Morgunblaðið - 08.06.1971, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚNÍ 1971
27
Flóttamenn frá Austur-Pakistan nieð börn sín, sem urðu kóleru að bráð.
©f ekkert heföi iberið aðhafzit og
kauphækkanirnar láitnar verka
á verðlagið, en það heffti getað
skapað haettu á annars vegar
stórfel'ld'UTn vandræðuim at-
vinnuveganna, jafnvel stöðvun
þeirra, og hins vegar valdið
miki'Ui rýmun á kaupmætti
þeirra launa, sem samið var um
á siðasta ári. Ég hefi enga
áistæðu til að halda, að stétiar-
samtökin í landinu muni ekki
hafa íullan skilning á þeirri
grundvaharnauðsyn að tryggja
bæði trausta undirstöðu at-
vinnuveganna og þróun þeirra
og þá skipan mála, sem komi í
veg fyrir átframhaldandi verð-
bölgu eða skapi hættu á nýrri
gengislækkun. Þetta er áreiðan
lega ekki erfiðara vandamál en
t. d. ríkisstjórnin hefir orðið að
fást við á undanförnum erfið-
leikaárum. Hér kemur aðeins til
greina, hvort við eigum innan-
lands nægilegan skilning til að
taka þessi mál réttum tökum, en
í þessu sambandi er mestur ugig-
ur minn við það, sem gerðist, ef
kosningaúrslitin yrðu með þeim
hætti, að stjérnmálalegt öng-
þveiti skapaðist í landinu og
ekki yrði hægt að mynda nægi-
lega trausta rikisstjörn. Þess
vegna held ég, að kosningam-
ar sjiálfar hafi grundvaUarþýð-
ingu um það, hvort hér verður
um hættul’egan vanda að ræða
eða vanda, sem tiltölulega auð-
velt yrði með göðum vilja að
snúast gegn oig snúa til göðs og
áframhaldandi heilbrigðrar efna
hagsþröunar, sem nú siðasta ár-
ið hefir orðið með meiri hraða
en við höfum áður þekkt.
— Hvað um stjörnarmyndiun
eftir koisningar?
— Engar yfírlýsingar Iggja
flyrir um það, að núverandi
stjörnarflokkar muni vinna sam
an að kosninigum loknum.
Stjórnarandstöðufflokkamir hafa
sundrazt sifelit meir, og það er
í rauninmi bezta sönnunin fyr-
ir þvi, hve vei hafi verið stjórm-
að á umdanförmium árum., að
stjórnarandstaðam skuli sundr-
ast meir og meir og höfuðstjörn
arandistöðuflokkurinn, Fram-
söknarfflokkurimn, kemur til
kosninganna gersamlega stefnu-
laus og með þá yfirlýsingu
simna ungu manna á herðunum,
að það sé orðið timabært að
leggja flokkinn niður. Ef iila
hefði verið stjörnað, sem við höf
um oft heyrt, hefði það vitan-
iega hUotið að hafa þau áhrif,
asð stjörnarandstöðuiiðið hefði
sameinazt i eina öfliuga fylkimgu
gegn hinni vondu stjórn. Þar
sem ekki er vitað, hvort niúver-
andi stjórnarsamstarf heldur
áfram, og Alþýöufflokkurinn tók
meira að segja upp viðræður við
aðra fflokka í vetur um hugsan-
lega samvinnu, sýnist í rauninni
ekki annað fyrir þjóðina að
gera, ef hún viM trygigja fram-
tíið sina, en efila sem mest Sjálf-
stæðisfflokkinn, þammig að það
verði tryggt að það verði hann,
sem marki stjórnarstefnuna
naessta kjörtimabil, — etftir atvik
um í samvinnu við þann fiokk
eða þá ffloikka, sem jálkvæðastir
eru um að fylgja þeirri efna-
hagisstefnu, sem við teljum leiða
til farsseldar fyrir þjöðfélagið.
Og ég heM, að það hafi aldrei
verið ljósara en einmitt við þess
ar kosnimgar, miðað við rejmslu
síðustu ára og miðað við þær
horfur, sem fram undan eru og
hvað í húfi er, að Sjálfstæðis
flokkurinn er kjöflestan í ís-
lenzku þjóðféJagi og framtíðar
gæfa þess og heillavænleg þró-
un er á þvi byggð, að þjóðim
skilji þessi sannindi og efli
hann enn meir til forystu i þjóð-
fólagimi..
— FLokkurinn gengur því
bjartsýnn til kosninganna 13.
júnl
— Hann gengur til þessara
kosninga með þá sannfæringu,
reista á glöggum staðreyndum,
að hann hafi unnið þjóð sinni
gott verk með stjórnarforysfu
sinni undanfarin 12 ár. Hann
gengur til kosninganna með
flramfaras i nn aða og fastmötaða
stefnuskrá, myndaða af bjart-
sýni og skilmimigi á þeim víðhorf
um, sem nauðsynlegt er að horf-
ast i augu við, og glöggt má
marka af síðustu landsfundar-
ályktun. Hann gengur til kosn-
inga sameinaður og sterkur og
telur sig þess fuMkoml'e'ga um-
kominn að veita þjóðinni þá for
ystu, sem hún þarf á að halda,
ef þjóðin vil veita fflokknum
traust. Hamm gengur til kosning
anna bjartsýnn vegna þess, að
hann hefir trú á því, að kjös-
endur þekki haldbeztu ráðin tii
að verða sinnar eigin gæfu smið-
ir og hjálpi til að verða sinnar
eigin þjöðar gæfu smiðir um
leið, og þess vegna muni þeir
fylkja sér um Sjálfstæðisflokk-
inn og veita honum þá nauðsyn-
legu forystuaðstöðu, sem geri
upplausnar- og sundrungaröfl-
um það ljóst, að þjóðin krefst
þess, að eining riki um úrlausn
vandamála hennar og hún treyst
ir þeim bezt, sem sýnir mestan
einingarvilja, samtakamátt og
viljla til að taka vandamálin
ábyrgum tökum.
Sv. P.
- Miðkvísl
Framhald af bls. 28.
könmuðust við þáittföku sina í
verki þessu, en héldu því fram,
að stífllan hefði verið gerð í
heimildarleysi og því hefði verið
vítalaust að rjúfa hana.
1 döminum er rakinn aðdrag-
andi að stíflugerðinni og þar
komizt að þeirri niðurstöðu, aö
stiflam hafi verið reisft sam-
kvæmt eignarnámsiheimild er
faliat hafi i leyfi atvinmumálla-
ráðherra 5. júilí 1960. Á undir-
búningi þessa leyfis haLfi hins
veigar verið þeir annmarkar, að
landeigendum þeim, sem áittu
hagsmuna að gæta, hatfi ekki
verið veitt færi á að gæta réttar
skis, eims og mælt er fyrir í
vatmalögum. Ágall'ar þessir á
leyfflnu hatfi að visu ekki gert
verk ákærðra lögmætt, og varð-
ar það við 257. gr. alm. hegning-
arlaga, en í dömsniðurstöðu
þýkir rétt að nefsing verði láitin
niður falla. Ákærðir voru dæmd
ir til að greiða allan kositnað
sakarinnar.
Af háltfu ákœruvaldsins fflutti
mál þetta Jónatan Sveinsson,
saksöknari, en Sigurður Gizur-
anson, hdl., var verjandi ákærðu.
Dómi þessum verður af hálfu
ákæruvaldsims áifrýjað til Hæsta-
róttar.
— Geimstöð
Framhald af bls. 1.
11 stýrt með fjarstýringu að
Saljut, og þegar um 100 metrar
voru milli skipanna tók áhöfn
Sojus-11 við stjórninni og tengdi
förin saman. Gerðist það klukk-
an 7.45 i morgun (ísl. tími).
Þegar geimskipin höfðu verið
samtengd fór áhöfn Sojus-11 um
borð í Saljut. Fór Patsayev fyrst
ur, siðan Volkov og loks Dobró-
volsky. Segir Tass-fréttastofan
að öll tæki um borð í Saljut hafi
reynzt virk, og að geimfararnir
þrír muni vinna að ýmsum rann-
sóknum þar um borð áður en
haldið verður heim til jarðar á
ný. Ekki er vitað hve lengi geim-
fararnir verða um borð i Saljut.
Sovézkir visindamenn hafa áð-
ur gert tilraun til að tengja Soj-
us-geimskip við Saljut. Var það
í apríl þegar Sojus-10 var tengd-
ur við stöðina. Þá fór hins veg-
ar enginn geimfaranna þriggja
úr Sojus-10 yfir i Saljut, og hef-
ur því verið haldið fram, að um
einhver mistök hafi þá verið að
ræða, þótt sovézkir vísindamenn
hafi lýst því yfir að sú tilraun
hafi tekizt vel í alla staði.
— Kólera
Framhald af bls. 1.
menn í þúsundatali um sig í út-
jaðri borgarinnar. Þar er aðstaða
öll hin versta og engin hreinlæt-
istæki nokkurs staðar nálæg.
Swaran Singh, utanríkisráð-
herra Indlands, kemur til Bonn I
Vestur-Þýzkalandi á morgun og
mun hefja viðræður við Willy
Brandt, kanslara. Mun tal þeirra
snúast að mestu leytí um ástand
flóttamanna frá Pakistan i Ind-
landi. Singh er í Moskvu og þar
hefur hann rætt vandamál flótta-
mannanna við sovézka ráða-
— Fiskverð
Framhald af bls. 28.
óvissa ríkir um það hvort það
helzt til langframa. Tryiggir það
að fiskverð geti haldizt þótt
verðlækkun verðd á mörkuðun-
um, en verðjötfnunarsjóður er
einmitt hugsaður til að jafna
verðsveitfl'u miMi ára.
Eyjólfur ísfeld Eyjólfsson, for
stjóri SölumiOstöðvar hraðtfrysti-
húsanna sagði:
— Með tillitd tii markaðsáð-
stæðna þötti nú fært að hækka
nokkuð viðmiðunarverð í verð-
jötfnunarsjóði og hefur það í för
með sér lækkun greiðslna í sjóð
inn, sem að fuMu ganiga til hækk
unar á fiskverði. Til viðbótar þá
tekur fiskvinnslan þó á sig veru
lega útgjaJdaaukningu við þessa
fiskverðshækkun í trausti þess
að markaðsverð haJdist og að
fiskverðshækkunin stuðli að auk
inni sókn og löndun fisks hér
heima. Jafnframt væntum við
þess að það ieiði til betri nýtimg
ar á afkastagetu frystihúsanna
og þá einnig að þau geti betur
fullnægt aukinni eftirspurn á
mörkuðunum.
Á fundi yfirnefndar Verðlags
ráðs sjávarútvegsins í gær var
og ákveðið, að lágmarksverð á
hörpudiski skyldi vera kr. 7.00
hvert kg. Felidur er niður frá-
dráttur vegma flutnings á hörpu
diski frá löndunarstað til vinnslu
stöðvar, sem gilt hefur frá síð-
ustu áramótum. Lágmarksverð-
ið glldir frá 1. júní 1971 til 28.
febrúar 1972, en heimilt er að
segja verðinu upp frá 1. nóvem-
ber 1971.
Verðið var áikveðið af odda-
manni og fulltrúum seljenda
gegn atkvæðum fulltrúa kaup-
enda.
1 nefndinni áittu sæti: Jón Sig-
urðlsson, hagrannsóknarstjóri,
sem var oddamaður nefndarinn-
ar, Ámi Benediktsson og Eyjóif
ur Isfeld Eyjóltfsson af hálfu
kaupenda og Kristján Ragnars-
son og Trygigvi Helgason af
háJfu seljenda.
Þá ákvað yfirnefnd Verðtags-
ráðs sjávarútvegsins eftirfar-
andi lágmarkswerð á fiskbein-
uim, flskslógi pg heilum fisJki til
menn. Hann fer síðan í sams
konar erindagjörðum til Parísar
og London. Þess er vænzt að
Singh fari fram á að rikisstjóm-
ir þessara landa veiti Indverjum
víðtæka og skjóta aðstoð vegna
þeirra fimm milljóna flótta-
manna, sem þegar eru komnir
til landsins frá Austur-Pakistan,
svo og við að ráða niðurlögum
kólerunnar.
Indverskir læknar og lækna-
nemar og annað hjúkrunarlið
leggur nú nótt við dag á öllum
þeim svæðum, sem flóttamenn
frá Austur-Pakistan hafa komið
til. Reynt er að komast yfir að
mj'ölvinnslu frá 1. júni til 15.
september 1971. Hafi enginn fuM
trúi i Verðdaigsráðinu sagt lág-
marksverðinu upp fyrir 1. sept-
ember, framlengist það enn til
31. desemiber 1971.
a. Þegar selt er frá fiskvinnslu
stöðvum tii fiskimjölsverk-
smiðja:
Fiskbein og heill fiskur, ann-
ar en síld, loðna, karfi og
steihbíltur, hvert kg kr. 1.25.
Karfabein og heill karfi, hvert
kg kr. 1.60.
Steinbítsbein og heill stein-
bitur, hvert kg kr. 0.81.
Fiskslóg, hvert kg. kr. 056.
b. Þegar heiil fiskur er seldur
beint frá fiskiskipum tU fiski
mjölsverksmiðja:
Fiskur annar en síid, loðna,
karfi og steinbítur, hvert kg
kr. 1.03.
Karfi, hvert kg kr. 1.32.
Steinbitur, hvert kg. kr. 0.67.
Verðákvörðun þessi var gerð
með atkvæðum oddamanns og
fulltrúa kaupenda gegn atkvœð-
um fulltrúa seljenda í nefnd-
inni.
í yfirnefndinni áttu sæti: Jón
Sigurðsson, hagrannsöknarstjóri,
sem var oddamaður nefndarinn
ar, Guðmundur Kr. Jónsson og
Gunnar Óiafsson af hálfu kaup-
enda og Helgi Þórarinsson og
Kristján Ragnarsson ai hálfu
seljenda.
Af tur gos
í Etnu
Cantania, Sant Alfio, 7. júní
NTB—AP.
EFTIR nokkurra daga hlé hófst
að nýju gos i eldfjaMinu
Etnu á Sikiley I morgun og er
það hið öflugasta. Hraunstraum
ur stefnir að þorpunum Sant
Alfio og Fomazzo. Ibúar þess
fyrmefnda hafa á ný farið i
óænaleiðangur að hraunjaðrin-
um og beðið dýrling sinn að
bægja hættunni frá.
Gosið í Etnu stóð i tvo mán-
uði. Vísindamenn höfðu talið að
því væri lokið.
bólusetja sem flesta, en hvort
tveggja er af skornum skammti,
lyf, bóluefni og annar nauðsyn-
legur útbúnaður. Lýsingar á
hörmungunum eru voðalegar;
sjónarvottar segja, að leiðin
milli borganna Nadia og Sikar-
pur sé stráð likum Pakistaná,
sem hafa orðið kóleru að bráð og
öðrum sjúkdómum á meðan á
flótta þeirra stóð. Ekki bætir úr
skák að regntíminn er að hefj-
ast á ýmsum þessara svæða og
kemur það til með að gera allt
hjálparstarf hálfu erfiðara en
áður.
Þó að ekki hafi borizt fréttir
frá ástandinu í Austur-Pakistan
sjálfu eru flestir þeirrar skoðun-
ar, að ástandið sé sízt betra þar.
Eru stjórnvöld í Austur-Pakist-
an mjög harðlega gagnrýnd fyr-
ir að vilja ekki sýna alþjóðleg-
um hjálparstofnunum neina sam-
vinnu og tefja frekar fyrir hjálp-
arstarfsemi en hitt.
VÍÐTÆK HJÁLPARSTARF-
SEMI AÐ HEFJAST
Fjölmargar rikisstjórnir hvetja
óspart til að tafarlaus hjálp sé
lögð fram til hjálpar hinum
bágstöddu Pakistönum. Kanada-
stjóm sendi í dag bóluefni gegn
kóleru , sem á að nægja handa
tuttugu þúsund manns, til Ind-
lands og voru það allar þær
birgðir, sem fyrirliggjandi voru.
Frá London hófust miklir loft-
flutningar með lyf og matvörur
í dag og fylgdi það fréttinni, að
Bretar væru reiðubúnir að
leggja enn meira af mörkum til
að liðsinna hinum bágstöddu og
sjúku. 1 Bandaríkjunum er að
hef jast mikil aðstoð Pakistönum
til hjálpar og hafa verið veittar
til hjálparstarfsins 7.5 milljónir
dollara. Samkvæmt fréttum frá
Washington virðist sem lyf og
hjúkrunargögn hafi aðeins kom-
izt til fárra þeirra staða, þar
sem þörfin er brýnust og segja
bandarlskir embættismenn að
skipulagsleysi Austur-Pakistana
sé um að kenna. Margar stórar
fólksflutningavélar héldu til Ind-
lands um helgina og verða þær
notaðar til að fljúga með pakist-
anska flóttamenn til svæða, þar
sem auðveldara er að veita
þeim hjúkrun og aðhlynningu.
Framkvæmdastjóri Matvæla-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna,
Boerma, sagði í dag, að sú hjálp,
sem bágstaddir í Pakistan og
Indlandi væru í sárri þörf fyrir,
væri svo mikil, að FAO réði ekki
við hana. Hvatti framkvæmda-
stjórinn allar þjóðir heims, al-
þjóðasamtök hvers konar og
einkaaðila að gera hvað þeir
gætu til að lina þjáningar og
neyð sveltandi og sjúkra.
Boerma sagði, að á vegum FAO
hefði verið úthlutað matvælum
til flóttamanna fyrir þrjár millj-
ónir dollara. Ýmsar fleiri þjóðir
undirbúa nú aðstoð við flótta-
mennina, þ.á m. Norðmenn, V-
Þjóðverjar, Svisslendingar o.fL