Morgunblaðið - 08.11.1970, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1970
29
i
ýimiitóaíi

•'Av.v, ..
Er nokkur sígaretta betri en
TENNYSON?
tilliti til útfærslu á landhelgi
þjóða.
Eftirfarandi atriði teljast
árangur þessa startfs:
1. Þótt íslendingar séu af
skandinaviskum uppruna og
þeir hafi litið Danmörku með
virðingu og góðvild, þá er sú
virðing fyrst og fremst hug-
arástand.
2. íslenzka löggjafarsam-
koman, Alþingi, er álitin
elzta löggjafarþing Vestur-
landa. Á 20 ára sj álfstæðistima
bili sínu hafa íslendingar
raunverulega alltaf kosið sína
eigin stjórn, það eru forrétt-
indi, eða framganga, sean eru
í algjörri mótsögn við
reynslu margra annaxra ný-
sjálfstæðra þjóða eftir aðra
heimsstyrjöld.
3. Samband fslands og
Bandaríkjanna er innilegt, en
inniheldur þó ekki hlýja vin-
áttu. íslendingar forðast allt,
sem þeim finnst bera blæ til-
raunar til amerískra yfirráða.
Samt sem áður gera þeir
ekki tilraun til að einamgra sig
frá bandarísku þjóðinni. Yfir-
leitt hefur verið á fsland lit-
ið og það meðfarið sem jafn-
ingja og fullvalda ríki á flest-
um sviðum, með þeirri sér-
stöðu þó í huga, sem það get-
ur haft og hefur í „kalda
stríðinu".
4. ísland hefur unnið sið-
fetrðislegan og lagalegan sig-
Horft til
Islands úr
ur við útfærslu fiskveiðitak-
markanna í 12 mílur. Hug-
myndimar um „breikkun land,
grun,nsins“ og „frelsi á höfun-
um“ í alþjóðalögum munus
væntanlega breytast í náinnS
framtíð. -
Framtíðarákvörðun Alþjóðú
dómstólsins mun hafa nokkur
éihrif á þróunina.“
Samuel Chen-Hua Chao,
höfundur þessarar athyglis-
verðu ritgerðar er fæddur 15.
jan. 1931 í Shanghai í Kína.
Hann lauk alþýðuskólanámi
í Soochow árið 1948. • \
Eftir að fjölskylda hans
flýði til Tai-Wan 1949, þegar
kommúnistar tóku yfirráð á
meginlandi Kína, innxitaðist
hann í National Tai-Wan-há-
skólann. \
Hann lauk þar BA-prófi i
lögum 1954 og varð bráðlega
skipaður lautinant í Army
Deserve eða varnarliðinu.
Hann vann sem ritari fyrir
dagblað og síðar hjá tollþjón-
ustunni. Síðar fékk hann
starf hjá þeirri deild stjórn-
arinnar, sem annast erlend
málefni. i •
Samuel Chao ákvað að
halda áfram námi í Banda-
ríkjunum. Hann innritaðist í
Christian University í Texas
vorið 1958 og var veittur
námsstyrkur þar það ár. Að
loknu kennslutímabili í skól-
Framh. á bls. 40.
Og honum datt í hug að
kanna, og helzt sanna, hvort
þessi fámenni hópur úti á
hjara veraldar, sem gekk
þarna með sigur af hólmi án
blóðsúthellinga eins og Dav-
íð við Golíat forðum, gæti
ekki orðið fyrirmynd ný-sjálf-
stæðum þjóðum annars stað-
ar í veröldinni í stjórnmálum
og diiplomaitiskum viðskipt-
um við stórþjóðir, og aðrar
þjóðir yfirleitt. Sjálfsagt yrðu
skiptar skoðanir um þetta.
En eitt er víst, kínverski
menntamaðurinn varð ekki
fyrir vonbrigðum. Hann telur
sig hafa kynnzt þjóð, sem
stendur sem fyrirmynd vörð
um metnað sinn, heiður og
sjálfstæði, er sérstæð að
mennt og sjálfsvirðingu, vill
heidur velja veg sinn sjálf,
em selja eða láta heiður og
sjálfstæði fyrir hagkvæm
augnablikssambönd við rík-
ustu veldi heims, jafnt sem
hina vingjarnlegu dönsku
þjóð, sem ekki var viður-
kennd sem æðri, mínútu leng-
ur en fyllsta nauðsyn bar til.
Samt telur hann íslend-
inga kunna að halda vináttu
og veita vinsemd, virða aðrar
þjóðir og njóta virðingar
þeirra.
Þetta vísindastarf Kínverj-
ans hlýtur þó að hafa verið
erfitt, af því að hann kann
ékki íslenzku, og hefur aldrei
til íslands komið. En hins
vegar hefur hann unnið hjá
Sameinuðu þjóðunum í New
York árum saman og fylgzt
þar vandlega með á alþjóða-
vettvangi. En þar hatfa ís-
lenzk stjórnmál vakið miklu
meiri athygli en margur
mundi ætla, einmitt vegna
þess að það er talið í hópi
hinna ný-sjálfstæðu ríkja, og
því geta orðið þeim bjart
íjós á vegi. Það má teljast
með undrum, hve mikið og
margvíslegt efni, bækur,
' blöð, tímarit og fræðiritgerð-
ir þessi ungi fræðimaður hef-
“ ur fundið, kannað og lesið á
! ensku um þessi málefni
■ Samt finnst honum að von-
um, að ísland sé oflítið
kynnt á alþjóðavettvangi, og
austri
KÍNVERSKUK STARFSMAÐ
UR SAMEINUÐU ÞJÓÐ-
ANNA SKRIFAR FRÆÐI-
LEGA RITGERÐ UM
ÍSLENZK STJÓRNMÁL.
ÞAÐ er ekki á hverjum degi,
sem greinar birtast erlendis
á alþjóðamálum um ísland og
íslendinga. Og enn sjaldgæf-
ar er þó, að skrifaðar séu
bækur og vísindarit um þetta
fjarlæga land og þess litlu
þjóð. En þekking og skilning-
ur einnar þjóðar um aðra eru
hornsteinar friðar og bræðra-
lags þjóðanna.
Það vakti því undrun og
fögnuð í senn, þegar ungur
maður, borinn til arfs og
mennta hjá stærstu þjóð
heáms, Kínverji fæddur í
Kína, hefuT valið þessa
minnstu þjóð heims og henn-
ar málefni, sem prófritgerð
til meisbaragráðu við amerísk
an háskóla (Master of Arts).
Það var umtal viðvíkjandi
baráttu íslendinga í landhelg-
ismálinu, sem fyrst vakti at-
hygli hans á þessari fjarlægu
smáþjóð og stjómmálum
hennar.
allt of lítið um það ritað á
tungumálum, sem mSllj ónir
skilja. En látum nú Kínverj-
ann, sem heitir Samuel C.
H. Chao, komast að, hann
segir:
„Ritgerð mín, Emergence
of Iceland into Intemational
politios — Framkoma íslands
í alþjóðamálum er skrifuð í
eftirfarandi tilgangi:
1. Til að finna ástæðurnar
bak við þær óskir ísléíteku
þjóðarinnar, að vinna sér
sjálfstæði, þótt þjóðin hafi
getað notið eins mikilla for-
réttinda og réttinda hjá full-
valda þjóðum í „persónulegu
sambandi" við Danmörku.
2. Til að rannsaka stjórn-
málakerfi íslenzkra stjórnar-
framikvæmda, sérstaMega
þing íslendinga, Alþingi.
3. Til að athuga tengslin milli
íslands og annarra Nato-
aðila, sérstaklega „verndar-
málefnin“ við U.S.A. óg til að
komast að raun um hvort ís-
land er traustur aðili í Nato
eða aðeins þar í orði kveðnu.
4. Til að grandskoða fisk-
veiðideilu íslendinga og Breta
og þær alþjóðlegu afleiðingar,
sem af henni gætu leitt með
Ég hef sannfærst
að svo er ekki.
um,
Sr. Árelius Níelsson:
Við gluggann