Morgunblaðið - 24.06.1971, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 24.06.1971, Blaðsíða 2
MORGÚNBLÁÐXÐ, FIMMTl'DAGl'R 24. .TÚNf X97X Viðskiptajöfnuðurinn: Óhagstæður um 500 millj. kr. Greiðslujöfnuðurinn hagstæður um 450 millj. kr. SEÐLABANKINN hefur sent frá sér bráðabirgðaáætlun um greiðslujöfnuðinn við útlönd á fyrsta ársfjórðungi þessa árs. Heiidargreiðslujöfnuðurinn er áætlaður hagstæður á þessu tímabili um 450 millj. kr., en var á sama tíma í fyrra hagstæður um 571 millj. kr. Viðskiptajöfn- uðurinn er hins vegar óhagstæð- ur um 500 milljónir króna, en var á sama tímabili í fyrra hag- stæður um 170 milljónir króna. Útflutningur á timabilinu frá janúar til loka marz er talinn nema 2405 millj. kr. en innflutn- inguf 3145 millj. kr. Viðskipta- jöfnuðurinn er þvi óhagstæður um 740 millj. kr., en á sama tíma árið 1970 var hann hagstæður um 15 millj. kr. 1 fréttatilkynn- ingu Seðlabankans segir, að þessi breyting eigi að öllu leyti rætur að rekja til aukins inn- flutnings, því að verðmæti út- flutningsins sé heldur meira á þessu tímabili nú en árið 1970. Skýringin á þessum aukna inn- flutningi er talin vera sú, að inn- flutningur var í lágmarki á fyrsta ársf jórðungi í fyrra vegna tollalækkana, sem fylgdu i kjöl- far aðildar að EFTA. Ennfremur sé nú um að ræða aukna eftir- spurn eftir innflutningi vegna hærra kauplags en árið áður. Þjónustujöfnuðurinn er áætl- aður hagstæður um 240 millj. kr., þannig að viðskiptajöfnuður- inn verður óhagstæður um 500 millj. kr. Þjónustujöfnuðurinn fyrsta ársfjórðung 1970 var hag- stæður um 155 millj. kr. Á þessu tímabili hafa skuld- bindingar i formi fastra lána aukizt um 978 millj. kr., en á sama tíma árið áður nam nettó lækkunin á löngum lánum 250 millj. kr. I heild er fjármagns- jöfnuðurinn nú áætlaður hag- stæður um 738 millj. kr., en var. hagstæður um 150 millj. kr. fyrsta ársfjórðung ársins 1970. 1 fréttatilkynningu Seðlabank- ans segir ennfremur: 1 * „1 ársbyrjun 1971 var í annað sinn úthlutað sérstökum dráttar- réttindum (Special Drawing Rights) við Alþjóðagjaldeyris- sjóðinn og var hlutur Islands jafngildi 217 millj. kr. í ársbyrj- un 1970 fór fyrsta úthlutun þess- ara réttinda fram og nam úthlut- unin til Islands þá jafngildi 222 millj. kr. 1 janúar mánuði 1971 greidöi Seðlabankinn það sem eftir stóð af þeim skuldum, er hann stöfn- aði til við Alþjóðagjaldeyrissjóð- inn á árúnum 1967—1969. Nam þessi lokagreiðsla 7,5 millj. doll- ara, eða jafngildi 660 millj. kr. Þessi endurgreiðsla til Alþjóða- gjaldeyrissfóðsins hefur engin áhrif á nettógjaldeyrisstöðu bankanna, þar sem skuldin við Alþjóðagjaldeyrisjóðinn hefur alltaf verið innifalin í gjaldeyris- stöðunni. Endurgreiðslan hefur þar af Ieiðandi heldur engin áhrif á heildargreiðslujöfnuðinn. 1 heild var greiðslujöfnuðurinn hagstæður um 450 millj. kr. á 1. ársfjórðungi 1971, en á sama timabili árið áður varð hann hag- stæður um 571 millj. kr.“ Líffræðilegar rannsóknir Svartár FULLTBÚAFUNDUR SUNN, (sanitaka iim náttúruvemd á Norðurlandi), var haldinn í Varmahlíð í Skagafirði, 9. júní sl. Bætt var uppkast að stefnu- skrá samtakanna, sem lagt verð- ur fyrir aðalfund þeirra á næsta ári. Samþykkt var að hefja út- gáfu bæklinga til kynningar á náttúruvernd í fjórðungnum og starfsemi samtakanna. Kemur Mývatnssveit: Gránar þetta fram í fréttatilkynningu frá SUNN. Formaður landeigenda félags Svartár mæbti á fundinum og gerði grein fyrir ganigi mála þar. Af þvi tiiefni samþykkti fund- urinin eftirfarandi á'lyktun: FuMtrúafundur SUNN, hald- inn í Varmahlíð í Skagafirði, þann 19. júní 1971 ályktar að hefja sku'M liffræðilegar rann- sóknir á Svartá í Skagafirði, með tilíiti til iaxaræktar og fyrirbug- aðra virkjunarframkvæmda við Reykjafoss. Að loknum fundi fóru fundar- mienn í kynnisferð að Reykja- fosai. i fjöll Björk 23. júni. ÞAÐ sem af er júnímánuði hafði ekki komið dropi úr lofti hér þar til í gærkveldi, að það gerði látiisháttar úr- komu. Eftir svo langvarandi þurrkviðri hefur grassprettan | verið ákaflega hæg og mis- jöfh. Þótt mikið sólfar hafi verið og hlýtt á daginn hefur hitinn komizt niður undir frostmark suanar nœtur. Við slíkar aðstæður er eðlilegt að grasvöxtur hafi tafizt mjög. Sláttur hófst í Vogum um síð- ustu helgi. Ekki er þó búizt við að sláttur hef jist aknennt á næstunni, nema fljótlega geri hagstæðari sprettutið. 1 dag er hér norðanátt og þoku ’ ioft og hvasst og jafnvel geng ið á með slydduélium. S.l. nótt gránaði í fjöliL Fréttaritari. Rannsaka mava EINS og skýrt var frá í blaðinu í gær, er áformuð ferð með fugla fræðingana Finn Gnðmundsson og Agnar Ingólfsson til Jan May en á næstunni. Morgnnblaðið sneri sér í framhaldi af þvi til Agnars Ingólfssonar og spurði hann hver tilgangur ferðarinnar væri. Agnar sagði, að aðaltiigang urinn væri, að rannsaka máva, lífshætti þeirra og fæðiiöflun. Rannsakað verður, hvort kyn- blöndun hvítmáva og silfurmáva á sér stað þar — eins og hér, og hvort þessi kynblöndun hér hef- ur áhrif á mávalífið þar. Jafnframt fara fraau almenn- ar rannsókn ir á fuglalifi á Jan Mayen, en það hefur verið lítið kannað til þesaa. — Þeir félagar munu dveljaat á Jan Mayen í 10 daga. Frá prestastefnunni. „Kirkjan skyldi ekki gif tast tíðarandanumu - sagði biskup Islands við setningu prestastefnunnar í gær PBESTASTEFNAN var sett 1 gær. Hófst hún með guðsþjón- ustu í Dómkirkjunni, þar sem sr. Einar Guðnason í Beykholti prédikaði. Meðal kirkjugesta voru forsetahjónin, kirkjumála- ráðherra og miili 70—80 prestar sem sækja þennan vorfund sinn. Prestastefnan var svo sett í safn aðarsal HaUgrímskirkju, en þar verða fundir hennar haldnir. — Flutti biskup þar ræðu og sagði m. a.: „Kiúkjau er eWd fuBtrúi eða vitni hrns óumbreytantega i þeim skilreinigi, að hún hljóti að stainda i stað í ytra tiMlti, hvemig sem öðru vindur fram. Hún má aldrei gróa föst við mannleg form, háitt-u eða hugsun. Þá vofa yfir henni þau örlög að daga uppi. En hún má heldur ekki verða ambátt samiöma sáns eða tíðar- andans. „KLrkjan skyldi ekki gift ast tíðarandanum, þá lendir húri í ekkjuistandi með næstu kyn- slóð.“ Þetta gætu dæmi staðfest. Og aldrei er neirnum fært að þægja öllum sjón-armiðum, sizt kirkjunni. Ef hlustað er eftir röddum saimtímans, þá krefjast sumar þess, að kirkjan breytist ekki í neinu, aðrar vilja allt öðru vísi en það er, en virðast hafa litla eða enga hugmynd um, hvað þær vilja fá í staðinn, Og sumar radd-ir eru eins og upp úr dauðra manna gröfum. Það er deginum ljósara, að mikill vöxtur og gróska hefur verið í íslenzku þjóðlífi síðustu áratugi. Hitt er jafnljóst, að að kirkju landsins hefur ekki aukizt svigrúm, föstu starfsliði hennar hefur ekki fjölgað til samræmis við vöxt þjóðarinnar né sambærilega við þær ýmsu greinar þjóðlífsins, sem hin menningarlega framsókn hefur sett á oddinn. Hér er aðeins haft í huga það, sem urvnt er áð þreifa á. Út frá slíkum hug- leiðingum mætti vekja spurnáng ar um stöðu íslenzku kirkjunn- ar sem þjóðkirkju og skyggnast eftir þvi, hvernig það hugtak holdgast í opinberri fram- kvæmd. En um leið hlyti sú spurning að leita á, hvar kirkj- an stendur í huga þjóðarinnar, hve ríkur þáttur hún er í vit- und og lífi almenmngs, hvaða rúm hún skipar meðal hugðar- mála, hversu djúpan skilning þar er að finna á hlutverki kirkjunnar. f því sambandi gæti mörg hugsun vaknað. Vér gætum rifjað upp mörg dæmi, sem sanna það, að menn un-na kirkju sinni heilum huga og gera sér fulla .grein fyiir því, að hún hefur orð að flytja og verk að vínna, sem er þyngra á metum um raunhæfan farnað og farsæld en annað allt.“ Auk þess flutti hann yfirlits- skýrslu um það, sem við hefur borið á liðnu Synodusári. Síðan hófust framsöguerindi um aðalmál stefnunnar að þessu sinni, en það er: Kristin upp- eidismótun. Dr. Bjarne Hareide, gestur stefnunnar, talaði um ríkiskirkju og ríkiskóla, sam- starf þeirra og aðsikilnað. Lagði hann fyrst áherzlu á hina sam- eiginlegu þætti rikisskóla og rík- iskirkju sögulega, þar sem skól- inn er skilgetið afkvæmi kirkj- unnar og málefnalega þar sem þau hafa bæði sama verkefni, mótun fólksins. Þá minnti hann á þátt Luthers að skólamálum, ekki aðeins kirkjulegra skóla heldur einnig ríkiskóla. Hann benti á þá staðreynd að riki og kirkja bera sameiginlega ábyrgð á andlegu lífi borgaranna. Þá drap hann á sögu skólans á Norð urlöndum, alit frá fyrstu norsku skólalögunum 1739. Flestir voru skólarnir háðir kirkjunni að meira eða minna leyti, eða allt til þess að hinn aimenni kirkju- skóli var gerður að rikisskóla árið 1889, en þá hafði lika kirkj- an eftirlit með kristindóms- fræðslu. En fólkið vildi halda kirkjusikólunum jafnhliða rikis- skólunum. Það varð upphaf skóla á kristilegum grundvelli á ný. — Siðan ræddi hann um sam- starf skóla og kirkju og spurði, hvort skólinn hefði not eða þörf á siíku samstarfi. Skólinn væri að verða æ einangraðri og sjálf- stæðari eining í þjóðfélaginu og við stæðum nú á vegamótum; hvar fengi hann grundvöll til þess að standa á við mótun æskulýðsins? Að loknu framsöeuerindi Har- eidi tók Helgi Þorláksson skóla stjóri tii málís. Helgi fjafflaði um skylduniáim og kristna uppeldis- mótiun, Hann lagði áherzliu á það að bæði skóli og þjóðlíf stæðu nú á gatnaanótum, og að uppeld- Bisknp flytur ræðu sina á prestastefnunni. ismótunin gæti ekki verið hlu-t- laus. Nú verður að velja stefnu. Sú stefna hlýtusr að byggjast á trú. Hér má þjóðkirkjan hvorki sýna hkk né stefnudeysi. Æskan og þjóðin æskja kalls frá kirkj unni og fylgja henni og styðja hana þegar á reynir. Skólinn get ur ekki lotið stjórn kirkjunnar lengur en hlýtur að mótast af kristinni lifsskoðun. Kirkja og skóli verða að eiga viðtækt sam; starf til þess að skapa bæði æsk unni og þjóðinni þá kjöliestu sem bezt hefur reynzt og vasi- legUiSt er til heilia í framtíðinni. Þegar Helgi hafði lokið máli siniu var skipað í umræðuhópa, í gærkvöldi flutti dr. Valdimar J. Eylands erindi í útvarp: Hvað hefiur kirkjan að bjóða. Prestastefnunni verður frajn haldið i dag. V-íslendingar heim- sækja Mývatnssveit - ættingjar hittast í fyrsta sinn Björk, 23. júní. HÓPUR Vestur-ls'lendiniga var á ferðimni hér í Mývatnssveit í gær, alls um 70—80 manns. — Smæddur var kvöldverður í Skjól brekiku í boði Mývetninga. Sig- urður Þórisson, oddvi'ti á Grsena- vatni st.jórnaði þessum kvöld- verði, en kvenféliagsikomir önn- uðusit aHlan undirbúning oig íram leiðsiu af myiKÍarskap. Surnar mættu í þjóðbúningi. Kirkjukór Reykjahliíðarkirkju söng nokkur lög umdir stjóm Jónis Ara Sig- fússonar. Virtuat gestimir mjög smortnir af söngnum. 1 iokin voru sungin aukaiög og komu þá nokkrir Vestur-lslendiniganna og sumgu með kórnum. Síðan var sungið „Island ögrum skor- ið“ af öllum viðstöddum. Áður en staðið var upp frá borðum voru íluttiar kveðjur og þakkir. Þama hittist frændfóllk 1 fyrsta sinmi. Undirriitaður ræddi m. a. við Bjöm Baldvimsson ættaðan frá Þórshöfn. Kom þá í ljós að hann er mágranni og mjög kunn- uigur mörgu fræmdfólki Mývetn- inga bú-settu vestra. Hann gat frætt okkur um líðan þesssa fóiks, jafnframt því sem hann var beðdnn fyrir kveðjur til þess fyrir vestan. Hópurinn hélt héðan seint í gærkvöidi til Lauga þar sem hann gisti. Beztu kveðj- ur fylgja þeim héðan úr Mý- vatnssveit með þökkum fyriri komunia. — Fréttaritari.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.