Morgunblaðið - 14.07.1971, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. JÚLl 1971
7
Finnsk stikilsber á Islandi
í nýú4kóiwnia,
ársriti .Garðyrkj«féte|
lands, sera áður hefur verið
um getið hér í Mbl., er merk
greim eftir Krlstirui Gttð-
steinssoti imi finnsk siikils-
ber og nokkra aðra berja-
runna. Segir Kristinn frá
reynslu sínni af ra-ktun stik-
ilsberja, og er ekki vaJfi á,
að greinin á erintli til rtiiklti
fieira fólks, en lesenda Gitrð
yrkjuritsins, svo að við Ieyf-
ttm okktir að birta úr he-nrii
kaflann um stikilsberin.
Satt að segja, er árangur
Kristins ótrú’lega göðtur, og
hijóta margir að viija reyna
við þessa ræktun. Samkvæmt
ritinu, eru nú í Garðyrkju-
félagi Islands utm 900 manns,
en aætlun forráðamanna er
sú, að félagatalan nái >ús-
undinu næsta ár, og ætti það
að vera auðvelt, þar sem svo
margir hafa eignazt íalJega
garða við hús sin á slðustu
árum, og sátfeHt bætast fieiri
við. — Fr. S.
l)M FINXSK
STIKILSBER
í>egar ávaxtatrém hölðu
bruigðizt mér svona, fór ég
smám saman að gefa berja-
runnunum meiri gaum en áð-
ur. En vegna þess að uon
sama leyti vann ég að útrým-
ingu húsapunts, sem öx um
alfla ióðina, sem ég hafði til
umráða, þá varð ég að fJytja
berjarunnana ásamt ýmisum
öðrum piöntum og gróður-
setja í land, sem ég á uppi
við EJliðavatn. Þá voru ekki
komin fram þau ágætisefni
sem við höfum í dag, eins og
t.d. Weedasoi, svo að notast
varð við NatriumkJorat, en
það drap aJJan gróðoir, þar
sem það var notað. WeedasoJ
má aítur á móti nota innan
um trjágróður, án þess að það
geri honuon neinn skaða, eí
þess er aðeins gætt að það
komi ekki á blöðin.
Þegar berjarunnamir
höfðu vaxið við EHiðavatn i
eitt eða tvö ár, þá tók ég eft-
ir þvi að eitt aíbrigöi stilk-
ilsberjanna tók að geía mun
meiri uppskeru en ég hafði
nokkum tima séð áður hjá
stikiisberjum. Það sem mér
þótti Mka eftirtefetarvert var
það, að berin náðu betri
þroska en öll önnur afbrigði
sem ég hafði reynt. Bn ég
hafði áður ræktað nokkur
ensk og þýzk afbrigði, sem
ég hafði fengið frá Dan
mörku. Ég þóttist nú sjá að
hér væri koonið stikiJsberja-
afbrigði, sem hentaði vel tiJ
ræktunar hér á iandi. Ég
fiutti því alla berjarunnana
vitað mestan gaum þessu eina
til bæjarins aftur, og gaf auð
afbrigði. Ég man ekiki Jeng-
ur hversu mörg þau voru
alls, en likiega haía þau ver-
ið 6 eða 7. Ég á skrá yfir all-
ar þær piöntur sem ég fiutti
inn á þessum árum. En
af einhverjum ástæðum hef-
ur mér sézt yfir að íæra inn
nöfnin á þessum plöntum.
Aflbrigði það sem bezt
i hafði reynzt, vgir merkt nafn-
’ inu ,.Houghton“. Man ég vel
eftir þvi, vegna þess að það
vár eina afbrigðið, sem ekki
var af finnskum uppruna,
■ ■■
Fbinsk stikilsber á Islandi.
því að ,,Hougihton“ er nafn á
gömlu stikilsberjaafbriigði,
sem er upprunnið í Banda-
rikj'unum. 1 fýrstu stóð ég
auðvitað í þeirri trú að hið
góða afbrigði héti „Hough-
ton" og væri þvi ekkii
finnskt. Á þeim árum merkti
ég aU'ar minar plöntur með
blýræmium, sem ég vafði utan
um greinar plantnanna. Nafn
ið var þrykkt í blýið með þar
tiJ gerðum merkingaráhöld-
um. Slók merki endast eilif-
léga að ég held, ef þaiu týn-
ast ekki af plöntunni. Nú
þykist ég vita að einhver
nafnarugJingur hafi orðið,
hvernig sem á honum stend
ur. Góða afbrigðið var ekki
..Hougthton", heldur eitthvert
hinna fiinnskui. Það gæti ver-
ið „K.F. Packaien," þvi að
berin eru guQbrún á litinn
þegar þau eru foillþroskuð,
en ekki rauðileit eins og þau
eiga að vera hjá „Houghton".
Ég hefi nú gert ráðstafan-
ir til að fiytja inn aftur, öll
hin finnsku stikilsberjaaf-
brigði og sýna nú meiri að-
gæzlu við merkingarnar, svo
að í Jjós komi hið raunveru-
Jega nafn hins góða aflbnigð-
is. Etf tiJ vill má finna fleiri
jafngWi afbrigði eða jafnvel
betri.
Frá þessum sama tima er
annað stikiisberjaaifbrigði,
sem ég heid Jika mikið upp á.
Það er með smærri berj-
um en hitt, og uppskeran er
mikJu minnii. En berin þrosk-
ast nokkru fyrr. og eru enn-
þá betri á bragð'.ð. Ég held
að þetta afbnigði heiti „PeM-
ervo". Þriðja afbrigðið, sem
ég rækta ennþá, kemur með
stór ber, með nokkuð þykkri
húð. Uppskeran er fremur )it
il og berin eru súr, eða ná
ekki fuJIium þroska. Nafninu
hefi ég týnt, en ég heid að
þetta sé afbrigðið „Lepaan
Vaiio".
Afbrigði það, sem ég hefi
hér að framan nefnt góða af-
brigðið. gefur svo mikla upp-
Skeru, að greinarnar bogna
undan þunga berjanna. Af 5
fuOJvöxnum plöntum fæ ég
oftast um 8—10 kilóa upp-
skeru. Haust ð 1969 fékk ég
þá 12 kiló af berjum. En það
er það mesta sem ég hefi
íengið. Þroskunartíminn er
misjafnlega snemma. Venju-
Jega í byrjun október, þó að
fyrstu berin megi tina
nokkru fyrr. Berin þola vægt
frost og verða þá sætard á
bragðið. Þess vegiia er ég
vanur að fresta berjatínsl-
unni eins lengi og unnt er.
Berin má boirða á ýmsan
hátt, hrá eða soðin i sykur-
legi. Þau eru bezt með rjóma,
eins og aðrir niðursoðnir
áwextir.
Ég get bætt þvi við að af-
brigði þetta er feiknarlega
harðgert. Ég minnist þess að
nakkrum dö,gum fyrir hretið
mikila i aprílmániuði árið 1963,
þá stóðu runnar þessir al-
græhir. Og ég glteymi því ekki
hve undrandi ég varð, þegar
ég sá hve fljótir þeir voru
að grænka á ný og ná sér á
stað aftur, eins og ekkert
hefði í storizt. Um haustið
báru þeir meira að segja tals
verða uppskeru.
Ýmsir hafa fengið hjá mér
þlöntur af stikilsberi þessu,
meðal annarra kunningd
minn á Akureyri, Stefán
Árnason, Suðurbyggð 1. Læt-
ur hann vei af reynsJu siinni
þar, þó að stutt sé síðan
hann fékk hjá mér pJöntu.
Ég er sannfærður um að
ræktun stikilsberja á eftir að
breiðast út á næstu árum,
þvd að auðveJt er að fjöJgá
þeim með græðlingum eða
sveiiggræðslu. ÆtJa þarf
pJöntunum nægilegt rúm, því
því þær verða með tím-
anum nokkuð fyrirferðar-
mikiar (1*4 m miJJibiJi).
Einnig þarf að sýna nokkra
þoijnmæði við ræktunina,
þvi að plönturnar fara ekiki
að bera veruJega uppskeru
fyrr en eftir nolíkur ár. Mér
hefur virzt áð klipping eða
grisjun sé aukaatriði. Þó er
rétt að fjarliægja mjög gaml-
ar greinar, til þess að hinar
yngri fái meira vaxtarrými.
Ekki hef ég orðið var við
neina sveppasjúkdóma á hin
um finnsku stikiJsberjum. Stik
iisber eru iaus við þær blað-
Jýs, sem sækja stundum á aðr
ar berjategundir.
Gróður
landsins
SA NÆST BEZTI
Sunnlenzkur bóndi, sem Morgunblaðið átti tal við rétt fyrár
síðustu heigi, var farinn að efast um að nokkmð yrði úr fæðingu
ÓJafiu. Aðspurður hvers vegna hann vœri svo sviartsýnn, svar-
aði hann:;
,,Ja, hann Eggert okkiar Þorsteinsson er nú engin sérstök.
kempa, en hann bjargaði þó mönnum frá drukknun. Ég hef verið
reyna að ímynda mér ÓlaJ Jóhannesson standa i sömu sporum, og
ég sé hann fyrir mér, þar sem hann stendur á bakkanum. Hann
hneppir frá sér jakkanum og svo hneppir hann jakkanum að sér
aftur, og svona gengur það aftur og aftur, því að hann getur
ekki gert það upp við sig, hvort hann á að stinga sér til sunds
jakkalaus eða í jakkanum, fyrr en al'It er orðið um seinan."
VISUKORN
Ólafía léttari.
Sjöburar erú sigurmerki
sællar móður.
Óiafiu er aukinn hróður.
Eysteinn grillir, fár og hJjóður.
Andvari.
13. júlí 1971
Þokan hyiur fagra foid,
íei'gð boðar, og siysin.
Kúra blómin köld við moid,
kommastjórn upprisin.
Tiuni.
VANDAÐ BÓKASAFN tiil söl'u, má gireiðast að hiuta með skuidabréfu'm. -Uppl. í síma 81502.. BROTAMÁLMUR Kaupi allan brotamálm lang- hæsta verði, staðgreiðsla. Nóatún 27, sími 2-58-91.
BLÓMAGRINDUR á vegg og blómahengi ný- komið. Fjölibreytt úrval. BLÖMAGLUGGHNN Laugavegi 30 sími 16525. GRINDAVlK TíJ sölu veitingaistofa í fulluim rekstrí. LitiJ ibúð fylgir. Fasteignasata Vilhjálms og Guðfinns, sími 1263, Kefle- vík.
TIL SÖLU er 3ja tonna triiU'uibátur með 12 ha. dlisilvé'l, Marna. Bátn- um fylgir línuspíl og veiðar- færi. Haukur Torfason, D'rangsnesi, S'trandasýsJu. KONA ÓSKAR EFTIR inn'heimtustarfi. Hefur bíl tiil umráða. Tilboð sendist Mbl. merkt „innheimtustarf — 7870".
tBÚÐ ÓSKAST TIL KAUPS Óskum erftr að kaupa 2—3 tverb. 'rbúð, helzt i Rv'rk, útb. 126 þús. Trlboð merkt „Góð kjör 7739" sendrst afgr. Mbl. fyrk 18. þ. m. KEFLAVlK — NJARÐVlK 2ja—3ja herb. ibúð óskast til ieigu í Kefiavík eða Njarð- vik'um. Upplýsingar í síma 2541.
UNG REGLUSÖM HJÓN vantar tveggja herbergja íbúð. Skilvísar greiðs'luir. Uppl. í sima 92-8122. VEIÐIMENN Lausir veiðidagar í Laxó i Þingeyjarsýslu 16.—25. júí. Veiðihús á staönum. Uppl. í síma (97)1206 Egiisstöðum.
KJÖRBUÐIN blesugróf oprn aíla virka daga frá 9—20. UNGT OG REGLUSAMT PAR óskar eftir að fá v'mnu og íbúð úti á landi. Uppl. í sfma 50645.
KEFLAVlK Tiil söiu fokheld rreðri hæð, 142 fm. 4 herb. og elcfhús. Útborgun 200 þ. kr. Fasteigrrasala Vithjálms og Guðfinns, sími 1263. TIL SÖLU Volkswagen, árg. '62, í góðti standi og mikið uppgerður. UppJ. í síma 12431 eítir kil. 7.
KEFLAVlK — NJARÐVlK Höfum k au panda að 3ja og 4ra herb. íbúðum strax. Útb. 500 þús. — 1 miililjón. Fasteignasalan Hafnarg. 27 Keflavík, sími 1420. HÚSMÆÐUR Stórkostleg lækkun á stykkja þvotti, 30 stk. á 300 kr. Þvott- ur, sem kemur i dag, tilbúinn á morgun. Þvottahúsið Eimir Síðumúla 12, simi 31460.
Hin frábæra hljómplata með
BG og INGIBJÖRGU komin aftur.
SG-hljómplötur
uiinnnnniiiiiiniMiiiii—ii 'inihii ———
Bezt ú auglýsa í Morgunb!abinu