Morgunblaðið - 13.07.1973, Blaðsíða 17
MORGUN'BLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 13. JÚLl 1973
17
Nokkrar Norðfjarðartrillur að veiðum fyrir mynni Mjóafjarðar.
Á mestu handfæra-
miðum landsins
— með mestu handfærakörlum landsins
TRILLUÚTGERÐ ©r með
rnesta móti frá Neskaupstað,
og ©r sennllega hvergi meiijí
á landinu, nema ©f veorav
slkyldi á Hústavík. Frá Nes-
kaupstað ©ru nú gerðir út
um 50 smábátair og nokkrar
aðkoniutrHlur legg-ja ]«ir upp
en flestir róa bátarnir með
handfæri. Aðialástæðan fyrir
því, að smábátaútgerð er
miklu meiri frá Neskaupstað
en öðrum Austfjarðahöfnum,
©r sú, að þaðan er mllldu
styttra á mtðin. Oft tekur þiað
ekki nemia um hálfa klukkii-
stund aið sigla á halidfæra-
miðin, en almennt tekur sigl-
ing um eina til eina og liálfa
klúklcustund. Yfirleitt nmn
smábátaútgerðin ganga frek-
a(r vel, því algjört smábáta-
æði virðiist liafa gripið um sig
í Neskaupstað, enda þarf
ekki að lá neinum, þótt haain
vilji róa á triMu, því skemmti-
legri og hetlnavmari sumar-
vinna finnst vart. Að öllu
jöfnu róa smábátarnir ekki
nema mánuðina júní-septemb-
er. hega.r komið er fram í
septemlier erm bátarnir settir
á land og stamda þeir í f jöru-
borðinu fram á næsta vor, er
eigandinn stamdsetur bátinn
fyrir vertiðina.
Blaðamanni Morgunblaðsins
gafst fyrir notókru kostur á
að fara á sjó með handfæra-
báti frá Neskaupstað. Var
fa-rið út með Báru NK 11, en
eigandi hennar og stjórnandi
er Þórarinm Srnári, eða Smári
eins og hann er alltaf kallað-
ur. Ákveðið var að róa kluklk-
an 04 aðfararnótt mám.udags.
Og að sjálfsögðiu gerði til-
hiökikuinin það að vedkuim, að
maður var fHljótiur fram úr
rúminu í það skiptið. Vorum
við komnir um borð í Bár-
una, þar sem húm lá í nýju
höfnimmi fyrir botni fjarðar-
ins, rétt að byrja að ganga
fimm.
Ekki vildi Sabb-vélim i Bár-
ummi fara í gang á fyrsta
sniúnimgi, og sagði Simári, að
hún væri oiftast þung í gang
eftir helgar, þegar hún væri
búin að standa, en eftir að
húm væiri komin í gang væri
all'llt í lagi. I>essi vél virðist því
vera lík mammi, sem er með
timburmienn á suminuidegimuim,
em þegar líður fira.m á mánu-
daginn fer hann að taka við
sór. En Ðáran er ekkert
venjulegur bátur. H'úm hét
áður Veiðibjalla og var lengi
í eigu Sofiusar Gjöveraa elidri,
en þenmam bát gerði hanm
frægam og sjállfan sig líka á
fleiri st'öðu'm en íslandi. Sofus
fór á þessari trilliu, sem er
aðeins 3,6 lestir, til Fæireyja
tvisvar og eimu sinni fór
hamn allla lieið til Noregs. Þar
ætllaði hanm að láta gera við
vélina, sem var Rapp, em þeg-
ar forráðamenm Rapp-verlk-
smiðjamma heyrðu að hann
var kominn áliia leið frá Is-
landi, til að láta yfirfara véfl-
ina og það á þessu trilt'u-
horni, þá færðu þeir honum
nýja vél að gjöf. Sofus lenti
oft í hraknimgum á Bárumni
en aldrei hleikktist hom'Uim á,
enda er Báran einstaklega
góðuir sjóbátur og um leið
stankbyggð.
En þetta var nú útúrdiúr.
Ekki leið á iiörngu þar til vélim
í Báru var farin að mala og
brátt vorum við á ieið út
Norðfjörð með sex sjómfflna
hraða. Um það bil 10 aðrar
triliur voru á leið út fjörðinn
og það eina, sem heyrðist í
næturkyrrðinni voru vélar-
skellirnir. Veðrið var mjög
gott, suðvestan amdvari, en
þó var farið að þyfckna svo-
lítið upp i vesturloftinu.
Stefnan var sett í niorð-
austur, þegar komið var út
fyrir Norðfjarðarvita, em
Smárí tekur einn inn fyrir
borðstoltkinn.
hanm stendur rétt in.nan við
Fólkvang Norðifirðinga, sem
er að mestu undir því tignar-
lega fjalli Nipu, en þarna er
náttúran litið sem ekikert
spillt. Við héldum í átt að
miðuim, sem nefnd eru Digra-
mið, en þau eru á svoniefndri
Norðurslóð, en svo nefmast
rr.iðin norðan við Norðfjarð-
arhorn, em þau sem eru sunm-
an við Hornið eru kölluð
Suðurslóðim.
Eniginn báfcuir vair kominn á
Digramiðin er við remindium
fæmuim þar, en einm bát sáium
við á Iieið lengra út og ætlaði
hann auðsjáamilega að halda
út að Flanma sem kallað er,
em þar fæst oft stór og mikill
þorskur. Elklki urðum við
varir við fisk á Digramiðum,
eða þar í krinig. Það beit
aðeins einn og einn „tjaM“ á,
en það er smár þonsikur kaM-
aður nú til dags, eftir ensk-
um sjömö'nm'Um.
Af Digramiðum héldium við
fyrir minmi Mjóafj arðar, en
þar vonu 14 hiandfærabátar
að veiðum. Þarma var fiskur
við botminm á noklkrum stöð-
um, en aðeins var uim mjóar
ræmuir að ræða, þannig að
það þurfti að kippa oft, eins
og það er toallað á sjómanna-
máli, en það er að færa á
svæðið aftur þegarr rekið er
mikið. Á þessuim slóðum femg-
um við i kringuim 100 .kiíló af
ágætis þorski. Þarma vintiust
sumir bátanna vara að fá
ágætis afla, sérstafcliega þeir,
sem voru með dýptarmæili,
em þarna var fiskuirinm í
smárborfum. En það er margt
skrýtið i fari þoirskisims, að
minnsta kosti finmst okfour
mönnunuim það. Allt í einu
hætti hann að Mta við krók-
umum okkar, jafn skyndilega
oig hann hafði gráðugur byrj-
að að tafoa færin. Því var
efoki um annað að gera em að
Iieita á nýjar slóðir.
Siglt var S'uðiur uindir Norð-
fjarðarhorm,' og þar foösbuð-
um við færumum aftur eftir
að hafa fengið ofofour kaffi-
sopa, enda áfcta k’Jukkiustund-
ir liðnar síðan við fórum að
heiman, Við hitbum strax í
fi.sk, og hanin var á um leið
og færin voru komim aftiur
niður. Þarna feniguim við fær-
im seiiuð, eims og það er kali-
að, en það er, þegar fiskur
er nærri þvi á hverjum króik.
Báriuna ra/k þarna hægt frá
ilándi, og nú fór að syrta að.
Rigmingansfoúir sást koma úr
vestri, og hin fræga Aust-
f jarðaþoika þolkaði sér upp að
landiciiu. Það var því be'tra
að koma sér i hlífðarfötin
enda helltist regnið brátt úr
lofti. Um leið fór veður að
versna og úr þvi kom suð-
veistam alda. Það fór þvl að
koma meira rek á bátinm og
hamm fór ekfoi eims vel á feer-
uri'Um, iem hvað um það, við
náðum einu relki í viðbót.
En síðam var lagt af stað til
lands, og þá hóifst aðigerðin.
Að sj'áJfsögðu var fisikU'rinn
blóðgaður um leið og hanm
kom inm fyrir borðstokkinm,
em mú þurfti að rista á kvið
hans, og hreinsa immyflin úr
hoíi'um. Þeim var kastað sam-
sibumdis fyrir borð, og ekki
lét „vimiuir sjómannsins", máv-
urimrn, á sér stamda, en hanm
þyrpitist að bátmium um leið
og hanm sá síma uppáhalds-
fæðu, lifrima, í sjónum. Er
við voruim kommir á móts við
Rauðubjörg, sem eru sunnan-
megin við Norðfjarðarflióann
lauk aðgerðmni og hægt var
að byrja að þrifa bátinn.. Nú
var TÍgninigin orðin miikil, em
rigniing og smjökoma er það
ieiðinlegasta, sem verður á
vegi sjómammsins. Það var
því igott að iljúika aðgerðinni,
enda droparmir byrjaðir að
hríslast niður á bakið á
mianini.
Við l'öndiuð'um við S.Ú.N.-
bryggjuna, en þar fyrir ofan
er frystibúsið í Neskaupstað.
Aflinn reymdist vera 340 kíltó,
sem var með betra móti þanm
daginn, og gott var að koma
heim eftir 13 kflufokiustumda
róður, sérstafolega til þess að
losma við riigminguma.
— Þ. Ó.
1972:
680 þús. kr. til vís-
inda- og fræðiiðkana
1 ÁRSSKÝRSLU Menntamála-
ráðs segir, að Menntamáiaráði sé
af Alþingi og menntamálaráðu-
neytinu falið að úthluta árlega
styrkjum tll vísinda- og fræði-
iðkana. Árið 1972 var sú upphæð
680 þús. krónur, og skiptist hún
þannig:
50 þús krónur hlutu:
Arnheiður Sigurðardóttir,
mag. art.
Þorsteinn Matthíasson, kennari
Þórður Tómasson, safnvörður
25 þús. kr. hlutu:
Ágúst H. Bjarnason, grasafr.
Ástríður Pálsdóttir, B.S.
E nar Árnason, B.S.
Erling Ólafsson, B.S.
15 þús. kr. hlutu:
Árni Óla, rithöfundur
Benedikt Gíslason frá Hof-
teigi, rithöfundur
Bergsveinn Skúlason, rithöf.
Björn O. Björnsson, fv. sóknar
prestur
Einar H. Einarsson, bóndi
Einar Guðmundsson, fv. kenn.
Einar Sigurfinnsson, fv. bóndi
Guðmundur Alfreð Finnboga-
son, fræðimaður
Gunnar Kristinn Magnússon,
fræð'maður
Jóhann Eiríksson, ættfr.
Jóhann Hjaltason, fv. kennari
Jóhann Sveinsson, cand. mag.,
fv. bókavörður
Jón frá Pálmholti, rithöfundur
Jón Gíslason, póstfulltrúi
Jón Guðmundsson, bóndi
Jón Jónsson Skagan, fv. ævi-
skrárritari
Jón Rögnvaldsson, garðyrkju-
maður
Kolbeinn Kristinsson, fræðim.
Kristján Jónsson frá Garðs-
stöðum, fræðimaður
Kristmundur Bjarnason, rith.
VAKA, félag lýðræðisKÍnnaðra
stúdenta, hefnr sent frá sér blað
um málefni stúdenta. Rlaðið er
24 síður í dagblaðabroti og elr
þar ni. a. birt stefnuskrá Vöku
í þjóðmáluni og liáskólaniál-
efinim. f blaðinu er ifetrleg greilii
um starfsemi Stúdentaráðs eftir
Vilbjálm I*. VHhjálmsson, stud.
jur.
Af öðru efni má niefna greim
uim síðuistu kosningar í hásikóla-
ráö og Stúdemtaráð. Þá ©r við-
tal við varaformianin Stúdemta-
ráðis, Gest Jónsson. Birt eru við-
töi við stúdenta heima og er-
Lendis um þjóðmál og háslkóla-
málefni. Þá ©r í blaðirnu grein
Magnús Sveinsson, kennari
Sigurður ólafsson, fræðimaður
Sigurjón Guðjónsson, fv.
prófastur
Skúli Helgason, fræðimaður
Stefán Jónsson, fræðJmaður
um vinnu'brögð ritstjóra Sbúd-
eintablaðsins og viðtal við Bessí
Jðhaninsdóttur.
1 blaðiniu er gerð grein fyrir
deil'U þeirri, sem staðið hefur
yfir vegna innrituinargjalda og
kaupa prófgjaldasjóðs háskól-
anis á veðisilouildabréfum háskóiia-
kemnara. Þá er greint frá fundi
Samitaka borgaralegra stúdemita
á Norðurlönidum, sem hiald'inm
var í maí sl.., em þamin fund sótbu
Davið Oddsson og Hrafn Gunm-
laugsson fyrir hömd Vöku.
1 rifcstjórn blaðsimis eru: Hjör-
leifur B. Kvaran, Kjartan Gunm-
arssom og Kristinm Björnisson.
Stúdentablað Vöku
Stefán Rafn, fræðimaður
Steinn Emilsson, steinafræð-
ingur
Sveinbjörn Beinteinsson, rith.
Þórarinn J. Einarsson, fv.
kennari
Forsíða Vökiiblaðskis