Morgunblaðið - 20.06.1971, Page 7
MOBGUNBLABIÐ, SUNNUDAGUR 20. JUNI 2971
7
Prestur gamla fólksins í Betel
LyneB Clairter heitxr þeesi maðnr, sem er prestur Vestux íslcxul
og hetfnr reynzt gnmla fólkinu í Betetl sérlega hliðholluir.
Haiin etr nú í heómsókn hér.
Mörg var matarholan í
Breiðafjarðareyjum
Byggðin á Breiðafjarðareyjutm
er nú sem óðast að fana í eyði
og hefði þótt lygi3egt um sein-
nstu aldamót að slifct gaeti kom-
dð fyrir, því að hvergi á íslandi
voru sHfcir landkoetir og hlunn
iindi sem þar. Og þegar hungur
vofan fór um allt land hvað efit-
ir annað á fynri öldum, þá
sneiddi hún alfltaf hjá Breiða-
fjarðareyjum, þvi að þar var
nóg um björg.
Hér skal nú rifjað upp ýmis-
legt um lifnaðarhætti Eyja-
manna fyrir 200 árum.
Á vorvertíðinni stunduðu all-
ir karlmenn róðra, en kven
fólkið var heima til að annast
vorstörfin. „Hvergi á landinu
starfa 'konur jafn mifcið og hér,“
sagði Eggert Ólafsson. Þaer
gengu varpið, þær unnu á tún-
unum, þær höfðu mjöig erfiða
fjárgæzlu á hendí I úteyrjum,
þaar önnuðust fráfearur, þær
veiddu sel, þær gengu á fjörur
að tína hrognkeilisi, þær sáu um
efldivið (kliningj, þær mjólkuðu
ær og kýr, þær önnuðust rún-
ing á sauðfé. Þær fóru é smá-
báitum langar ferðir milli eyja í
mdsjöfnu veðri, yfir harða
strauma og hjá óteljandi blind-
síkerjum. f>að bom líka í þeirra
hlut að gefa svartbaknum gast-
ur, þegar hann fór að „leiða“
rauðmagann. >á sátu þær fyrir
honum á fjörunni og er hiann
dró feng sinn á land, hlupu þær
FRÉTTIR
Kvenfélag Kópavogs
Sumarferð félagsins verður far-
in 'sunniudaginn 27. júní. Farið
verður að Kefldum á Rangárvöll-
tim, í Fljótshlíð og fleira. Konur
eru beðnar að tilkynna þátttöku
fyrir föstudaginn 25. júní í sima
41326 (Agla), 40612 (G-uðriður)
og 40044 (Jóhamna).
Kwnnadeild Slysavamafélags-
Ins í Reyhjavík
fier í skemmtiferð þriðjudaginn
22. júní ki. 8. f.h. Farið verður
au’Stur í svedtir, að Gullfossi,
Geysi, Skálholti og borðað á
Laugarvatni. Komið veirður við
á Þirrgvöllum á hetmleiðinni.
Upplýsingar í sima 14374. Að-
göngumiðar verða afgreiddir í
Skóiskemmunni, btnghoitsstræti
1, mán udag M. 16—4.
tifl og tóku rauðmagainn. Svo
földu þær sig, en svartbakurinn
fór i aðra veiðiferð. Með þessu
lagi tókst þeim oft að ná 8—10
rauðmögum af sama svartbakn-
um, en þá var hann orðinn
þreyttur og flaug burt.
Eggjatakan var mikil á
hverju vori og aðallega voru
það asðaregg, en þó líka egg
villianda, svartbaks, kríu teistu
og tjalda. Æðareggin voru
geymd til vetrarforða, þ\4 að
þau þoldu vel geymsflu I ösfcu
ef þau voru höfð í tumnum og
þess gætt, að þau lægju ekki sam
an. Stundum voru eggin soðin
ný, skumið tekið af þeim og
þau látim niður í skyr og geymd
ust þannig vel fram á vetur. En
mikið var etið af harðsoðlnum
eggjum á vorin, einnig voru
gerðar úr þeim eggjakökur, eða
þá eggjadrafli. Hann var búinn
ta þanniig, a0 hellt var úr eggj-
umim náður í mysu og þau eoð-
in 5 heraná þarvgað til þetta varð
eins og drafli eða ostur, og var
algengur morgunverður og
mjólk höfð íut á, þótti þetta hinn
bezti og lostætasti matur. —
Þegar karlmenn komu heiim úr
verinu biðu þeirra seinni eggja
göngumar og dúnfekjam og síð-
an að veiða kofuna. Var það
mikíð búsilag sem fékíkst af
umgaveiðmmi. V«ru það rdtur,
teistur, lumdi, skarfar og svart-
baíkar. Suint af veiðinni var salt
að í íflát, en sumt var reyfct eða
vindþuirrkað.
>ar sem mifcið óx af sfcarfa-
káfli, voru teknir af þvi heilir
bátsfairmar. Það var þvegið og
saxað og gert úr þvi kálsaup
með mjólk eða sýru. En það sem
áitti að geymast var saltað nið-
ur í stár ilát og farg sett á. S5-
aðist þá safimn úr og var hamm
geymduæ sérstaklega og hafður
til braigðbætis í alils komar mat.
— Ennfremur var tekið mifcið af
sölvum, fullir bátar af þedm
dregnár á Iand og vatni aus-
ið yfir til þess að ná úr þedm
seflitunni. Eftir sólarhring voaru
sölin sivo tefcin og breidd til
þerris, og þegar þau voru orð-
in þurr, voru þau létin í fláf og
geymd.
Skeflfiskur var á þeim árum
litt hafður til maraneldis á Is-
lamdi, en Eyjamenn söfnuðu
bæði fcuðungum og kræklingi til
matar. Var þetta tnnt á f jörum
á vetrum, þegar tungl var fuHt,
eða nýlýsi. Þessir skelfisfcar
voru ýmist steifctir eða soðnir 5
vöfcva þedm er úr þeim kemur
þegar þeir hitna. Þófcti þetta
áigæt fæða og holl. En væru þeir
ekfci etonir nýir, var þeim steypt
ofam í súr, bæði kuðungum og
kræfcilingi og geymdust þeir þar
vel. Var síðan gerð af þessu
súpa með nofcfcru af mjöli. Eyja
menn höfðu komizt upp á gott
laig að veiða kuðunga. Tófcu þeir
hvit noð af harðfiski, drógu þau
upp á band, festu stein við og
söfcfctu svo öræsunni þar sem
þeir vissu að fcuðungar voru fyr
ir. Kuðungamir drógu sig svo
þama að og sugu sig fasta á roð
in. Með þessu móti gátu menin
fengið mesta sæg kuðunga, ef
roðakippan vax nógu stór.
Frá
horfnum
tíma
LANDROVEH DtSM.
til sötu. árg. 1867 gegn stað-
greiðslu. Uppl. ! siima 34385
milli kl. 5 og 7 í dag.
OPiÐ UM HELGAR
taugardaga kl. 8—4.
Sunnudaga kl. 9—1.
Brauð, kökur, mjólk.
Njarðarbakarí. Nönnugötu 16.
UÓSMÓÐIR ÓSKAR EFTIR
2ja herb. íbúð nólægt Land-
spíhalamrm. UppL í sima
16883.
TRÉSMlÐAVERSTÆÐI
vantar ódýrt húsnæði, 50—
100 fm fyrir trésmiðaverk-
stæði. TH greina kemur af-
not af vélum fynir þann sem
hefur húsnæði. Uppl. í sím
um 50925 og 51263.
TRJAPLÖNTUR
Birkiplöotor og fi. til sölu
að Lynghvammi 4, Haifnar-
firði, sími 50672. Jón Magn-
teÚÐ ÓSKAST
Kona óskar eftir 2ja herb,
íbúð strax. Uppl. i síma
30779 og 42524.
ATVINNA
Kvennaskólastúlika sem lauk
landsprófi S vor óskar eftir
vinnu í sumar. Margt kemur
til gneina, Uppl. í síma 30469.
EINBÝLISHÚS
Til leigu er vandað einbýlis-
hús á mjög góðum stað 1
Reykjavík. Tilb. sendist Mtol.
menkt: „Hús — 7711",
21 ARS STÚLKA
með kennarapróf óskar eftir
atvinnu í sumar. Góð kunn-
átta S ensku, dönsku og vél-
ritun. Margt kemur tiJ gr,
Uppl. í síma 24600 kl. 1-—3
S dag.
COMMER — STÖÐVARLEYFI
Commer árg. '66, sendiferða-
bifreið með stöðvarleyfi tiJ
söiu nú þegar. Uppi. i sTima
84463 á kvöldin.
Leikári L.R. lýkur
„Ég drekk fyrst, ai þ\4 *ð ég er vígður maðuT“, úr
KrfetmihaMnrni."
usson.
Fóstrufélag íslands tilkynnir:
Námskeið í tónlistaruppeldi barna á forskólaaldri verður
haldið dagana 18.—28. ágúst n.k., á tímanum kl. 5,30 — 7.00
eftir hódegi.
Upplýsingar gefur Hólmfríður Jónsdóttir í síma 31105 og
verða tilkynningar um þátttöku að hafa borizt fyrir 25. þ.m.