Morgunblaðið - 31.10.1972, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1972
MJl »ÍLA Ll'AUA %
MJALUltr
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
21190 21188
14444-^25555
14444 ** 25555

FERÐABÍLAR HF.
Bílaleiga — sími 81260.
Tveggja manna Citroen Mehari,
Fimm marma Citroen G. S.
8—22 rnanna Mercedes-Benz
hópferðabílar (m. bílstjórum).
SKODA EYÐIR MJNNA.
jJFFT:
LEIGAH
AUÐBREKKU 44-46.
SÍMI 42600.
HÓPFEBÐIB
Ti! leigu I lengri og skemmri
ferðír 8—20 farþega bilar.
Kjartan Ingima sson,
simi 32716.
STAKSTEINAR
Persónulegar
skoðanir for-
sætisráðherra
Dagblaðið Tíminn segir svo
frá ræðu forsætisráðherra fyr
ir siðustu helgi, er hann fjall
aði uni frumvarp rikisstjórnar
innar tii staðfestingar á bráða
birgðalögum um tímabundnar
efnahagsráðstafanir:
„Ólafur Jóhanneson, forsæt
isráðherra, sagði á Alþingi í
fyrradag, að hann viidi leysa
þann vanda, sem nú væri við
að etja í efnahagrsmálunum á
grundvelli áframhaldandi
verðstöðvunar allt næsta ár . .
TU þess að það yrði hægt
yrði að uppfylla ákveðin skil
yrði sem samkomulag yrði að
takast um. — Forsætisráð-
herra lagði málið fyrir á eft
irfarandi hátt:
1. Verðstöðvun framlengd
út árið 1973.
2. Afla yrði 800—1000 millj.
kr. til að halda áfram núver-
andi niðursgreiðslum.
3. Vísitölunni yrði haldið í
117 stigum eins og hún er nú.
4. Beinir skattar yrðu ekki
hækkaðir.
5. Verðlagsmálum yrði hald
ið i sömu skipan og nú, þ.e., að
allir verðlagsnefndarmenn
yrðu að vera sammála um
þær hækkanir, sem leyfðar
yrðu á árinu 1973.
6. Verðhækkanir yrðu að-
eins leyfðar tvisvar á árinu.
7. Algert skUyrði þess, að
unnt væri að fara þessa leið
og halda verðbólgu í skefjum
er sú, að þeir óbeinu skattar,
sem til yrði gripið til að halda
visitölunni i skefjum færu
ekki inn i vísitöluna, því
gerðu þeir það, myndi vand-
inn, sem leysa ætti, aðeins
magnast og ekki yrði við neitt
ráðið.
8. Æsldlegt er að endur-
skoða vísitölugrundvöllinn og
hafa hliðsjón af framkvæmd
kaiipgreiðsluvisitölu í ná-
grannalöndumim. Athuga
verður vel, hvort réttniætt er,
að hækkanir á vissum liðum,
sem ekki snerta hrýnustu lífs
framfærslu aimennings, eigi
að valda hækkun á kaup-
greiðsluvisitölu.
9. Þessi leið er ófær, nema
um hana náist samkomuiag
við verkalýðshreyfinguna.
Þetta er sú leið sem forsæt-
isráðherra vill fara. Menn
verða að gera sér það full-
komlega Ijóst, að sá efnahags
vandi, sem nú er glímt við,
verður ekki leystur, nema það
komi við almenning i la%l-
inu.“
Þannig lýsti málgagn Fram
sóknarflokksins skoðunum
Ólafs Jóhannessonar, forsætis
ráðherra fyrir helgi, á þeim
heildarvanda, sem nú blasir
við í efnahagsmálunum.
Eftir helgina
En nú bregður svo við i
gær, að forsætisráðherra
stendur upp á Alþingi og seg-
ist ekki hafa rætt heildarvand
ann i ræðu sinni fyrir helg-
ina. Hann sagðist aðeins hafa
nefnt töluna 800 milljónir kr.,
en liún væri miðuð við þ- r
staðreyndir, sem fram kæmu
i frumvarpinu um tiinabundn-
ar efnahagsráðstafanir. Hins
vegar hefði hann ekki rætt,
hvaða fleiri kostnaðarhækkan
ir kæmu til greina. Það værl
ágizkun, og þá gætu menn
nefnt töluna 2500 til 3000
milljónir króna eins og Magn-
ús .lónsson hefði gert. For-
sætisráðherrann undirstrikaði
sérstaklega, að hann hefði
ekki verið að gera upp efna-
hagsvandann.
Nú verður dagblaðið Tím-
inn að skrifa nýja feitletraða
forystugrein og sýna fram á,
að forsætisráðherra liafi aldrei
gert upp heildarvandann, sem
nú blasir við í efnahagsmál-
unum, og því síður sett fram
ákveðnar hugmyndir um
lausn hans. Eflaust reynist
blaðinu þetta auðvelt, þrátt
fyrir forystugreinina, sem
vitnað er til hér að framan,
enda hafa ritstjórar blaðsins
áralanga þjálfun við að lýsa
öllum hliðum á skoðunum
Ólafs Jóhannessonar.
„Höfum við gengið
til góðs...?“
MÖRGUM finnst eðlilega.st
nú á dög'um að segja með
skáldinu:
„Heimur versnandi fer“.
Fréttirnar frá Múnchen um
morðin á ísraelsku iþrótta-
mönnunum og fyrirlitnngu
og mótmælá gagnvart hetlg-
ustu hugsjónum mannkyns
hafa fyllt mannJeg hjörtu
hryllingi og viðbjóði, vonleysi
og skeMingu.
Mannrán, flugvétarán, þar
sem örfáir glæpamenn virðast
hafa heilar milljóna þjóðir á
valdi sínu, aðeins með ógnun-
um og hótunum gagnvart sak
>ausu fólki og kröfiwn um
miKjónir dala eða framsal
glæpalýðs, allt eru þetta mál-
efni dagsins dag eftir dag.
Og nú hefur þessi fagri mán-
uður með angan deyjandi
btórna og hnígandi geislaglit
hverfandi suimars hlotið heiti,
sem seint mun af máð. Svarti
siepbefmber 1972. Enn mætti
minna á hið sígilda undur
grimmdar og gagnkvæmra
hroðaverka á þessari öld, sem
ekki ofbýður þó allt, Vietnam
styrjöldina, þar sem grimmd
arverk beggja aðila virðast tí-
unduð til sæmdar en ekki
skammar og höfð aHs konar
hausavíxi á hlutunum ógeðs-
legar en orð get.a tútkað. Ekki
skyldi heldur írland gleymt.
En deilan þar og dauðastun-
umar þaðan finnst mörgum
mesta og ógeðslegasta fjar-
stæðan, sem yfir gengur í orð-
um daganna.
Það er því fyllsta ástæða
til að taka undir orðin: „Heim
ur versnandi fer“, sé aðeins
litiö á liðandi stund.
Enginn skyldi rnæla slíku
bót. Mannleg grimmd er ó-
geðsl>egust alls í sálium og
samfélagi manna. Ekkert ann
að í hugsun og framkvæmd
getur orðið verra né viðbjóðs-
legra.
Og e tt af því sem er furðu-
legast og getu.r haf>t hinar
verstu afleiðingar þótt siíðar
verði eru sýningar t.d. í sjón-
varpi á aMs konar grimmdar-
verkum. Allt slíkt seytlar
einis og aindilegt eitur inn I
sálir og samfélag fólks eink-
um hinna yngri og getur uan-
ið þeim bótalaust böl og tjón.
Grimmd undir yfirskini trú-
ar- og stjómmála — „hug-
sjónateg grimmd" er aLgeng-
ust og hættute'gust. „Tilgang-
urinn heligar tækin“, er ein
hættulegasta kenining, sem lit
ar almenman áróður.
Þess vegina ættu allir að var
ast öfgafudlan áróður og þras
trúaröfga og stjómmála-
manna.
1 flestum samfélögum eru
hörð viðurlög og strang-
ar hegmragar við meiðslum
og morðum, sem framin eru
„uppréttri hendi“ eða með
áformi og vilja.
En sé slikt framið ,.af hug-
sjón“ í nafni trúarbragða
og stjómmálastefn a snýst
dæmið við, og þá þykja þeir
mestir sem beita skefjalaus-
astri grimmd og æsitegustum
aðgerðum til eyðingar og
deyðingar.
Er þar skemmst að minn-
ast Gyðingamorðenni í
Þýzkalandi á þessari ö!d.
Gæti veröldin genigið svipaða
slóð?
Sama eða svipað mætti
segja um fjöldamorð í fleiri
löndum t.d. Sovétríkjun-
um, oft undir yfirskini dóms
og rétöætis að skáikaskjóli.
En lítum nú lengra til for-
tiðar, til leitar um þæ\' at-
hafnir, sem sambærilegar
væru við glæpi þá, sem gefa
nafnið „Svarti September."
Fyrir nékvaemiega 400 ár-
um, eða 24. ágúst 1572 voru
20 þús. manns myrt í
Parisarborg á einni nóttu og
þá í sambandi við brúð-
kaupsveizlu kirkjubrúð-
kaups. Og bak við þessa at-
höfn stóð kona ærð af metn-
aði og móðurást. Hún gerði
þetta að henni fannst í nafni
Guðs i heilögu trúarstríði
milli katólskra og mótmæi-
enda — Hugenotta. Og það
voru þeir, sem vorú myrtir,
þótt viðurkennt væri, bæði
þá og síðar, að þeir væru frá-
bærasta fólkið í landinu.
Raunar voru stjómmál
þarna sterkasta hvötin. En
saman blandað sýnist það
verst, þegar trú og pólitik
taka völdin, eins og nú er
bæði á Norður-lrlandi og
Austurlöndum nær.
Ættum við kannski að líta
ofurlítið fjær í tima en nær
að öðru leyti. Fyrir rúmum
450 árum, nánar til tekið 4.
nóvember 1520 voru hundr-
að helztu menn Svíþjóðar lif
látnir á Stóratorginu í Stokk
hólmi. Og enn var þar myrt
eftir forskrift stjórnmála og
trúmála. Það eru margar
viUiigötur til í trúmál-
um. Gæti því líkt og annað
eins endurtekið sig á N >rð-
urlöndum?
Vandfundinn yrði sá, sem
svaraði þeirri spumingu ját-
andi með nokkrum rökum.
„Höfum við gengið til
góðs?“
Þrátt fyrir al!t er gr;mmd-
in minni? Einikum hjá þeim
mönnum og þjóðum, sem bezt
hafa tileinkað sér kærleiks-
boðskap Krists. En fáar hjóð
ir standa þar framar en Norð
urlandaþjóðir, þótt varl séu
nema þúsund ár siðan þær
töldust til sjóræningja og bar
Framh. á bls. 15
Beinn sími í farskrártðeild 25100
Einnig tarpantanir og upptýsingar hjá ferða skrifstofunum
Landsýn simi 22890 - Feröaskrifstofa ríkisins simi 11540 - Sunna simi 25060 - Ferðaskrifstofa
lílfars Jacobsen sími 13499 - Úrval sími 26900 - l>sýn sími 20100 - Zoéga simi 25544
Feröaskrifstofa Akureyrar simi T1475
Auk þess hjá umboðsmonnum
um allt tand
L0FTLEIBIR