Morgunblaðið - 02.04.1971, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐEÐ, FÖSTUDAGUR 2. APRÍL 1971
Gunnar J. Friðriksson
endurkjörinn formaður
wuiuiar J. Friðriksson var endurkjörinn formaður Félags ís-
lenzkra iðnrekenda. Hér ávarpa r iiamt ársþing félagsins í gaer,
en meðal gesta við setningu þingsins voru forsætis- og iðnaðar-
ráðherra, Jóhann Hafstein og Árni Snævarr, ráðuneytisstjóri
iðnaðarráðu neytisins.
ÁRSÞING. Félags íslenzkra iðn-
rekenda 1971 hófst að Hótel
Sögu I gær. Meðal gesta við
þingsetninguna voru forsætis-
og iðnaðarráðiierra Jóhann
Hafstein og Ámi Snævarr,
ráðuneytisstjóri og ávarpaði ráð-
hetrna þingið. Gunnar J. Frið-
riksson, formaður F.I.I., setti
þingið og var Sveinn B. Valfells
kjörinn fundarstjóri og Hans K.
Ámason, fundarritari. I Féiagi
ísienzkra iðnrekenda eru nú 184
fyrirtæld og fjölgaði um 14 á
stðasta ári. Grnuiar J. Friðriks-
son var endurkjörinn formaður
félagsins. Framkvæmdastjóri
þesis er Haukur (Bjömsson.
i 1 setndngarræðu sinni rakti
Gunnar J. Friðriksson m.a, þró-
un hagvaxtar í iðnaðarrikjum V-
Bvrópu og utm þróun iðnaðar-
fratmleiðslíu hér á Itanidi sagði
harrn m.a.: „Þá kemur eirmig í
Ijóis, að aukning er almienn í iðn-
aðiniutm og er ekki kunn-ugt um,
að í neinni grein hafi verið um
minnikun að ræða. — (Á árinu
1970, ininsk. MM.). — Á árinai
1969 v-ar einnig almtenn auknintg
1 iðnaðd nema í þeim grein-um,
sem tienigdar eru byggingariðn-
aði. Þær greinar hafa afltiur á
móti sýnt auikninigu á Idðnu ári
ag er því um verufega bót að
ræða. Samkvæmt þeim upplýs-
íniguim, sem fyrir liggja hj:á sam-
tókun-um, virðiist vera útlit fyrir
áframihaldandi aukningu á 1. árs
fjórðungi þessa árs. t»á virðist
einniig talsvert um fyrirætlanir
um fj-árfestingar ef marka má
af þeim fjöldia lánsumsókn-a, sem
IðmLánasjóði hafa borizt.™
Síðan ræddi Gunnar ýms atr-
iði í sambamdi við þróur. al-
menns iðnaðar á Islandi og gat
þess, að til þessa hefðu „eiin-
unigis hin jákvæðu áhrif“ af
EFTA-aðildiinni komið fram.
I ræðu sinni sagði Gunnar J.
Friðriksson m.a.:
„Bf íslenzíkt atvinniuiSí á að
blómigast og halida veliii í sam-
keppni bæði utanlands og inn-an
verður að gæta þess, að fram-
1-eLðslukositnaður hér á iandi sé
eklki í veruillegu ósaimræmii við
það, sem gerist í viðskiptallönd-
um okkar. Það er því uiggvæn-
iegt hver þróunin hefur verið
í kaupgjalds- og verðJagsmálium
hér á landi. Frá 1. nóvember
1969 til 1. nóvember 1970 var
meðaikauphæíklkun um 30% og
samfara því mikiliar hæklkanir á
alilri aðkeyptri þjónustu við
framiLeiðsliuifyrirtækin.
Hinn 1. nóvem-ber sl var sebt
á verðstöðvun og vísitölu h-ald-
ið í skefju-m m-eð geysitegri ndð-
urgreiðsl-u á nókkrum vörum,
sem milkii áhrif höfðu á visitöLu
framiflærslukostnaðar. Fsest iðn-
fyrlrtæíki höfðu að fullliu reikn-
að inn í verðl-ag á framieiðslu-
vörum sinurn, þær kostnaðar-
hækkanir, sem komnar voru til
framikvæmda eða komu til fram-
krvæmda efltdr setnin-gu verðstöðv
unarlaganna. Er því svo komið,
að afkoma þeirra heflur versnað
mjög á árin-u þrátt fyrir það, að
framlieiðsila iðnaðarins hefur
aukizt verulega. Er því fyrirsjá-
anilegt, að flj-öldi fyrirtækja
stefnir nú beint í taprekstur,
(Ljósm. Mbl. Ól. K. M.).
með þeim uggvæmlegu aflteiðinig-
um, sem slí-kt hlýtur að hafa
fyrir fyrtrt-ækin sjiállf og þá, sem
hjá þeim vinn-a. Það er iðniek-
endum því mikið álhyggjueíni
hver þróun verðlagsmáfa og
kaupgjaiIdismáJla hiefur verið sið-
ustu mánuðina og hiverrar þró-
unar megi væmta á komandi
hausti, þegar verðstöðvunarLögin
renna úit og nýir kjarasamining-
ar verða teknir upp.“
IÐNAÐARSPÁ TIL 1980
Forsætis- og iðnaðarráðherra
Jðhann Hafstein rakti í ávarpi
sínu þau iðnaðannál, sem af-
greidd hafa verið á Alþingi í
vetur og efltir á að aflgreiða nú
síðusitu dagana. Sagði ráðfherra,
að þegar rnálin væru könnuð,
kæmi í Ijós, að iðnaðurinn væri
mjiög mikiiivægur þáttur í lög-
gjiöfinnd. Sagði ráðlherra ma„ að
gera mætti ráð fýrir, að lög um
tekjuskatt og eignarskatt verði
samþýkkt áður en þingi lýkur,
en með þeim lögum yrðu eflnd
þau fyrirheit, sem ríkisstjórnin
gaf um að LSLenzk iðnfyrirtæki
yrðu, efltír þvi sem við verður
komið, með svipaða aðstöðu og
íyrirtæki annarra EFTA-landa.
Þá ræddi ráðherran-n tengsl
þau, sem kornizt hafa á milli
i-ðnaðarráðuneyti'sins og UNIDO,
iðnþróunarstofnunar Sameinuðu
þjóðanna. Hér var nýiega áflerð
sænskur sérfræðingur UNIDO,
sem gerði könnun á ístenzkum
skipasmíðaiðnaðd og væntantegir
eru síðar á þessu ári sérfræð-
ingar í vefjar- fata- og máilmiðn-
aði á vegum Norræn-a iðnþióuin-
arsjóðslns fyrir Isdand.
Ráðherrann fór nokkrum orð-
um um m-engunarmál og sagði
ríkisstjórnina hafa í undirbún-
in-gi löggjiöf þar að lútandi, sem
væntanlega yrði lögð flyrir næsta
Alþingi. Kvaðst ráðherrann eklki
kvíða því, að þessi mál yrðiu
akki farsæHiega leyst.
Ráðherrann kvaðst gteðjasit
yfir því, hve ístenzkur iðnaðorr
væri nú í mikilli sókn eftír nókk
urn öldiudal hinna erfiðu á-ra
1967 og ’68. Sagði ráðherrann,
að í iðnaðarráðuneytinu væri nú
unn-ið að atihugun á iðnaðar-
áformum fram i tí-mann; ann-
ars vegar til 1974 og svo hirtis
vegar til 1980, með Miðsjión af
EFTA-aðiLd. Myndi skýrsla um
þesisar athuganir vonandi koma
að góðu gagn-i fyrir íslenzkan
iðnað og alil'a stjómsýslu í land-
inu.
Að lokum óskaði ráðherra
þingi Félags ístlenzkra iðnrek-
enda alllra heilla í störflum þess
og kvaðst vonast eítir áfram-
haldandi góðu samstarfli við flor-
vigisimenn ísilenzks iðnaðar.
IH.NAíH R 18% AF
ÚTFLUTNIN GS VERÐMÆTI
Haulkur Björnsson, fram-
kvæmdastjóri féiagsins, flutitl
yfiriit um skýrslu stjórnar fyrir
liðið starflsár og las upp reikini-
inga félagsins.
í skýrsliu stjórnarinnar kem-
ur m.a. fram, að úAflLutnimigur
iðnaðarvara nam á síðasta ári
2.370 milHjónium króna, seim
voru um það bil 18% af heiiid-
arverðmæti útlfllutnings en árið
Framhald á bls. 21
Frá ársþingi Félags íslenzkra ið nrekenda 1971.
Ársþing F.Í.I.:
184 fyrirtæki í Félagi
íslenzkra iðnrekenda
- Flateyjarbók
Framhald af bls. 3
ekki svo fróðiir um sítík rit.
Þú vildir nú ekki lýsa þei-m
svolítið nánar?
— Jú, þá sfculum við byrja
á Fiateyj arbók. Hún er stærst
allra íslenzkra handrita, sem
varðveátzt hafai, 225 blöð eða
450 blaðsíður í siniii núver-
andi mynd. Brotið er mjög
stórt, svo að það haifa ekki
fengizt nema tvö biöð úr
hverju kálfífcinni. f afllla bók-
ima h-afa farið 113 kálMskimin.
Þeas má líkia geta tiil mairka
um stærðina að prentað-a út-
gáfan frá 1945 er í fjórum
stórum biindum, alls 2070 biað
síöur. En Flateyj arbók er
ekfci aðeimis stór bók, heldur
líka mjog fögur, vel skrifuð
og val varðveitt og með
skreyttum og lituðum upp-
hafsstöfum hér og þar.
— Efni FLateyj arbókar er
fyrst og fremst sögur Noregs-
kionunga, helduir Jónas áfram.
En i-nn. í þær hefur verið aiuk
ið ýrnsuim öðrum sögum o-g
þáttuim, sem snertu á ein-
hvem hátt ævi kxmumigamnia,
eina og HaMfreðarsögu og Fóst
bræðraisögu, en þær em tekrn-
ar með aif því að söguihetj-
unniar voru hi-rðmenn og sikáld
kóng-annia, Ól-aifs Tryggvasom-
-air og ÓLafs helga, Það viíliL
svo tifl. að meira er buirunugt
um upprunia og ferifl Plateyj-
arbókar helduir en vemja er
um gamlar skirmbæku-r. —
Fremst í bókinmi er formáK,
sem segir frá fynsta eigainda
henniar og skrifurum. Hún ar
riltuð fyriir stórbóndann Jón
Hákomiaraom. í Viðid-alstuinigiu,
að því er viirðíst að nmesbu
leyti árið 1387. Skriflarar vonu
prestar tveiir, Jón Þórðairsoin
o-g Magniús Þórhallllsson, o-g er
tekið flram að Magnús haifi
lýst alla bókina, það eir að
segja skreytt upphaflsstiaifíina
Um sögu Flateyjairbókar er
fyrat lítið viitað með vissu,
en á 17. öld var ’nún í eigu
Jónis Finnssonar bónd/a í Fiat-
ey á Breiðafirði, og hanm get-
ur þesis í áletrun fremst í bók
immi að hanm hasfi femgið h-ama
að gjöf frá föðuirföður sír.um,
Jóni Björmssyni, sem Mka
bjó í Flatey, en þeir nafna-r
voru stórættaðiir m-enm, komin-
ir í beimtain karillegg af B-irn-L
ríka Þorffeifssyni. í gömiltwn
aniniál segir svo við árið 1647:
„Visiiteraðfl M(agister) Brynj-
ólflur &vedm®soin í þriðj a simm
um Vestfjöirðu o-g messaði að
Flabeyjairkirkju á Breiðafirða
12. sd. eftir trimiibartiis. Þá
skenkti Jón Fiinosson þar bisk
upimum kóngabókina gömlu.
sem lemgi lá í Flatey og hams
lanigfeðgar átt höfðu“. Brynj-
ólifuir biskup sendi síðain bók-
inia Friðrdfci kóngi þriðj a,
sa-mkvæmt eimdregnujm fyrir-
mælium koniumgs um aifband-
imgu handirita og þess vegna
má með mikflum rétti tíita á
FLateyj arbók sem íslemzka
ríkiseign. Þessi bók h-eflur
bæði fyrr og síðar verið í
meiri metum en önimur Ls-
lenzk hamdrit. Bamdaríkj-a-
menm vildu fá hama léða á
heimssýnimguoa í Chioago
1893 og buðust til a-ð senda
eftiir hernni harskip og iláta
vopnaða verði gæta harvmar
dag og nótt; en damskia srtjórm-
im þorði ekki að leggja bók-
ima í sLík-a hættu. Og þegar
Etj niar Mu-nks-gaard byrjaði að
gefa út ljósprentamir bandrirt-
anma, þá valdi hamn Flateyj-
arbók sem fyrsta bindið. Hún
kom út Alþimgsíhátíðarárið
1939.
— En Koniungsbók? Hvað
er þá -að segj-a -um útLiit henm-
ar o-g inmihald?
-— Komiumggbók er aftur á
móti ekki fyrst og frems-t
m-erkií-eg vegna ytra búniimgs,
heldniir vegna efinisims. Hún er
aðaflhandriit Eddúkvæðamm/a,
og mörtg þeiinra eru hverg-i
varðveiitt mema þar, þamrnig
að ef þetrta handrit hefði glat
azt þá hefði það verið óbært-
anílegt tjón fyrir ísilenzkar
bókmennitir — og rauimar bók-
menntir alls heimsiinis. Þess
vegna er ekbert ísilenzkt
handrirt dýrmætara en þessi
bók, þótt hún láti ekki milkið
yfir sér. Fremsit í handritir.u
er Völluspá, og svo kooma
Hávamál. En þetta er eíma
hamdriit þeirra sem til er. Og
þarnnig mætrti lenigi telja.
— En hvers vegna er hún
köiluð Komunigsbók?
— Bókin befur verið varð-
veirtt í Koraumigfliega bóbasafin-
irau í Kaupmanmahöfin, einis
og rauiraar Flaiteyjarbób og
mörg fleiri ísíenzk handriit.
Brynjólfur bisbup eignaðist
Mba þetta handrit og sendt
það Friðirilbi boraungi þriðja.
Sú venj-a bomst á að balla sium
handrilt í Konuraglega saiflnáinu
Koraungsbæbur, eimibum tifl
aðgreimiiragar frá bairadritum í
öðrum söflnum. Þairunig er til
Komungsbób Snomra-Eddu og
Koruumgsbób foirmu llagamma,
Grágásar. En þegar tafliað er
um Konungsbób eða Codex
Regiug án frebari sfcýrimigair,
þá sfciílja alflúr að átt er við
þes»a bób, seni er frægust
þeirra allra. Það hefur oft
verið dedllt um uppruma Eddu
bvæðarana, hvar þam vænu
fyrst færð í letur. Sumír
haltía að þetta hafli gerzt úti
í Noregi eða jafnvel í eran
fjarflægari löindum. En möirg
þessaira bvæða eru sararaan-
flega ort hér á landi, og önmiur
hafla að mimnsta bosti varð-
veitzt og mótazt hér, Þau hiafla
verið fyrirmyiradiir siumira
beztu ljóða okfcar á seirarai
tímuim, bvæða Bjairraa og Jón-
asar. Það er þess vegna sér-
stablega mibills virði að þetta
handrit sfculi niú borraa heim.
f því er fólgin óbeim viður-
keninimig á þeiirri staðreynd að
Eddubvæðiin enu ísflienZk.
— Þegar þið mú fáið þessar
tvær dýrmætu bækur í næsta
mániuði, hvað gerið þið vtð
þær?
— Við muintum setja þær í
handriitageymslu okbar. Hún
er tillbúim og mjög vönduð,
gerð úr garðii einis og bezt er
hægt a-ð gera slík-a geymsiLu.
Hásfcóliinm á að taiba við hiamd
riibumuim, en mium sáðam flela
þau Handritastofnuin til varð-
veizLu. Ég geri ráð fyrir að
hamdriit-in verði sýrad almienm-
iihgi, þegair þaiu boma, þórtit ég
haifli reyradar ekbi beyrt neiitt
um það tafliað.