Morgunblaðið - 13.11.1971, Blaðsíða 13

Morgunblaðið - 13.11.1971, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1971 13 Gar ðy r k j umaður inn í myndlistinni Spjallad við Karl Kvaran, listmálara, sem nú sýnir í Bogasalnum KARL Kvaran, listniálari sýnir um þessar rnundir í Bogasal Þjóðminjasafnsins. Valtýr Pétursson, listgagn- rýnandi Morgunblaðsins telur sýninguna stórmerkilegan við- burð í listalífi Reykjavíkur, sem enginn ætti að láta fram hjá sér fara. „Góð listaverk", segir Valtýr, „eru engin tízku- fyrirbæri og eiga sér hljóm- grunn á öllum tímum, í hvaða formi sem er.“ Við hittum Karl Kvaran á vinnustofu hans nú i vikunni. Fuilyrt var í okkar eyru að vinnustofa Karls væri minnsta vinnustofa listmálara á íslandi og er það ekki ósennilegt, þvi að hún er að- eins 9 fermetrar og undir súð. Þess vegna getur Karl vart athafnað sig, nema í helmingi stofunnar. Valtýr sagði, að æskilegt gæti verið að Karl málaði stærri mynd- ir — hin einfalda viðkvæma lína myndi njóta sin í stærri myndfleti og því spurðum við Karl, hvort hann hygðist fara út í þá sálrna, að mála stærri myndir. — l>etta er rétt hjá Valtý, — segir Karl Kvaran. Mynd- imar myndu fá meiri slag- kraft ef þær yrði stærri, en í þeim efnum setur vinnustof- an mér skorður. En ég legg á það rika áherzlu að myndirn- ar séu einfaldar, með því held ég að mynd verði áhrifameiri. Allt hik og undanbrögð, alit sem er hér um bil — er að minu viti mikill óvinur list- arinnar. Ætli maður t. d. að draga bogna línu verður hún að vera skýr og hið sama á við um beinar línur. Ekki svo að skilja, — segir Karl og brosir við, að menn hafi ekki gert góðar myndir án þessar- ar afstöðu, en ég tel að ekki sé unnt að semja við formið — þar eru engin undanbrögð til, engir samningar, þá fer allt i vitleysu. Tiltækt dæmi um þetta er t.d. Alþýðuflokk- urinn, sem alltaf er að semja við kerfið og hefur svo týnt upphaflegu stefnumarki. Hið óákveðna í lit og formi heid ég að sé skandinaviskt fyrir- bæri. Danska pallettið er t.d. frekar afstöðulitið og grátt. — Hvernig á þá mynd að vera að þínu áliti? — Það skiptir miklu máli við gerð myndar, — segir Kari, hagræðir sér i stólnum og kveikir í sígarettu, — að myndin sé ekki ofhiaðin af formi og Iit. Ekkert má vera í myndfletinum, sem hefur litla sem enga þýðingu. Á þann hátt held ég að íáist mestur slagkraftur í myndina. í>að skapast að sjálfsögðu mörg vandamál, þegar mynd er máluð og listamaðurinn verður að einbeita sér mikið. Að mála mynd er kannski líkast því að fara i gönguför. Maður gengur og veit ekki hvað við tekur á bak við næsta hól. Blár litur kallar á andstöðu, orange. Maður verður að sætta litina — já eða þá skiija við þá í ósátt. — Það hlýtur að vera mjög misjafnt, hve marga liti mál- arar ráða við? — Vissulega. Ásgrímur t.d. hafði yfir að ráða mjög stór- um litaskala. Snorri Arin- bjamar notaði liti, sem eru mjög hættulegir og aðrir mál arar hafa sniðgengið. En Snorri gerði þeim meistaraleg skil. — Upp úr hverju er mynd- listin sprottin? — Ég veit það ekki, — seg- ir Karl og hugsar um stund. Stundum finnst mér bara eins og ég sé garðyrkjumað- ur og list min sé eins og tré, sem vex upp í loftið. Ég ber bara á eða vökva. í þessum garði er einnig Herbin, sem var einhver stórkostlegasti brautryðjandinn í geometr- iskri abstraktlist. Þó held ég að list okkar sé ekkert skyld, en I verkum hans er þó einn- ig þetta klára, tæra, sem ég leitast við að finna. — En er ekki, Karl, ab- straktformið að mestu að hverfa nú á dögum? — Ég veit það ekki og er því ekki svo kunnugur. Mér finnst alltaf hafa ríkt sá mis- skálniingur meðal listamanna, að mynd þurfi að segja sögu. Hins vegar má ekki skilja orð min svo að mynd geti ekki verið af atburði. Ekki er unnt að líta fram hjá klass- isku málverkunum, sem gömlu meistaramir gerðu á myndrænan og listrænan hátt. En manneskjan hefur að mestu horfið úr myndum á 20. öld, a.m.k. ber mun minna á henni. — Hvers vegna er það, Karl? — Ég held að það sé af- leiðing af verkum fyrri mál- ara. Cezanne málaði myndina af garðyrkjumanninum á ár- unum 1905 til ’06: Hún var þá á þeim tima mjög óvenjuleg. Hann færði litinn úr skyrt- unni yfir i bakgrunninn og vann meir úr myndfletinum en áður hafði tiðkazt. Kúbist- arnir áttu einnig mikinn þátt í þessari umsköpun. Þannig hefur þetta þróazt og hið hlutlæga hefur íjarlægzt pfl ■nj: * \ ■ y ... f * t * « ■* í f K&í í? ít * c. Karl Kvaran i vinnustofu sinni. Ljósm.: Sv. Þorm. myndina. Þessar breytingar verða kannski fyrir áhrifum af umhverfinu, en áhrifin eru þó gagnkvæm held ég. — Hvað um málarann og þjóðíélagið? — Margir góðir málarar vinna fullan vinnudag og sumir hverjir vinna kannski að list sinni eftir að hafa lokið fullum vinnudegi. Mál- ararnir eru einn hiekkur i þjóðfélaginu, stétt á meðal stétta og þjóðfélagið sjálft er ekki sterkara en veikasti hlekkurinn. Það lifir enginn málari á því að mála í dag. Hann þarf að halda sýningar og koma verkum sínum á íramfæri. Hann þarf að selja til þess að geta liíað mann- sæmandi lifi. Sem dæmi um málara, sem vinnur fullan starfsdag við önnur störf en listmálun má nefna Jóhannes Jóhannesson, einn okkar beztu málara. Hann vinnur við silfursmíði ailan daginn. — Finnst þér þá eitthvað vanta í þjóðfélagið. Einhvern markað, þar sem listmálarar Framhald á Ms. 21 Bókagjöf til Heimavistar- skólans í Örlygshöfn Skólanum hefir nýlega bor- l izit gjöf til minningar um / Kristjáii Júlíus Kristjánsson * frá Efri-Tungu i Örlyigshöfn, i gefin af eftiriifandi konu hans / frú Dagbjörtu Torfadóttur, T börnum þeirra hjóna og f jöl- ^ skyldum þeirra. Gjöfin er rit Daviðs Stef- 1 ánssonar í litlum haglega gerðum skáp með áletraðri silfurplötu. Skápinn smíðaði hagleiksmaðurinn Friðgeir Kristjánsson einn af gefend- unum. Kr. Júl. Kristjánsson eins og hann skrifaði sig, var i fjölda mörg ár barnakennari í Rauðasandshreppi, átti lengst af sæti í skólanefnd, og 'léft sér mjög annt um fræðslu- og félagsmál sveit- ar sinnar. 1 Kr. Júl. Kristjánsson lézt i á síðastliðnu ári þá 74 ára, l en umrædd gjöf er gefin i / tdlefni sjötugasta og f'immta I afmæíLisdags hans. Skólanefndin, fyrir hönd skólans og hreppsbúa, þakk- ar hér með gefendunum inni- í lega góðan hug tii skódans og þessa skemimtilegu og kær komnu gjöf, sem er fyrsta bókagjöfin tid þessa skóla. MEÐMÆLI ÞEIRRA SEM NOTAÐ HAFA GRENNINGARFÖTIN ER YÐUR GÖÐ TRYGGING Þessum augljdsa áranflrt náði frú O. Christensen. V.N., vegna notkunar á hinum einstæðu D. I.- GRENNINGARFÖTUM. Og árangrinum náði hún eftir aðeins 7 mánaða notkun. D. 1. GRENNINGARFÖT gera nú öllum kleift að grenna sig, og það á þeim stöðum ííkamans, sem hver og einn þarfn- ast. Hið vandaða og sérframleidda efni, sem í fötunum er, orsakar útgufun líkamans og kemur starfsemi hans af stað. Vatnið í yztu vefjum líkamans leítar út. Með þessu nást offitulög í burtu, en þó aðeíns þar sem grenningarfötin eru notuð. Vellíðan yðar og öryggl eykst við að grennast. Fimm mismunandi grfennlngarföt gefa yður kost á að grenna þá staði líkamans, er þér óskið. EINFÖLD NOTKUN: Klæðist fötunum í 1—2 klst dagtega eða meðan þér sofið. Frú D. J„ Randers, hefur losnað við 16 kg á 1% mánuði og skrifar: ,.t>að var gleðidagur f lífi mfnu, þegar ég gat aftur notað kjól nr. 40. Áður komst ég með naumindum I kjólastærð 46.'* „Vínkona mfn maelti með grennfngarfötunum við mig vegna þess góða árangurs, sem hún h.'aut við notkun þeirra." Frú M. H. Nordborg. „Á föstudaginn var kom pönlun mfn á grenningarfötunum til min. gerð A og D. Ég hef á þessum þrem dögum létzt um 2 kg.“ Frú H. E. Amot, Noregi. „Ég hef losnað víð 3—4 kg fyrir ofan mitti á einum mánuði." Frú. I. C. FjeHeröd. „Ég hef séð grenníngarfötin hjá vínkonu minni og sá líka, að hún hefur grennzt, þess vegna vrl ég lika reyna.*' Frú M. N., Silkeborg. „Ég maeli með grenníngarfötunum.M Frú J. T. B., Aarhus. Frú M. Tímrfng, Herning, Danm., sagði í simtali: „Ég er fjórum cm grennri um mittið eftir eina viku.“ „Ég v*f hér með þakka fyrir hin einstöku grennlngarföt. Á þrem mán- uðum hef ég grennzt um 12 kg.“ Frú M. H., Grindsted. Vinsamlegast sendið með litmyndabækfing yðar og nánari upplýsingar um D. I. GRENNINGARFÖTIN mér að kostnaðarlausu og án skuldbindinga frá mmni háffu. Nafn: HEI MAVALR8®8ht39

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.