Morgunblaðið - 18.03.1972, Blaðsíða 21

MÖRGUNéLÁÐIÐ, LÁÚGARDAGUR 18. MARZ 1972 21
Athugasemd
Mbl. heíur borizt eftirfarandi
euth'Uigaisemd frá Rraga Jós-
epssyni.
ÚT AF blaðasilcrifium o>g urnræð-
um, seim spuninizt hafa um störf
íslenzku sendinefndiairmnar hjá
Sameinuðu þjóðunum, að þvi er
varðar nýiiendumálin, óska ég eft-
itr að gera eftirfiarandi athuga-
semd.
Noklkiru fyrir jól í fyrra barst
mér bréf frá Jóni Á. Sigurðsisyni,
í. h. SÍNE, þar sem ég var beð-
inn uim að veita tiiteknar upplýs-
ingajr um máiefni portúigöllsku
nýfliendnanna í Afríku vegna vænt
anlegrar heimsóknar fulfl'trúa
iMPLA til ísliands. 1 bréfi SÍNE-
manna er vitnað í grein, sem ég
skrifaði i nýtt land 2. desember,
sl. undiir fyrifrs'ögninni „Sterk ut-
anriikisistefna í mótiun“, þar sem
ég segi, m. a.: „Þær ramnsótandr
og skýrslur, s«n fram bafia kom-
ið um þessi mái benda eindregið
til þeas að þessi nýlemduveldi
hafi gerzt brotleg við fjöamargair
grundvalflarsamþytaktir Samein-
uðu þjóðanma.“ Þá er í ofam-
greindu bréfi frá SlNE ósikað
eftir upplýsingum til staðfesting-
ar þessari frásögn.
Áhugi SÍNE-manna á vanda-
málum portúgölsteu nýlendnanna
er mjög virðingarverður, enda er
— Menntun
og vísindi
I-Vamliald af bls. II.
ur fætakað úr 9 í 0,16%. Holds-
veiiki hefur minnkað úr 2 í 1%,
þrátt fyrir að hinn frægi holds-
veiikraspitafli í Qiuynh Lap hafi
verið eyðiflaigðu.r í endurtékmuim
loft'árásum. Kynsjúkdómatii-
felium hef.ur fæk'kað í noikikur
hundruð á ári, aðailega vegna
þeiss að vændi 'hefur verið
bannað. Þrátt fyrir stríðið fjölig
ar þjóðinni um 2,8% á ári. Það
'þykir of mikið tifl að landið geti
þróazt á æskiflegan háfit og því
hafa verið gerðar ráðstafanir tifl
að draga úr fæðinguim, bæði með
getnaðarvörnum og fóstureyðinig
um.
K ja rni heils'ugæzliu'ke'rf isins
eru fæðingardeifldir þorpanna,
seim eru um 6000 talsims. Auk
venjuflegra verkefna sflíkra stofn
ana sjá þær t.d. um útbreiðslu
salerna af nýrri gerð, leiðbeina
uim igröfit brunna sem trygigja
hér um stórmál að ræða, sem al-
menningur á Islamdi veit harla
litið um. Ég send'i því að bragði
alliar þær opinbeiru skýrsliur og
upplýsimgar, sem tiiltæikar voru
um þessi máfl, og þar á meðafl
hina marg-svo-umtöluðu skýrsilu
mína um sitörf nýilen'dumála-
niefndar (4. nefmdar). Sú skýrsfla
er samin af mér, sem fuillitrúa
Islands í þeirri nefnd, og ber ég
persónulega ábyrgð á öfldiu því,
sem þar er sagt. Þessa sflsýrslu
sendi ég SlNE-mönnum vegna
þess að mairgt i henni skýrir það
viðfangseflni, sem þeir höfðu
ábuga á að taymnast. En þar
ikennir einniig margria annarm
grasa, sem umþóbasinnuðum
hu'gsjómamönmum ikann að þykja
enn athyglíisverðara en utanríkis-
stefna Portúgals. Þessd staýrsfla
varpaði einnflg ljósi á þá ógnvekj
andi staðreynd að lýðræðisþjóð-
félagii, s. s. okkar, getur verið um
megn að knýja fram hei'lsiteypta
utanrikisstefnu ( eða stefnu afl-
mennt), vegna oíurveldis staðn-
aðs embæfctismannaike'rfis. —
Ágréimiimgur mil'i embætitis-
manna utamrikisráðumeytisims
og fuilltrúa stjórnmiáflafloltk-
anna er vissuflega merkilegt
mál, sem ástæðuflausit er að pukr-
ast með, og sem ailmenningur
hefur fullan rétt að vita dei'li á.
gott diryk'kjarvatn, bólusetja,
rækta lyfjajurtir og sjá um
fræðsi’iuherferðir.
STRlÐIÐ
Heimsóknir bandariskra
sprenigjuflliugvéla fyrr og síðar
skapa heiilibrigðisiþjónusitiuniná sér
stök vamdatmál sem kallfla á sér-
stataar lausnir. í fyrra var direg
ið úr fjölda særðra og fallinna
með því að dreilfa húsum og
fóíki sem mest, duflibúa bygging-
ar, igrafa skotgrafir og bygigja
skýli. Sagt er að eátt þorp á frið
aða svæðinu ha-fi fengið á sig
430 tonn sprenigiiefina i 180 árás-
um, en þó hafi aðeins dáið 6
menn og 29 særzt, vegn; góðra
loftvamarbyrgja. í hverju
þorpi eru sérstakir menn sem
hafa það hlutverk að reisa við
byrgi sem hrynja í loftárásum,
veita hjáip í viðlögum og flytja
fóllk á þorpssjúkrahúsið ef þörf
fcrefur.
Vietnam.sikiir lætanar, sem gest
irnir áfctu tal við, höfðu þungar
Ef stjómmáliaifl'oikikamir, og þó
sérisitalkfliega þeór siem með stjóm
landsinis fara á hverjum tíma,
hafa eflfcki rænu á því að segja
embættiismöninium sínum fyrir
vehkum er hætt við að almenn-
ingur missi trúna á hið virka flýð-
ræði í landinu.
En eins og þessi mál'efni standa
i dag er fýiilsta ástæða til bjart-
sýni. Utanríkisráðherra, Einar
Ágústsson, hefur í sínu vanda-
sama starfi, unnið sér traust og
virðingu alflra sanngjamra og
hugsandi manna bæði hér á
l'andi og viða ertandis. Fjaðrafok
Morgunblaðsins og annarra hagg
ar ekki þeirri staðreynd, að nú-
verandi ríkisstjóm teteur við
embættisimannastétt, sem er
frumgetíið afkvæmá þeirrar
ihal'dsimennisiku og þröngsýni,
sem einteanndi athaflnir fyrrver-
andi rikisstjómar. Hlutverik ut-
anriikisráðherra, og reyndar
stjóm'arinnar í heild er þvi mjög
vandias’amt, og það ættd flestum
að vera ljóst.
Þrátt fyrir þetta þykir mér
leitt að SlNE-mienn sáu ástæðu
til þess að nota skýrsfliu mína á
þann hátt, sem raun ber vitind,
enda held ég að flestir mumi
treysta núverandd rikisstjörn fulfl
komlega til þess að beita sér
fyrir endurskilgreindinigu á verta-
sviðum og valdi hinn'a ýmsu
embættismannahópa i samraemd
við breytta þjóðfélagshætti og
nýtt gildismat.
áhyiggjur af áhriifuim igróðureyð-
ingarefnanna sem Randarítaja
menn helfla yfir landið. Sterkar
lítaur benda til þess að þau
valdi krabbameini, og vitað er
að sum þedrra valda vansköpun
ungbama.
Bn Randarilkjamenn sienda
einniig frá sér kveðjur sem ætl-
aðar eru ibúunum millliliöaflaust.
Sem dæmi má mefna CS gas sem
getur valdið augnisiköðum. Magn
þess verður hæittullieig’t þegar því
er dælt niiður i loftflaus byrigi og
gönig, með útbúnaði sem Randa-
rikjaher kallar Máttuga maiur.
Þessi staðhæfing var stað-
fest með kvikmynd sem gestirn-
ir sáu. Rrunaefni sem hafa að
geyma magnin brenna við
nægiíega hátt hitastig tifl
að bræða bein. Napaim R er
„endurbætt" gerð napalms, sem
loðir betur við holdið. Mörg
böm sflasast er þau finna liitlar
duibúnar sprengjur sem springa
í höndium þeirra.
Molasprengjan (fragment-
Það hljómar því dálií'tið an-
fcafnnaliega þegar riifistjórar Morg-
unblaðsins fiana að spiil'a sig eins
taonar siðferðispostufla fyrir
autanu réttflæti og lýðræðd i at-
höfnum embætt'ismanna og fram
kvæmdavafltis ins. Þetta eru m'enn
imir, sem eru saimdaiuna ofbeld-
ishyggjumni í hvaða mynd, sem
hún birtist. En vegna þess að
þetta em „fimdr menn“ láta þedr
aðra vinna skitverkin, og horfa
svo á aðgerðarliausir meðan rétt-
ur exnstfcafldiniga i þjöðfélaginu er
fóturn troðinín. Þanniiig birtisit hið
svokallaða Morguniblaðsréttlæti.
Með þökk fyrir birtiniguma.
Bragi Jósepsson.
ATHS.
Gifuryrði Rraga Jósepssonar
um Morgunbiaðið eru etoki svara
verð. Rragi Jósepsson hafðd starif-
að margar greinar hér í blaðið,
áður en hann fór í framboð fyrir
frjálslynda og vinstri menn og
mú er komin skýring á því hver
ástæðan var: hamm vildi vera
„fínn maður“!
Aftur á mótd er það kjami
mállsins, að duilin óánægja „um-
bótasinnaðra huigsjónamanna"
með embættismenn islenzka rík-
isdns vekur æ miedri athygli.
„Hu'gsjónamennimdr" virðast
etaki þofla embættismenndna i
námunda við sig. Utanrikisráð-
herra, Einar Ágústsson, sem R.J.
virðist bera taflsvert fyrir brjósiti
sagði nýlega vegna fyrirspuma
ation bamb) er eitt frægasta og
sértaenniilieigasta vopn Víetnam-
stríðsdns. Hver þeirra er u.þ.b
hnefastór oig er þeim ýmist varp
að eimmi og einni í einu eða í
kflösum úr bCútókkös'SUim („móð-
ursprenigjum“). 1 hverri
sprengju eru 2—500 iitlar málm-
ikúfliur, 'U.þ.b. 5 mm 1 þvermál,
sem þeytast ut úr sprengjunni
með geyisilegum hraða og
sökkva djúpt í mamnshold,
ef það verður fyrir þeilm. Sfcund
um drepa þær mannimn strax en
oft særa þær harun aöeims. Auk
stáltaúflma hafa sprerugjurnair nú
að geyma Srtálörvar, sem mum erf
iðara er að fjarlægja en kúflium-
ar. Ræði kúilur og örvar má þó
fiinna á röntgen mymdum. Gest-
irnir sáu bæði slitaar myndir,
'IjósimymidLr og vefjarsýnd með
þeissum hlutum.
1 nýjustu sprenigjiumum er not
að plast í stað stáls: það gerir
sama ,;gagn“, er ódýrara og sést
etaki á röntgen-imyndium. Norður
Víetnamskir lætanar og vísinda-
Morgunblaðsdns, að „sikýrslur
einsfcakra fud'ltrúa O'takar hjá Sþ
eigi að vera trúnaðarmáll". Þar
með er utanríkiisráðherra kom-
inn í hóp „finiu mannianna“. En
R.J. sem afheniti tr'ún'aðarsikýrs'lu
sína skilur vafalauist ekki skens-
ið.
Af þessu tilefnd er ekfld úr vegi
að minna enn á þær spuirningar,
sem Morgumblaðið lagði fyrir ut-
anrikisráðherra, en hann hefur
ekki enn svarað, þrátt fyrir góð-
an vi'lja. Isiiendin'gar ei'ga heimt-
ingu á að vita hver er bimn raun-
verufleiga ástæða þeirra klögu-
mála sem nú gamga á víxl meðafl
gistdvinanna í stjórnarherbúðun-
um.
Ritstj.
- M.R.
Framliald af bls. 17.
Morgunblaðið hafði tal af ráð-
herrunum í lok heimsóknarinnar
og sagði Magnús Torfi að aldrei
hefði sér verið ljósai’i þörfin á
úrbótum í húsnæðismálum skól-
ans. Halldór Sigurðsson sagði,
að heimsóknin hefði verið mjög
fróðleg, því hann hefði aldrei
komið í skólahús MR áður. Hann
kvaðst þó ekki geta sagt neitt
um hvað yrði gert í þeim málum,
sem augljóst væri að þyrfti að
bæta úr. Hins vegar kvað hann
þessi mál hafa verið kynnt fyrir
þeim af hógværð, en heimsókn-
ina kvað hann ánægjulega.
menm eru f'U'Kllr undrunar á fjöl-
breytni bandarísfcra vopna og
þeirri tæknisnilild sem birtist í
árfl'egum endurbótum og fágun
hinna ýmsiu gerða.
Það mundd þó gefa raniga
mynd af heimiddum minium að
enda á þessari nótu. Randaiiikja
mennimir enda grein sina með
lýsingu á þeirri vimsemd sean
þeiir mættu aflfls staðar á ferð
sinni. Norður-Víe*:naimbúar sögð
ust eiga í deiiflu við bandarisku
stjómdna en ekki við þjó^.na. Ég
vid enda þemnan úrdrátt á loka-
orðum Ri’etanna i lauslegri þýð-
iragu: Vísándum og tækni er gröf
tega misbeátt á kerfisbundinn
háfct gegn víefcnömsku þjóðinnd.
Víetnamskir vísindamenn vdrt-
ust þó ekki í vafa um hvað þeim
bæri að gera: að heyja stríðið,
annaðihvoirit í rannsóífcnarstof-
unni eða með byssu á þaki henn
ar, og byggja jafinifTamt upp
nýtt rétfilátt þjóðfélag þar sem
visiindin þjóna mannkyninu.
Þorsteinn Vilhjálmsson.
SPARIÐ
TiMA
Minútur
Kjöt 15-20
Fiskur 4-6
Kartötlur 5-8
Svartfugl 30-35
Kjúklingur 15-20
SPARID
PENINGA
Pottarnir gufus/óða
og halda þess vegna
öllum krafti
og nœringarefnum
í matnum
SENDUM í PÓSTKRÖFU UM LAND ALLT
Hraðsuðupottar
Hamljorq
HAFNARSTRÆTI 11
SÍMI 12527.
tiamliorq
IvLAPPARSTÍG
SÍMI 12527.
tlamljorq
P.ANKASTRÆTI 11
SÍMI 19801.