Morgunblaðið - 14.07.1971, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. JÚLÍ 1971
„Eg flýt
á stórhuga
mönnumu
Sigmund Jóhannsson við eitt af teikniborðum sínum á baðstofuloftinu í húsi sínu. —
(Ljósmyndir Mbl.: Sigurgeir í Eyjum)
VÉLSMIÐJAN Þór í Vest-
mannaeyjum hefur að undan-
förnu unnið svo til eingöngu
við framleiðslu á Simfisk vél
um, en þær eru allar teiknaðar
af uppfinningamanninum Sig-
mund Jóhannssyni í Vest-
mannaeyjum. Á sl. árum hef
ur Sigmund teiknað um 15 teg
undir af tækjum og vélum og
hafa margar þeirra valdið al-
gjörri breytingu á vinnuhátt-
um og verktækni. Má þar
nefna til dæmis humarflokkun
arvélar, garnaúrtökuvélar,
gelluvélar og nú síðast hefur
Sigmund teiknað og látíð
smiða saltfisksöltunarvél, en í
áratugi hefur engin breytíng
orðið á í vinnslu saltfisks. —
Vélsmiðjan Þór hefur ekki
undan við að sinna pöntunum
á Simfisk-vélum.
Margur skyldi ætla að mað
ur, sem hefur sannað svo á-
þreifanlega hugkvæmni sína
og getu, nyti einhverra styrkja
til þess að vinr.a við uppfinn
ingar, sem hafa valdið bylt-
ingu í atvinnulífi þjóðarinnar,
en styrkirnir hafa engir verið
utan einn, sem sótt var um í
sambandi við smíði humar-
vinnsluvélar,
Meðal vélanna, sem Sigmund
hefur teiknað og látið fram-
leiða eru humarvélar af mörg
um gerðum, steinbítsflökunar
vélar fyrir Vestfirðinga að
beiðni þeirra, gelluvélar alls
um 20 nú þegar síðan í fyrra,
pönnuþvottavélar var byrjað
að smíða um áramót og síðasta
afrekið er Simfisksöltunar-
kerfið.
Við hittum Sigmund að
máli fyrir skömmu að heknili
hans í V estmannaey j um og
röbbuðum við hann um Sim-
fi'gk-vélar og möguleikana
í framleiðslunni.
Strax þegar komið er að
húsi Sigmunds sést að þar er
eitthvað óvenjulegt á seyði.
Bílskúrinn við húsið er með
alminnsta móti og reyndar
svo knappt smíðaður að bíllinn
passar nákvæmlega inn í skúr
inn eins og í kassa til innpökk
unar. Ástæðan fyrir þessu
knappa rúmi er sú að Sig-
mund gat ekki fengið stærri
lóð undir bílskúrinn og því
varð að leggja höfuðið í bleyti
til þess að finna lausn. Lausn
in varð sú að hann smíðaði
dráttarbraut inn í bílskúrinn
og þarf því aðeins að aka bilii
um í sérstakt hjólfar við skúr
inn, stíga út úr honum og ýta
á takka og þar með rennur bíll
inn inn í skúrinn og hurðin
lokast á eftir. Sama er uppi
á teningnum þegar hann tek-
ur bílinn út, ýtt á takkann,
Pönnuþvottavél í notkun, Nú þegar eru þrjár slíkar vélar
komnar í notkun og fleiri eru í framleiðslu.
Vélsmiðjan Þór í Kyjum
hefur ekki undan
að framleiða Simfisk vélar
upp í pantanir
Fiskþvottakör frá Sigmund, eru nú komin um borð í 15 báta
í Eyjum og verið er að smíða kör í fjölda *>áta.
.hurðin opnast og bíilinn renn
ur, út, mannlaus.
Á baðstofulofti í húsi sínu
við Brekkustíg hefur Sigmund
vinnustofu og á leiðinni þang
að upp staldraði ég við í eld
húsinu. Þar hefur Sigmund
einnig tekið til hendinni og
smíðað eldhúsinnréttingu ekki
ósvipaða og erlend blöð sýndu
fyrir skömmu að yrði ekki ólík
leg í nýtízku eldhúsi árið 2000.
Innréttingin er öll gerð í kring
um eina súlu i miðju eldhúsinu
og þar er komið fyrir á hag
anlegasta hátt eldavél, upp-
þvottavél, bakaraofni, vaski og
ruslkvörn og öðrum tækjum
sem notuð eru í eldhúsinu og
í kring um súluna eru eld-
hússkáparnir, en þeim er hægt
• að snúa í . kring um súluna
þannig að ekki þarf að hlaupa
á milli skápa. Innréttingin er
smíðuð úr stáli og viði og er
mjög þægileg að sögn hús-
freyjunnar.
Á baðstofuloftinu eru fjöl-
mörg teikniborð og góð vinnu
aðstaða fyrir uppfinninga-
manninn og á einu borðinu
lágu teikningar af riýju salt-
fisksöltunarvélinni.
Sígmund sagði að þessi vél
breytti algjörlega sÖltunarað-
ferðinni. Aðferðin byggist á
þvi að i staðinn fyrir að hand
salta í stæður í saltfiskhúsum,
er saltað í sérstakar grindur
undir söltunarvélinni. Síðan
tekur lyftari saltfiskinn og fer
með hann í geymslupláss og
þegar þarf að umstafla og
salta, tekur lyftarinn alla stæð
una og setur á grindurnar aft
ur þannig að menn þurfa ekki
að bogra við þessa vinnu við
erfiðar aðstæður. Söltunarvél-
in stráir saltinu í stæðuna og
mögulegt er að hlaða upp
stæðu á stæðu með því að
setja saltlag á milli og lyftar
inn setur síðan armana í salt
lagið, þegar flytja þarf stæð-
una. Búið er að smíða eina
söltunarvél og setja upp í Hrað
frystistöð Vestmannaeyja og
er hún talin lofa góðu, en til-
raunir með hana hófust fyrir
nokkru.
I sambandi við saltfiskverk-
un má einnig nefna að Sig-
mund hefur teiknað og l'átið
gera pækilsöltunarkör úr næl
ondúk. Gömlu körin voru úr
tré „og ugglaust ekki iaust
við,“ sagði. Sigmund „að þau
hafi verið skríðandi í gerlum.“
— En siðan tóku álkör við,
en þau er plássfrek þeg-
ar þau eru ekki í not’kun. Pæk
ilsöltunarkörin úr næloni taka
hins vegar mjög lítið pláss
þegar þau eru ekki í notkun
og eru hæg í flutningum með
lyftara eins og álkörin. —
Nælondúkurinn, sem Sígmund
notar í körin er upphaflega
framleiddur í Bretlandi sem
efni í þök á bragga.
Einu vélarnar, sem kjmntar
hafa verið að einhverju ráði
eru humarvinnsluvélamar, og
nú er búið að framleiða hátt
á þriðja hundrað af þeim vél-
um, en fyrsta vélin var smíð-
uð 1965. Nú orðið er humar
vart unnin hérlendis á annan
hátt, en með humarvélum frá
Sigmund.
Humarvélar Simfisk hafa ver
ið fluttar út til Dantmerkur, fr
lands, Englands og Skotlands í
4 ár, en þó hafa þessar vélar
aldrei verið á sýningum erlend
is.
Sigmund sagði að sér hefði
Feðgarnir Svavar og Halldór vinna við gerð pækilsöltunar-
karanna í Seglagerð Halldórs
Bíllinn fer á færibandi inn í bUskúrinn.