubil rnilli lífs og dauða. Og
hér hatfði bann einmig séð vini
og félaga týnast í brimrótinu. —
Sterkar minningar leitouðu á huig
ann.
Hér hafði hann einmig séð hielj
armemnin Bárð og Harald taka
olíiufötim úr skipi í fang sér og
bera upp á sand. Og hér hafði
hann sjálfur borið margan sekk
inn og veit margri tummiunni úr
fjöru og í fjöru, meðán sjórinm
var eina samigömguleiðin fyrir
sfbórflutninig. — All't þetta var
hanm að kveðja.
Hann var að kveðja fjárhús og
fé, heystál og mieis, hund sinn
og hest, kisu litlu og kusu. —
það var erfitt.
Hann var að kveðj-a þorpið á
samdinum, — vini félaga, — hús
bæmdur. — Kveðja Mýrdalinn
sinn fagra, sem 'hafði ve'rið hans
heimur til þessa. — Hér hafði
hann umnið um áratou.gi. Hugtök
in dagvinn.a, eftirvinna, niætour-
vinna, helgidagavm.na, — höfðu
aldrei leitað á bug hans. Hamm
hafði unnið hvenær sem var og
hvað sem var, — án þess að
telj.a mínútur eða stundir. En niú
var hann að kveðja með létta
pyn.gju og litla búslóð, — en
digran sjóð mimninga og lífs-
reyn.slu, verkhæfini, þrek, seiglu
og kjar'k og fornar dyggðir. Sjóð
sem gengisfellingar og önnur
óáran gábu ekki rýrt eða gert
að emigu.
Já, Gunmiar fcvaddi og filiuttisit
til Reykj.avibur, þar hófist nýr
kapitouli í Lífi hans.
Engar sögur fara af því, að
Gumnar hafi stoumdað „Borigina“
eða Ríkið“, eftir að hann flutot-
ist suður. En efcki er ólíktegt,
að hann hafi fengið sér „pöddu“
fyrir hátíðar. Nú átti hanin há-
tíðisdagama sjálfiur og gat því
Strokið um frjálsara höfuð en
áðiur. En svo vinn.uvanur og
vinnusamur maður sem Gunm.ar
undi illa iðjuleysi. Og það mum
ekki hafa liðið á lömgu, þar til
hann réði sig í byggingaivmnu
bjá Jóni BargBteimssiyni miúinamam.
Og hjá honiurn hefiur bann
verið síðan. Og hanm á orðið
mörg bandtökin og margar
vin.n.ustundimar í opinberum
byggingum og íbúðarhúsum, e'klki
sízt manna æðri embætta og at-
hafinalífs, því aið Jórn hefur, að
sögn Gunnars, verið eftirsóttour
vegna vandvirkni, skipulaigs-
hæfileika og kunnáttu við lausn
eirfiðra verkefna. Og víst er, að
Gunnar hefði ekki orðið mosa-
vaxinn í vist hjá Jóni, hefiði
honum ekki fallið vel við 'hann.
Og trúlega befur það verið gagn
kvæmto. Enda vafi,- að Jón hatfi
nokkru sLnmd fengið afkasta-
meiri og betri verkmann en
vinmum'anninm frá Vík. Afköst
og ósvikin saimvizikuisemi Gunn-
a.rs hefur sjálfsagt vakið at-
hy.gli húseigendamna, þeirra, er
nokkuð hafa fylgzt með vinnu.
En sennilega er það þó eitthvað
til viðbótar i faisi og peirsónu
Gumnars, er leitt hefiur td góðs
kunningsskapar við suma þeirra,
svo að Gunnar er aufúsiugestour
á heimilum þeirra. Og skyldi það
efcki heyra til fágætra undan-
tekninga, að ver'kameinn vintni
svo hylli vinnuveitoenda. Eniheið
urinn eir engu síðuir þeirra, þvi
að Gunnar einsikismetur áreið-
amtega titola, auð og vald, en
m'etur manngildið að samasfcapi
meira.
Vininumaðurinm frá Vík er
þannig skapi farintn, að hanm
krýpur engum, hræs.n.ar fyrir
engum, simjaórar fyrir engium. —
Og hanm svífouir engan.
Mælt er, að Gummiair hafi haft
auga fyrir hinu veikara kynimu.
Og tvífcvæntour er hann. Ogþarf
yfir engu að kvarnta í þeim efn-
um.
Vafalaust er Gunmar með
syndfærri mönnum, svo að haimn
getur horft djarftega fraimam í
drototinn aiislherj ar, er þar kem-
ur. Og Pétour mun sjálfsagt
drekika við hann dús í gleðiveig
um þeirra í himnaranmi.
Symdlaus er Gunmiar þó ekki.
| Hann hetfur alveg hunzað boð-
orðið um aS margfald asto og upp
fýlla jörSina. Og þá forsómuxi
hefur Pétur áreiðanlega bokað
feitu tetri. Ekki sízit þar sem
mangir sikussar og stoemlar f.ull-
rnægja þessu boði hættulega veiL
Enigu slkal spáð um, hver dóm
ur Pétours verðúr. En verður
þessi vanræksla bætto nema á
einm veg? þann, að Pétur vísi
Gummairi fll'jótolelga til jarðlar á
ruý og setji honum fyrir að skila
sivo sem tyilft dæitra oig ainmiamri
tylflt sona.
Viss er ég um, að óg mæli fyr-
ir munn allra vina Gunnars, er
ég óska homum fyrirfram t’il ham
ingj.u með hópinn, jafmfiramt því,
að ég óska honum állira heil'la
með afmælisdaginm, og vonomdi
mörg ókomin ár viS gæðaheilsu,
gleði nóga og góðan hag.
M.K.
M
1969
HÚSCACNAVIKA
18,- 28. SEPTEMBER í
ÍÞRÓTTAHÖLLINNI í LAUGARDAL
OPIN VIRKA DAGA KL. 16 - 22
LAUGARDAGA OG SUNNUDAGA KL. 14-22
SÝNING Á GÆÐAMERKTUM HÚSGÖGNUM
OG INNRÉTTINGUM
EINNIG EFNI, ÁKLÆÐUM,
GLUGGATJÖLDUM OG TEPPUM
11 AFGREIÐSLU8TULKA OSKAST
í sælgætis- og tóbaksverzlun. — Vaktaskipti.
Vinnutími frá kl. 1 — 7,30 og 4—11,30. — Tilboð merkt: „3817".