Morgunblaðið - 20.11.1969, Blaðsíða 10

10
MORGUN’BLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. NÓV. 11909
Helgi Hjörvar
Sigfús Sigurhjartarson
Jón Eyþórsson
Magnús Jónsson
Jakob Benediktsson
Fjörutíu
ár frá
fyrsta
fundi
Ólafur Jóhannesson
Sigurður Bjamason
Benedikt Gröndal
Fólk kom prúð-
búið til þess að
tala í útvarpið
FJÖRUTÍU ár eru í dag
liðin frá fyrsta fundi út-
varpsráðs. Upprunalega
var ráðið stofnað til undir-
búnings ríkisútvarpi, sem
síðan hófst um jólaleytið
1930. Fyrsti fundur ráðsins
var haldinn 20. nóvember
1929, en fundir ráðsins eru
nú orðnir 1819 að tölu. Út-
varpsstjórar hafa verið
þrír þessi ár, Jónas Þor-
bergsson, Vilhjálmur Þ.
Gíslason og nú Andrés
Björnsson. Formenn ráðs-
ins hafa verið: Helgi Hjörv
ar, Sigfús Sigurhjartarson,
Jón Eyþórsson, Magnús
Jónsson, prófessor, Jakob
Benediktsson, Ólafur Jó-
hannesson, Sigurður
Bjarnason og nú Benedikt
Gröndal.
í fynstia útvarpsráði áittu
sæti Heltgi Hjörvair, rithöf-
unduir, formaiður, Páll ísólfa-
son, tónskáld — báðir til-
nefndir af ráðíherra og Alex
ander Jóthannesson prófessor,
tilnefndur af Háskóla ís-
'lianids. í núveraindi úbvarps-
ráði eiga þessir menn sæti:
Benedikt Gröndal, alþingis-
maður, formaður; Sigiurður
Bjarrnason, ritstjóri, varafor-
maður; Þorvaldur Garðar
Kristjánsson., framk''æmda-
stjóri, ritari; Kristján J.
Gunnarsson, skólastjóri; Þór
Ríkisútvarp í
þremur
herbergjum
PÁT.T. ísólfsson, tónskáld,
átti sæti í fyrsta útvarpsaráð-
inu og starfaði við Ríkisút-
varpið í nærri þrjá áratuigi.
í viðtali við Morgunblaðið í
gær sagði Pált:
— Ég man eikki sérleigia eft
ir fyrsta fiundi ráðsins, en á
homum lögðum við áætHiun
uim frámtíðarstarfsemi út-
varpsins. Á þessum árum var'
útvarpið í Edinborgarhúisinu
og hafiði aðeins þrjú herbergi
til umráða. í Edinborgarhús-
iniu var fyrsti fundur út-
varpsráðs haldinn og a u.k
olkkar þriggja ráðsmanna sat
Jónas Þarberigsson, útvarps-
stjóri, fiundinn,
— Það var þröngt um út-
varpdð þessi fyrstu ár. í þess
um þremiur herbergjium varð
að koma fyrir m.a. þulimum
og tónlistardeiMiinni, en
fyrstiu starfsmenn hennar
voru þeir Emil Thoroddsen
og Þórarinn Guðmundsson,
fiðlulleikari.
— Músikin bvíldi fyrst og
fremst á herðum þessara
tveggj a manna til að byrja
með, en fleiri bættust í hóp-
inn síðar, t.d. Þór’haliur
Árnason o. £L, þanniig að
unnt var að mynda útvarps-
h'ljómsrveit.
— Aðdragandinn að því, að
ég tók saeti í útvarpsráði var
sá, að árið áður en það tók
til starfa hélit ég til útlanda.
Ég var að stiga á skipsfjöl,
þegar Jónas Þorbergsson
náði í mig og spurði mdg,
hvort ég gæti farið í útvarps
ráð. Kvað hann í ráði, að
hann yrði útvarpsstjórd.
— Ég kvaðst ekkert hafa
á móti því að fara í útvarps-
ráð, ef ég gæti orðið þar að
liði. Þegar ég kom heim sdð-
Dr. Páll isólfssom.
ar var búið að skipa Heliga
Hjörvar formann ráðsins og
máig og Alexander Jóftiannes-
son með honurn. Það voru oiflt
síkemmtiiegir fundir í ráðinu,
þótt sbundum slæi í brýnu út
af pólitík. Samstarfið í út-
varpsráði var samt mjög
ánægjiu'leigt.
— Þessi fyrstu ár útvarps
ins voru að mörgu leyti mjöig
erfið, en því óx fiskur um
hrygg smiátt og smátt. Út-
varpsráð hiélt sbundum fundi
í efri-diei'ldansail AKþingds, en
útvarpið flutti síðar úr Edin
borgarhúsinu í Landssímahús
ilð. Það var strax mikið rætt
um að byggja höll fyrir Rík
isútvarpið og amerískur arki
tekt gerði mikslia teikningu
að hennd og var höliimni æti
aður staður á Melunum. En
höllin er óbyggð en.nþá og út
varpið hefur alla tíð verið í
leigulhúsnæði.
— Ég var í útvarpsráði í
noklkur ár, en síðar komu
aðrir menn ágætir í stað
þeirra sem fóru. Það fór
þanndg, að ég gerðist starfe-
maður útvarpsins frá upp-
Franihald á bls. 19
arinn Þórarinsson, ritstjóri;
Þorsteinn Hanneseon, söngv-
ari og Björn Th. Björmsson
listfræðingu.r.
Útvarpsráð hefur frá ár-
inu 1939 verið kjörið af Al-
þingi með hlutflaliskosningu.
Verkefni ráðsíns er yfir-
stjórn dagskrár útvarps og
sjónvarps.
í tilefni afmælisins ræddi
Morgunblaðið í gær við tvo
menn, sem starfað hafa við
Rílkisútvarpið frá upphafi og
kiomið hafa einna mest við
sögu þess núlifandi manma.
Þessir menn eru Páll ísólfs-
son, tónskáld og Viihjálmur
Þ. Gísiason, fyrrum útvarps-
stjórL
Hefur setið
flesta af fund-
um útvarps-
ráðs
VILHJÁLMUR Þ. Gíslason,
fyrrum útvarpsstjóri starfaði
við Ríkisútvarpið frá uipp-
hafi. Fyrsitu árim var hann
fréttamaður þar og ritaði að
aliiegia eriendar fréttir, en síð
ar vann hann við dagskrár-
gerð, flutbi sjálfur oft og tíð-
um erindi og las fornrit. í 34
ár hélt hann annál ársins, sem
fluttur er á gamlárskvölldum,
svo sem menn rekiur minmi til.
Frá 1935 til ’53 var Villhjálm
ur ráðunauitur útvarpsráðs í
bólkmenmitum, en það ár tók
hanm við starfi útvarpsstjóra,
sem hann gengdi tii ársirns
1967, er hann lét af starfi fyr
ir aidurs sakir.
— Ég byrjaði að sitja
flundi útvarpsráðs strax á
fyrsta árimu — sagði Vi/1-
hjáámur Þ. Gíssl.ason í viðtali
við Mbl. í gær og alla fundá
sat ég frá 1935, er ég gerðist
ráðunauitur ráðsins. Síðar
sem úbvarpsstjóri átti ég þar
sæti að lögum með tiillögu-
og ræðurétt. Starf útvarps-
stjóra fyrir fundi ráðsins er
í því fólgið, að undirbúa dag
skré þeirra og á þeirn ber
hamn undir ráðið mál, sem
ráðið þarf að fjalla um. Jafn-
framt anmast útvarpsstjórinm
daglegan rekstur Ríkisút
varpsims og fjármálastjórn.
— Mér eru minmistæðastar
úr starfi mínu ýmsar frétta-
u-pptökur og samfelldar dag-
skrár. Ég rman, að ég var við
riðinn þá fyrstu, t.d. þá um
Sogsvirkjunina. Þá fórum við
nokkrir austur, tókium við
töl og lýsimgar og síðan var
flléttað inn í þetta söng og
hljóðfæraslætti. Ennfremur
Vilhjálmur Þ. Gíslason.
miam ég fyrsta fræðslu-
þáttinn — samtfelidan erinda
flokk og byrjaði ég þá á því
að lesa og skýna Hávamál.
Árni Friðrikssom var með
þátt um náittúrufræði o.s.frv.
— Já. Á árinu 1935 hóf ég
regluilega setu á flumdum út-
varpsráðs og sat ég ailla
fundi þess, unz ég lét af
störfum sem útvarpsstjórL
Samskipti min við útvarps-
ráð voru alltaf friðsamleg,
þótt við værum nábtúrulega
ekki alltaf sammála og allan
tirmann, sem ég var útvarps-
stjóri, þurfti a.ldrei að senda
meiitt mál út úr húsinu til úr-
skurðar.
— Við unmuim auðviltað að
því jafnt og þétt, að bæta
dagskrána og jafnframt að
því að reyna að lengja hana.
Þetta gekk svofta bærilega
held ég, og ég held, að yfir-
leitt höfuim við feragið gott
Framhald á bls. 19