Morgunblaðið - 03.04.1971, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. APRÍL 1971
19
— Almanna-
tryggingar
Framhald af bls. 5
þair ©r aááíMkiraifa í, hireppsfélög-
iln, starfi sem bezt og haifi verk-
etfiii, ®em H)a.©i memn samam. og
styriki kyiruiim. Ég hélt uim. tíma,
að þaíð væiri eðdiiileg þnóum, að
sýskwmar ieystu smiáim samain
hreppaina aif hótonl. Nú hef ég
sainintfærzt <im þaið, aið það eiibt
©r eðlileg þróum, sem eir fóflfkimm
ttáfl. fairsældar. SveitafóJlkiið miá
éklki missa félaigssikaipiinini, má
©kki eimiamigirast á fámemmium
heimilum og þarf þesa veigna
hreppsfélðgiin tifl. að tenlgja heim-
ffliim samafli. Um leiið og leiltað eir
að fiuillnægjamdii félaigafönmii í
þéttbýli, þarf að efllia starfsemi
hreppamma meðal ammiains með
þeirn skipufliagsþreytimigum og
lamdamærabreytinigum, sem ibú-
ar þeiirra teilja sér henta. Það
reyniist hiinis vegar ertfiltt að
byggja uipp, þegar eimiu sinmi
hefiuir verið rifið miður.
Ég hef bemit á það, að almanmia-
tryggimgar hafia öðrum þræði þaiu
óhrif, að þær koma í veg fyrir
ými.s félagsleg vamdamiáft. Kröfu-
hairt fóik, sem sitamfar að félaigs-
máium, viiH nú, að þjóðtfélags-
hættir séu mótaðir þammíig, að
sem fæstir l'endi í vanidræðum.
Þess er efklki að vænfta, að yfir-
völd félagismála taki upp þá
stetfnu fyrr em almieninimigsálitið
hetfur smúizt rnokkuð á þá sveif-
ilna, ekiki sízt þar sem þá kanm
iaið þuirtfa að smúa við btaði, og
hef ég þá sórstaklle'ga í huga
sveitar st j órmiarmáiLin.
HREPPASJÚKRASAMLÖGIN
í fnuimvarpi ti)l laga um al-
miaminatrygginigar er lagt til, að
sjúkrasamilög hreppamina verði
lögð niður, en við þeim taki
ajúkrasamlög fyrir sýsiiufélöigin,
em þó ráði ráðberra skipam
þeirra máia, Er saigt í greimiar-
gerð, að hreppasamttögin »éu of
QjJtil og þurfi að dreifa áhættunni.
Aulk þess verði Stjónn þeirra
betri þamimig.
Siðan 1968 hafa héraðssamlög
haift sjúkrahústryggimgair á heindi
i stað hreppasamlagainmia. Þar
var vissuilaga um mestu áhætit-.
■uirua að ræða, end'a hetfur reynsl-
an orðið sú flíðan, að sfkuldbimd-
iinigar sjúkrasamJI'agammia hafa
ekfci orðið niokikiru þeimra um
megn, er mér sagt á Trygginga-
stotfniun ríkisinfl. Áður vair áhætt-
lam jöfiniuð milli ára með því að
veita því sjúkrasaimflagi, sem
ekfci gat staðið við skuldbitnd-
ingar sínar, lán, en lánið greiddi
þaíð síðarn með því að haekka
iögj'öldin. Rétt er að veiita því
athygli, að þj'ómusta sjúkrasam-
Xaganina er að mestu hin sama,
hwar sem er á lamdinu. Ég hef
það eiminig fyrir satt, að menm
fái fulXlkomna afgreiðslu jatfnit í
'litlum sem stórum samilögum. Þó
hef ég trú á því, að þjónustan
kuinmii að sírnu leyti að veira betri
i íámienmum saimilögum á þarun
háitt, að afigreiðsiumaðuriinm,
gjalidlkerinn, sem er öðrum tounm-
ugri tryiggimigalögigjötf, þeklkir
kriwgumisltæður skjólstæðimga
silmnia og getuir því bent þeim á
þá möguleika, sem trygginiga-
kerfið býðiur.
Maður mofckur feummugur sjúkra
Saimiöguim víða um lamd tjáir
mér þá sfcoðium sína, að rekatrar-
koatniaður liitlú sj úkrasamla'g-
amma sé trúlega miitmi en stóru
flamlagamma, enida taki ékki afliliir
gjiaMkerair þeinra 5% af heildar-
tekjuan samlaigsina til sín, eins
og heimilað er. Þeir þuirfi U'tftu
til að kosta, þurfi til dæmis enga
sérstaka skrifgtofu. Hitt má líka
ben.da á, þvi að það skýirir iágam
irekstrarkostnað fámemmra sjúkra
samiaga, að á svæðum þeirra er
víðast örðugt um atvininu, þamin-
ig að þar er tfrekar en í þéttbýli,
þair sem tfieiri kostir bjóðast,
hægt að fá til starfsims greinda
memm gegm. hófll'egri þókniuin, t. d.
í aveitum bændur, sem eru að
koma íótum uindir bú sitt og
vamitar aufeagetu meðam búið er
Iffltið eða roslknir bændur, sem
enu að draga Saiman seglXin og
illálta búið í hendur ymgri manma.
Það er aðeinfl eitt atriði, sem
ég hef flumdið, að kvairta miá ytfir
varðamdi hreppaaamiiögin, en það
er, lað suim þeirra semida reilkmi-
kuga siínia seint ámn til Trygig-
inigastotfnumiar ríkisiins, en Trygg-
imigafltotfnunin fer með etftirlit
þeiinra. Héraðssamlögin eiga að
fljá um inmfaeimtu reikningammia,
og hefur iinmheimltam tfarið baitn-
andi síöan það laig feoimst á og
héraðsisamlBöigin tfestust í sessi, og
raú enu það aðeina mjög tfá sam-
lög, sem eru Slóðar á þeasu svið i.
Þeasu er auðvelt að kippa í iag
mieð því t. d. að gera það að
SkilXyirði fyrir greiðslu tfranmiXaga
ríkisiina til sj úkrasam/liags ins, að
reiknimgar hafi borizt
Þegar ég heyrði, að flliutt væri
tifflaga um að leggja niður
hreppaflaimlögin, gerði ég ráð
fyrir því, að þau befðu ékki
valdið hlutverki gínu á einhverm
hátt og því yrði erfitt að mæS'a
þeirri breytinigu í mót. Ég hugs-
aði sem svo, að rðtt væri að
vinma að því að binda það í lög-
um, að hreppstféílögiin hefðu >um-
boð sýsilusamllagamma, sæju um
iiunheimitu og afgneiðslu. Nú þyk-
iat ég hafa komizt iað þvi, að
það er lítið út á hreppasaimilög-
im að setja mema síður sé, og það
sem er aðfinnsluvert á að vera
hægt að i'eiðrétta með því að
gera regiubundiim reiknimigsskil
'að skilyrði fynir fnamlagi ríkis-
ins.
Þó að menn séu ekki samimála
því að halda uppi sjúfcrasam-
iögum í hireppumiuim, verður ekki
séð, að nein góð ástæða sé ti'l
að ábveða það í lögum á þessu
þingi að liegigja þau niður ám þess
að vita möfekuð, hvaða skoðum
fólk í sveitum og þorpum lamids-
ina hefur á málinui. Það er að
minnsta kosti ekki svo brýrat að
komta breýtinigumini á sitnax. Mér
sýmist saningjiairrat, að breytimig-
unmi sé frestað, og húm verði
ekfci gerð raema fólkið í við-
bomandii hénuðum hatfi fafflizt á
hama og ósfcað eftir henni. Slík
viininubröigð væru í samræmi við
nútíma viðhorf til réttar fólks til
áhrilfa á þau mál, seim það varð-
»ar. Yfirvöldum féiaiggmália ber
að gamiga fram fyrir skjöldu að
hallda tfram þeim réttL
Blaðburðar- fólk óskast í eftirtalin hverfi;
Talið við afgreiðsluna í síma 10100 Ilírvp Suðurlands- braut Hátún
Við óskum VOGUE til hamingju með nýja
glœsilega verzlun að Skólavörðustíg 12
Um leið bendum við á HEUGA Teppaflísarnar sem þeir völdu á gólfin á annari liæð.
HEUGA
Teppaflísarnar eru lagðar lausar og hægt að víxla þeim til eftir því hvernig
gólfið slitnar og efnið nýtist því 100%.
HEUGA
er eitt mest notaða gólfefnið á heimsmarkaðnum í dag. Sem dæmi þá
seldust í Danmörku árið 1970, 500 þús. fermetrar.
Við eigum IIEUGA flísarnar á lager í 15 litum.
Grcnsásvegi 3, sími 83430.