Morgunblaðið - 27.09.1969, Blaðsíða 27
MORGUNtRLAÐIÐ, LAUGAROAGUR 2(7. SEPT. 1009 27
Kyrrt í Ahmedabad
Útgöngubanni aflétt í tvœr klukkustundir
'beiimisólkn simini táfl. Abmiediaibad
Gengishœkkun
ótímabœr
- SEGJA TALSMENN STJQRNAR-
- FLOKKANNA f BONN
Afamiedabad, Im)d!Landii, 26. siepit.
— (AP) —
HINU alg-jöra útgöngubanni,
sem gilt hefur í Ahmedabad
vegna hinna miklu óeirða í borg
inni, var í dag aflétt um stund-
arsakir í fyrsta sinn í fjóra sól-
arhringa. Segja embættismenn í
borginni, að Hindúar og Múham-
eðstrúarmenn hafi ekki sýnt
hverjir öðrum fjandskap að
marki í þær tvær klukkustundir,
sem fóiki var leyft að vera utan
dyra.
Bardagair og óei'rðir mMli
Hiinidúa og Múihaimieðigtirúairimiainnia
hiaifa staðið í vifcu með btóðug-
t»m aflieiiðmguim, en í diaig kom
aðeints til grjótbasts miili aðila á
örfáuim stxjðuim.
Útgömgubamniið var aftuir sett á
eiftir tvæir JciulklkiuiStumdJár, en yf-
irvöld í boTginni giáfu til fcynna,
að vora mætti að hlé yrði aftuir
igert á því í kvöJd.
Frú Indim Gamdlhi, forsœitis-
ráðhema Indlamdts, iaiuk í dag
LAGNING Fjarðavegar, sunnan
Þingmannaheiðar í Barðastrand-
arsýslu, átti samkvæmt vegaá-
ætlun að vera lokið um þetta
leyti, en vegurinn liggur með-
fram ströndinni í Mjóafirði, Kerl
ingarfirði og Kjálkafirði og á að
koma í stað hins mikla farar-
tálma, sem Þingmannaheiði reyn
ist oft á tíðum. En vegna rigning
anna í sumar hefur ekki enn
verið unnt að leggja veginn yfir
nokkur hundruð metra langan
mýrarkafla í Kjálkafirði.
Morgunblaðið spurðist fyrir
mieð því að sækja beám eiríkiióivin
simm á .stjómimáliasviðiniu, Morairji
Desai fjnnnn aðtertoðainflansætisriáö
homa. Desai heflur fasrtað uindiain
faonna fimm aófiairihringa tád þess
að mótmæia óeirðtmium og btóð-
baðiniu í banginmi.
Frú Giamidihi spuirðii Desai hvað
hann hefði létzt milkáð á föst-
uinmi, og kvaðbt hamm 2,7 kg. létt-
aini. Desai var saigt, að etóki hefði
komið tM nieimmia stónátalkia í gær,
fimmitudiaig. Em himm fyinrvenamdi
aðstoðairföirsætiisiráðheirTia var
ekiki á saima máli, og kva® fáft
hafia getað garat varna en múg-
áinásir þaer, sam gerðair voru á
tvæir j'ámibraiu tar'liestir stoammt
fná Ahmediabad, þar sem fjöldi
mammia beið bamia eða sœrðist, þar
á mieðlail toonur og börm..
Frú Gamdhi kom aftur til
Nýju Delhí stoömmiu fyrir hádiegi
og boðaiði þá þegar rlkisstjóam-
inia samam tiíl skyndifumdar, þar
sem ræða áttt óeirðimar í
Ahmedabad.
um það hjá vegamálastjóra, hvort
hanfur væru á að hægt yrði að
ljúka lagningu þessa vegar fyr-
ir veturinn. Sagði hann að það
væri alveg undir veðrinu komið.
Nú hefðu framkvæmdir við þenn
an kafla legið niðri í um þrjár
vikur vegna bleytu og haldi á-
fram að rigna verður ekkert hægt
að gera. En ef aftur á móti kóln-
ar og frýs þannig að mýrin
harðni aðeins ætti að vera
hægt að ljúka lagningu vegarins
og opna hann fyrir veturinn.
Morarji Desai, fyrrum varafor-
sætisráðherra Indlands, sem er
73 ára, fastar nú í Ahmedabad
til þess að mótmæla skálmöld
þeirri, sem rikt hefur þar í borg
og umhverfis að undanförnu. —
Desai hyggst fasta þar til friður
hefur komizt á. — Hér sést hann
hvilast við hlið handsnúins spuna
rokks, sem hann notar til að
spinna bómullarþráð á heimili
sínu
Sýning
Hjörleifs
MÁLVERKASÝNING Hjörfeife
Sigrurðagoniar, sem opiuuð verður
í dag í UmRÍbúsi, verðiur dkki
opmiuð fymr en M. 16, ekki kl. 14
eáns og stlóð í blafðiiniu í gær.
Romm, 26. sept. — AP-NTB
TALSMENN stjómarflokkanna
tveggja í Vestur-Þýzkalandi —
sósíaldemókrata og kristilegra
demókrata — lýsti því yfir í dag
að leiðtogar flokkanna væru
sammála um að ótímabært væri
á þessu stigi að hækka gengi
þýzka marksins. Hins vegar hef-
ur ekki náðst samkomulag milli
flokkanna um að leiðtogamir
hætti að gefa opinberar yfirlýs-
ingar varðandi gengi marksins
um óákveðinn tíma.
Willy Bramidlt, utamríkismáð-
henra, teiðtogi sósíafldieimótoinaita
(SPD) sagði á blaðasmaininiaifluindi
í dag: „Það haifla emigiir samnámig-
ar verið gerðir um að þegja.“
Bættt hiamin því við að bæði
sósfeikiemótanatar og flotoksbi’æð-
ur Kuirihs Geomgs Kiesiinigeins toamsl
ama úr fioktoi kristitegra dieimó-
knajta (CDU) gierðlu greiin fyrir
afstölðlu simni táll giemigiissíkináiniinig-
airitnmiar opiniberiliega. Má þvi bú-
aist við fnetaari umræðiuim um
stöðu martasánis finaim yfir þinig-
kasninigairmiar á suinmiudiaig.
Leitað hiaifði verið eftir sam-
komufliagi um að stöðva opúmber-
ar umnæðúr trm gerígásstonáining-
unia, og óstaaði Kiesinigier eftix
'hó.l’fls áms hHéi á ummæðumium.
Bramdt var því amdvigur, þótt
hanm féfflist á að gerugisibneyttmig
væri ekitoi tímbaær einis og er.
Ftoktour Bnandts hesflur tvívegis
í ér liýst sig fýigjamidi hæiktoun
genigiis martasinis, í fynna skiptið
í mai í vor og síðam á ný eftir
genigislækftoum fnamistoa flramtoamB í
ágúst. Ftokikiur Kiesiugens hefur
hinis vegar jiaifniam verfð andvíguT
gemigisbneytinigiu.
I kosnámigiumiuim á summfudag
varða toosnir 496 þinigmemm Sam
bandsfþiniglsiins ag eru um 38,6
mMLjónir marunia á kjönstorá. Við
kosmdngairmiar 1965 hliuitu kristi-
iegir demókraitar 245 msemm
kjöma, sósíaldiemótoraitar 202 og
frjátsir demótoratar 49. Að þessiu
simmá veltur notókuð á því hvort
nýniazistaiftokikmr Adolfls vom
Thadidiems mær 5% atkvæða og
fær manin kjörmia á þing. Talkisit
von Thaddan það gæti hiamin
fengið 20—30 þirngsæti. og þann-
ig tryggit að niúvearmdi stjómniar-
samstamf héiditst áifnam. Talkist
nýniazistum etoki að fá sæti á
þingi er hugsanileigrt að sóisíal-
demótoraitar tatoi höndium sarnian
við frjáksa diemótonaita og myndi
niæstiu ríkisstjóm. Kænmuist þá
kristileigír diemótonatar í stjórnar-
-amdstöðu í fymsta sfciptt í tuttuigu
ár.
- DUBCEK
Framliald af bls. 1
stjómiiiinmi toomiu fraiin í úibvaæps-
viðtöium í Pnaig í diatg, þedr Mart-
in Dzur hersböfðingi og \>a(miar-
máiariáðlheripa og Jam Nernec flor-
maður vinéttufélagis Tékkóaló-
vatoáu og Sovébríkjammia. Saigði
hershöfðingimm alð þessi fumdiur
miðstjómarinmar mamkaði tírna-
mót í baráttumni fyrir stjómmála
eininigu í iamdániu, og Nemec
bætti því við að fundiurinn vaeri
merkisatburöur í sögunmd. Sagði
Nemiec að þýðirngairmesha sam-
þýkkt fumidarinis varðaði miamma-
stoipti inman floiktosstjónniairtoimar.
Etofci væri uinmit að ýta áifram
undir þá merrn sem í eámiu og öflliu
uirunmiu gegm hagsmumuim þjóðar-
inimar meðam þeir þóttust talia
fyrir hemmar mumm.
Bezta auglýsingablaöiö
Rigningin tefur
framkvæmdir
- VIÐ FJARÐAVEG
- HÁSKÓLINN
Framhald af bls. 12
nema í litkim mæh eða um
skamma hríð.
VII. Kennaralið
Háskólans
25. Kennaralið háskólans
þarf næsta áratuiginm að vaxa
til samræmis við fjölgum stúd-
enta og námsgreina. Þetta fel-
ur í sér, að rúmlega 400 kenn-
arar yrðu við háskólanm 1980
samanborið við 154 nú. Jafn-
framt er æskiiegt, að fagtir
kemmarar, bæði prófessorar, dós
entar og iektorar, yrðu hlut-
fallslega fleiri en nú, en auka-
kennarar færrL
26. Sérstakra ráðstafana mun
þörf á næstu árum til þess að
tryggja nægilegam kost hæfra
hásfcólakenmara. Bæta þarf að-
atöðu kennara til kennslu og
rannsókna. Beinar ráðstafanir
þarf að gera með veitingu náms
styrkjia eða öðrum hætti til að
mennta væntanlega háskóla-
kennana. Jafnframt þarf að
kappkosta að fá sem hæfasta
menn, aem sitarfandi eru á öðr-
um sviðum, til þess að taka að
sér kennslu við háskólann sam
hliða öðru starfi.
VIII. Bókasafnsmál
27. Góð bókasöfn skipta meg
iinmáli í starfsemi háskóla.
Framtíð HáSkóla fslands sem
kenmslu- og rannsóknastofnun-
ar veltur því að verulegu leyti
á eflingu háskólabókasafns. Sú
efling krefst mjög aukins bóka
toosts á aðalsafn og lestrarsali,
aukins starfsliðs, til þess að
unni sé að bæta þjónustu safns
ins, og nýrra bygginga í þágu
Landabókasafnsins og háakóla-
bókasafns og fyrir tostrarsaii.
Síðast, en ekki sízt er þörf á
bættti skipulagi bókasafnsmála
yfirieitt, fyrst og fremst með
temgsktm Landsbókasafns og há
sikólabókasafins, til þess að sem
bezt nýting fáist af þeton fjár-
munum, siem til bókasafnsmála
er varið.
28. Mikilvægt er, að sem
fyrst sé komið á fót skráningar
miðstöð í Land sbókasafni fyrir
allan vísindalegan bókakost, að
samvinna takist um bðkakaup
allra þeiroa aðila, sem við vís-
indaleg bókakaup fást, og á-
ætlun sé gerð til nokkurra ára
um staipulega og samræmda öfl
um vísindarita á ýmsum svið-
um. Þá skiptir miklu máli, að
bókakostur í lestrarsölum sé
aukinm hið fyrsta. Einnig er
nauðsynlegt, að húsrými há-
Skalai)ókasa.fns, og þá ernkum
fyrir lestrarsali, sé aukið á
næstu árum, áður en sameigin-
legri byggingu hásikólabóka-
safns og Landsbókasafns verð-
ur lokið.
29. Gera verður ráð fyrir, að
hið samtengda háskóla- og
Landsbókasafn verði miðetöð
vísindaflegrar bókasafnsþjón-
ustu. Auk aðalbókasafnsims
verða lestrarsalir að vera í
hverri kennslu- og rannsókina-
byggingu háskólans, þar sem
völ verður á nægilegum bóka-
kosti í tilteknum greinum. Við
aðalsafn og lestrarsali þurfa að
starfa bókaverðir með reynslu
og þekkingu bæði á sviði hug-
vísinda og raumvísinda.
IX. Kjör stúdenta
30. Ný námsiskipan af því
tagi, sem ráð er fyrir gert í
þessari skýnslu, mun gera það
enn mikilvægara en áður, að
stúderktar helgi niáminu 8tarfs-
krafta sína að mestu á háskóla-
árunum. Jafnihliða munu breyt
ingar atvinnuhátta væntanlega
gera stúdentum torveldara en
áður að fá störf á almennum
vinnumarkaði. Mitoilsvert er, að
tillit sé tekið til þessara breyt-
inga í sambandi við náunslán og
ráðstafanir til öfLunar leiguhús
næðis fyrir stúdenta.
X. Um stjórnsýslu-
málefni. Framkvæmd
stefnu í háskóla-
málum
31. Eigi að reynast unnt að
fylgja fram þeirri stefnu í há-
skólamálum, sem drög eru lögð
að í þessari skýrslu, taka við
þreföldum stúdentafjölda, frá
því sietn nú er, fjölga kennara-
liði, stórauka byggingarstarf-
semi og endurskipuleggj a nám
og rannsóknir, verður að efla
stjórnsýslu innan háskólans og
styrkja samstarf hams við yfir-
stjóm meinntamála og fjármála
í laindinu.
32. Auka verður starfslið
stjórnsýslu háskólans og bæta
skipulag hennar og aðstöðu.
Rektor þarf að geta einbeitt
sér að því marki og framtovæma
meginstefnu í starfsemi háskól-
ans og vera fulltrúi hans út á
við. Háskóiaritari þarf að geta
annað sem mestu af daglegri
framkvæmdastjórn. Æskilegt
er, að prórektor væri kosimn til
jafnlamgs tíma og rektor og
væri náinn samverkamaður
bans. Jafnframt þyrfti háskóla
ráð að fela þeirri framkvæmda
stjórn háskólans, sem þessir
þrír menn og starfslið þeirra
skipuðu, úrlausm og afgreiðslu
mála í ríkara mæli en nú er.
Svipuðu máli gegnir um deild-
arforseta, sem einnig kumna að
þurfa á sérstakri aðstoð að
halda í störfum sínum.
33. Setja þarf hið fynsta á
fót byggingardeild, sem ammist
Skipulagninigu lóðansvæða, u:nd
irbúning byggingarframkvæmda
og eftirlit með þeim. í deild-
inmi störfuðu byggingiarfróðir
rnenn umdir yfirstjórn rektors
og háskólaritara og í nánum
tangslum við samstarfsnefnd
hásfcólans og ráðumeytanma. Til
ráðuneytis deildinni við undir-
búnimg eiinstatora byggimga
væru nefndir sérfróðra á þeim
sviðurn, sem byggingin á að
þjóma.
34. Gera verður ráð fyrir, að
framkvæmdastjórn háskólans
beiti áætlunargerð í vaxamdi
mæfli við mörkum og fram-
kvæmd stefnu. Yrði í því efni
bæði um að ræða hreyfanleg-
ar áætlanir til fimm og tiu ára
og árlegar reksfcrar- og bygg-
ingaráætlanir. Áætlamirnar
væru umdirbúnar af starfsliði
háskólams með aðstoð stofnana
inniam hans og utan.
35. Komið sé á fót samstarfs-
nefnd hásikólans og þeirra
tveggja ráðúmeyta, sem um mál
efni hans fjalla, menntamála-
ráðuneytis og fjármálaxáðuneyt
is. í nefndimni sætu af hálfu há
skólans rektor, prórektor og
annar fulltrúi sfcúdenta í há-
skólaráði, em af hálfu ráðumeyt
anrna sinm fuUtrúimn frá hvoru.
Háskólaritari væri framkvsemda
stjóri nefndarin-nar. Fjallaði
nefndin um áætlamir um starf-
serni háskólans til laogs og
skamms tíma og sér í lagi um
tillögur til fjárveitinga og
gæfi háskó.aráði og ráðherra
umsagnir sínar um þessi mál.
36. Fé til bygginga háskól-
ans, hvort sem er frá happdrætt
inu eða ríkissjóði, rynmi í einn
byggingarsjóð. Á grundvelli til
lagma flrá deildum gerðd há-
skólaráð tillögur um röð bygg
ingarframtavæmda, öflum húe-
næðts og önnur mál, er bygg
imgar varðar. Samsta rfsnefndin
fjallaði síðam um málin og
gerngi frá lokafcillöguim til ráð-
herra. Notafcra breytingu há-
skólalaga þyrftt til staðfesting-
ar 9líks skipulags byggingar-
mála.
37. Áláfc hásfcólamefndar varð-
ar almenn viðhorf um mótum
fraimtíðarstefnu fyrir hástoól-
ann. Etaki hefur verið tekin af
staða til margvíslegra tíllagma
og hugmynda um eimstök atriði,
svo sem nýjar námsbrautir og
aukningu starfsliðs til kenrusilu
og ranmsókna. Þetta ætti að
gera, þegar kunnugt er um umd
irtektír við megámhugmymdir
nefndarálitsins. Háskólaneflnd
leggur tiiQ, að ef flallizt er á meg
insteflnu þá um námstilhögun,
er húm leggur frarn, emdurskoði
deildir tillögur sim-ar. Samstarfs
nefndinni verði síðam falin loka
athugum þessara tillagna deild-
amma og beildartillagna og skoð
ana rektons, háskólaráðs, stúd-
entaráðs og toenmaraféla-gs há-
Skólans. Skili samstarfsnefndim
fullnaðaráiiti nægilega tíman-
lega til þess, að unnt sé að taka
tilKt til þess við undirbúning
fjárlaga fyrir árið 1971.
t
Jón Pétursson
fyrrv. hreppstjóri, Geitabergi,
lézt á Landako tstspítala 22.
þ.m. Jarðarförki fer fram að
Saurbæ þriðjudaginn 30.
sept. kl. 2.
Vandamenn.