Morgunblaðið - 04.02.1973, Blaðsíða 17

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. FEBRÚAR 1973
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. FEBRÚAR 1973
17
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald 225,00 kr.
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen.
Eyjclfur Konráð Jónsson.
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10-100.
Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
t lausasölu 15,00 kr eintakið.
IT'yrir nokkrum dögum var
* haldinn félagsfundur í
Félagi járniðnaðarmanna í
Reykjavík. Þar var gerð ein-
róma samþykkt um þau við-
horf í efnáhags- og atvinnu-
málum, sem skapazt hafa við
áfallið í Vestmannaeyjum. í
ályktun þessari segir svo:
„Félagsmenn í Félagi járniðn-
aðarmanna eru reiðubúnir að
taka á sig, ásamt öðr-
um þegnum þjóðfélagsins,
réttlátan og sanngjarnan
hluta þess tjóns, sem hlot-
izt hefur vegna eldgoss-
ins á Heimaey. Hins veg-
ar mótmælir fþlagsfundurinn
breytingum á kjarasamning-
um eða gildi þeirra. Fundur-
inn vill í því sambandi benda
á, að nýlega hafa verið gerð-
ar sérstakar efnahagsráðstaf-
anir til þess að atvinnuveg-
irnir gætu staðið við gerða
kjarasamninga.“
Formaður í Félagi járniðn-
aðarmanna í Reykjavík er
Guðjón Jónsson, sem fyrstu
ár Alþýðubandalagsins var
Alþýðubandalagsins, að þessi
fundarsamþykkt járniðnaðar-
manna er runnin undan rifj-
um Guðjóns Jónssonar og að
hún er yfirlýsing um afstöðu
verkalýðsforingja kommún-
ista almennt til þeirrar fyrir-
ætlunar ríkisstjórnarinnar að
blanda saman ólíkum málum,
áfallinu í Vestmannaeyjum
og heimatilbúnum erfiðleik-
um í efnahagsmálum.
í forystugrein Þjóðviljans
í gær er því í raun og veru
haldið fram, að þrátt fyrir
þá eindregnu mótstöðu, sem
fram hefur komið hjá öllum
almenningi í landinu, hygg-
ist ríkisstjórnin nota tæki-
færið vegna áfallanna í Vest-
mannaeyjum til þess að gera
víðtækar efnahagsráðst.afan-
ir, sem ekki einvörðungu
snúa að áfallinu í Eyjum,
einhugur hafi verið í þing-
flokki Alþýðubandalagsins
um frumvarp það, sem ríkis-
stjórnin hefur látið semja.
Þetta eru ósannindi. Vitað er,
að þegar frumvarpið lá fyrir
af hálfu ríkisstjórnarinnar
um síðustu helgi vöruðu
a.m.k. tveir þingmenn Al-
þýðubandalagsins, þeir Eð-
varð Sigurðsson og Geir
Gunnarsson, mjög alvarlega
við því, að það yrði lagt fram.
Síðan hafa verið gerðar á því
nokkrar breytingar, en eftir
sem áður er mjög sterk and-
staða gegn því innan þingliðs
stjórnarflokkanna að blandað
verði saman ráðstöfunum
vegna tveggja ólíkra vanda-
mála. Þar fyrir utan hefur
ekkert samráð verið haft við
og
af-
verkalýðshreyfinguna
óhætt er að fullyrða,
að
HVAÐ SEGIR
VERKALÝÐSHREYFINGIN?
ritari þess og þar með þriðji
æðsti maður þeirra stjórn-
málasamtaka. Á síðast.a lands
fundi Alþýðubandalagsins lét
hann af því starfi, en er eftir
sem áður einn helzti forystu-
maður kommúnista í verka-
lýðshreyfingunni. Engum
dylst, allra sízt ráðherrum
heldur einnig öðrum vanda-
málum. Það á eftir að koma
í ljós, hvort ríkisstjórnin er
svo heillum horfin að hún
geri þetta og hvort hún
hefur þingmeirihluta til þess,
þegar á reynir.
í forystugrein Þjóðviljans
er því haldið fram, að alger
staða hennar almennt kemur
mjög skýrt fram í ályktun
i árniðnaðarmanna.
Það er auðvitað mál ríkis-
stjórnarinnar, hvort hún
hunzar algerlega þann sterka
vilja almennings, sem fram
hefur komið síðan eldgosið
hófst um það, hversu við
skuli bregðast. Það, að annað
helzta málgagn ríkisstjórnar-
innar skuli nú, tæpum tveitu-
ur vikum eftir að ha-mfarirn-
ar hófust í Eyjum, enn haida
dauðahaldi í hugmyndir, sem
vitað er, að eru í algerri and-
stöðu við almenningsálitið í
landinu, sjónarmið verkalýðs
hreyfingarinnar og skoðanir
áhrifamikilla þingmanna
stjórnarflokkanna, sýnir að-
eins, hversu gersamlega ríkis-
stjórnin hefur misst tengsl-
in við umhverfi sitt. Svo virð-
ist sem ráðherrarnir lifi í ein-
angraðri veröld, þar sem eng-
ar raddir heyrast nema þeirra
eigin raddir og þeir vilji
ekkert tillit taka til annarra
en sjálfra sín.
„Sér grefur gröf þótt grafi.“
Það á eftir að koma í ljós,
hvort forystugrein Þjóðvilj-
ans í gær er til marks um, að
ráðherrarnir reyni að knýja
fram ósæmilegar og óheiðar-
legar aðgerðir í efnahagsmál-
um vegna áfallanna í Vest-
mannaeyjum. En reyni þeír
það, er eins Ijóst og verða
má, að þessi ríkisstjóm nýtur
einskis trausts lengur meðal
almennings í landinu og að
dagar hennar eru taldir. Sú
aðstaða getur komið upp, að
ríkisstjórn sé svo gjörsam-
lega trausti rúin, að hún geti
með engu móti stjómað. Svo
virðist sem ríkisstjórn Ólafs
Jóhannessonar vinni mark-
visst að því, að koma sér í
þá aðstöðu.
Jóhann Hjálmarsson
STIKUR
LJÓÐAÞÝÐINGAR
Kynning íslenskra bókmennta er-
lendis er jafnan á dagskrá og sýn-
ist sitt hverjum um gildi hennar,
sjálfar þýðingarnar og einnig hvaða
höfunda eigi að kynna. Stundum
virðist valið tilviljunarkennt, ástæð-
urnar ekki einungis bókmenntalegar
en líklega ber mönnum að varast all
ar getgátur í því sambandi og sætta
sig við dóm útlendinga, samanber
þau orð kúnstners Hansens að upp-
hefðin komi að utan. Það eru marg-
ir Hansenar á íslandi, menn, sem
panta að verða frægir í útlöndum
þótt þeir fái ekki hljómgrunn heima
fyrir. Það er til dæmis nokkur hugg-
un að eiga einn aðdáanda í Gauta-
borg, Kaupmannahöfn eða Osló, þótt
Norðurlönd séu í rauninni útskag-
ar eins og vitrir menn hafa verið að
fræða okkur um að undanförnu.
Meðal þeirra útlendu manna, sem
markvisst hafa unnið að kynningu
íslenskrar ljóðlistar, er Norðmaður-
inn Ivar Orgland. Hann er skáld
sjálfur, eftir hann hafa komið tíu
ljóðabækur frá 1950. Á íslandi bjó
hann i tíu ár, af þeim var hann átta
ár norskur sendikennari við Há-
skóla Islands. Árið 1969 hlaut hann
doktorsnafnbót frá Háskóla íslands
fyrir ritgerð sina um Stefán frá
Hvitadal. Ivar Orgland er nú lekt-
or í íslensku við háskólann i Osló.
Ivar Orgland, sem talar og ritar ís-
lerusku ein« og íslenskur væri, hefur
sent frá sér átta bækur með þýð-
ingum á Ijóðum islenskra skálda.
Fyrsta bókin nefndist Eg sigler i
haust, úrval ljóða Davíðs Stefánsson
ar frá Fagraskógi. 1 hinum bókunum
eru ljóð eftir Stefán frá Hvítadal,
Tómas Guðmundsson, Stein Steinarr,
Hannes Pétursson, Jóhannes úr Kötl
um, Snorra Hjartarson og Jón úr
Vör. Úrval ljóða Jóns úr Vör í þýð-
ingu Orglands er nýkomið út og
nefnist það Stilt vaker ljoset. Allar
eru þessar bækur gefnar út af
Fonna forlagi í Osló og er útgáfa
þeirra til fyrirmyndar. Orgland rit-
ar ítarlega formála um hvert skáld
og er heimildagildi þessara ritgerða
svo mikið að jafnt norskir sem ls-
lenskir lesendur geta haft af þeim
töluvert gagn. Ritgerðir Orglands
um skáldin eru áreiðanlega helsta
heimild um islenskan nútímaskáld-
skap, sem til er á erlendu máli, enda
hefur Orgland gert sér far um að
hafa samráð við skáldin sjálf við
samningu þeirra og þegið ráð af
þeim, sem best til þekkja. 1 þessum
ritgerðum Orglands er stundum að
finna upplýsingar, sem ekki eru ann
arsstaðar til á prenti, svo að segja
má að skrif hans séu ómissandi fyr-
ir fræðimenn um ljóðlist. Ég efast
um að unnt sé að nefna aðra út-
lendinga, sem sýnt hafi íslenskri ljóð
list meiri ræktarsemi en hann. En
skylt er að nefna Danann Poul P.
M. Pedersen og þýðingar hans á ljóð
um íslenskra skálda.
Ég las ritgerð Ivars Orglands um
Jón úr Vör með mikilli athygli. Org-
land gerir sér vel grein fyrir sér-
kennum Jóns úr Vör og enda þótt
IVARSORGLANDS
Ivar Orgland.
•lón úr Vör.
formáli hans valdi ekki neinum
straumhvörfum i mati manna á
skáldskap Jóns, er hann til vitnis
um glöggan skilning á þeim jarðvegi
sem Jón úr Vör er sprottin upp úr.
Margir eru kallaðir til vitnis um
gildi skáidsins og stöðu í bókmennt-
unum, en einkum er stuðst við rit-
gerð Einars Braga, sem birtist með
100 kvæðum Jóns úr Vör, sem Helga
fell gaf út 1967. Áhersla er lögð á
þátt Jóns úr Vör sem brautryðjanda
órimaðs ljóðforms og ekki siður á
þjóðfélagslega vitund hans, sem kem
ur fram með sterkum hætti i skáld-
skap hans. Hér eru greinargóðar
upplýsingar um ævi Jóns, skoðanir
hans og þau bókmenntalegu áhrif,
sem hann hefur orðið fyrir. Róman-
tískt ivaf hinna raunsæju Þorps
ljóða Jóns úr Vör gleymir Ivar Org-
land ekki að minnast á. Orgland
kemst að þeirri niðurstöðu að
bernska Jóns á Patreksfirði sé hon-
um sú uppspretta, sem skáldskapur
hans sæki afl til. Ályktanir Org-
lands eru samdóma þvi, sem aðrir
hafa haldið fram um skáldið Jón úr
Vör. Því verður seint neitað að Þorp
ið (1946) er eftirminmlegasta ijóða-
bók Jóns úr Vör. I öðrum bókum
Framhald á bls. 14
Reykjavíkurbréf
_____Laugardagur 3. febr. ..--
Jón Pálmason
á Akri, látinn
Jón Pálimason á Akri var með-
al aðsópsmestu stjórnmálamanna
Islendinga um áratuga skeíð.
Hann hafði afskipti af hinum
margvíslegustu málafiokkum, en
beitti sér þó mest á sviði land-
búnaðarmála og fjármála, að ó-
gleymdri eindreginni afstöðu í ör-
yggis- og varnarmálum, en hann
var til hins síðasta óþreytandi að
stappa stálinu í hvern þann, sem
hann hitti, að standa dyggan
vörð um öryggi og sjálfstæði
landsins á þeim hættutimufn,
sem yfir heiminn hafa gengið.
Jón Pálmason naut óvana-
legra vinsælda, ekki einungis í
heimabyggð sinni, heldur um
land ailt. Hann var mikill höfð-
ingi, sem sópaði að hvar sem
hann fór, og í höfuðborginni
þekktu allir Jón á Akri og báru
í senn tii hans vinarhug og virð-
ingu fyrir honum. Þetta var
bændahöfðingi, sem öllum var
að skapi, harður i horn að taka,
ef því var að skipta, en þó svo
sanngjam og velviljaður, að alla
gat hann umgengizt, jafnt sam-
herja sem andstæðinga,
Jón Pálmason var höfðingi
heim að sækja, hvort sem hann
tók gesti með sér í íbúðina á
Vesturgötu eða stóð á tröppun-
um á Akri til að taka á móti
komumönnum. Hann var alvöru-
maður um þarfir þjóðar sinnar,
en þó hinn mesti gleðimaður í
vinahópi. Enginn maður var
hreinlyndari og hreinskiptnari en
Jón á Akri, Hann sagði ætíð það,
sem honum bjó í brjósti, og þótt
stundum kynni að svíða undan
orðum hans, þá er Mklegt, að
hinar miklu vinsældir hans hafi
einmitt byggzt á hreiniyndi hans |
'öðru fremur.
Þessa merka þjóðmálaskörungs
verður nánar getið siðar hér í
blaðinu.
Snorri
Hallgrímsson
látinn
Þótt Snorri Hallgrímsson létist
aðeins sextugur að aldri, má
segja, að hann hafi unnið tvö-
falt lífsstarf og raunar kominn
vel á veg með hið þriðja. Hann
varð ungur að árum kunnur al-
þjóð fyrir störf sín á vígstöðv-
unum í Finnlandi, og við heim-
komuna tók hann til óspilltra
mála. Líf hans beindist að því að
líkna og lækna, og þær fjölskyld
ur á Islandi munu fáar, sem ekki
höfðu einhver kynni af lækn-
ingastörfum Snorra Hallgrims
sonar. Hann stóð i skurðstofu
Landspítalans meðan þróttur ent
ist — og raunar miklu lengur en
skyldi, því að hann hafði fengið
aðvörun, sem hefði átt að nægja
til þess, að hann hyrfi til starfa,
sem ekki útheimtu jafn mikla
áreynslu og daglegar skurðað-
gerðir. En hann hélt þeim þó
áfram, samhliða kennslu og vís-
indastörfum, og starfaði auk
þess mikið í byggingarnefnd
Landspítalans.
Hugsjón Snorra Hallgriimsson-
ar var sú að vinna löndum sin-
um og landi allt það, er hann
megnaði. Hann auðgaðist ekki að
fé, þrátt fyrir gifurlega vinnu,
en naut virðingar allra, þakk-
lætis þúsunda og einlægrar vin-
áttu þeirra, sem honum kynntust
náið, og var hann þó varkár í
vinavali.
Fiskirækt —
framtíðarmál
Þótt Snorri Hailgrímsson ynni ;
tvöfalt starf á sviði læknisfræð-
innar, átti hann sér annað hugð- i
arefni, sem hann einbeitti sér að j
í takmörkuðum frístundum. Fyr j
ir áratug byggði hann ásamt
vini sínum, Kristni Guðbrands- \
syni, og skólabróður sinum,
Oddi Óiafssyni, fiskiræktarhús
að Keldum. Þangað fór hann
flest kvöld og helga daga. Þar
fóru í kyrrþey fram hvers kyns
rannsóknir 1 sambandi við fisk-
eldi. Þar var allt skráð og marg-
háttaðar tilraunir gerðar. Einnig
þar var starfað í þágu lífsins.
Þetta var tómstundastarf, en !
árangurinn óx jafnt og þétt, og j
tekið var að glíma við ár og j
vötn austur í Skaftafellssýslu.
Þar var fiskur að ganga til
þurrðar, en við svo búið mátti
ekki standa. Árnar skyldu fyllt-
ar lífi á ný — og fjölbreyttara j
lífi en nokkru sinni áður. Þetta j
starf útheimti þrautseigju og þol j
inmæði, en einmitt nú var mikið
starf byrjað að bera árangur.
Á ferðum sínum erlendis lagði
Snorri Hallgrimsson lykkju á
leið sina til að sjá fiskiræktar-
stöðvar og kynnast fiskiræktar-
mönnum. Og af þekkingu sinni
var hann ætíð fús að
miðla hverjum þeim, sem eftir
leitaði.
Þeir félagar efldu starfsemi
sína með stofnun hlutafé-
lags. Fiskeldishús var byggt
austur í Landbroti og haf-
izt handa um byggingu stórrar
fiskeldisstöðvar í námunda
Hveragerðis, þar sem fyrsta til-
raun hér á landi skyldi gerð til
að ala sölufisk í verulegu magni.
Von Snorra var sú, að geta ein-
beitt sér að þessum verkefnum,
er hann hyrfi frá kennslu og
læknisstörfum. En svo fór sem
fór, og aldrei verður metið tjón
það, sem íslenzka þjóðin hefur
orðið fyrir, einnig á þessu
sviði, við fráfall hans.
En fiskirækt mun þó halda
áfram á íslandi og án efa verða
mikilvæg atvinnugrein, áður en
mjög langt líður. Og þar munu
þau visindastörf, sem Snorri
Hallgrims'son vann á þessu sviði,
verða þung á metunum.
Þurfa hvíld
Það var uppáhaldsslagorð nú
verandi stjórnarherra, áður en
þeir fengu völdin, að þáverandi
ríkisstjórn væri þreytt eftir ára-
tugar samstjórn tveggja flokka.
Nú er það mál manna, að vinstri
stjórnin sé bæði þreytt og úr-
ræðalaus og þarfnist hvíldar.
Vera kann, að stjórnarsinn-
ar reyni að mótmæla þessu og
segi ráðherrana allisendis
óþreytta. En þá er því til að
svara, að svo mikið er vist, að
fólkið í landinu er orðið þreytt
á þeim, ekki sizt fyrir fram-
ferði þeirra síðustu tvær vikur.
Það er á almannavitorði, að
ríkisstjórnin hugðist afþakka
aðstoð, sem boðin væii fram er-
lendis frá. Því þýðir ekkert að
andmæla, því að fyrir ligg-
ur skýlaus yfirlýsing þess efn-
is frá einum ráðherranna,
Magnúsi Kjartanssyni, sem orð-
aði þetta svo:
„Hins vegar tel ég, að við eig-
um að hafa alla burði til að tak-
ast á við þennan vanda af eig-
in rammleik, og við eigum að
gera það að þjóðlegu metnaðar-
máli að leggja á okkur þá vinnu
og þær fjárhagslegu skuldbind-
ingar, sem þarf til að leysa þenn
an vanda.“
Og Þjóðviljinn herti á ummæl-
um ráðherrans með þessum orð-
um:
„. . . en metnaður okkar skal
vera sá, að gjalda sjálfir eld-
sikattinn."
Hitt er rétt, að rikissfjórnin
gerði sér grein fyrir þeirri
miklu andúð, sem þessi stefna
mætti meðal alþýðu, og þá var
tekið til við að ræða við erlend-
ar þjóðir um þá aðstoð, sem fram
hafði verið boðin. Ljóst er nú,
að verulegt fé mun safnast er-
lendis, en þó hefði enn meira
safnazt fyrstu daga gossins, ef
íslandsvinir erlendis hefðu þá
verið hvattir til að hefja al-
menna söfnun, í stað þess að úr
þeim var dregið.
Auðvitað er það engin minnk-
un að þiggja hjálp, þegar neyð
ber að höndum. Sjálfir höfum
við íslendingar margsinnis safn-
að fyrir aðrar þjóðir. Ef við nú
segðum, að það-væri lítilmann-
legt að taka við framréttri hjáip,
þá værum við um leið að segja,
að við hefðum móðgað þjóðir
Afríku, Suður-Ameríku og víð-
ar, er við lögðum okkur fram
um aðstoð við þær, svo og Dani
og Norðmenn við lok styrjald-
arinnar. Og þá gætum við held-
ur ekki síðar með góðri sam-
vizku tekið þátt í hjálparstarfi.
Svo einfalt er þetta mál.
Hver var
tilgangurinn?
En menn spyrja: Hver var til-
gangur þeirra, sem stefnu ríkis-
stjórnarinnar réðu i þessu til-
viki, ráðherra kommúnista, eins
og svo oft áður? Jú, sá tilgang-
ur kom i ljós, þegar á fyrsta
degi eldgossins. Þá tók ríkis-
stjórnin að ræða um að tengja
saman tjónið í Vestmannaeyjum
og efnahagsöngþveitið, og leit-
ast við að leysa þann vanda, sem
hún hefur komið islenzku þjóð-
inni i, með allsherjar efnahags-
aðgerðum. Hún lét í skyndingu
semja frumvarp, sem nú hefur
verið birt og alþjóð hefur kynnt
sér. Með því átti að framlengja
lífdaga ríkisstjórnarinnar.
En til að þessi stefna þeirra
Lúðvíks Jósepssonar og
Magnúsar Kjartanssonar gæti
náð fullum tilgangi, þurfti að
koma í veg fyrir, að aðstoð er-
lendis frá bærist, þvi að þá væri
erfiðara að sannfæra menn um
nauðsyn þess að sætta sig við
stórfellda kjaraskerðingu, skatt-
iagningu og bönn við verkföll-
um og vísitöluhækkunum. Þetta
eru staðreyndir málsins, og hjá
því verður ekki komizt að segja
þær umbúðalaust, enda gerði al-
menningur sér grein fyrir þvi
strax í síðustu viku, hvað á
seyði var.
En ráðherrar kommúnista
voru furðu klókir. Þeir sáu
brátt, að fólkið í landinu mundi
snúast öndvert gegn þessari fyr
irætlan, og þá drógu þeir sig í
hlé, en öttu framsóknarmönnum
á foraðið, og hafa látið þá bera
hita og þunga dagsins í þessum
umræðum, enda kunna þeir þá
list vel hér á landi eins og ann-
ars staðar, þar sem þeir hafa
verið í samstjórnum með lýðræð
| issinnum, að eyðileggja flokk-
| ana, sem þeir starfa með, og
i fiska síðan í gruggugu vatni.
Eysteinn tekur
til sinna ráða
| Um síðustu helgi voru ráðherr
arnir staðákveðnir í að reyna
að berja í gegnum Alþingi frum
varp það, sem þeir létu semja
um allsherjarráðstafanir i efna-
hagsmálum i síðustu viku. Þeir
hugðust ekki bera það undir
verkalýðsforingja, né neina
aðra, heldur beita þing-
styrk sínum til þess að fá það
lögfest. Þeir töldu mikið í húfi
að hraða málinu og ætluðu að
leggja það fyrir þingið strax s.l.
mánudag, til að „nota stemmn-
ingu fólksins1'.
En fjórir þingmenn stjórnar-
flokkanna andmæltu frumvarp-
inu og fengust ekki til að lofa
stuðningi við það, a.m.k. ekki
allir. Samt hugðist forsætisráð-
herra láta á það reyna, hvort
þeir mundu fella ríkisstjórnina.
En þegar hér var komið,
sá Eysteinn Jónsson, í hvert
óefni stefnt var og greip hann
þá til sinna ráða. Hann kom þvi
til leiðar, að þingsályktún sú,
sem Alþingi samþykkti einróma
st. mánudag, var fiiutt í stað
frumvarpsins. Þannig var komið
í veg fyrir þá hneisu að blanda
þessum tveim óskyldu málum
saman, þó að vera kunni að til-
gangur Eysteins Jónssonar hafi
fyrst og fremst verið sá
að bjarga lifi ríkisstjórnarinnar,
að hún var mynduð.
Okkur ber
að þakka
Hvaðanæva streyma nú að
fregnir um, að einstaklingar, fyr
irtæki og ríkisstjórnir annarra
landa vilji aðstoða íslend-
I inga við uppbyggingarstarf í
Vestmannaeyjum. Er þar um að
I ræða stórar upphæðir, sem mjög
! munu auðvelda okkur lausn
| vandans.
Fjárhagsaðstoð þessi er að
sjálfsögðu mikilvæg, en hitt er
! þó meira um vert, að með þeim
| er sýndur vinarhugur í okkar
| garð. Við finnum til þess, að við
stöndum ekki einir, er vanda ber
að höndum, heldur njótum við
samúðar, skiinings og velvildar
fjölda manna víða um heim. Sú
staðreynd gerir okkur enn auð-
veldara að mæta þessum vanda
og hverjum öðrum, sem að hönd-
um kann að bera. Ekki sizt þess
vegna ber okkur að vera þakk-
látir.
Norðuriöndin eru, eins og
vænta mátti, stórtæk í aðstoð við
okkur, og Bandarikjamenn, sem
fyrstir voru til að bjóða fram
aðstoð, munu áreiðanlega ekki
síður vera fúsir til að rétta fram
hjálparhönd á þann hátt, sem ís-
lenzk stjórnvöld telja heppilegt.
Hins vegar ber að forðast að
taka tilboðum uan aðsetur og at-
vinnu erlendis, þótt af velvilja
séu fram borin, því að við 'þörfn-
umis't allra Islendinga hér heima.
Mótmæli
við Líbýu
Eins og kunnugt er siglir drátt
arskipið Statesman, Stjórnvitr-
ingur, sem Bretar hafa sent á
okkar mið, undir fána Libýu.
Þessu skipi er ætlað að hindra
íslenzku varðskipin í löggæzlu-
störfum þeim, sem þau eiga að
hafa með höndum. Og mun ætl-
unin að láta það sigla i veg fyr-
ir varðskipin, er þau gera til-
raun til að hindra ólöglegar
veiðar brezkra togara eða taka
þá í landhelgi.
Þannig hefur verið upplýst af
Breta hálfu, sem skipið munu
hafa á leigu, að það eigi
að stunda lögbrot innan
islenzku landhelginnar. Þótt enn
hafi ekki reynt á slíkt atferli af
hálfu „Stjórnvitringsins“, er yf-
irlýst, að þetta sé verkefni skips
ins. Þess vegna virðist ástæðu-
laust að fresta því að mótmæla
nærveru skipsins hér, og eðlileg
ast er að bera mótmælin fram
við það riki, sem ábyrgð ber á
skipinu, Libýu, þvi að skipið sigl-
ir undir þess fána. Kynni að
vera, að Libýustjóm gripi
í taumana, en alla vega mundu
slík mótmæli vekja athygli og
fleiri kynnu þá að hlæja að
Bretastjórn en þingmennirnir í
neðri málstofunni, þegar skýrt
var frá þeirri stjórnvizku rikis-
stjórnar Hennar hátignar að
senda „Stjórnvitringinn" hingað
til lands.
Blaður
Því miður hefur það brunnið
æði oft við, að ráðherramir I
vinstri stjórninni blöðruðu ein-
hverja vitleysu út í loftið, sem
þeir siðan geta ekki staðið við.
Má kannski segja, að þetta komi
ekki svo mjög að sök, þegar um
innanlandsdeilur er að ræða, en
verra er, þegar þetta snertir sam
skipti okkar við aðrar þjóðir.
Örlítið dæmi um þetta gerðist
í sjónvarpsþættinum viðfræga
s.l. þriðjudag, þar sem forsætis-
ráðherrann ,,brilleraði“. Hann
sagði þá, að í síðasta Reykja-
víkurbréfi hefði ekki verið far-
ið rétt með upphaflegar hug-
myndir ríkisstjórnarinnar um al
mennar efnahagsráðstafanir.
Morgunblaðið bað hann að
greina frá því. hvað rangt hefði
þar verið sagt, en auðvitað varð
hann klumsa.