Morgunblaðið - 30.08.1970, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, SU'NNUDAGUR 30, ÁGÚST 1970
— Á slóðum
Ferðafélagsins
Framhald af bls. 11
Nú er veiðimálum þarna, sem
Viðast annars staðar, hagað í
samræmi við þá tímans hætti,
að þeir sem alast upp á bökk-
um árinnar skuli minnst hafa af
gagnsemi hennar að segja ann-
arri en þeirri, sem metin verður
til f jár.
1 Goðdalsá, skammt framan
við ármótin eru há gljúfur og
i þeim fallegir hyljir og bjartir
straumar. 1 ásnum neðan við ána
eru lyngbrekkur og runnar og
hlíðin öll frá Goðdalshyrnu nið-
ur undir Svanshól, vel gróin og
vaxin miklum skógi, þótt ekki
sé hann hávaxinn. Er það hið
fegursta sumarland og haustlit-
ir óvenju fjölbreyttir. Svanshóll
hið forna býli Svans Bjama-
sonar, móðurbróður Hallgerðar
Höskuldsdóttur, stendur við
Séð úr Bæjarskarði niður yfir Kaldrananes norður yfir Bjarnar
f jörð, Balar norðan fjarðarins.
/éist ÓLsCCvxJ/
fjallsrætur nær miðjum dal aust
an árinnar. Þar uppi í fjallinu
er Svansgjá og segir þjóðsagan,
að þar hafi verið bakdyr hjá
Svani karli, þegar hann vildi
stytta sér leið til útróðra eða
annarra erinda á Bala norður
og kom þá um framdyrnar í
Svansgjá í Kaldbakshorni.
Volgar lindir eru víða í Bjarn
arfirði, t.d. á Svanshóli og
Klúku. Þar er hlaðin laug forn,
sem talið er að Guðmundur góði
hafi vígt sem baðlaug og heitir
síðan Gvendarlaug. Á Klúku er
fullkominn útisundstaður og þar
rís nú frá grunni heimavistar-
skóli fyrir byggðina.
TRYSILÞILJUR:
ABACHI - FURA - LIMBA
WENGÉ - EIK - OREGON PINE
TEAK - PALISANDER
Einnig TRYSIL VEGGIR, 50 mm þykkir.
„ALPEX“ SPÓNAPLÖTUR:
þykktir 8 — 12 — 16 — 19
(væntanlegt) og 22 mm.
„ALPEX" hampplötur:
þykktir: 8 — 10 — 12 — 16 — 18 — 20 — 22 — 2G — 36 mm.
„ALPEX fretex, hvíu. V2" I»vkiu. stærð t\9 fct
VIROPAN þiljur,
gullfallegar og ódýrar, vantsheld líming.
HARÐTEX „standard“ og olíusoðið.
„SWANWOOD"
mjög ódýrar, fallegar, plasthúðaðar þiíjur.
Einnig höfum við á veggi: BRENNT OG SANDBLÁSIÐ GRENI,
BRASILÍSKA FURU, NORSKA FURU. V*
Harðviður í úrvali
Húsgagnaspónn Mikið urval
JT /r
Asbjörn Olafsson hf.
Vöruafgreiðsla Skeifunni 8, sími 2 44 44.
Norður í hálendið nokkru neð-
an við Klúku, gengur fjalldLl-
ur, sem Hallárdalur heitir. Um
hann rennur samnefnd á og er I
henni fríður foss, sem mun heita
Goðafoss, en er í daglegu tali
kallaður Hallárdalsfoss eða að-
eins fossinn. Hann fellur niður
í há gljúfur og lætur ekki mik-
ið á sér bera, en upp af hon-
um er jafnan nokkur úði, sem
verið getur vísbending þeim veg
farendum sem ganga vildu til
fundar við hann.
Stærstu vötn á Bjarnarfjarðar
hálsi eru Urriðavötn ofan
brúna vestur frá botni fjarðar
ins og Bæjarvötn í kvos norð-
an undir Bæjarfelli.
Or Urriðavötnum fellur Urr-
iðaá niður bratta hjalla innan
við fjarðarbotninn.
Undan Ásmundarnesi og inn-
an við Kaldrananes eru eyjar
og hólmar, er þar mikið fugla-
líf.
Ströndin norðan Bjarnarfjarð
ar er hrjóstrug og fjöllin brött
út að sjó en undirlendi því nær
ekkert. Frá veginum, sem ligg-
ur nokkuð hátt, er tilkomumik-
ið útsýni yíir Húnaflóá út til
hafs og inn til landsins.
Tvö dalverpi liggja hátt frá
ströndinni norður í fjöllin, Brú-
arárdalur og Asparvíkurdalur
mál. Þar sem leiðin er tæpust
og viðsjálust gengur klettabrik
fram úr skriðunni og kallast
Slitranef. Þar um lá áður ein-
stigi en nú er þarna góður ak-
vegur.
Norðan við Hornið er Kald-
báksvík, sem liggur inn til lands
vestur úr Húnaflóa. Norðan vík
urinnar er Kaldbakur hin forna
landnámsjörð Önundar tréfóts.
Skammt er úr víkurbotni út á
víðan sjó, enda þaðan stutt til
miða. Dalur liggur fram milli
fjallanna. Þau eru há og brött
með ógnandi hamrabrúnum. Hlíð
arnar eru víða naktar en kjarna
gróður þekur láglendi og vefst
um hlíðarfót.
Sumarið 1886 fór Þorvaldur
Thoroddsen um Kaldbaksdal all-
an fram á Hveratungur innst í
dalnum um 240 m yfir sjávar-
mál. 1 ferðabók sinni segir hann
svo:
„Fram á Hveratungum er heitt
vatn um 72 stig. Spýtist það út
úr klöpp úr gati, sem ekki er
víðara en flöskustútur. Rennur
þaðan lækur niður að ánni. Fram
með læknum er mesti gróður.
Við randirnar á fönnunum kaf-
gresi og fögur blóm, innan um
alls konar burknar, hvannir, blá
gresi, lokasjóður o.fl.“
Skammt innan við víkurbotn-
Við Bjarnarfjarðará. Yfir ásinn sést í mynni Gnðdals.
og er hann utar með firðinum.
Dalirnir draga nafn af bæjum út
við sjóinn. Umhverfis Asparvík-
urdal eru fjöllin hærri og hrika
legri, þar er dálítill skógur og
berjaland ágætt. Mun dalurinn
vera skjólsæll á sumrum en snjó
þungur á vetrum.
Skammt fyrir norðán Aspar-
vík eru Eyjar. Þar sátu fyrr á
tímum ríkismenn, sem höfðu mik
inn sjávarútveg. Héldu þeir úti
áraskipum bæði til hákarla —
og fiskiveiða, ýmist að heiman
eða þeir sendu þau á Gjögur. Á
Eyjum er æðarvarp, selveiði og
trjáreki einnig til hlunninda.
Fjallið beint þar upp frá bæn-
um heitir Eyjahyrna og má á
því sjá svipmót Strandafjall-
anna ótvirætt og afgerandi. Há
klettabelti í brúnum og bratt-
ar grjótskriður niður að hlíð
arfæti. Árspræna, sem heitir
Blæja, fellur eins og silfurþráð-
ur niður snarbratt bergið og
sést hún víða af sjó.
Um það bil þriggja stundar-
fjórðunga göngumannaleið norð
ur frá Eyjum gengur þverhnípt-
ur, rúmlega 500 m berghamar
út að sjó, heitir hann Kaldbaks-
horn. Þar sem bergveggurinn
nær lengst niður kallast Kald-
bakskleif og hefur um hanafrá
öndverðu verið mjög ógnvekj-
andi og hættuleg leið, þó ekki
hafi þar slys orðið svo sögur
greini og vilja sumir þakka yfir
söngvum hins blessaða biskups,
Guðmundar góða.
Kleifin er grjótskriða í sjó nið
ur og stórgrýtt urð við fjöru-
inn er allstórt vatn en lágt eiði
milli þess og sjávar. Rennur þar
út affall vestan í víkurhornið.
í vatninu er góð silungsveiði.
Einu sinni á vetrardegi lagði
ég leið mína upp frá Goðdal og
fór að fjallabaki norður í Kald-
baksvík. Var það tilkomumikil
sjón að sjá nakta, svarta tinda
og hamrabrúnir háfjallanna
tcygja sig mót himni upp yfir
snjóhvíta, helkalda auðnina. Bar
þar hæst í norðri Háafell, sem
ris upp frá hásléttunni á norður
brún Trékyllisheiðar og Skræl-
ingja í norðaustur, er Lamba-
tindur þeirra hæstur (854 m).
Á vesturbrúnum Kaldbaksdals
opnaðist útsýn yfir dalinn, brúna
mikinn og svipþungan. En gil-
in, sem svo mikið kveður að, þeg
ar klakabönd bresta á vorin,
seitluðu hljóðlega undir mjallar
þaki. Þessi bjarta vetrartign var
í senn hrífandi og hrollvekjandi.
En þegar sól brosir sunnan er
Víkin skjólsæll og heillandi stað-
ur.
Norðan við Kaldbaksvík er
Skreflufjall og nær það norður
að Kolbeinsvíkurdal, sem er
hvilft í fjöllin norðan við eyði-
býlið Kolbeinsvík. Skammt sunn
an við víkina er urðarhjalli eða
hryggur, sem kallast Speni. Inn-
an við hann er forn veiðistöð,
sem hét „í Skeflum", gengu það
an róðrarskip í byrjun 19. aldar.
Um Spena eru hreppamörk-
in milli tveggja nyrstu hreppa
Strandasýslu, Kaldrananes-
hrepps að sunnan og Árnes-
hrepps að norðan.
Af mæliskveð j a
til Sigurbjarnar í Vísi
Hver er það, sem yngist upp sem örn,
með æskugáska eins og vorsins börn ?
— Seggir nefna „Sigurbjörn í Vísi".
Já, þú átt Island, afbragðs óskabörn,
sem einurð prýðir jafnt í sókn og vörn.
('<* vii að skáldin vormenn þjóðar „prísi“.
(25. ágúst 1970).
Stefán Rafn.