Morgunblaðið - 29.10.1972, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. OKTÖBER 1972 23
£ CD m na Q Q KQ n
Fjölbreytni og breyt-
ingar í matarvenjum
Sá, sem íyrstur saigöi: „Elns
dauði er annars brajuð,“ heifiur
sannarlega vitað, hvað hann var
að taia uim. Matarvenjur íóite
uim allan heim eru 'að miklu
leyti háðar þjóðfiélaigisteguim
trúarlegum og ef til vlll að
mestu leyti sáífræðileguim
áhrifum. Matvælasérfræðing-
ar hafa bent á, að mæringar-
gildi kjöts af hesti, hundi eða
rottu sé eints mikið og af nauti,
svíni eða kjúiMinig, en haett er
við, að fátt íóllk á Vesturiönd-
uim væri reiðubúið að breyta um
kjöttegundir.
Frá vestrænu sjónarmiði eru
matseðlar, sem bjóða upp á ostr-
u»r, ristaða snigla og froskalapp
ir viðurkenmdir, enda þótit sum-
ir áliti þar einurn of lanigt geng
ið. Samt sem áðu-r væru líklega
fáir hér til að borða orima á rist-
uðu brauði, heila, steiikta í
smjöri, ristaðair engisprettuir,
eða steikta hunda, sem ailt er
álitið hreinasta liostæti í öðirum
hlutum heimsinis.
ÍÞá finnast irneð mörgum þjóð
um m-attartegundir, sem eru
banmvara. Eyjaskeggjar í Suð-
u-rihöfiuim leggja sér t.d. 'aldrei til
munns hákarl og ál vegrua ríkj-
andi hjátrúar. Gyðingair «g Mú-
bameðstrúarmenm borða
aldrei svínakjöt, og miun sá sið-
ur eiga rætur simar að rekja til
þess, að í heiðni var mikii svina
irækt stunduð í Miðjarðarhafis-
löndunium. Auk þess er álitið að
svinið viðhafi heldur sóðalega
matarsiði. KjúMimigar eru afitur
á móti mikið borðaðir af fólki,
sem ekki borðar svín-akjöt, enda
þótt hænsni leggi sér -nú sdtt-
hvað tii munms. Og meðal Hin-
dúa, þa-r sem kýrin er heilög, er
líitJt skiijanlegt, hve nauta-
steikiur eru vinsælar meðal
manna á Vesburiiöndum.
Vesturlandabúar leggja sér
helzt ekki til munns hund'akjöt
og skordýr. 1 mörgum öðrum
hlutum heimsins eru hundar ald
ir til matar, og meðal fiornra
menningarþjóða voru þeir áliitn
ir herramiannsmatur. Árið 1885'
votru sérfræðingar að reyna að
fá fólk til að bo-rða skordýr, og
rithöfundur noklk'ur sagði þá,
að skordýrin borðuðu aiit það
bezta, sem ræktað er á ökrun-
uim, svo að full áistæða væri til
að borða þau sjálfi.
Þetta er ékíki igirnilegt til mat
ar, en vúö borðurn humar,
krabba og rækjur úr sjónum.
Það er sagrt, að uppáhaidsmat-
ur Júlíusar Caesars hafi verið
margMttuhöfuð fylt með pipar
og óMfuóMu. Og hermenn hans
höfðu góða lyst á músum með
hunanigi.
Hunang er undantekning, en
það er eins og við vitum unnið
úr býfiugum. Ka-nmski ættum við
bara aö borða blóm einis og
Henrik VIII á að hafa gert.
Honium hafiði þótt 'góðar fjóliur
með lauk og s-alarti, og sykraðar
rósir.
Ert sennilega verður allrt þetta
tal uim, hvað fólik borðar eða
borðar ekki úr sögunni er tíun-
ar líða, þar sem vísindamenn
um allan heim vinna að því að
fiinna nýjar leiðir til að afla
nauðsynilegra riæringarefna úr
efnum eins og ull og oliu. Vís-
indamen-n á Nýja Sjálandl hafa
uppgötvað, að rottur þrífasrt vel
á eggjiahvítuefni á ull. Þe-ir segja,
að góður ullarhnoðri ininihaldi
meira eggjaihvítuefini en margur
kjötbitinn, það megi fram'leiða
eftiir að búið sé að nema burtu
KvöldkjóU. er bl'átt satín, fellt og sett y&i
höfiuðið eins og sjal. AxLastykk-
Franski tízlkuteikinarinn Guyið er útsaumað með fjólubláium,
Ijaroéhe kom fram með þennan blágræn'Uim og appelismugulum
kjól á hauistsýniinigu sinnii. Efniðii'tum.
aila firtu, og líkaminn eigi mjög
auðve-it með að -notfæra sér það.
Rannsóknir í olliuiðnaði'nium
hafa leitt til framteiðslu á eggja
hvítuef-ni, sem er á bragðið eins
og bragðgott 'kjöt. Húð, fjaðrir,
strá og hár inn'ihalda einn-
ig eggjahví'tuefni, og sum-
ir breZkir sérfræðinigar spá því,
að á mæstu 50 árum verði mik-
iM hiuti af matvörum í ma-tar-
búðunum ódýrar gervivörur.
Ekta matvörur verði enn fáan-
iegar fyrir gámaldags m'atmenn,
en á himinháu verði.
anlega minnir á fyrri tíð. Loð-
hatturinn er enskt niodel, en liin
ir þrir eru þýzkir.
Þessir kjólar eru frá nýafstað inni tízkusýningu í París. Er
það Louis Feraud, sem sýnir þarna liaust- og vetrartízkuna.
Efnið er silki, og allt er röndótt.
Spaghetti-sósur
1 rif hvítiaukur, 3 matsk.
ottfuoMa, látið smásteikjast og
síðan tekið upp 1 dós niðursoðn
ir tómia-tar saxaðir smátt og Tátn
ir út í olíuina, V* boUi söxuð stein
selja og Vs tsk. oregano. Látið
krauima í 30 mín., hrært í og
kryddað að smekk*»’Nægir fyrir
um 500 g spaghetti og fyrir 8
manns.
Kjötsósa
2 laukar saxaðir
2 rif hvitlaukair
2 ma tsk. olifu — '
eða önmuir jurbaoiía
250 g nautaihakk
250 g svmahakk
2 litlar dósir n-iðursoðnir tómatar
1% bolM tómatpu-ré
Vi bolli söxuö steinsel'ja
1 grænn pipar saxaður
Vz tsk thyme
% tsk basilikum
1 tsk. salrt
Vi tsk. pipa-r
diálitið oayenme
Laukur og hvi tlaukur steikt í
oLíunni við lágan hita. Kjötinu
bætt í og steikt Mtið. Tómatar
og puré látið út í og látið
krauma í 20 min. Öllu hiniu bætt
út í og látið sjóða í XVz klist. Næg
ir fyrir 8 með um 500 g spag-
hetti.
Neopolitan sósa
1 kg hakkað na-utakjöt
2 rif hvítlaukur
1 bolli brau'ðmylsina
1 egg þeytt
sal t og pipar
oiífuollia
2 mieðal lau'kar
2 dósir tómatsúpa
2 litliar dósir tómatpuiré
1 stór dós niðursoðni-r tómatar
Kjöt, hvíflliaukur, brauðmyisn-
an, egg, salt, pipar blandað sam-
an, gerðar litlar kjötbollur. OM-
an sett á pönmma, laukurinn
settur á og steiktur og síð-
an bollurnar. Súpa, tóma'tar og
puré bætt í. ALlt lártið krauma
í 6—8 kls. og sein-uistu tímana
er lokið tekið af potrtinuim. Bor-
ið fram með 500 g spaghetti og
rifnium osti. Nægir fyrir 10.
N apoM-spaghetti
1 pk spaghetti,
vatn, salt og smjör
1 laukuir
1 rif. hvítliau-kur
olía
250 g sveppir
250 g hakk
3 miatsk. tómatsósa
2Vz dl kjötsoð
sal't, pipar rosmarin
Laukurinn saxaður, steikt-
ur ásamt hvitlauknuim, sveppirn
ir hreinsaðir, skornir í sneiðar
og settir ásamt hakkiniu sama-n
við. Látið kraiuma, bætið i tóm-
atsósun'ni, soðinu og kryddrt.
Þetta verður betra, því lengur
sem það sýður.
Spaghetti soðið í léttsöltu
vatni, sett í stóra skál eða fat,
smjörbiti settuir ofan á, síðan
kjötsósan. Rifinin ostur og
grænt salat borið fram með.