Morgunblaðið - 09.02.1973, Blaðsíða 22

22
MORX3UNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. FEBRÚAR 1973
Sigurlaug
Hinn merki fræðimaður og
snjaHd rithöfundur Magnús
Bjömsson á Syðra-Hóii sknfaði
þátt, sem heitir Sjósfysin miklu
á Skagaströnd. Þar segir meðal
annars svo:
„Tvö sjóslys hafa orðið mest
á SJcagaströnd á síðastliðinni
öid og varð skammt á milii. Hið
fyrra varð 8. nóvember 1879.
Þá fórust tvser bátshafnár, tíu
menn. Hið síðara varð 2. janúar
1887. Þá fóru í sjóinn tuttugu
og fjórir menn af fimm bátum.
Er það slys ægilegast, sem orð-
ið hefur á Skagaströnd, svo sög
ur fari af.“
Maður er nefndur Ámi Sig-
urðsson. Hann var frá Hafurs-
stöðum í Vindhæiishreppi.
Hann varð snemma hörkusjó-
maður, gerðist ungur formaður
og þótti fiskisæM, enda skap- og
kappsmaður mikill og ófyrirleit-
inn. Hann var formaður, þegar
t Eiginimaður miim, t Útför systur minmar,
Óskar Teitsson, Elínborgar
bifreiðastjóri, Sveinbjörnsdóttur,
Tjarnargötu 24, Keflavík, fer fram frá Dómkirkjtunni
amdaðdst þriðjudagiinn 7. fe- iaugardagdnn 10. flebrúar kl.
brúar. 10:30.
Þeim, sem vildu mdnnast
Fyriir minia hönd, barna okkar hennar, er bent á liknarstofn-
og amnarra vaindamanna, anir.
Hafdis Ellertedóttir. Matthías Sveinbjömsson.
t
Móðir okkar,
Jóna Jónsdóttir,
Ijósmóðir,
andaðfet í Landspítalanum
8. febrúar 1973.
Jarðarförin augiýsit síðar.
Einar HaUdórsson,
Óskar Halldórsson,
Þór Halldórsson.
t
Móðir okkar og tengdamóðir,
Halldóra Jónsdóttir,
Hrafnistu,
andaðost msðvikudagirm 7. fe-
brúar.
Börn og tengdabörn.
t
Systir mín og mágkona,
ÓLÖF BENEDIKTSOÓTTIR,
Hrefnugötu 3,
andaðist í Landspítalanum 7. febrúar.
Magnea Kristjánsdóttir,
Sigmundur Guðbjartsson.
- m 1 1 —
t
STEINÞÓR GUÐMUNDSSON,
kennari,
varð bráðkvaddur á heimili sinu, Hjarðarhaga 26, fimmtudag-
mn 8. febrúar.
Böm. tengdaböm og bamaböm.
t
Útför sooar míns,
GUÐJÓNS S. AGÚSTSSONAR,
Hjarðarholti 3,
fer fram frá Selfosskirkju, laugardaginn 10. febrúar klukkan 2.
Guðbjörg Alexandersdóttir.
Útför t JÓNS PÁLMASONAR,
fyrrverandi alþingismanns, fer fram frá Þiogeyrarkirkju, iaugardaginn 10. febrúar kl. 14.
Blóm afþökkuð. Jónína Ólafsdóttir,
* böm og tengdaböm.
Árnadóttir
fyrra sjósliysið varð, og segir
Magnús þaninig frá landtöku
hans:
„Árni á Hafursstöðum sigldi
fuilum seglum á þurrt og lest-
ist báturinh nokkuð, er hann
tók hart niður, ein háseta reiddi
til falis. Árni fór með óþvegna
vísu, er stefni og kjölur bátsins
sargaði við fjörumölina er niður
tók.“
Þegar síðara slysið varð, var
Árni hásieti hjá nafma sínum,
Jónssyni, en átti að taka við for
mennskumni síðari hlúta vetrar,
en þá átti báturinn að stunda há
fearlaveiðar. En af því varð
ekki. Ámi fórst og þeir sex
saman. Þennan dag fórust sem
áður getur tuttugu og fjórir
menn úr byggðarlaginu, niu
feonur urðu ekkjur og feuttugu
og sjö börn föðurlaus.
Árni Sigurðlsson var kvænt-
ur tnaður, þegar hann drukfen-
aði. Kona hans hét Steimunn,
dóttir Guðmiundar bónda Guð-
laugssonar á Neðstabæ i Vind-
hælishreppi. Ámi hafðist við í
kotbæ á Hólianesi, farast Magn-
úsi þannig orð um hagi ekkju
hans:
„Steinunn Guðmundsdóttir,
ekkja Áma Sigurössonar, stóð
uppi allslaus og bjargþrota
með þrjú böm feornung, og hið
íjórða í vændum. Barst hún af
hraustlega." Ennfremur segir
Magnús: „Nokkrum árum síðar
giftist hún Bjarna Bjamasyni,
þeim er af koanst með Benedikt
Frímannssyni. Þau fluttust síðar
til Hjalteyrar, og þar fórst
Bjamd af þilskipi."
Þvi fer ég svo náið út í það
litta, sem ég veit um hjónin
Ama og Steinunni, að ég vil, að
lesendum þessa greinarkoms
verði Ijóst, að böra þessara
hjóna hafi ekki átt langt að
sækja kapp, þrek og vil.leysi.
En þau Árni og Sfeinunn voru
forel’drar Sigurliaugar Árnadótt-
ur, sem lézt 88 ára 1. þessa mán
aðar og jarðsungin er i Krists-
kirkju í Landakoti í dag. Af
systkinum Sigurlaugar þekki ég
aðeins Guðmund, sem lengi átti
heima á Isafirði og var maður
sistarfandi og gæddur ódrep-
andi seigi'u. Hann dvelst nú í
Reykjavtk og stendur á niræðu.
Sonur hans er Magnús flug-
stjóri, sem var einin þeirra
fyrstu Islendinga, sem lærðu
fiug í Ameiikiu.
„Barst hún hraustlega af,“
segir hinn ágæti sagnaritari um
Steinunni, og vtst mun hún hafa
t
Þökkum bmdlega auðsýnda
satnúð og hluttekntngu við
amdiát og útför mannsins
máns,
Sólmundar Hjaltalíns
Jónssonar.
Fyrir hönd bama og aimarra
vandaimarma,
Guðrún Guðmundsdóttir.
þurft á herkju að halda. Yfir
landið hafði gengið hih mésta
óáran, sem hófst með voðavetr-
inum 1880—81 og mislingadrep
sóttínni sumárið eftír, og síðan
hafði verið hart í ári, ekki sizt
í útkjálkasveiitum á Norður-
Landi — og nú bættisit á hjá
íibúum Vin dhælishrepps hins
forna hinn hönmulegi mann-
skaði. Svo má þá nærri geta, að
ekki hafi verið til margra að
leita fyrir búlausa og blásnauða
ekkju með þrjú umgbörn, eig-
andi það fjórða í væmdum.
Og vist er um það, að hrepp-
urinn kom Siigurlaugu, sem þá
var tveggja ára, fyrir hjá ung-
um hjónum, sem sættu sig við
lægsta meðgjöf. Hjónin voru ný
farin að búa og barnlaus. Þau
voru harðdugleg og þá einkum
konan, húsfreyjan, Hjá þeim
var aðeins eitt vinnuhjú, öldruð
haglætiskona. Þarna var Sigur-
laug í tvö ár, og varð vistin
henni svo minnisstæð, að hún
taldi sig muna fyrir vist sitt-
hvað frá fyrra sumrimu, sem
hún var þarna. Ekki mundi Sig-
urlaug, hvernig viðurgeming
hún hlaut í mat eða drykk, enda
fylgdi það henni alila ævi að
vera með afbrigðum neyzlu-
grönn, hve mikið sem hún á sig
liagði við vimnu. En húsfreyja
veitti henni enga ástúð, og spar
aði ekki flengimgar, ef út af bar
að hennar dómi. Bómdi hennar
var miidari og Siigurlaug
minntist þess, að hann klappaði
henni og sagði, þó ekki að hús-
freyju viðstaddri: „Nú var
kona min vond við Laugu.“ Sig-
uriaug var látin sofa hjá vimnu-
konunni, og naut hún góðis af
hennar háifu, en ekki lét hún
mikið á því bera, þegar húsimóð
irin var nærsitödd. En hvað sem
leið mat og drykk og skorti á
ástriki, var Si.gurlaugu annað
minmisstæðast. Þegar fullorðna
fólkið för til vallarvinnu eða
var við heyskap, var teiipan læst
inni i bænum, hafði ekki einu
sinni sér tíl afþreyimgar humd
eða kattamóru. oig þá greip
hana dag eftir dag slik skeif-
ing, að hún grét ám afláts eða
æpti hástöfum, var svo skelfd
við eitthvað, sem henni fannst í
nánd við sig, en hvorki sá né
heyrði, að hún gat ekki eirnu
simni grátið sig í svefn.
Fyrir kom, að nágrannar
komu að læstum bænum og
heyrðu grát og kveinstafi Sigur
laugar litiu, og mun talsvert
hafa verið um það rætt, hversu
hart hún væri leikin. Þar kom,
að mikil myndar- og gerðar-
kona tók sig upp og fór á fund
Steinunnar Guðmundsdóttur og
sagði henni, hvað dóttir henmar
ætti við að búa.
„Ég er viss um, að hún miissir
vitið, ef hún á að þola þetta
lengur — en vonandi, að hún
beri þess ekki varaniegar menj-
ar, ef hún kemst í góðar hend-
ur. Þó að þú sért fiáitæk og ein-
stæðimgur, Steinunn min, þá
verður þú að sækja Laugu litlu
i hendur húsmóður hennar og
reyna að útvega henni góðan
verustað."
Steinumn þakkaði komunmi
ómak hennar og umhyggjuna
fyrir telpunni, og þó að hún
ætti ekki hægt um vik, fór hún
T
Þokkimn innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andtát og
jerðarför
ÞÖRIS HALLGRiMSSONAR
offsetprentara.
Þorgerður Guðmundsdóttir, Gunnlaugur Hallgrímsson,
Asdís Hallgrjmsdóttir. Helgi Angantýsson.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
ANNA KRISTÍN JÓHANNESDÓTTIR,
Hringbraut 72. HafnarfirBi,
verður jarðsungin frá Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði, laugardaginn
10. febrúar kiukkan 11 fyrir hádegi
Böm, tengdaböm og bamaböm.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vináttu við andtát og
jarðarför systur minnar,
SIGRlÐAR MAGNÚSDÓTTUR,
Bergþórugötu 51.
Ennfremur sérstakar þakkir til þeirra, sem heimsóttu og
glöddu hana á einn eða annan hátt. Guð blessi ykkur öli.
Fyrir hönd aöstandenda,
Sigurbjörg Jóna Magnúsdóttir.
og leitaði á náðir Sigurbjargar
systur sinnar, sem bjó þó all-
fjarri. Sigurbjörg var gift dug-
legum manni og drenglyndum,
Tryggva Hallgrímssyni.
Sagði Steinunn þeim, hvað nú
hefði bætzt ofan á sinn fyrri
vanda. Buðu þau henni að taka
Sigurlaugu, án þess að þar
kæmi á móti meðiag frá einum
eða neinum. Steinunn fór síðan
þangað sem Sigurlaug var.
Húsmóðirin tók erindi hennar
illa, kvað ráðið, að telpan yrði
að minaista koistí eitt ár í við-
bót hjá þeim hjónum, enda
mundu fáir sækjast eftir að taka
hana, jafnvel fyrir aukna með-
gjöf, svo óþæg sem hún væri
og vanskilleg á skapsmunum.
Steimunn sagði, að ef konan
sleppti ekki telpunni með góðu,
mundi hún leita tíl hreppstjóra
og jafnvel Blöndals sýslumanns
og mundi ekki skorta vitni úr
hópi nágranna um meðferðina á
Laugu lifilu. Bóndi tók nú rögg
á sig og húsfreyja lét sér segj-
ast, og fór svo Steinunn á brott
með dóttur sína. Sigurlaug var
síðan hjá þeim Sigurbjörgu og
Tryggva í góðu yfirlæti og flutt-
ist með þeim austur á Eskifjörð
og síðan að Borgum í Eskifirði
en þá jörð hafði Tryggvi fengið
til ábúðar. Hann var maður at-
orkusamur, þrekmikill og áræð-
inn. Hann hafði nokkurt bú á
Borgum — og stundaði einnig
sjó — og auk þess var hann
mörg ár landpóstur milli Eski-
fjarðar og Hafnar i Hornafirði
og reyndist með afbrigðum
áreiðanlegur og úrræðagóður,
hvað sem á bjátaði á langri og
torfærri leið i vondum veðrum
á vetrum og í vatnavöxtum vor
og haust. Þau hjón áttu aðeins
tvö böm, sem upp komust, en
tóku ekki einungis Sigurlaugu
tii fósturs, heJdur gengu og ann
arri telpu í foreldra stað. Þau
bjngg’u nærri Eskifjarðariieiðd,
sem var í þennan tíma fjölfar-
in, og kom til þeirra margur
hrakinn og hlaut hinar beztu
viðtökur, jafnt á nóttu sem degi
þó að ekki væri auður i búi á
Borgum. Var það rómað, hve
Sigurbjörg húsfreyja væri nær
gætin um aðhlynningu og við-
urgeming, þegar þá bar að
garði, sem litlir voru fyrir sér
og á einn eða annan hátt hart
leiknir, og óbágur var Tryggvi
á að veita ferðamönnum fylgd
yfir heiðina.
Sigurlaug kallaði fósturfor
eldra sína „bróður“ og ,,systur“
en hún naut hjá þeim sama ást
ríkis og hún væri bam þeirra.
Auðvitað var hún látin vinna,
strax og hún var til þess fær.
Hún var lítil vexti, en tápmik-
il og snemma gædd furöu miklu
þreki og seiglu. Hún var verk-
lagin og notinvirk og viljug til
verka. Eitt var það verk, sem
var henni leitt, en hún varð að
vinna þegar hún hafði aldur til.
Það var að gæta kvifjár ein
sins liðs, og mun þar hafa
nðkkru um valdið sú kvöl, sem
hún halði orðið að líða tveggja
og þrigigja ára óviti, aleiin dag-
langt í læstum bæ.
Hún fór að heiman milli ferm
ingar og tvítugs og var í vist-
um á Eskifirði, Reyðarfirði og
Seyðisfirði og siðan 1 Reykja-
vík og á Akureyri, en þangað
réðst hún til þess að hitta móður
sína og hafa af henni kynni. Yf-
irleitt var hún i vist hjá fólki,
sem bjó við góð efni og aðsteeð-
ur, meðal annars á heimilum,