Morgunblaðið - 27.01.1972, Blaðsíða 13

MORGONBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. JANÚAR 1872
13
Magnús Jónsson nm afnám nefskattanna:
Farið aftan að
launþegunum
— með því að hækka beinn skattana í staðinn
Jafngildir 3,7 % vísitöluskerðingu
A FUNDI efri deildar í gær var
fnimvarp rikisstjórnarinnar til
staðfesting’ar á bráðabirgðaiög-
nm nm framhald verðstöðvnnar
tekið til 2. umræðn og sam-
þykkt með 14 samhljóða atkvæð
um til 3. umræðu.
Við umræðurnar sagði Björn
Jðnsson, að það skipti ekki máli,
þótt launþegrar væru sviptir
þeim vísitölustigiim, sem afnám
nefskattanna hefði í för með sér,
ef skattabreytingarnar í heild
hefðu ekki i för með sér út-
gjaldaaukningu. Er hann var
sptirður að þvi af Magnúsi Jóns-
syni, hvort rikisstjórnin ætlaði
sér eða hefði ákveðið að bæta
launþegtim upp 3,7 vísitölustigin,
svaraði hann með því að draga
i efa, að skattbreytingin hefði
í för með sér slíka visitöluskerð-
ingu.
Björn Jónsson (SFV) gerði I
örstuttu máli grein fyrir nefnd-
aráliti f járhagsnefndar og skýrðd
frá þvi, að fjárhagsnefnd legði
til, að frumvarpið yrði sam-
þykkt, en þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins hefðu þó skrifað undir
nefndarálitið með fyrirvara.
Geir Hallgrímsson (S) minnti
á, að fyrir kosningarnar hefði
fyrrverandi rikisstjórn lýst því
yfir, að hún hygðist framlengja
verðstöðvunariögin til áramóta,
etf hún héldi velM. Þáverandi
stjórnarandstaða hefði talið það
ógerlegt nema með sérstökum
ráðstöfunum. Sú röksemd væri
nú að engu gerð með' setningu
þessara bráðabirgðalaga.
Þingmaðurinn benti á, að efni
laganna hefði að hluta verið
framlengt fram yfir áramót með
alleinkennilegum hætti. Þannig
hefði 1,5% launaskatti verið
sikotið inn i tryggingaiagabálk
og verðstöðvunarákvæðunum í
frumvarp um skipan verðlags-
nefndar. Slíkt sýndi handahófs-
kennd vinnubrögð.
Þingmaðurinn lagði áherzlu á,
að með afnámi nefskattanna
væri í raun og veru verið að
svipta laumþega tæpiega 4 vísi-
tölustigum til frambúðar, þar
sem nefskattarnir væru teknir
til baka með breyttu skatt-
fbrmi.
Björn Jónsson (SFV) tók und-
ir, að óeðlilegt væri að stinga
ftkvæði um launaskatt inn í
Landhelgis- j
málið rætt við!
Þjóðverja j
MORGUNBUADINU hefur bor
izt eftirfarandi fréttatilkynn-
, ing frá utanríkisráðiineytinii:
Hinn 31. janúar n.k. munu
Jara fram í Reykjavík fram-
hald&viðræður milii íslendinga
,og Þjóðverja um landhelgis-
Imálið.
,, Fbrmaður isíenzku viðræðu-
nefndarinnar verður Hans G.
Ándersen, sendiherra, en for-
ipaður viðræðunefndar Þjóð-
.yerja. verður dr. von Schenck,
yfirmaður. þjóðréttardeiidar
utanrikisráðúneytisins i Bonn.
Magnús Jónsson
frumvarp um almannatrygging-
ar. Hann spurði, hvaðan Geir
Haligrímsson hefði þær upplýs-
ingar, að það væri meiningin að
ræna launþega visitölustigum
og sagði í því sambandi: — Mér
er ekki kunnugt um, að neinar
slíkar yfirlýsingar liggi fyrir.
Hann sagðist sannfærður um, að
ríkisstjómin leysti vísitölumál-
ið með „eðlilegum hætti“. A.m.k.
lægi ekkert annað fyrir í þvi
máli. I>að sem skipti máli í
þessu sambandi væri það, hvort
kerfisbreytingin hefði í för með
sér útgjaldaaukningu fyrir
launþega eða ekki.
Geir Hallgrímsson (S) minnti
á, að I ræðum HaJJdórs E. Sig-
urðssonar, fjármálaráðherra og
Hannibals Valdimarssonr, félags
málaráðherra hefði það komið
fram, að þeirri lækkun, sem af-
nám persónuskattanna hefði á
vísitöluna, yrði mætt með hækk-
un landbúnaðarvara. Þingmaður-
inn minnti á, að þá hefði hann
bent á þetta, að um enga minnk
un skattbyrði væri að ræða,
heldur breytingu frá einu formi
til annars, en ekki verið undir
það tekið hvorki aí Birni Jóns-
syni né öðrum þingmönnum
stjórnarflokkanna.
Loks sagði þingmaðurinn, að
undir vissum kringumstæðum
gæti verið rétt að taka vísitölu-
skrúfuna úr sambandi tnl þess
að koma í veg fyrir að kjaratiæt-
ur drukknuðu i verðbólguflóði.
Svo hefði verið um verðstöðv-
unarlögin 1970. En þá hefði lika
verið komið framan að mönnum,
en ekki læðzt aftan að þeim eins
og nú og reynt að telja fólki
trú um, að lífskjaraskerðingin
væri engin.
Magnús Jónsson (S) sagði það
eftirtektarvert, að Björn Jóns-
son teldi það óafgert mál, hvort
skerðing vísitölunnar um 3,7
stig kæmi til framkvæmda eða
ekki. Þó hefði ríkisstjómin þeg-
ar gert ráðstafanir, sem byggð-
ust á hinu gagnstæða. Nefndi
hann í því sambandi búvöru-
hækkunina, sem komin væri á
herðar launþega, þar sem henn-
ar mundi ekki gæta í vísitölunni
og atvinnurekendur væru þess
vegna ekki skyldugir tll að
greiða hærri laun hennar vegna.
1 framhaidi af þe.ssu spiurði al-
þingismaðurinn: Er æöunin eða
er ákveðið að bæta launþegum
þessa skerðingu ?
Þá vék . alþingdsmaðurinn að
því, hvort það kæmi til álita að
láta 3,7 visitölusfigdn vega upp
á móti þeim hlunnindum, sem
skattalagabreytingin að öðru
leyti hefði í för með sér. Sagði
hann, að ef þar væri um einhver
hlunnindá að ræða fyrir laun-
þega, væri það alveg ný kenn-
ing, að rétt væri að láta 3,7 vísi-
tölustigin koma þar til frádrátt-
ar, og spurði hann i þvi sam-
bandi Björn Jónsson, hvort hann
væri þeirrar skoðunar, að áhrif
skattbreytinganna yrðu etin upp
með þeirn hætti. Jafnframt
spurði hanm, hvort ASÍ félli frá
kröfugerð sinni, ef hægt væri
að sýna fram á það með ein-
hverjum reikningskúnstum, að
skatfabreytingarnar hefði ekki
hækkun í för með sér fyrir laun-
þega innan ASf eða einhvern
hóp þeirra.
Björn Jónsson sagði, að spurn
ingin væri ekki um annað en
það hvort skattiabreytingarnair í
heild hefðu í för með sér þyng-
inigu miðað við viðmiðunarfjöl-
skylduna eða ekki og sagðist
hanm ekld trúa því, að ríkis-
stjórnin leysti málið á öðrum
grundvelli. Taldi hann, að vísi-
taian kynni að lækka, þar sem
samnanlega væri um naunveru-
liega lækkum gjailda að ræða. Það
væri um gróft svindl að ræða ef
útgjöldin lækkuðu ekki. Loks
sagði hann, að meðferð málsins
lyti föstum reglum hjá Kaup-
lagsnefnd og að það yrði fylgzt
með því, hvernig ailir útredking-
ar yrðu gerðir.
Magnús Jónsson sagði, að þeg-
ar Halldór E. Sigurðsson hefði
giert upp sitt fjárlagadæmi, hefði
verið gert ráð fyrir þvi, að taka
3.7 vísitölustigin þegjamdi og
hljóðalaust og spara þammig 3—
400 milljónir í niðurgreiðslum á
landbúnaðarvörum. Beimir skatt-
ar væru ekki í vísitölugrunnin-
um og þess vegna væri það að
fara aftan að launþegum að af-
nema nefskattana, en taka
sörnu upphæðima af þeirn i bein-
um sköttum og hefði enginn
haldið því fram, að skattar
væru minni nú. Kauplagsnefnd
þyrfti að reikna dæmið eftir gild
andi reglum, hvcwt sem af því
ieiddi kjairaskerðingu eða ekki.
FRÉTTIR
* STUTTU MÁLI
í GÆR voru lagðar fram á AI-
þingi fyrirspumir frá Ingólfi
Jónssyni (S) og Stefáni Gunn-
laugssyni (A).
Fyrinspurn im frá Ingólfi er til
lamdbúnaðarráðheirra og hijóðar
svo:
Dómarar í
stað fulltrúa
Breytingar á skipan dómsmála
vegna óánægju dómarafulltrúa
Á FUNDI neðri deildar í gær
var til umræðu frumvarp ríkis-
stjórnarinnar um skipan dóms-
valds í héraði, lögreglustjórn,
tollstjórn o. fl. Gerir frumvarp-
ið ráð fyrir að við nokkur um-
fangsmestu embætti sýslumanna
og bæjarfógeta verði skipaðir
dómarar. Hingað til hafa sýslu-
menn og bæjarfógetar einir far-
ið með dómsvald í héraði utan
Reykjavíkur, en með þessari
breytingu miinu dómarar þessir
einnig fara með það vald.
Að umræðum loknum var mál
inu visað til annarrar umræðu
og nefndar.
Dómsmálaráðherra, Ólafur
.Tóhannesson, mælti fyrir frum-
varpinu og saigði m.a., að sjálf-
stæðiir og óháðir dómstólar væru
einn af gruindvöllum réttarOegs
öryggds. Mikið væri undir því
komið fyrir landsmenn, að sjálf-
stæði dómstóla og dómenda væri
tryggt og þeir öðrum óháðir.
Gildandi löggjöf tryggði því
mdður ekki að svo væri.
Með þessu væri hann samt
al'ls ekki að kvarta yfir störfum
dómara ■ og dómarafulltrúa, sem
unnið hefðu gott starf. Um-
dæmaskipunin væri hins vegar
orðin úrelt, og hefðu dómarar
nú mjög umfangsmikil störf
með höndum, sem leiddi til þess,
að meðferð mála í héraði tæki
oft lengiri tíma en nauðsynðegt
væri.
Þetta frumvairp rikisstjómar-
innar væri hins vegar engin alls-
herjar umbót í þessu efni, þar
sem í því væri
aðeins gert ráð
fyrir að gera
nokkrar fuH-
trúastöður að
dómarastöðum,
Myndu vafa-
laust margir
verða til þess
að segja að hér
væri um að
ræða bót á gamalt fat, en hann
teldi að hún ætti rétt á sér.
Hér væri um að ræða að setja
í embætti dómaira við umfangs-
mestu héruðiin, þar sem fóiks-
fjölgunin hefði valdið því að
hindr reglulegu dómarar anna
ekki nema litlum hluta þeirra
•dómsmála, sem koma til með-
ferðar. Þvi væri svo komið að
megnið að þessum málum hefðu
komið í hlut dómarafulltrúa til
að dæma, og yrði það að teijast
óæskileg framvinda. Samkvæmt
gildandi löggjöf hefðu sýslu-
mienn og bæjarfógetar fengið
málin í hendur fulltrúum, og
þeir siðan dæmt í þeim á ábyrgð
fyrrnefndra. Samkvæmt þessu
frumvarpi myndu dómarar hins
vegar dæma í málum á eigin
ábyrgð, og hiyti sú skipan að
tryggja frekara réttaröryggi.
Þetta frumvarp ætti hins veg-
ar ekki að standa í vegi fyrir alls
herjair endurskoðun á dómsmál-
„Hvaða ráðstafanir hefur ríkis-
stjómin gert til þess að koma í
verð allri kartöfluuppskerunini
frá sl. ári?“
Fyrirspumdmar frá Stefáni eru
til utanríkisráðherra um fram-
kvæmdir á Keflavíkurflugvelli.
1. „Hvað tefur fyrirhugaðar
framlkvæmdir á Keflaví'kurfiug-
velli, seirn boðaðar voru í frétta-
tilkynningu utanrikisráðuneytis-
inis, sem birtist í dagblöðum 19.
febrúar 1971, til að auka nýting-
anmöguieika og öryggi vallar-
ins?“
2. „Hvenær verður hafizt
handa um aðrar aðkallandi fram-
kvæmdir á Keflavíkurflugvelli,
sem nauðsynlegar eru, til þess að
Kefiavíkurflugvöliur geti taiizt
öirugguir alþjóðaf]ugvö]lur?“
um i landinu, ef mön.num þætti
ástæða til að hreyfa því máli.
Hann skyldi ekki draga fjöð-
ur yfir það, að óánægja dómara-
fulltrúa með stöðu sína ætti rik-
astan þátt í því að frumvarp
þetta var flutt.
Hér væri ekki um nieina starfs
mannafjölgun að ræða, þar sem
ákvæði í frumvarpinu segir til
um að jafn margar fulltrúastöð-
ur skuli lagðar niður og fjöldi
dómaraembætta segðu til um.
Embætti þessi yrðu að sjálfsögðu
aiuglýst lau® til umsóknair eims og
eðlilegt væri, og þvi en.gin vi.ssa
fyrir því að þeir menn sem nú
gegna störfum dómarafulitrúa
myndu ganga inn í þessi emb-
ætti.
Gunnar Thoroddsen (S) tok
næstur til máls og sagði m.a. að
skipum dómsmála þarfnaðist
endurskoðunar af mörgum ástæð
um, og kæmi þa<r margt til. T.d.
væri nú málum svo háttað að
margir dómarar Xandsins hefðu
önmur aðalstörf en dómaraistörf
og hvort ekki væri rétt að skilja
dómarastarfið frá og skipa í það
dómara, sem hefðu þá jafnvel
stærtri umdæmi en sýslurnar.
Saimkvæmt frumvarpi þessu
væri gert ráð fyrir að leggja
niður jafn marig
ar fuiltrúastöð-
ur og dómaira-
embættin væru
sem stofma
ætti. Vegna sí-
aukinna um-
svifa í stærstu
héruðunum
væri nú svo
komið að sá
starfskraftur, sem nú sinnti
dómarastörfum ætti í erfiðleik-
um með að simna þeim fjölda
mála, sem kæmu til meðferðar,
og drægist þvi afgreiðsla þeirra
oft meira en ástæða væri til.
Þætti honum því ekki rétt að
leggja niður fuXl'brúastöðurnar,
þótt dómairaembættin væru
stofmið. Enda væri það á marg-
an hátt hart fyrir þá sem gegnt
hefðu dómarafulltiúastörfum,
að eiga jafnvel von á því að
frumvarp þetta, sem ætti rætur
sínar að rekja til réttindabar-
áttu þeirra, tryggði þeim ekld
aukinn rétt, og jafnvel gæti það
kostað þá atvinnuna. Þetta atriði
frumvarpsins auk ýmissa amm-
airra þyrfti bersýniilega endur-
skoðunar við.
— Stjórnunar-
félagið
Framhald af bls. 10
hafði Guðmundur Einarsson,
viðsk.fr. framsögu. Síðari fund-
urinn fjallaði um „Stöðlun, sem
tæki til iðnþróunar," en þar
hafði Hörður Jónsson, verkfræð-
ingur framsögu.
Á árinu voru sfoínuð Stjórn-
unarfélög á AusturXandi og Veet-
fjörðum og starfsemi Stjórnunar
félags Norðurliands, sem sfofn-
að var 1968, var mjög öflug.
Starfsemin 1972 er þegar haf-
in. Þann 19. jamúa,r var nám-
skeið á Greiðsluáætlunum II, en
31. janúar hefst námskeið í sölu-
og m-arkaðsistarfsemi. í febrúar
er fyrirhugað námskeið um
stjómun og áætlanagerð í sam-
vinnu við Húsnæðismálastofnun
ríkisins. Er það eiinkum ætlað
fyrir verktaka í byggingariðn-
aði. Einnig er áætlað að halda
félagsfund í febrúar um atvinnu
lýðræða.
Félagar Stjómumarfélags f»-
lands eru nú um 100 fyrirtæki,
stofnanir og félög, ásamt um á
þriðja hundrað einstakiingar.