Morgunblaðið - 15.05.1971, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. MAl 1971
Helga Haraldsdóttir
Þau bjuggu þar rúm 30 ár, eða
þar til eftir fráfall foreldra
hennar, að þau fluttust í hús
þeirra að Vesturgötu 32.
Bæði þessi heimili þeirra eru
rómuð fyrir gastrisni og glæsi-
brag.
Helga verður ógleymanleg öll
um þeim, sem þekktu hana, þó
sérstaklega vinum hennar. Ekki
aðeins sakir glæsileika og per-
sónutöfra, heldur ekki síður
vegna mannkosta og góðs hjarta
lags.
Hún unni öllu fögru og góðu
í lífinu, og kunni kvenna bezt
að auka birtu og yl í kringum
sig og gleðja aðra, og með þvi
lýsa upp gráan hversdagsleik-
ann. — Já, þetta að gleðja aðra,
var svo sterkur þáttur í lífi
hennar, og sérstaklega þá, sem
áttu bágt einhverra hluta vegna.
Matthías Sveinsson
kaupmaður - Minning
AÐFARARNÓTT lokadagsins,
11. þ. m., varð Helga Haralds-
dóttir, læknisfrú, bráðkvödd að
heimili sínu Vesturgötu 32,
Akranesi.
Helga verður jarðsungin frá
Akraneskirkju laugardaginn 15.
mai, W. 14.
Helga fæddist í Reykjavík, að
Suðurgötu 4, 22. febrúar 1921.
Hún var því aðeins fimmtug er
hún andaðist.
Foreldrar Helgu voru merkis-
hjónjn Ingunn Sveinsdóttir og
Haraldur Böðvarsson, Akranesi.
Haraldur andaðist 19. apríi 1967
og Ingunn 25. febr. 1969. Þau
voru bæði þjóðkunn. Böm
þeirra voru Sturlaugur og Helga.
Sturlaugur býr á Akranesi og
stjómar hinum fjölþætta at-
vinnurekstri, er foreldrar hans
stofnsettu.
Helga giftist Hallgrími
Bjömssyni, lækni á Akranesi
þann 1. júlí 1939. Þau áttu tvo
syni, Hallgrfm og Gíste. (fóstur-
sonur), sem báðir eiga heima á
Akranesi. Gisli er kvæntur.
HaHgrímur og Helga bjuggu
allan sinn búskap á Akranesi,
utan þess tíma, um eitt ár, sem
Hallgrímur var við framhalds-
læknisnám í Ameríku.
Helgu Haraldsdóttur þekkti ég
t
Móðir okkar,
Bjarnveig Jónsdóttir,
frá Hnífsdal,
andaðist 14. maí.
Sólveig F. Helgadóttir,
Sigríður J. Helgadóttir,
Pálína Helgadóttir,
Tómas Helgason.
t
Konan mín,
Guðrún Þorvaldsdóttir,
andaðist að heimili sínu,
Höfða, Vatnsleysuströnd 14.
maí.
Þórarinn Einarsson.
t
Eiginkona mín, móðir og
fósturmóðir,
Guðlaug Líney Jónsdóttir,
andaðist að Hrafnistu 13. þ.m.
Jarðarförin auglýst síðar.
Ingólfur Einarsson
Bagnheiðnr Bjarnadóttir
Elías E. Guðmundsson.
t
Hjartkær eiginmaður minn,
tengdafaðir og afi,
Pétur Maack Jónsson,
Bústaðavegi 109,
verður jarðsunginn frá Foss-
vogskirkju mánudaginn 17.
mai kl. 3 síðd. Þeir sem vildu
minnast hins látna, láti Hjálp-
arsveit skáta eða Bústaða-
kirkju njóta þess.
Áslaug Sigurðardóttir
Pétur Vignir — Kristjana
Brynhildur — Elisabet
Hilmar — Katrín
Gunnar — Þórir
Bernhard — Maria.
frá því að hún var smátelpa.
Vinátta var á milli mæðra okkar
og kom Helga oft að Bræðraparti
(heimili mínu). Á milli Helgu og
yngstu systkina minna, Ingu og
Jóns, sem voru á svipuðum aldri
og Helga, var einlæg vinátta.
Helga var yndislegt barn —
bæði andlega og líkamlega séð
— falleg, giaðvær og góð. Hún
óLst upp á fögru heimili, þar
sem ríkti sérstök reglusemi og
viss agi, nýtni og þrifnaður.
Foreldrar Helgu studdu mörg
mannúðar- og framfaramál á
Akraniesi, sem viðkunnngt er.
Helga erfði þá elginleika í rik-
um mæli. Mátti hún helzt ekkert
aumt sjá og vissi hún af
einhverjum, sem var hjálpar
þurtfi, var hún boðin og búin til
aðstoðar og sparaði hún þá
hvorki tima né fé, því hjarta-
gæzka hennar og hjálpsemi voru
óþrjótandi.
Tii þess var tekið hve Helga
annaðist foreldra s5na vel í veik-
indum þeirra. Veit ég að þau
máitu það vel og voru henni
þakklát. Svo mun otg um marga
aðra — bæði skylda og vanda-
laiusa.
Helga starfaði í ýmsum félög-
um á Akranesi að mannúðar- og
framfaramálum, má þar m.a.
nefna Kvenfélag Akranes's og
Kirkjunefnd kvenna. Þar sem ég
veit að aðrir muni mininast
Helgu, sem eru þeim málum
kunnugri en ég, fer ég ekki frek-
ar út í þá sálma. En vist tel ég
að þeir, sem störfuðu með Hélgu
að félagsmálum, séu á einu máli
um dugnað hennar og farsæld
við þau störf.
Vinátta mín — og systkina
minna — við Helgu, hélzt alla
tið. Margs er að minnast frá
liðnum árum, þótt eigi verði það
rakið hér.
Við þökkum þér Helga, órofa-
tryggð, umhyggju og hjálpsemi
við okkur, foreíldra okkar og
börn.
Guð veiti sálu þinini frið og
þroska.
Eftiríifandi eiginmanni, son-
um, bróður og öðrum aðstand-
endum vottast hin dýpsta samúð.
Lýk ég þessum fátæklegu
minningarorðum með nokkrum
Ijóðlínum stórskáldsins E.B.:
Af eilífðarljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir.
Vort iif, sem svo stutt
og stopult er,
það stefnir á æðrí leiðir.
Og upphiminn fegri
en auga sér
mót öllurr. oss faðminn breiðir.
Ólafur Jónsson.
ÚTFÖR Helgu Haraldsdóttur fer
fram frá Akraneskirkju í dag.
Hún giftist Hallgrími Bjöms-
syni lækni þann 1. júli 1939, og
t
Innilegustu þakkir færum við
öllum þeim er sýndu okkur
vinarhug við fráfall og jarð-
arför,
Elínborgar Björnsdóttur,
frá Höfnum.
Jón Benediktsson,
börn og tengdabörn.
t
Alúðar þakkir fyrir auðsýnda
samúð og vinarhug við andlát
og útför,
Ara Þorgilssonar,
Sökku.
Fyrir mína hönd og annarra
vandamanna,
Halldór Arason.
1 friði leggst ég til hvíldar og
sofna,
því að þú, Drottinn, lætur mig
búa óhultan í náðum.
(Sálm.)
MATTHlAS Sveinsson er allur.
Löngu stríði er lokið. Dauðinn
var honum ávinningur. Við hann
má nú segja: „Gakk inn í fögn-
uð herra þins.“ Hann verður
lagður til hinztu hvílu í heima-
bæ sínum, Isafirði, í dag, 15.
maí.
Matthías var fæddur að Hvilft
í Önundarfirði 16. október 1892.
Hann lézt í Sjúkrahúsi ísafjarð-
ar að kvöldi hins 9. þ.m., eftir
langa og stranga sjúkdómslegu.
Hann var næstyngstur 9 systk-
ina uppkominna, en tvö komust
ekki á legg. Foreldrar hans voru
Sveinn Rósinkranzson, bóndi og
skipstjóri á Hvilft, og kona hans,
Sigríður Sveinbjarnardóttir. Var
föðurætt hans önfirzk, svonefnd
Traðarætt, en móðurættin úr
Breiðafjarðareyjum. Voru for-
eldrar hans víða þekkt, sökum
mannkosta sinna og atorku.
Matthías ólst upp á fjölmennu
og glaðværu heimili, þar sem
trú og trúmennska skipuðu önd-
vegi. Systkini hans voru þessi:
Sveinbjörn, kaupmaður á Pat-
reksfirði, kvongaður Vigdísi
Markúsdóttur (bæði látin).
Jón, bóndi, Hvilft, kvongaður
Guðbjörgu Tómasdóttur (látin).
Ólafur Th., skipaskoðunar-
stjóri, (látinn) kvongaður Ölöfu
Sigurðardóttur.
Guðlaug, gift Finni Finnssyni,
bónda, Hvilft, (látinn).
Guðmundur, skipstjóri (látinn)
kvongaður Ingibjörgu Björns-
dóttur.
Magnús, skipstjóri, (látinn),
fyrri kona Jóhanna Pétursdóttir
(lézt ung), seinni kona Guðrún
Eiríksdóttir.
Jóhannes, raffræðingur, lézt
ungur.
María, gift Leif Nilsen, prent-
smiðjustjóra, búsett í Noregi.
Þetta var glaðvær og gáska-
fullur hópur, sem setti svip sinn
á umhverfi allt á uppvaxtarár-
unum.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og vináttu við andlát
og jarðarför móður okkar,
tengdamóður og ömmu,
Margrétar Jónsdóttur,
Holtsgötu 18.
Guðjón Kristmannsson,
Kristín Þorleifsdóttir,
Gunnar Kristmannsson,
Árdís Sæmundsdóttlr,
Ólaftir Kristmannsson,
Ingibjörg Magnúsdóttir
og barnabörn.
Að þeirra tíma sið, gekk
Matthías að öilum algengum
störfum á unglingsárum sínum,
og leysti þau af hendi með
þeirrí alúð, sem honum var eig-
inleg. 16 ára að aldri hleypir
hann heimdraganum og fer til
Patreksfjarðar, og stundaði þar
verzlunarstörf um tveggja ára
skeið. Síðan leggur hann leið
sína til Englands, þar sem hann
dvelur um hríð við nám. Kemur
að því loknu heim og lærir rak-
araiðn I Reykjavík. Að því námi
loknu, flyzt hann svo til ísa-
fjarðar á stríðsárunum fyrri og
gengur þar, árið 1918, að eiga
eftirlifandi konu sína, Bergþóru
Ámadóttur, Gíslasonar, hins
þekkta fiskimatsmanns, og konu
hans, Kristínar Sigurðardóttur.
Eignuðust þau tvö börn, Árna
Kjartan, nú nýlátinn, og Guð-
ríði, húsmóður í Reykjavík,
gifta Jóhanni K. Guðmundssyni.
Laust fyrir 1920 tekur Matt-
hías að sér verzlunarstjórn í
Bolungarvík, og er þar um
fimm ára skeið, en flytzt þá aft-
ur til Isaf jarðar og stofnar eigin
verzlun, sem hann rak meðan
kraftar entust. Auk verzlunar-
innar hóf hann, ásamt Helga
Guðbjartssyni, þekktum Isfirð-
ingi, rekstur fyrsta kvikmynda-
hússins á Isafirði, og ráku þeir
félagar það, þar til það brann.
Eftir 1930, þegar heimskrepp-
an var í algleymingi, svarf að
mörgum á landi hér sem annars
staðar. Fór verzlunarstéttin ekki
varhluta af þvi. En Matthías lét
ekki bugast. Með hjálp konu sinn
ar hélt hann verzluninni gang-
andi, en greip jafnframt til iðn-
greinar sinnar og opnaði nú
rakarastofu, sem hann rak, unz
Árni heitinn, sonur hans, tók við
rekstri hennar. Alls starfaði
Matthías rösk 50 ár að verzlun-
arstörfum og rekstri. Hann var
sómi stéttar sinnar. Honum var
alls staðar treyst, sökum ráð-
vendni og drengskapar.
Þessi er staðreyndaramminn
um líf Matthíasar Sveinssonar,
yfirborðið, sem að umheiminum
sneri. En sem betur fer, nutu
þess margir, að mega skyggnast
undir yfirborðið. Ljúfmennskan,
kurteisin, hjálpsemin og sain-
vizkusemin, öfluðu honum fjöl-
margra vina fjær og nær, en
óvildarmenn átti hann enga, þvi
öllum vildi hann gott gera.
Matthías var félagslyndur mað-
ur, og nutu góðtemplarareglan
og F’rímúrarareglan þar góðs af.
1 hinni síðarnefndu starfaði
hann um áratuga skeið, og eru
honum nú þökkuð fádæma vel
unnin störf.
Þótt Matthías legði ekki stund
á sjómennsku, var hann þó sjón-
um nátengdur og fylgdist vel
með framvindu sjávarútvegs-
mála, enda höfðu nánustu ætt-
menn hans getið sér frægðar-
orð á þeim vettvangi. Fræg var
sigling föður hans á skútu sinni
drekkhlaðinni, á flótta undan
hafís, frá Horni til önundar-
fjarðar, I vornorðanáhlaupi. 1
sortabylnum sá ekki út úr aug-
Hún vildi svo sannarlega „lýsa
þeim sem ljósið þrá og lifa í
skugga".
Helga var hefðarkona, ekki að
sins að ættemi og útliti, heldur
einnig í daglegri framkomu,
vinaföst og trygglynd. Hún var
vel greind, víðlesin og mjög
músíkölsk og þegar vinir þeirra
hjóna hugsa til góðra stunda á
heimili þeirra, þá er kærasta
minningin um það er Helga lék
á píanóið og Hallgrímur söng
með sinni ágætu rödd.
Að lokum viljum við hjónin,
börn okkar og fjölskyldur
þeirra, senda Hallgrími, sonum
þeirra og ættingjum Helgu, hug
heilar samúðarkveðjur og Helgu
hjartans þökk fyrir áratuga vin-
áttu og tryggð.
Blessuð veri minning hennar.
Ásdís Ásmundsdóttir.
um, nema einu sinni grillti í
fjall. Siglingatækin voru þá að-
eins kompás og logg, auk sekst-
ants, sem ekki varð notaður í
slíku veðri. Þar kom, að hann
lét varpa akkeri, og síðan biða
þess, að veðrinu slotaði. Að
morgni næsta dags birti upp, og
lá þá skútan framan við fjöru-
steinana á bæ hans, Hvilft.
Föðurbróðir Matthíasar, Páll
á Kirkjubóli, bjargaði skútu
þeirri, sem hann var á, með
þeirri fádæma dirfsku og snar-
ræði, sem lengi mun í minnum
höfð, og fáir munu eftir leikið
hafa. 1 ofviðri á hafi úti lagðist
skipið á hliðina, komst sjór í
segl, og var að þvi komið, að
skipinu hvolfdi. Hentist þá Páll,
með sníf i hendi, út stórsigluna
og skar mikla rifu á seglið, svo
að sjórinn seig úr, en skipið
réttist.
Ein víðkunnasta hetjudáð ætt-
manna Matthíasar er afreks-
verk það, er bróðlr hans, Guð-
mundur skipstjóri, vann, þegar
hann í síðustu heimsstyrjöld á
leið til Englands á togara, bjarg-
aði 353 brezkum sjóliðum af
sökkvandi skipi. Lagði hann við
það líf sitt og skipshafnar sinn-
ar í hættu, því að kafbátar sveim
uðu í kring. Fyrir afrek þetta
var hann heiðraður á margan
hátt, en þó hvað mest, er hon-
um var veitt æðsta orða, sem
Bretar veita erlendum þegni.
Annar bróðir Matthíasar, Ólaf-
ur skipaskoðunarstjóri, bar
gæfu til þess í embættisnafni að
viðurkenna gúmmibjörgunarbát-
ana gegn andblæstri, en þeir
hafa mörgu mannslífinu bjargað,
og nú vill enginn án þeixra vera.
Þá var það og skemmtileg til-
viljun, að frumkvöðull vélbáta-
aldarinnar á íslandi, Ámi Gísla-
son, skyldi verða tengdafaðir
hans.
Orsök er til alls, og átti Matt-
hías ríkulega skaphafnarþætti
þessara ættmanna sinna, sem að
ofan greinir. Ekki þurfti að
biðja hann að gera sér greiða.
Það gerði hann ótilkvaddur, eí
hann taldi að þess þyrfti með.
Mér, sem þessar línur rita, er
minnisstæð erfið vetrarferð í
háskammdeginu, sem ég ásamt
bróður mínum fór milli ön-
undarf jarðar og Isaf jarðar. Matt-
hías vissi af ferðum okkar, fór
á bíl inn fyrir Tungu, lengra
var ekki hægt að komast, og
beið okkar þar með hressingu,
þegar við komum fannbarðir af
f jallinu. Slíkur var Matthías. Is-
firðingur var hann eðlilega orð-
inn fyrir löngu, en við átthaga
Framhald á bte. 23