Morgunblaðið - 18.02.1971, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. FEBRÚAR 1971
19
N át túr ugr ipasaf n
Akureyrar 20 ára
Fjölþætt vísindastarfsemi í safninu
j Akureyri, 14. febrúar.
NÁTTÚRUGRÍPASAFNIÐ á
j Akureyri er 20 ára um þessar
í mundir, Upphaf þess má rekja
j til sýningar, sem opnuð var í
Bamaskóla Akureyrar hinn 17.
febrúar 1951, en þar voru til
sýnis nær allir íslenzkir varp-
fugiar og egg þeirra, margir er-
lendir flækingsfuglar og nokkur
spendýr. Allír þessir náttúru-
gripir voru ■ eigu Jakobs Karls
sonar forstjóra, en Kristján
Geirmundsson hafði sett upp
dýrin og fuglana. Síðar á vetr-
inum gaf Jakob Akureyrarbæ
safn sitt og _var Kristjáni Geir-
mundssymi falhi umsjá þess.
L
160 þús.
krónur
safnast
Á MEÐFYLGJANDI mynd |
eru börn úr Kópavogi, sem j
efndu tifl hlutaveflltiu í sínuf
hverfi till þess að safna í ]
Ástraríu'söfnunina, Kornu þaul
með ágóðann í skirifstofu |
Morguiniblaðsims, en þar hatfaJ
nú alls safnazt liðlaga 100 þús.'
kr. til Ástiralíuisöfniuinarinnar. I
Til Þjóðviiljang hafa borizti
um 5000 kr., tifl Twnans um'
3000, til AlþýðubHaðsins ucm'
5000 og til Vísis um 2000 kr.l
Till f o rs æ t isráðumey t is i ns, seml
sér uim söfnunina, haifa borizti
l'iðiega 42 þús. ktr., sem var!
ágóði af danisleilk, sem haid-i
inn var í Klúbbnum til (
styrkitar söfnuinmni og í kvöld i
vorður þar aftur dans'leikur]
í sama Skyni, frá kl. 9—3.
AIls hafa því safnazt um |
16 þús. kr. til himnar bág-
stöddu fjöiiskyldu í Ástralíu. ]
Talsvert vantar þó emn á fj'ár-
upphæðina sem til þarf, en efl
margir lába eitthvað af hendií
rakna verður vonandi hægt]
að lieysa vandamál og hrakn-
imga þessa fólks fljótt.
— Eban hafnar
Framhald af bls. 1.
línunnar frá 1948 því að hún
getur ekki tryggt okkur gegn
árásum," sagði Eban.
Eban lét í ljós megna óánægju
með það að egypzkir leiðtogar
hefðu að undanförnu sett fram
nokkrar tillögur í viðtölum í út
varpi og dagblöðum. „Engin
þessara tillagna hefur borizt til
ísraels eftir opinberum leiðum,
þess vegna höfum við heldur
ekkert að ræða um,“ sagði Eb-
an.
f Kaíró sagði blaðið A1
Ahram, hálfopinbert málgagn
egypzku stjórnarinnar, að svar
stjórnarinnar til Jarrings gæfi
til kynna að Egyptar mundu
semja frið við ísrael þegar ísra
elsstjórn hefði hrundið í fram-
kvæmd ákvæðum ályktunar
Öryggisráðs Sameinuðu þjóð-
anna frá í nóvember 1967. í Tel
Aviv vildu embættismenn ísra-
elsku stjórnarinnar ekkert segja
um svar Egypta, en helztu blöð
voru sammála um að skilyrði
Egypta fyrir friðsamlegri lausn
væru óaðgengileg. Rlaðið
„Yedioth Aharanoth“ kvað
það jákvætt að Egyptar hefðu í
fyrsta skipti lýst sig fúsa til að
ræða friðarsamning, þar sem
til þessa hefðu þeir aðeins raett
framkvæmd ályktunar Öryggis-
ráðsins. „Þótt þetta sé framför,
fullnægir þetta þó ekki kröf-
unni um bindandi friðarsátt-
mála,“ sagði blaðið. _ Blaðið
„Maariv“ sagði að ísraelar
gætu ekki fyrirfram bundið sig
til að fallast á svokallaða rétt-
láta lausn á Palestínuvandamál-
iinu og benti á að í ályktun ör-
yggisráðsins væri í þessu sam-
bandi aðeins talað um flótta-
mannavandamálið.
Stjórnarfrv. til laga
fyrir Stýrimannaskóla
Inntökuskilyrði að nokkru hert
RÍKISSTJÓRNTN lagði í gær
fram á Alþingi frumvarp til laga
um Stýrimaunaskólann í Reykja
vík, en hinn 13. júlí 1970 skip-
aði menntamálaráðherra 3ja
manna nefnd til þess að endur-
skoða lög skólans. Þótt lög skól-
ans séu ekki eldri en frá árinu
1966, taidi nefndin rétt að semja
nýtt frumvarp, þar sem breyting
ar þær, sem hún leggur til að
gerðar verði, eru það miklar að
varla myndi henta að fella þær
inn í nýju lögin.
Nefndina skipuðu Jónas Sig-
urðsson, skólastjóri, formaður,
Sigurður Briem, fltr. í mennta-
málaráðuneytinu og Garðar Þor-
steinsson, stýrimaður, tilnefndur
af Farmanna- og fiskimannasam
bandi fslands.
Aðailbreytimigarraatr, sem lagt er
til að gerðar verði, eru fólgniar í
því að felld er niður úr eldri
íögum upptalninig á niámjsefni fyr
ir hin einstöku próf. Töl'Uir nefnd
in að álík upptainilng eigi frem-
ur heima í reglugerð, enda mauð
gynlegt að hafa svigrúm til breyt
imga á því sviði í sérslfeóla sem
þessum.
Lagt er til að imnltökusikilyrði
verði hert, þaninig að gaignfræða
prófi eða hliðslæðu prófi verði
bætt við innitökuskilyrði í 1.
— Á Vcstf jöröum
Framhald af bls. 32.
þó komust stórir bílar í gær út
á Hofsós. Siglufjarðarvegur er
alófær, en gera átti tillrauin í gær
til þess að ná mjólk frá Haga-
nesvík inm á Sauðárkrók, en
mjðlk hefur ekki borizit síðan á
föstudag úr Fljófcum til Sauðár-
króks.
Öxnaidalsheiði hefur verið greið-
fær, an töfliuverð ófærð befur
verið í Eyjaifirði og var verið að
moka til Dalvikur frá Akureyr.i
bæðd í fyrradag og í gær. —
Eins var rutt frá Húsavík í fyrra
dag um Dailsimynni og var það
fært stórum bílum í gær. Fra
Húsavík er fært uim Mývatns-
sveit um Kísilveg. Austan Húsa-
víkur á Norðauisturlandi eru afll-
ir vegiir ófærir mema í næsta
mágrenni Vopnaifjarðar. Á Hér-
aði hefuir færð nú þyngzt tölu-
vert. Fært er út í Eiða og í fyrra
dag var irutt upp á Velli. Fagiri-
daílur er fær, en ófært frá Reyð-
arfirði suður á FáSkrúðsifjörð.
Sömuleiðis er ófært frá Egils-
stöðum í Fosavelfli, en ráðgert
er að mioka þar í dag. Allir fjall-
vegir á Austunlamdi eru ófærir
svo sem Oddsskarð, Fjarðarheiði
og Vatnsskarð.
Fært er suður með fjörðum
sunman Breiðdailsvíkur, en miíkil
svellalög eru á vegimium fyrir
Beruifjörð og er hanm aðeins fær
stórum bílium og jeppuim oig
Lóniaheiiði var rudd á þriðjudag.
bekk. Ekki er ætlunin með þessu
skilyrði, segir í greinairgerð með
fruimvarpiniu, að útiloka meisnin,
sem sjómeninislku stundar og efcki
befur iokið slíku prófi, frá því
að sækja skólamn eða skyllda
harnn til þess að sækja gagn-
fræðasíkóla til þess að öðflast
slíkt próf. Er gert ráð fytrir heim
ifld fyrir Stýmimammaskólamn tiil
að efna tifl mámskeiðs og verði
þar kemndar mámsgreimiairimar:
stærðfræði, eðlisfræði, iaflemzíka,
enska, dansfea og mámsefmið mlð
að við það, sem kennt er í þess-
um greiiniuim til gagnfræðaprófs.
Þeir, sem stæðust próf á því máim
sfeeiði gæti setzt í 1. bekík að
haustL Þetta irnymdi að vísu
lemgj a námstíimamn fyrir þá, sam
miruni undirbúmimg hefðu, enda
ekki óeðlillegt — segir x greinar-
gerð.
Síðan segir áfram í greinar-
gerð fyrir fruimviairpiimu:
„í stýrimaninaskólia koma
menn með mjög misjafna bók-
lega undirstöðumenntuin, afliit frá
barnaskólaprófi eingötngu til
stúdentsprófs. Þair sem inmtöku-
skilyrði um bóklegan umdirbúm-
ing eru engiln, hefur því orðið
að miða náimsefnið við þá, sieim
minmsta undirbúmingsmenmituin
hafa haft. Of mikilil tími befur
því farið í mámsefni, serni mem-
endur hefðu átt iað vera búnir að
læra í öðruim Skófluim. Sú tilhö'g-
un, sem hér er gert ráð fyrir
að verði, ætti að geta brúað a.
m. k. að nokferu Leyti bilið á
miLli þeirra, sem misj afmain lumd-
irbúmiinig hafa. Þá mundi og fást
meiri flími fyrir sérgreiiraar slkól-
aras, sem byrjað er á þegar í 1.
bekk, en því verður ekki mieitað,
að fyrir memiemdur, sem enigam
bókllegan undirbúnimg hafa 1
stærðfræði, eðlisfræði og tuingu-
málum, er mámið orðið mjög erf-
itt, svo að aðkaLl'aindi er orðið
að lengja námstímanm fyriir þá.
Eimnig er aðkallandi að aufoa
— Viðræðuslit
Framvhald af bls. 1.
hafa l'amazt að mestu leytl og
verkfalflið hefur auk þesis bitnað
á nokkrum opinberum stofmm
um.
Verkbann hefur verið boðað
gegn 30.500 rikisstarfs'mönr.'Uim,
þar á meðial 25.000 kenniurum, og
verður gripið til þesis ef nafrad
skipuð deiíLuaðil'uim ályktar að
verkbannið sé ekki hættulegt
þjóðféliagtniu eins og komizt er
að orði. Oflof Palme, forsætiisráð-
herra, sagði í viðtáli við Dagens
Nyheter i dag, að rikisstjórntn
stæði eiinhuga á bak við samn-
imgaimanm ríkisins. Staðið yrði
Við þá áfovörðun að semja efoki
við há.skölamenn og rikisstairfs-
menn fyrr en þeir hæfu aiftur
vinimu.
mámsefmið, bæði fyrir farmemn
og fiskimenin.
Gert er ráð fyrir, að samræmt
varði mámisefni 2. bekkjar fair-
mamnadeildar og 2. bekkjar fiski
mannadeiLdar þamnig, að söimu
ákipstj óraréttimdi fáist eftir mám
í þessum deiiluim. Er þetta lagt
til með tflfliti til þess, að miklu
mámari tenigsl eru hér mrillli far-
mainima og fiskimaninia en hjá
öðrum þjóðum. Saimi slfeóli er fyr
ir báða, þar sem ammars staðar
eru yfirleitt sérstafcir sflsólar fyr-
ir hvorm um sig. Þá er það mjög
algengt, að í farmanmadeildin'a
foommi mernn með mofckuð af há-
setatíima sínum á fiskiskipum
og öfugt.
Er gert ráð fyrir, að mámsefni
og mámstími í 2. bekk fatnmiamma-
deildar og 2. bekk fisfcknamnia-
deildar verði sá sami, 7i miám.
(er núna 7i mán. í 2. bekk fisfci-
mammadeildar, en 6 mán. í 2.
bekk farmainnadeildar). Réttind
in yrðu hin sömu, þ. e. sfcip-
stjórmiarréttimdi á fiskisfcipuim af
hvaða stærð sem er og hvar
sem er og Skipstjórmarréttiindi á
baupskiipum, allt að 400 rúml. í
immam- og utamiLaindssiglimgum,
eða sams komar og fiskimaínma-
próf upp úr 2. bekfc veitir 'mú.
Enn fremiur undirstýrimammisirétt
indi á kaupskipuim og varðskip-
um, ekki tímabuindiin eins og =nú
er. Skipstjórmairréttiindi á hvecrri
tegurnd Skipa yrðu þó efcki veitt
nema eftir ákV'eðinn siglimiga-
tíma á viðfeomandi tegumd, þarnn
ig að ekfci yrðu veitt sfcipstjónn-
arréttindi á fiskiskipum, miema
eftir ákveðinn sig'Limigatíma á
SLikum Skipum og ekfci réttimdi
á kaiup- eða varðsfcipuim, mema
eftir áfcveðimm siiglimgatíma á
þeim Skipum. Hér þjrrftu þá jafn
framt að koma til breytimgair á
lögum um atvimmuréttimdi skip-
stjórmiarmanma nr. 52/1968.
Þá er lagt tifl í frumvarpimu,
að skipuið verði SkóLamefmd, sbr.
14. gr., en sLík mefnd hefur efcki
starfað áður viið þenman skóLa.“
— Forsætis-
ráöherra
Franihald af bls. 32.
togahöllinni. Einis og bunnugt er
kom Wemnier, forsætisráðherra í
heimsókn till íslands fyrir eirnu
ári, enda eru tenigsl laixdanna
máin vagna fliugs Loftleiða.
Á morgun, fimmtudag, mun
Jóhann Hafstein eiga viðræður
við Werner, forsætisráðherra.
íáLenzbu gestirmir muniu I'eglgja
blómsveig að stríðsminmismerki
og skoða síðan þrjá markverð-
uistu staði sem sýndir eru ferða-
mönmium: Echternach, Diekirch
og Vianden. ÍSlenzku gestirnir
mumu enmfremiuir si'tja kvöld-
varð, sem Werniar heldur (þeim
ti/I heiðurs í utanríkisráðunieyt-
imu á morgun, fknmtudag.
Kristján annaðist safnvörzlu ttl
ársins 1963, en þá tók við Helgi
HaHgrímsson náttúrufræðingxar,
núverandi safnvörður.
Safnið hefur alltaf búið við
þröngan húsakost, fyrst í
slökkvistöðinni, en frá 1955 í
Hafnarstræti 81A. Það er nú á
1. og 4. hæð þess húss, en hefur
nú fyrir fáum dögum verið
sagt upp húsnæðinu á 1. hæð,
þar sem eru rannsóknastofur
og stofa fyrir sérsýningar.
Náttúrugripasafnið hefur vax
ið mjög á undanförnum árum,
bæði að magni og gæðum. Auk'
þess að vera sýningar- og
fræðslusafn er það ört vaxandi
vísinda- og rannsóknastofnun,
ekki sízt í vatna- og jarðvegs-
líffræði og grasafræði. Dr.
Hörður Kristinsson grasafræð-
ingur var ráðinn að safninu á
síðasta ári og mun hann eink-
um fást við grasafræðirannsókn
ir. Hann hefur safnað 7-8 þús.
eintökum íslenzkra skófa úr
öllum landshlutum og vinnur
nú að flokkun og tegundagrein-
ingu þeirra. Þetta er fyrsta
heildarrannsóknin a fléttum á
þessari öld, en tegundir þeirra
eru sennilega um 400. Ýmis.
dýr og vönduð tæki hafa verið
keypt nýlega fyrir styrk úr VÍ9
indasjóði og koma þau að góð-
um notum fyrir rannsóknir dr.
Harðar. Grasasöfn Náttúrugripa
safnsins gema alls um 25 þús.
eintök. Þar er langstærsta lág-
plöntusafn íslenzkt, sem til er
í heiminum.
Auk grasasafnanna er góður
stofn dýrasafns (spendýr, fugl-
ar, skeljar, skordýr o.fL) og
steina- og bergtegunda. Þá á
safnið fjölda ljósmynda af nátt
úrugripum og náttúrufyrirbær-
um og umtalsverðan bókakost.
Náttúrugripasafnið hefur haft
mjög góða samvinnu við ýmsar
aðrar rannsóknastofnanir, geng-
izt fyrir sérsýningum og um-
ferðarsýningum á afmörkuðum
efnum, náttúruskoðun, stofnun
náttúruverndarsamtaka á Norð-
urlandi, skólaþjónustu og út-
gáfu tímaritsins Flóru. Þröngur
húsakostur og fjárhagur stend-
ur nú vexti þess mjög fyrir
þrifum, en mikið starf er þar
unnið í s|áifboðavinnu. Auk
þeirra Helga og dr. Harðar
starfa Sigurlaug Skaftadóttir og
Kristján Rögnvaldsson lausráð-
in við safnið hluta úr árinu.
Náttúrugripasafnið minniat
20 ára afmælis síns með sýn-
ingu á bókum og tímaritum una
náttúrufræðileg efni og verður
þar til sýnis m.a. heillegt safn
alls þess, sem ritað hefur verið
og gefið út um náttúru íslanda
auk margs annars. Sýnimgin
verður opin daglega kl. 5—7 síð
degis næstu tvær til þrjár vik-
ur, en hún verður opnuð á mið
vikudaginn, sem telzt afmælis-
dagur safnsins. Á sunnudögum
verður opið kl. 2—7 síðdegis. —
Sunnudaginn 21. febr. verður
almenn kynning á safninu kL
10—22, og gefst gestum þá
kostur á að skoða ranmsókna-
tæki og rannsóknastofur auk
bókasýningarinnar og hinna
föstu sýninga safnsins.
— Sv. P.
— Feðgar
Framhald af bls. 1.
1 ákæ ruskj al i nu gegn feðg-
umum saigði, að þeir hefðu í
ágúst sil. ógnað flugmamrá
með skammbysisum, hótað að
drepa hanm og neytt hanm til
að lenda í Vinarborg. FLugvéfl-
im var í áætl'umarfliugi frá
Prag tiil Köisice um Bratisilava.
Rehak hefur sagt, að hanin
sé stuðnimgsmaður Alexamd-
ers Dubceks, fyrrum fflofcfcs-
leiðtoga i Tékkóslóvakíu, og
hamm haifi óttazt að verða
dreginn fyrir dómstóLa í
Tókkóslóvakiu vegna stjórn-
má'laskoðana simna eftir faú
Duboefcs.