Morgunblaðið - 13.03.1973, Side 13

MOK.GUNBLAÐrÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. MARZ 1973
13
Átökin um Wounded Knee:
Indíánar lýsa
yfir „sjálf-
stæðu ríki“

Wounded Knee, South IXakota,
12. miarz. AP.-NTR.
Forystumeim samhtka banda-
rískra Indána, AIM, semi haldið
hafa smálKenum Wounded Kmee
I sínum höndum sl. tvær víknr,.
hafa lýst þvi vfir, að á hann
beri liéðan af að líta sem sjáJf-
stætt ríki Offlala Siowx-Indíana.
Á þessum slóðum húa iim H.ÖOð
Indíánar af þessum stofni. Jafn-
framt hafa þeir hótað að gripa
til svipaðra aðgerða í öðraan
bæjnm, þar sem Indáanabygrgð
er f jölmenn.
Talið var fyrir tielgima, að
sajmmimgar væru að nást milli
forystuimiainmia Imdiíáinaínma og
(fiullilibrúa stjórmairinmar. 300'
mamrna vopmað lið úr aJrí'kislög-
íiegliummi — FBI — siam hiaifði
setið uim baemm, vair kallað það-
an buirt og vegatád'mar fjamliægð-
ir. Indíánairmiir fögmiuðu sigjri, en
sölairbrinig síðar sögðu þeir að
Jögmegluliðið hefði venið kvalt
burt til þess eine að gera FBI
Jiægar uim vik að laumasit imm í
maðir Indiíiána og handtaka ýmsa
fraom'ámiemm þeirra..
Síðdegis í 'gær kom til átaka
©g varð þá. einm af imiönmiuim FBI
fyriir sikoti og var f’Jutitur í sjúfcra
hús.
Svo sem frá hiefur verið slkýrt
gri pu saimtö'k Imdíáiniamma till þss
ara aðgerða í Woumidied Kn'ee til
'þess að vekja atfhygli á himum
feágu lífsstki'Iyrðutni Imidfám'a. í>eir
eru samtals um 650.000 f Biara'da-
rikjumiuim og búa tveir þri'ðjiu
iiliuitar þefmra í sérstöikum búð-
uim, þar sem lífsskiiyrðf öil eru
sýn'u verri en gerist hjá öðmum
toandiariskuim borgiuriuim.
f daig átti miál ImidTániamma að
koma fyriir dóimstól í borgimni.
Sioux Falls og hcimidtö'kuskipamir
voru geifmair ut í Raipid City á
#mim helztu leiðtoga Inid'íiámamma.
Richard Kleimdi'einist, déms-
miái'airáaiierna, hefuir fyrfcskipað
alri'kisl'ö.greiglum,ni að hialda mönn
uim siinium utam svæði.siinis, sem
Inidí'ánairtnir faalda í Woumded
Knee og Meypia efaltí ®f akotum
meomia þefc eígi liif sittt að verja.
Það var RusS'ell Meains, eimm
aif fórystumömmiuim AIM, siem til-
kynmti í gæsp, að Woumided Kmee
ihefði verið Iýst sj'álfstætt riftci
Sioux Imdíáina. Hamra sagði m. a.:
Ef fuUtrúar einihvemra erlendra
rí'kja reyna að koimiast iinn í bæ-
imm, sérstak'leiga ef fiulltrúax
BamidarSkjammia geira tíl þess tú-
raun, verður litið á það seim
hemnaðaasaðgerð og viðbirögðín
verða samfevæimit því. Bf mjösra-
amar fiaira inm í bæimm veirður
með þá fiarið eims og tíðkiast ann
ars staðar, þefc verða ilekMfc fyr-
ir aftöfeusveít.
Bandaríkj ast j ór n
verndi dollarann
Nýr fundur um gjaldeyrismálin í París
Yerða norska og sænska krónan látnar
fljóta“ gagnvart dollara?
jí
Brússel, 12. marz NTB—AP
FIÁBMÁLAKAÐHERRAR aðiid
ailanda Efnahagsbandalags Evr-
ópu konmst að samkomulagi um
lausn gjaldeyriskreppunnar í
nótt sem leið eftir 12 klukku-
strawta ákafar fundasetur. Á
föstudaginn keniur á að liefjast
annar frmd»Tr sem sitja eiga
fleiri futltrúar frá hverju aðild-
arlandi og er æthmin að stöðva
spákaupmennskuna með
V estur-þýzka niarkið verður
hækfeað um 3%, en siðan skal
g j aldmiðl ii m Vestur-Þýzka-
lands, Danmerknr, Frakklands,
Belgíu, Luxemborgar og Hotlands
heimilað að hækka eða lækka
gengi innbyrðis um 2,25% og
eiga að „fljóta“ í sameiningu
gagnvart Bandaríkjadollar.
Gjakbniðlar Bretlands, ftalíu og
ÍrlaiHÍs eíga að „fijóta“ óháðír
gjaldmiðlum annarra aðildar-
ianda EBE. f aðalstöðvum EBE
Dauðarefsing tekin upp
í Bandaríkjunum á ný?
Nixon forseti bodar frum varp þar um
Wa'shington, 12. marz
— AP-NTB
NIXON, forseti Bandarikj-
anna, flutti útvarpsávarp á
laugardag, þar sem hann boð-
aði, að innan skamms yrði
lagt fyrir bandaríska þingíð
Irumvarp, þar senr ráð er fyr-
ir því gert, að dauðarefsing
verði á ný tekin upp í Banda-
ríkjunum. Sagði forsetínn, að
dómsmálaráðherraím, Bic-
hard Kleindienst, hefði gert
drög að f rum v a rpinu, en
samkvæmt því ætti dauða-
refsing að ná til þeirra, sem
gerðu sig seka um svik á
styrjafrfartrmuTn, fhrgvélarán,
mannrán, eldsprengjuvarp og
yllu dauða fangavarða og
lögreglmnanna.
Bóiizt eir við' því, aú þetfta fruim-
varp njóti verulegis stuðmánigs í
báðuim þingdeilduim, þvi að þar
heifu'r verið uppi taiisverð hreyf-
ing 1 þessa ájtt og rfkisiþimig fijög-
urra rííkja I Bamdarikjum uim haifa
þegar samþykfet að tjaka upp
diaiu'ðairefsmgu. Hafft er efitfc fbr-
m'arani l'aganefndar öldumig'adeild-
arininiar, demóferaitamuim James
O. Eastland frá Missiissíppí, að
hamrn muni tafea jákvæða afstöðu
til fruimvairps, er fiairi í þessa áftt.
Forset'imm sagöi í ræðu simmi,
— Bermuda
Framh. af bls. 1
stöðva ferðir fólfeis frú Bemmudia.
Sir Richard Sharples vair 57
áma að aldri. Hamm tóik við land-
stjóraeimbættin'u í októibe.r sL, em
wámiuði áðuir hafðt lögmeigliustjúír-
rai á Bemmiuda verið dmeptnm í
trúsagarði síniuim og 17 ára dött-
ior hans særð. Ekki er vitað hvomt
rcofefeurt saimibamd er mfllf þess-
aira miorðia. GeftgátuT eiru uppi
joti, að þam hafi vérið af póli-
trsfeum toga sipummin em emgu
»r siipip-ið föstiu bair ’um. BeoTmuda
er brezfe nýtemda, þar semæ tveir
þriðju hlutar Sbúa eru bXökfeu-
menn. Sjáltfisftæðistoreyfimg hefur
verið vaxamdi ear kyrrt að fcaKa
í lamidimiu frá því árið 1968,, þeg-
ar til óeirða feom miolkikiiuim dög-
um áður en Kannl Bretaprins ikom
I heimsókm till lamidsins. Þá var
semt á vettvang lið fallinliifairihfia:-
mainmíL,. eir beeMm óeirðfcmaa: mið-
ur.
Á það er bemit,. að Kairl prirns,
var miú fyrfc skömimiu í Xieiimsókn
á Bermuda og fór þá með lamd-
stjóeramium hiira hieifiSíbumidmiu
kvöiidgönigu hamis.
a/9 hftnin væri sammifærður utn,
að dauiðiairefsi,ng yrði tii þess að
d'raga úr tilteknuim tegundum
gfcepa, þó svo að félagsfræðin gar
væru miargir á anmairri stoðuin í
þeim efnuim. Kleiimdiien'St sagði á
bliaðatmiamin'a Cundi i jamúar sl., að
hamn værí þeírrar skoðunar, að
diaiuðairefsinig mun'di ekki al-
menmit vfrka sem hemílil 4 glæpí
em gæbi orðið tH þess að draiga
úr tílitekmrm, fyrirfram ráðgerð-
uim og sérstakiegia svrvfcðilegum
afibrotum. Viku sfðar sagði Rog-
er C. Craimiton, aðistoðardóms-
málaráðherra, á fumdi öldumga-
deildarþimigmanma, að semmilega
mundii rikissitjórnin leggjia til, að
rétiairiiöld færu fram tvívegis í
al'varlegri g.læpamálum, þarunig
að úrsfeurðir um sekit og refs-
ingu væru kveðnir upp hvor í
sínu lági. Cramtom kvaiðst þeirrar
sikoðumair, að bæði of haarða refs-
imgiar og of vægar gætu verkað
hvetjandi á glæpaimenm. Hann
taíldi til dæmiis ekití óseoTmiIegt,
að flugvéla’rræmiiinigi, sem vissi að
hamm æfitii daiuðairefsmigu yfir
höfði sér, mumdi hugsa sem svo,
að eims gott væri að taka far-
þega fiugvélar, sem hamm hefði
ræmt, með sér í diauðanm.
Rifcjn f jögur, sem hœufa ákveðið
á heámaiþiraigxim að tafca aíitur
upp dauðaareÆsiimigu, eru: Ohio,
Wyomimig, Fliomida og Georgia.
í Briissei hafa menn látið i ljós
vonbrigði yfir Iélegum árangri
tii lausnar gjaldeyriskreppunni
fram til þessa.
Fjármálaráðherrar Efnahags-
bandalá'gsrikjanna hýggjast
halda fund með fulltrúum Banda
ríkjanna, Japans, Sviss og Sví-
þjóðar i París. Þar á að reyna
að fá Bandaríkjastjórn til þess
að halda uppi genigi doliarans,
en stjómmálafréttaritarar í
Brússei eru efims í því, að silíkt
sé kleíft í nægjanlegum mæli.
Þjóðbönkum Efnahagsbanda-
lagslandanna er ekki lengur
skylt að koma dollaranum til
aðstoðar til þess að halda uppi
gengi hans. Þá er ætlunin að
koma á sameiginlegum sjóði að
upptiæð 1,4 miilljiarðar ,jer)mimgs-
eininga“, þ.e.a.s. með jafn-gildi
dollarans samkv. þvi gengi, sem
dollarinn hafði áður. Á að nota
þennan sameigin-lega sjóð tii
stuðnings hinum einstöku gjaM-
miðlum við að fljóta gagmvart
doiilararaium.
Fjármálasérfræðingar í Brúss
el létu í Ijós þá skoðun i dag,
að gjaldmiðlar þeirra landa, sem
eiga að fljóta i sameiningu gagn
vart doUara'muam, eigi ekki eftfc
að hækka mikið upp á við. Vest
ur-þýzka markið á að hækka um
3% frá 19. marz og er talið, að
það verði til þess að draga úr
örðuglei'kunum.
Ætlunin er að láta gjaldmiðla
Italíu, Bretlands og Irlands tafca
þátt í því að fljóta gagnvart doU-
ar með öðrum gjaldmiðlum EBE
eims fljótt og tök eru á. Þá eiga
að fara fram viðræður næstu
daga milli rifciss'tjóma Hollands,
Belgiu og Luxemiborg'ar til að
kanna, hvort hækka beri gengi
gjaldmiðla þessara landa.
Kjeli Olof Feldt, viðskiptamála
ráðlherma Svíþjóðar, sagði í dag,
að fyrir iok þessarar viku ætti
það aið fcorna í ijós, hvort seem'Sfca
krónan yrði látin tafca þátit í þvi
að fljóta gagmivart dollararaum.
Per Hækkerup, efnáhagsmála-
ráðtoerra Dainmierk'ur, og. Ivar
Nörgaard, markaðismálaráöherra,
iéttu í dag í ljós þá skoðun, að
sæmsika og nonsfca krónan yrðu
látei'air fljóta á móti dolilaianum.
Fimmlam'd'sbanfci hóf gjaldeyris-
verzi'um að nýju I daig ag ákvað
gemgd fyrfc 15 gjafchniðila í sam-
ráði við aðra helztu bamika lands-
Frá Wonnded Knee. Russel
Means, leiðtogi Indíána (til
vinstri) tekur í hönd James
Armstrongs, biskups met-
hodista-kirkjunnar, eftir að
sá síðarnefndí hafði borið
fram nýjar tillögur til lausn
ar deilunni i Wounded
Knee. Dennis Bank, annar
forystumaður Indiána horf-
ir á.
fréttir
í $tuttu máli
Finnar vilja samning
viö COMECON
Mo Jkvu, 12. marz.
— AP, NTB. —
Finmtair bafa hafið viðraeður
við COMECON, efmahags-
bamdalag Austur Evrópuríkja,
með það fyrir aiuguim að gera
við það samninig um sam-
vinmu á sviði efnahagsimáia,
tæfcmii og vísinda. Er Frnnlamd
fyrsta ve.straene ríkBð, sem
æsfeir slíkra sarammga og hóí-
usft viðræðurnair um þetta mál
í aðialbækistöð COMECONS í
Mosikvu í miorgun. Fyrir 12
maima' sen’dimefnd Fimmlands
fer Jussi Linmia.mo, ráðherra,
er fjallar um utainrifcisvið-
skipti. — Fraimkvæmdasitjóri
COMECONS er í forsaeti
nefindarinmar, sem raeðiir við
Finmana.
Átök á landamærum
Kóreu
Seoul, 12. marz, NTB.
Tveir smöur-fcóreanisikir her-
mienn féf’u og sá þríðji særð-
iaft, þegatr tíi áraka kom fyrir
skömimir á l'amdatmærum Norð-
ur- og Suður-Kóreu. að því er
landvarna ’ríðuneytí Suður
Kóreu upniýsti í dag. Segir í
tilikynm'i'n'<TU faaðan, að her-
flokkur frá Suður-Kóreu hafi
ummlð að 1araidmæ’in.guim við
laomdiain æ-T-í rt. þegar norður
kóreansk'r hermoan hófu á
hann sfkorhríð.
Ekki er að sjá, að þessi at-
burður hafi haft áhrif á við-
ræðurnar milli fulltrúa stjórna
ríkjanina ,um að koma tengal
um þeirra í eðlílegra horf. —
Eiga viðræðurnar að hefjast
aftur á miðvikudaig eftir 2ja
viikina hlé.