Morgunblaðið - 09.02.1973, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. FEBRÚAR 1973
Tilboðasýning
til stuðnings Vestmannaeyingum
FÉLAG íslenzkra myndlistar-
manna og Listasafn íslands
gangast fyrir sýningu í Lista-
safninu, sem haldin er til stuðn-
ings Vestmannaeyingum. Á sýn-
ingunni eru 30 verk eftir 45
listamenn, sem allir hafa gefið
verk sín á sýninguna.
Öll vinna við sýninguna er
sjálfboðavinna og að sögn Valtýs
Pétursson, formanns Félags ísl.
— Vélar og tæki
Framhaid af bls. 32
upp- fyrir austan eystri vamar-
garðinn.
Krikinn, þar sem þessi hraun-
iæna spratt fram, er á þriðja
humdrað metra niður af gígnum
og ko-must við um miðja vegu
þaðan upp að gígnum, en urðum
þá frá að hverfa sökum misturs
og gjallregns, en þá var óvenju-
mikið öskugos. Það var nokkuð
undarlegt að sjá gjallmolana
falla hélaða til jarðar.
Frá hádegi hafa tvaer jarðýtur
umnið að því að ryðja svæðið
íyrir austan þurrkhúsið og hefur
þar verið rutt upp vamargarði,
sem liggur saimsíða ströndinni
um 100 metra frá hraunkamtin-
um og upp í vestari vamargarð-
inn.
Greinilegt er nú að lokun hafn
arinnar hefur mjög slegið á von-
ir manna um atvinnulif í Vest-
mannaeyjum i bráð. Mikill þrýst
ingur hefur nú skapazt til að fá
fluttar vélar og tæki úr Eyjum.
„Ég er nú kominn á þá skoðun,
að það verði enginn fiskur unn-
inn hér í vetur,“ sagði Björn
Guðmundsson formaður Útvegs-
bændafélagsins 1 Vesúmannaeyj-
um. „Það er ekki eftir neinu að
bíða núna með að flytja tæki og
vélar úr Vestmannaeyjum, en til
þess þurfum við vilja á því að fá
stórvirkar vinnu- og flutningavél-
ar.“ Nokkrir Eyjaskipstjórar ætl
uðu í dag að sækja veiðarfæri
hingað, en ekkert varð af því,
þar sem höfnin er lokuð. Flestir
Eyjabáta hafa að vísu náð sínu,
en sumir hafa ekki komizt vegna
miyndlistarmanna, voru allir
boðnir og búnir til að leggja
sitt af mörkum, svo að vel mætti
takast.
Á sýningunni eru verk eftir
þefckta málara, handvefnaður,
grafíkmyndir og höggmyndir,
sem eru til sölu.
Ákveðið lágmarksverð er á
hverju verki fyrir sig, en gest-
um er heimilt að gera tilboð í
þess að þeir voru vélarvana eða
í slipp og aðrir hafa efcki tekið
allt sitt. Voru Vestmannaeyja-
sjómenn mjög vantrúaðir á, eins
og aðrir að höfhin myndi lok-
azt svo skyndiiega sem raun
hefur orðið á.
Fréttamenn Morgunblaðsdns
gengu aftur upp með hrauninu
síðdegis í dag og komumst við
þá að gígnum. Sáum við þá á
einium stað, hvar nýtt hnaun
hafði brotizt upp úr þvi gamla
og var að myndast þama all-
vænn hnaunpottur. Nokkrar
sprengingar, gerviigígir, sáust í
hrauninu norðarlega á móts við
Yztaklett og sprakk einn þar
með engu minni mekki en þá
var úr gosstöðvunum sjálfum.
Enginn titringur var á gígbarm-
inurn, þegar við vorum þar síð-
degis í dag. Fórum við ndður
undir þar sem hraunið kemur
út úr gígnum, er gigbarmamir
eru nú um 180 metrar á hæð.
1 kvöld gengum við enn upp
að gígnum og virtist okkur sem
það hraun, er við sáum, hefði
Htið breytzt frá þvi síðdegis.
Björgunarsveitir, sem aðaiiega
eru vamarliðsmenn, hafa haid-
ið áfram moksrtri af þökum og
einnig hafa búsióðaflutnin.gar
með flugvélum haldið áfram í
dag. Sjálfboðastarfi er nú að
mestu lokið og er verið að
by&gja upp launaðar viðhaids-
og eftirliðssveitir, sem m.a.
munu líta eftir húsum og verja
þau skemmdum. Skortur er nú á
kunnugum mönnum tii þessara
starfa.
verkin, og þau síðan seld hæst-
bjóðanda á sunnudaginn, sem er
lokadagur sýningarinnar.
Aðgangur að sýningunni er
ókeypis, en til sölu er sýningar-
skrá, sem gildir sem happdrætt-
ismiði. Ennfremur hefur Krist-
ján Davíðsson gert auglýsinga-
plakat, sem verður til sölu á
sýningunni og kostar kr. 200.
Offsetprentsmiðjan Litbrá hefur
gefið efni og prentun plakats-
ins. Vinningar í happdrættinu
eru 5 málverk, 2 eftir Kjarval,
sem ónafngreindur velunnari gaf
á sýninguna, og 1 mynd eftir
Jón Engilberts, Nín.u Tryggva-
dóttur, og- Finn Jónsson.
Sýningin opnaði í gær, og er
opin frá kl. 13.30 til kl. 22, í dag,
laugardag og sunnudag. Öllum
er heimill aðgangur að sýning-
unni.
Styrkir menningar-
samskipti
í TILKYNNINGU frá danska
sendiráðinu í Reykjavík seg-
ir, að Dansk-íslenzki sjóður-
inn hafi úthlutað 43.300
dönskum krónum (rúml. 600
þús. ísl. kr.) til stuðnings
menningarsamskiptum land-
anna tveggja og íslenzkum
námsmönnum í Danmörku.
— Milljóna-
fjársjóður
Framhald af bls. 32
merkjahermsins að verðleggja fri
merki sem þessi. Að mati frí-
merkjafirmans kann að verða
boðið yfir 100.000 DM i þetta um
slag, jafnvel 200.000 DM (6,2
miJljómir ísl. kr.) eða enu hærra.
í blaði því i Vestur-Þýzkalandi,
sem greinir frá þessum frímerkja
fund;, segir, að umslagið hafi
fund'zt með þeim hætti, að is-
lenzkur maður hafi verið að blaða
í gamalli Biblíu og þá fundið
þetta einstæða „bókamerki", sem
sýnilega hafi verið látið inn í hina
hel.gu bók við gjaldm ðilsskipti á
IsJandi ár:0 1875 og varðveitzt all
an tímann síðan í bókinni. Að
liðnum nær 100 árum hafi frí-
merkin svo að nýju komið fram
í dagsljósið.
— Átök um
formennsku
Framhald af bls. 2.
Isstjórnarinnar fyrir nokkrum
dög-um, að hamn mundi end-
urskipa Ragnar í embættið.
Hafði þá engimn fumdur ver-
ið haldinn í stjóm Fram-
kvæmdastofnunar í heilan
mánuð meðan baktjaldamakk
ið stóð yfir. Þá var kallaður
saman fundur í þi-ngflokki
SFV, gerð samþykkt, þar sem
þessum vinnubrögðum var
mótmælt og þvi lýst yfir, að
SFV liti svo á, að framsókn-
armenn hefðu afhent Alþýðu-
bandaiagimu ár Framsóknar-
flokksins í formannssæti og
næst kæmi röðin að fullltrúa
SFV.
Þegar Ólafur Jóhannesson
hafði gengið frá sikipum Ragn
ars Amaids, brá hins vegar
svo við, að Einar Olgeirsson
skipti u«m skoðun og lýsti sig
nú reiðubúimn til þess að taka
að sér formennsku i banka-
ráði Landsbamkans. Sam-
kvæmt þeim fregnum, sem
Morgunblaðið hefur haft, hef
ur Ólafur Jóhanmesson að
sjálfsögðu tekið þessu með
þegjandi þögninni, en átökin
nú standa um það, hvor skuii
verða varaformaður banka-
ráðsins, Kristinn Finnbogason
eða Baldvim Jónssom.
— Magnús L.
Sveinsson
Framh. af bls. 4
var stöðvuð, að meirihluti um
sækjenda býr við algjört neyð
arástand í húsnæðismálum, en
aðeins 90 ibúðir voru augiýst-
ar og hefðu því á fjórða
hundrað fjöliskyldur orðið án
úthlutunar. Þetta segir sína
sögu.
Ástand sitórs hluta þessa
fólks er svo, að því trúir eng-
inn, sem ekki þekkir af eig-
im raun. Fjöldi umsækjenda
býr inni á heimilum hjá skyld
fólki. Dæmi eru um, að leysa
hefur orðið upp heilar fjöl-
skyldur, sem búa jafnvel á
þrem stöðum hjá skyldfóMci
sem skotið hefur skjólshúsi
yfir þær. Þannig er neyð þesis
ara umsækjenda ekki aðeins
bundin við þá sjálfa, heldur
einnig það fólk, sem þrengt
hefur verulega að sér og tek-
ið fjölskyldur inn á sím heim-
ili til að forða því frá, að vera
á götunni.
Nokkur hluti umsa;kjenda
býr í heilsuspillandi húsmæði
og er dæmni um að Heilbrigðis-
ráð Reykjavíkurborgar hefur
hótað allt að 2000 króna dag-
sektum, ef íbúð, sem umsækj-
andi býr nú í verði setin að
nýju, eftír að núverandi ibúar
flytjast brott, fyrr en íbúðin
hefur verið bætt.
Hjá stórum hluta umsækj-
enda ríkir algjör óvíssa um
áframhal'dandi leigu, þar sem
mörgum hefur verið sagt upp
og veruleg hækkun á húsa-
ieigu hefur verið boðuð og
hefur hjá mörgum nú þegar
í@%) Iðjufélagar
67 ára °9 eldri
Stjórn Iðju býður öllum Iðjufélögum, 67 ára og
eldri, ásamt mökum þeirra til kaffidrykkju að Hótel
Sögu sunnudaginn 25. febrúar kl. 3 e.h. Þetta boð
gildir einnnig fyrir þá Iðjufélaga, sem hættir eru
störfum og eru á lífeyri aldraðra, og maka þeirra.
Vinsamlegast vitjið aðgöngumiða á skrifstofu
félagsins, Skólavörðustíg 16, í síðasta lagi á mið-
vikudag, 21. þ.m.
Stjórn Iðju.
*
Islenzku keppend-
urnir stóðu sig vel
í FYRRADAG blrtist frétt hér
t Maðinu frá danskeppni, sem
fram fór í Kaupmannahöfn
Kosning
Valgeirs
lögmæt
SÍÐASTLIÐINN sunnudag 4.
febrúar, fór fram prestskosming
í Eyrarbakkaprestakalli. Um-
sækjandi var einn, Valgeir
Áatráðsson, cand. theol. Atkvæði
voru talin í skrifstofu biskups
í gær.
Á kjörskrá voru 749, en at-
kvæði greiddu 417. Umsækjand-
inn, Valgeir Ástráðsson hlaut
410 atkvæði, auðir seðlar voru 4
og ógildir 3. Kosningim var lög-
mæt.
Skátar
frá
Eyjuin
Á LAUGARDAG verður starf-
andi skátum frá Vestmannaeyj-
um boðið til kaffifundar í félags
heimíli Neskirkju klukkan 3 síð-
degis. Þar verður m. a. sýnd kvik
mynd frá Landsmóti skáta á
ÞingvöHum. Ennfremur gefst
skátunum tækifæri á að kyrmast
möguieikum á áframhaldandi
skátastarfi á Reykjavtkursvæð-
inu.
Að þessum fundi standa gaml-
ir skátar frá Vestmannaeyjum,
sem nefna sig Útlaga. Vestmanna
eyjaskátar eru hvattir til að f jöl-
menna á morgun á fundinum.
komið til framkvæmda. Tekj-
ur flestra umsækjenda eru
það lágar, að þeim er um
megn að greiða þá húsaleigu,
sem krafizt er og fer sífel'lt
hækkandi.
Það er nauðsynlegt að
skoða allt málið i ljósi fram-
angreindra staðreynda þegar
reynt er að finna lausn þess.
Vissulega hafa allir Reyk-
vikingar sem og aBir lands-
menn mikla samúð með Vest-
mannaeyingum í þeim hörm-
ungum sem yfir þá hafa dun
ið vegna eldgossins í Heima-
ey. Og auðvitað er það skylda
allra landsmanna, að gera
allt, sem á valdi hvers og eins
er til að létta þeim þeer byrð-
ar sem eldgosið leiðir af sér,
og hygg ég að enginn muni
telja það eftir. En það er ekk-
ert vandamál leyst með því,
að taka íbúðir frá húsnæðis-
iausum Reykvíkingum, fól'ki
sem aldrei hefur átt þak yfir
höfuðið og er í algjörri neyð.
Hætta er á, að slík ráðstöfun
valdi óheppilegri og óverð-
skuldaðri tortrygigni X garð
Vestmannaeyinga.
Ég hygg, að Vesitmannaey-
ingum sé engin þægð í að
þeirra miklu vandaanál séu
þannig leyst á kostnað þeárra,
sem erfiðar aðstæður hafa í
húsnæðismáium, og minnstu
möguleika til að tryggja sér
húsnæði.
Það hiýtur þvl að vera ský-
iaus krafa þessa fólks til rík-
isstjórnarinnar, að vandamái
Vesitmannaeyinga verði lieyst
með öðrum hætti en að ráð-
ast á garðinn þar sem hann
er lægstur.
sunnudaginn 27. janúar sl. Áætl-
að var að birta þessa frétt laug-
ardaginn 26. jan., en vegna goss-
ins í Vestmannaeyjum nrðu
margar fréttir að víkja. Vegna
mistaka birtist fréttin svo í gær.
íslenzku keppendumir, sem
tóku þátt í keppninni i Kaup-
mannahöfn stóðu sig vel. Þau
Anna Guðný og Ögmundur
Skarphéðkiissoai, sem kepptu í
enskum vais og quick step, hlutu
fjórðu verðlaun í 3. ráðlá og
Kristín Lárusdóttír og Sigurður
Sigurðsson, sem kepptu i suður-
amerískum dön.sum, hlutu
þriðju verðlaun í 2. riðii. Að
verðlaunum fengu keppendumir
ki'istalsvasa með áletrun danska
damskeninarasambaindsinjs.
Að sögn Hermanns Ragnars,
danskennana, var hann ánægður
með úrsJát keppndninar, þar sem
íslenzkir dansnemar fá sjaidan
tækifæri tíi að taka þátt í keppni
erlendis og eru því óvamir. Kvað
hann sJákar keppnir auka áhuga
nemenda á diamsiinum sem keppn
isgrein.
— Rányrkja
Framhald af bls. 1
ríkjannia, auk þingmanna frá
Kaliíomíu og Louisiana.
Þiingma'ðurinn sagðd að nú
væri svo komið að gegndar-
laus rányrkja a-þýzkra,
pólskra og sovézkra togara á
auðugum fiskimiiðum undan
austurströndinni hefði nær
útrýmt ýsu og síld á þeim
slóðum og fleiri fisiktegundir
væru í hættu. ,,Ef við élíki
gerum eitthvað þá leggjast
fiskveiðar niður sem atYinnu-
grein í Bandaríkjumum. Rán-
yrkjan hefur og gert það að
verkum að hlutur Bandarikj-
anna af fiskaíla heims er nú
aðeims 5,3% og fer stöðugt
mimnkamdi."
— Hvaða mögulei'ka teljið
þið á þvi að koma þessu
frumvarpi gegnum þingið?
— Þetta verður erfið þar-
átta og við vitum að stjórn-
m og utainrí'kisiráðuneytið
koma til með að leggjast gegn
því, það hafa þau gert áður.
Ég kom með þet.ta frumvarp
í fyrra, en gat þá ekki vegna
andstöðu komdð því áfram,
en nú er það opinbert og við
ætlum að vinna að þvi af al-
efli. Við erum nú að vinna
að þvi að fá frumvarpið tek-
ið fyrir hjá sjávarútvegs-
nefnd þimgsins, tíl þess að
hægt verði að haJda opna
fundi um málið, þar sem öll
sjómairmið fá að koma fram.
Við myndum þá fá fiskimenn
og útgerðarmenn og aðra sem
hagsmuna eiga að gæta tií að
koma fyrir nefndina og skýra
máJ sitt, en ég get í fulJiri
hreimsiki'lni sagt ykkur að
þetta verður erfitt. Stjómin
er hrædd við að önrnur lönd
komi á eftír og hún hefur
fram til þessa neitað að við-
urkennia 200 mílna liandhelgi
Perú, Ekvador og annarra
Suður-Ameríkurikja og er
þvi síður en svo fús til að
taka sjálf frumfcvæðið.
— Hver eru fyrstu við-
brögð manna í Wasihington ?
— Það er nú ekki veJ að
marka, við tíJikynntum þetta
formlega á fundi með frétta-
mönnium í dag, en það er
mikdi ánægja meðai aJJra að-
ila imnan bandaríska fisk-
iðnaðarins.
— Hafið þið nokkra hug-
mynd um hvenær von er til
að nefndin taiki málið fyrir?
—- Nei, ekki að svo komnu
máli, en við munum reyna
að hraða framvindu þess eft-
ir beztu getu. Við vonumst
til að fá góðan stuðnimg og
uindirtektir þinigmanna og al-
menninigs og hvers konar
stuðningur frá íslandd yrðd
mjög kærkominn.