Morgunblaðið - 02.04.1971, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDA<KJR 2. APRÍL 1971
Elzta þing í heimi
(Nec utlagetur)
„ÞIÐ megið eiga elzta þing í
heimi,“ sagði fyrrverandi utan-
ríkisráðherra Breta í viðtali við
ísL blaðamenn, eftir því sem
þeir hafa eftir honum. En eins
og kunnugt er hafa Englend-
ingar stært sig af því að hjá
þeim hafi ataðið vagga lýðræðis
og þingræðis, og telja sig raun-
ar ásamt Bandaríkjamönnum
hafa staðið vörð um þessar hug-
sjónir og erfðavenjur — einnig
á vorum dögum.
Upphaf enska þingsins er tal-
ið vera á þrettándu öld, en það
skjal eða samþykkt, sem þróun
þess miðast við, er öllu fremur
hin fræga Magna Charta, frels-
isskrá sú, sem ensku barónarn-
ir neyddu Jóhann landlausa
(John Lackland) til að sam-
þykkja á Runnymede-völlum
árið 1215. En margir glöggir
menn hafa í þessari þróun
þótzt eygja eldri fyrirmyndir,
þar sem voru hin fornu ger-
mönsku þing, en af þeirri rót
er Alþingi íslendinga vaxið
eins og allir vita. Hafi barón-
arnir, sem flestir voru af Nor-
mannaættum, veríð frelsinu
vanir, og ekki viljað kúgast
láta; hafi þeir því endurvakið
hin fomu þing sín, og sé því
kjarninn hinn sami og forðum.
En Normannarnir voru, með
kostum sinum og göllum, af-
komendur Göngu-Hrólfs hins
mikla, sem Normandi vann und-
ir sig um 900 og samdi um
yfirráð sín þar við Frakkakon-
ung árið 911; er þetta allt við-
urkennd sagnfræði, og ætla ég
að Hrólfur hafi komið vestan af
írlandi með lið sitt til Norm-
andís. Heitir þar Bayeux
(Bæju) borg þar sem norræn-
an lifði lengst, og mun vera
sama nafn og Bæjum á íslenzku
(Bæir), og munu þar hafa ver-
ið háreistir bæir að norrænum
sið.
Þegar komið var fram um
1200 og Normannarnir orðnir
allsráðandi á EngLandi, var
tunga þeirra þar nærri alhorfin,
og mun þó eithvað meira hafa
lifað en sést á rituðu máli. En
Magna Charta er samin á
frönskublandinni latinu, og
hefur hún verið rýnd og rit-
skýrð af fræðimönnum um ald-
ir, en þar er þó orð, sem ég
held að þeir hafi ekki skilið.
Eitt af allra merkustu ákvæðum
Magna Charta er greinin um
friðhelgi einstaklingsins. Mátti
ekki fangelsa menn eða gerá
útlæga án laga, og er þetta
margendurtekið í greininni með
orðum líkrar merkingar. Eitt
þessara orða er „utlagetur",
sem er íslenzka og þýðir: út-
lægur gerr. Orðinu er sleppt í
sumum útgáfum af því að það
hefur þótt óskiljanlegt. En
þetta orð er reyndar arfur frá
gamla Hrólfi, bróður Hrollaugs
landnámsmanns, og styður
þetta þá skoðun að kjarni enska
þingræðisins sé af norrænum
rótum runninn, og að Alþingi
íslendinga megi því með þeim

Bezta auglýsingablaðið
meiri rétti teljast móðir þjóð-
þinganna.
Þegar þes3 er gætt sem hér
var rakið, mætti ætla að stjóm-
málamenn og stúdentar, tals-
menn íslendinga, ættu nokkuð
góða aðstöðu gagnvart brezk-
um stjórnmálamanni, sem kem-
ur til að ræða við þá á jafn-
réttisgrundvelli. Hefðu þeir hug
og dug, þá ættu þeir að geta
haft í fullu tré við slíkan
mann. Þetta um elzta þing í
heimi hefur meiri þýðingu í
hinum engiisaxneska heimi en
flesta grunar, og fyrir smáþjóð
slíka sem við íslendingar er-
um, er mjög áríðandi að vita
þetta og kunna að notfæra sér
það. En þetta er það sem stúd-
entarnir vissu ekki eða kunnu
ekki. Þeir nefndu ekki einu
orði að þeim þætti gott að
brezkur utanríkisráðherra við-
urkenndi að hér hefði þingræði
hafizt. Þeir vildu ékkí eða
þorðu ekki að kannast við að
þeir væru íslendingar, og þess
vegna biðu þeir ósigur. Vilji
þeir komast hjá slíkum ósigr-
um verða þeir að taka einmitt
það til athugunar, hvað það er
að vera íslendingur. En munu
þeir gera það? Þetta er það
sem allir hljóta nú að spyrja
um, hvort slíkir sem stúdentar
eru, muni nokkru sinni þora að
gera nokkuð það, sem verulegu
máli skiptir.
Þorsteir.n Guðjóftsson.
Sérstakur dómur
— tilnefndur af Hæstarétti
ákvarði þingfararkaup
ltiÚKN' Jónsson lét í Ijós þá
skoðun við umræður lun hækk-
un á þingfajrarkaupi í efri deiid
Alþingis í gær, að líklega væri
eðiilegast, að Hæstiréttur eða sér
stakur dómur, seni hann til-
nefndi, tæki ákvörðun um laim
alþingisnian na.
Björn Jónsson sagði, að flokk-
ur sinn hefði eftir atvikum fall-
izt á að fyligja þessu máii. En
við hefðum þó talið, að fara
hefði átt aðra leið og að hlut-
laus aðili tæki ákvörðun um
stöðu alþinigismanna í launa-
kerfinu.
Það er jafnan er/iít fyrir menn
að ákveða sjálfir launakjör sín,
en ýmislegt í Lauiiamálum al-
þimgismanna á undanförnum ár-
um hefði betur farið, ef einhrver
annar aðili hefði úrskurðað þar
um, sagði Bjöm Jóansson.
Stöðugar framfarir verða í
gerð þeirra tækja, sem not-
uð eru á sjúkrahúsum til
þess að fylgjast með líðan
sjúklinga, ekki hvað sízt
þeirra, sem eru alvarlega
sjúkir, Þannig er komið
fram nýtt tæki eða tækja-
kerfi (sirecust), sem unnt
er að nota til þess að fylgj-
ast samtímis með hjartslætti,
púlstíðni, líkamshita og önd-
un sjúklingsins. Strax og eitt
hvað af þessu breytist, kem-
ur það fram hjá tækinu,
Fórnarvika kirkjunnar:
Hvernig á að neita
hungruðu barni um mat
ÞEGAR ég heimsótti Jemen á
vegum Hj álparstofnunar noraku
kirkjummar, aá ég baam, sem var
á vegbrúninni og kallaði alilt í
einiu á miig. Litla stúlkan hafði
setið á hækjum sér við hMð föð-
ur sáns, og nú benti hún á hann
og hrópaði eitthvað á anabísJcu.
Ég stanzaði og leit á föðuriiwi.
Hamn lá hreyfinigarOíaws og það
var ekki erfitt að sjá að hann
var gjöraamfega máttlaaus af
huin.gri. Hanin reyndi að lyfta
höfðinu, en hann megniaði það
ekki og líkaminn féll aftur sam-
am — sem andvana væri. Litlia
Stúlkarn kraup fyrir framan mig,
lyfti höndunium eims og til að
segja: „I Guðs nafni, hjálpaðu
pabba mínium“, og brúnu augun
heniniar störðu biðjandi á mig.
Hún bernti aftur á föður siimm og
klappaði sér á magainin, setti fiing
ur á vairir sér og rétti fnam litlu
höndinia í átt að mér, og aílt í
eirnu reyndi hún að brosa. Þegar
ég aðhafðist ekki neitt, heldur
horfði aðeins á þau," enduirtók
hún hreyfingamar, og í þetta
sinn á enin átakanlegri hátt. Hún
hafði ákveðið að láta þenman
hvíta mann skilj-a, hvílíkur þján-
ingar faðir heininiar mátti þola.
Og ég skildi. Þótt húm hefði
ekki sagt eitt eioasta orð, síðan
ég nam þamia staðar, var bæn
hemmar um mat einss áfcakanleg
og hefði hún h-rópað — „Mat,
mat, góði maður, gefðu okkur
matarbita".
Ég feit eftir vegimum og sá, að
meðfram homum á báðar hliðar
sátu eða lágu, fullorðnir og böm,
ekki atlflir eimis SJa leikniir af
humtgri og Isjti-a srtúlkam og faðir
henmar. Og ég gekk áfram. An
þess að líta affcur á stúlkuna.
Þegar ég hef sagt þesea sögu,
etftir að ég kom heim, eru miarg-
ir sem hafa veirið feiðir vegna
örlaga litbu stúlkunmar, en eng-
imn sem hefur álasað mér fyrir
að gamga á brauf, Þvert á móti
eru margir, sem hafa verið dug-
legir að finna afsakanir fyrir
mÍTia hönd. „HelkninigurLnm af
maininkyniinu sveltur og fyrst þú
gazt ekki hjálpað öllum, þá er
engin ásitæða tiil að hjálpa ein-
um“. „Vamdamálið er of stórt til
að eimstaklimgur eða félag geti
leyst það. Þetta er verkefni fyrir
það opinbera“. „Þú varst í sömu
aðstöðu og ef Oslóarfjörðurimn
væri fullur af drúktoniajnidi tólki.
Þá hefðir þú ekki stokkið út í
og byrjað að bjarga þeim næsta,
þú hefðir farið og fundið aðferð
till að bjarga sem flestum“. „Þú
mátt ekki hafa áhyggjur af
silíku, það verður hver að hugsa
um sig“.
En litla stúlkan hefur ekki
áhuga á raeimu af þessum svör-
um. Og ekkert af þessum svör-
um hjálpar mér, sem mun minn-
aist þessarar stúlku um langa
framtíð.
Jú, ég hefði átt að gera eitt-
hvað ákveðið fyrir þessa stúltou.
Gefa henrai peninga, útvega
heirani mia-t, reyraa að gera eitt-
hvað. Þegar allilir afsakia gjörðir
mínar, er það vegna þeas að þeir
vita að ég hafði dýpstu samúð
með stúHkutnmi og það hafa þeir
Ulca Eh það hjálpar henni ekki
hið mininsta. Það er vist.
Heimurkm er fuMur af fóltoi
sem vi31 vefl, sem óskar að
hjálpa, sem hefur samúð með
þurfamdi fólki. En það eru
óskapfega fiáir, sem gera nokk-
um skapaðam hlut. Fáir sem
svara neyðarkalfiinu. Gefa pen-
imga, sem er svar sem aíllir
skilja.
Rétta svarið á öilum turagu-
málum.
Svar sem lí-tiíl stúltoa í Jemem
skilur.
Rolf Range.
Hj álparstofmun kirkj-umnar er
reiðubúin til að aðstoða þig við
að svara liiblu stúltoumini. Tekið
er á móti framlögum á biskups-
stofu og hjá sókraarpnestum um
aillt lamd.
(Frá Hjálparstofraun
kirkjunnar).
2ja herb. jarðhæð í tvíbýlishúsi
víð Karfavog. Sérinngangur,
sérhiti.
2ja herb. jarðhæð í Vesturbæ. —
Útborgun 250 þús. Sérinngang
ur, sérhiti.
3ja herb. íbúð auk 2ja herb. í
risi, við Hverfisgötu. íbúðin
er nýstandsett.
4ra herb. íbúð á 3. hæð við Esk!
hlíð. íbúðin er 2 stofur, 2
avefnherb. auk 1 herb. í risi,
eldhús og bað. Útb. 800 þús.
Fokhelt endaraðhús í Fossvogi. —
2. hæð 2 stofur, húsbóndaherb.
sjónvarpsherb., eldhús, WC. —
1. hæð 4 svefnherb., þvotta-
hús, föndurherb., geymsla.
ÍBÚÐA-
SALAN
GÍSLI ÓLAFSS.
ARNAR SIGURBSS.
INGÓLFSSTRÆTI
GEGNT
GAMLA BÍÓI
SÍMI 12189.
IIEIMASÍM4R
83974.
3ÓÍ49.
2ja berb. nýleg íbúS á 2. hæS I
SmáíbúSahverfi, falleg íbúB.
5—6 herb, íbúS viS Háa'eitisbraut
íbúSin er 2 stofur, skáli, S
svefnherb.. eldhús og baS, suS
ursvalir, teppalagt stigahús.
Falleg íbúS.
5 herb. íbúð á 1. hæS í bríbýlis-
húsi í Þingholtunum. íbúðin
er 3 stofur, 2 svefnherb., eld
hús og bað, góð íbúð.
Eínbýlishús við Melgerði í Kópa-
vogi. Möguleiki á aS hafa 2
íbúðir. Góð eign.
3ja herb. fokheid íbúð á 2. hæð
í fjölbýlishúsi í Kópavogi. —
íbúðin er 1 stofa, 2 svefnher
bergi, eldhús, bað, sérþvotta-
hús. Hagstæð lán fylgja.
sem að jafnaði er látið standa
við hliðina á beði sjúklings-
ins, Ennfremur er unnt að
tengja tækið við sérstakt
eftirlitstæki utan herbergis
sjúklingsins (sjá mynd),
sem þá getur fylgzt með állt
að 12 sjúklingum samtímis.
Til sölu
3ja herb. íbúÖir
við Álftamýri, Mávahlið, Geit-
lönd, Blómvallargötu, Sörla-
skjól, Reykjavíkurveg, Bar-
ónsstig. Otb. frá 200 þús.
4ra herb. haeðir við Marargötu.
Mávahlið, Rauðalæk, Sogaveg
með útborganir frá 460 þús.
4ra herb. skemmtilegar hæðir
við Háaleitisbraut, Grettis-
götu, Miðbraut, Bergstaða-
stræti, Laugarnesveg, Rauða-
læk, Digranesveg. Vandaðar
og skemmtilegar íbúðir.
Hálfar húseignir, 7 herb. við
Reynimel og Grenimel.
4ra herb. einbýlishús við Gufu-
nes með bílskúr. Húsið er í
mjög góðu standi. Útborgun
400—500 þús.
7 herb. fokheld raðhús á góðum
stað í Fossvogi, aðeins 3 hús
í röðinni. Innbyggður bilskúr.
Einar Sigurðsson, hdl.
Ingólfsstræti 4.
Sáni 16767.
Kvöldsimi 35993.
FASTEIGNAVAL
Skólavörðustig 3 A, 2. hæð
Símar 22911 og 19255
Til sölu m.a.
2ja herb. íbúð á hæð við Rauð-
arárstíg, herb. í kjallara fylgir.
Gott verð ef samið er strax.
2ja herb. íbúðarhæð við Hjalla-
veg, bílskúr, laus fljótlega.
2ja herb. risíbúð við Efstasund.
2ja herb. íbúð við Langholtsveg.
3ja herb. nýtízku íbúð á hæð víð
Geitland (jarðhæð).
3ja herb. góð íbúð í tvíbýlishúsi
í Vesturborginni,
5 herb. íbúð við Háaleitishverfið.
5 herb. sérhæð í Miðborginni.
Gott ris getur fylgt.
2ja herb. góðar íbúðir á sömu
hæð í Vesturborginni, gott ris
gæti fylgt.
Jón Arason, hdl.
Simi 22911 og 19255.
Kvöldsimi 36301.