Morgunblaðið - 14.02.1973, Blaðsíða 3

Morgunblaðið - 14.02.1973, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. FEBRUAR 1973 3 íslenzkar rannsóknir úr gervihnetti: Þaðan sjást hitaskilalínur sjáv- ar, gróðurf ar, ísalög og eldgos Landmælingar íslands hafa myndirnar BANDARÍSKI gervilhmötitur- imn ERTS I íór yfir Vesit- miatniniaeyjar 1., 2. oig 3. febrú ar og sendti þá m.a. upplýs- inigiair um gosið í Vestmamma- eyjum. Aítur mira hiamn gera það 19., 20. og 21. febrúar. Greimir hmötturimm þama á jörðimmi heitam biiett suður af Isilamdi, afmarkaæ ösikuma og hvemdg húm og gufumökkux- inm bera»t. Ammairs sitaóar hef- ur hamm greinit botmimm út frá strömidiminii umdiir sjó og kamn að gera það í mæstu ferðutn yfir Eyjar. Þetta kiotm m.a. fram i merkdiegum fyrirle.stri, sem dr. Roger WiMiams flutitd í fyririestrasad í Ánnagarðd í gær, en hamm hefur siðain harnm iauk doktorsprófd í jarð- fræðii 1965 verið oft hér á Jamdi. M.a. var hamm við að mæia hitaútstreymi frá jairð- hitaisvæðum á Isdamdd með imfrariauðum geásdum og var við rammsókmir á Surtsey. Nú vimmiur dr. Widdiiams að ramnsókmaverkefni frá fyrsta gerviihnietitimum, ERTS I, sem setitur er á braut krdmigum jörðima tdd admemmra ramm- sókniaistarfa og hefur hmöttur- imm með höndum ýmás ranm- sókmaverkefni fyrdr Isdamd á vegum Widddams, sem hefur verið óþreytamdi að bemda iistanzkum visiimdámönmum á sdlika mögudieiiika og vimma með þeim. Gerviihmötturdmm fer yfir Is- liamd í 10 diatga á 18 daga fresti, em yflir hverm steð á Isliamdd i 3 diaga oig þá þrdsvar tdll fjórum S'iininium á dag. Hef- ur W'iMamis femgiið Ágústd Böðvarsisymi, fons'töðumainnii Lamidmælimiga rikdsdms, filmur af öUum þedm mymdum, sem tekmar ha,fa verið yflir Isdamdii með sæmdlegu síkyggmi, og getur Ágúst láitáð framJ«adda þær og útvegað vdsimdamönm- um hér. Nú siðast kom fyrsta fídm- am af mynd teJónmli úr þess- um gervibmetti, sem sýmdr sjó- imm kr'imigum Isdiamd og kemur þar í ljós, að gredmálte'ga sjást hitaskidaddmur á hafimu, þ.e. mörk heiita og kadda Sjávar- ims, sem gerð eru út ramm- sóknaskip tid að flimma og mæla. Sýndr þesisd mynd siumd- ið middd Græmdiamds og ísdands og þá mesit sjódmm vesrtur af lamdiimu, en niaast mum vænitam- lega fást mymd af þessum straumium morðausitur af lamd imu, sem yrði ákiaifltaga firóð- Jegt. Gervdíhmört.turinm ERTS I hefur m.a. tekið vdð semdámg- um flrá jarðsikjáliftamæium i samvdmmu við Sveinbjörm Björmsisom, eðddsfræðdmig, sem segir, að siðiam í desemiber, þegar hamm fór að tadca við mælimigum frá smáskjádfta- mædi, sem staðsetitur er i Kiaildárseli, hafi hamm addtaf lesáð af mædium og semit afdest- urimm áfriam tiid Waisdiim,gtom 4—12 sámmum á daig, þegar hamm hefur verið á braut, þax sem hamm nær til beggja þeima pumikita, þ.e. Kaldársels og Wasdidmgtiom og addred fadddð úr dagur. Widdiiams sagðd, að gervi- hmötturimm væri niortaður til ýmiiss komar isdemzkra ramm- sókniaiverkefma í samráðd við isdemzka vísimdamemm, og væri þar um að ræða 10 verkefni. 1 siamvimmu við Guðmiumd Pádimasom, eðldstfræðimig, eru gerðar artihugamiir á jarðhiita- svæðum og útstreymi frá þeim. 1 samvimmu vdð Sdgurð Þónardmssom eru greimd gos- efmá úr ýmsum eldgos- um. 1 samvimmu vdð Ágúst Böðvarssoin er umnið að Jamdmældmigum hér og einm- ig gerðar mældmgar á srtramd- Jímum,. Þá eru gerðar at- huigiamir á smjóadögum og is frá ýmsum árstímum, til að sjá hvennliig hamm eyðdst og hverjar bneytimigar verða í samvimmu við Sigurjóm Rist. Eimmáig jöklarammsóknár í sam- vdmmu váð hamm og Sd'gurð Þórarimsson og þá mæddar bneytimigar á jökium, svo sem framskrdð Eyjaibakkajökuls. Þá fiara fram atihugiamSr á remnisli vaitma á hálendimiu, þá iearamnisóktnir á norðurhöf- um x samvimmu við Hlym Sig- trygg'sison og loks eni athug- amdr á gróðurtamdi Islamds í siaimvimmu við Im.gva Þorsteinis- som og SturJu Friðrikssom, em með slikum aithugunum m* sjá breytdmgar á gróðri eftir árstíðum, ásrtiamdi hams á hverjum tima og útibredðslu gróðurs. Á næstummi korna himgað framkal'Iaðar mymdir í Jirtum af fslamdi, sem mumu gefa enn bertri mynd af gróðr- inium. Um saimræminigu is- Jemzku verkeflnamma sér Vil- hjálmur Lúðvíkssom fyrir hömd Rammisókmaráðs. Dr. WiiMiams hefur ummið mikið að ísdemzkum ramn- sóikmasrtörfum frá því hamn hóf hirtiamædimigar úr lofrti ár- ið 1966, er mælt vair hitaút- streymiið frá Surtsey. Það var mælt með úMrarauðum rnyndum úr háloftumum úr flugvél. Og á sama hátt var farið yfir önnur hitasvæði á lamdiimu, svo sem Kverkfjöli, þar sem jarðíhitd er undir jökii. Gervilimötturimn ERTS I, sem er jarðarsikoðari eða Earth Observartlom Satidirte, hefur miargvísteg viðfam.gs- eflni, sem hamn vimmur fyrir hásikóia, vísimdastofnamir og ví.s'midam'emm i ýmisum lömd- um. Saigði Wiliiams, að lömd- im væru um 37, sem hefðu af homum not. Tid dæmás sikoðar hiamm grastemdi og gróður, bæðd að viðáttu og tegumdum, semddr upplýsimgar um vartms- remmisd'i, ísamyndiamir á vötm- urn og höfum og útbreiðsiu sjávaríss og úr homum fara flram ]amdmjæliin,gar nákvæm- ari en ef mælit er á jörðu. Hafa til dæmis sum Afriku- riiki aldrai fengi'ð svo rétt landakort atf símum svæðum. Miðstöðdm, sem tekur við öld- um upplýsdmigum, er í Sáeaux FailQis og þar sitarfa 330 ramm- sókmamiemm, sem greimia upp- lýsámigar, og kvaðst Wilidams vera eimm þeirra. Þaðam er hægrt: að pamita mymdir og uppdýsimgar, sem látmar eru í té. Er hægit að taíka kort í liitum, sem sdðam eru greimd og kemur það sér vel, ef greima á sumdur gróðurteg- umddr. WiOiiams sýndd með fyrirlesitri sámum margar sldk- ar mynriir af gróðri og eimmig aif isiamyndunium á harfimu, þar sem greáma mátti hvem jaba o.flL Hnötturimm fer aQtó- a,f i sömu fjarlægð frá jörðu og semddr jafmóðum tdl mórt- tökustöðva. Þó getur hamm geymt á bömdum, þar rtdd hamn kerniur í tengsd við slíka srtöð, og þá teteið hálftima í eimu. Þesisd gexviíhnötitiur var eteki komámm á loflt, em frá öðrum, Nimbusi, var hægt að mœdia gosið á Jam Mayem oig úr hom- um sást Jika gosdð í Vest- mammiaieyjum 25. jiamúar og sýrnidi Wiiláams þá mynd, þar sem greimi:lega mátti greáma eldiimn og gosmökteimm. Dr. Roger Williams flytur fyrirlestur siim í Árnagarði. Vestmannaeyjar: 200 tonn af búslóð með Fraktflugi um að hefja flutning mUli lands og Eyja, viku eftir að gosið hófst. Hefur Fragtflug flutt lang- mestan hluta alls vamings loft- leiðis frá Eyjum, en það hefur nær eingöngu verið búslóð Vest- manna»*yinga. Hefur oft verið flogið við mjög erfiðar aðsta-ður í þeim tuttugu ferðiun, sem Fraktflug hefur flogið hingað. Flugvél félagsins aif gerðinni DC-6, tekur um 15 Oestir í ferð, en rúmmál vélarinmar er um 5000 kúbikfet. Þess má geta að rúmmiál Herkú 'iesfl u gvéla er mimna, en hins veigar er burðar- þolið meira. Auk búslóðar heflur Frakitfliug flutt á ammað hundrað fjór til liands, 4000 hœnsni og ta'lsvert af fólki. En i þessum tutbugu ferð- um hefur flugvélim áva’ilt verið flulilfenmd. Síðustu daga hafa varnariiðsmenn aðallega unnið að fermimgu vélarinriar. Að sögn Haíligríms Jónssonar flugstjóra hjá FraktÐug og Lárusar Gumm- arsisonar vélstjóra, hefur „sexam“ getað tekið farm af 10 vörubil- um í hverri ferð eða úr 40 gám- um aif minni gerðinmi. Þeir sögðu að nú væri farið að gxynn'ka á búslóðarflutningum, en til stemdur að flytja ýmiss kon ar varaing annam, svo sem fóð- ur, vörulagera og tæki. Má geta mniEni Vestmanmaeyjum, 10. febr. frá Árna Joíhnsen. FRAKTFLUG h.f. hefur flutt yf- ir 200 lestir af varningi frá Eyj- um síðan flugfélagið var beðið MÁLVERKASÝNING Gunuar Dúi opnaði inálverkasýnlngu í Mokkakaffi s.l. siuuiuilag. Guirnar sýitir að þessu sinná 29 myndir og eru flustar þeirra oliumálverk, en sex myndir eru úr etoxy, fjórar relietf-myndir og á sýninguinni er einn skúlptúr. öll eru verkin til söiu og «r verð myndanna frá 2000 krónum og upp í 14 þúsund. 3>etta er fjórða sjálfstæða sýning Gunnars; áður ihefur lliann sýnt í Reykjavík og i Landsbanknsalnum á Akureyri. þess VBgma fréttar MM. 9. febr., að handverkfæri úr vélsmiðjummi Völumdi fengust fflutt til lands í mtorgum, en vélsmiðjan hefur flemgið inni fyrir sína menn i ýms uim vélsmiðjum í Reykjavik og á Suðvesturlandi. Hallgrímur Jónsson við eina flugvél Fragtflugs. *

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.