Morgunblaðið - 10.11.1973, Síða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. NÓVEMBER 1973
3
Rekstraráætlun
þangþurrkunar-
stöðvar fullgerð
INNAN fárra daga verður lokið
gerð skýrslu og áætlunar um
rekstur þangþurrkunarstöðvar-
innar að Reykhólum, en þetta
starf hefur verið unnið á vegum
Undirbúningsfélags þörunga-
vinnslu hf., sem stofnað var f febr
sl. Verða þessi gögn höfð til
hliðsjónar, þegar Alþingi tekur
til meðferðar frumvarp um stofn-
un endanlegs félags til að byggja
og reka stöðina, en ríkisstjórnin
mun væntanlega leggja þetta
frumvarp fram í næstu viku.
Vilhjálmur Lúðvíksson, for-
maður stjórnar undirbúningsfé-
lagsins, sagði i viðtali við Mbl. í
gær, að sl. vor hefði legið fyrir
áætlun um rekstrargrundvöll
stöðvarinnar, en í nýju áætlun-
inni hefði verið gert ráð fyrir
nokkrum breytingum á rekstrar-
skipulaginu, tekið tillit til verð-
hækkana og tekið mið af reynsl-
unni af þangskurðarprömmunum
og flutningum þangs, sem gerðar
voru tilraunir með í sumar.
Vilhjálmur sagði, að ef frum-
varpið fengi afgreiðslu á þingi,
yrði strax tekið til óspilltra mál-
anna við framkvæmdir og vænt-
anlega byrjað að panta vélar og
tæki fljótlega eftir áramót.
Hann sagði ennfremur, að í
áætluninni væri miðað við tilboð,
sem nýlega hefði borizt frá skozka
fyrirtækinu Alginate Industries
Ltd., þar sem ábygzt væru kaup á
5.000 lestum á ári í 10 ár, með
lágmarksverði í upphafi 72 sterl-
ingspund á lestina. Væri í áætlun-
inni talið, að þetta tilboð ætti að
gefa grundvöll fyrir rekstri
stöðvarinnar.
Evjaliðið, f.v. Gfsli Helgason, Ami Johnsen, Arnþór Helgason, Arni Sigfússon, Asi f Bæ og ömar
Sigurbergsson. Litla myndin er af plötukápunni, en þá mynd tók Sigurgeir f Eyjum.
Hugmy ndin kom dag
inn fyrir upptökuna
Katrfn við eina af myndum sfnum (Ljósm. Mbl. ÖI. K. Mag.)
Þjóðlífsmyndir
með þjóðsagnaívafi
„MYNDEFNID er íslenzkt þjóð-
líf fyrri tíma, en inn í myndirnar
flétta ég einnig svipmyndir úr
hugarheimi íslenzku þjóðarinnar,
þjóðsögnum, t.d. álfa og tröll.
Fyrir nokkrum árum gerði ég dá-
litið af þjóðlífsmyndum fyrir
verzlunina Dimmalinn og kom þá
strax í ljós mikill áhugi al-
mennings á slikum myndum. Ég
fór þá að kynna mér þetta svið
frekar og geri nú eingöngu þjóð-
lífsmyndir.“
Það er Katrin Agústsdóttir, sem
segir svo frá, en hún undirbýr nú
sýningu á batikmyndum, sem
opnuð verður í Bogasalnum um
næstu helgi. Þetta er önnur
einkasýning hennar á batikmynd-
um, sú fyrri var fyrir fjórum
árum.
Katrín lauk teiknikennaraprófi
frá Handiða- og myndlistarskólan-
um og i náminu kynntist hún
batik-myndgerðaraðferðinni.
„Framan af var þetta tómstunda-
iðja hjá mér, en síðustu tvö ár
höfum við maðurinn minn, Stefán
Halldórsson, sem einnig er
menntaður teiknikennari, unnið
að þessu eingöngu." Eru batik-
myndir þeirra gerðar í talsverðu
upplagi og seldar i Rammagerð-
inni og íslenzkum heimilisiðnaði,
en tauþrykksmyndir í Kúnigúnd.
Batikmyndimar á sýningunni eru
þó eingöngu módelmyndir, þ.e.
gerðar í aðeins einu eintaki.
Batik er litunaraðferð á tau og
er hægt að beita henni á tvenns
konar hátt: Hrein batik er unnin i
blautum lit, en blönduð batik er
unnin þannig, að fyrst er lit
þrykkt á tauið með tauþrykksað-
ferð og síðan blautur litur látinn
ofan á. Verða myndir af báðum
þessum gerðum á fýningunni í
Bogasalnum.
Sýningin verður opnuð kl. 14 í
dag, laugardag, og stendur fram
til sunnudagskvölds 18,’nóv. Hún
er opin daglega kl. 14-22. A sýn-
ingunni eru 28 batikmyndir og
níu myndir unnar með silki-
þrykki og batik saman. Eru þrjár
í seríu, sem mætti samnefna, „Úr
jötunheimum". Myndirnar eru
allar til sölu og verðið 6-40 þús.
kr.
Hressir Eyja-
menn gefa út
plötu til styrkt-
ar uppbyggingu
„VIÐ skulum hafa „system i
galskabet" og segja, að hug-
myndin að plötuútgáfunni hafi
komið upp daginn fyrir upptök-
una,“ sagði Asi í Bæ á fundi
með fréttamönnum f gær, í til-
efni af plötuútgáfu nokkurra
galvaskra Eyjapeyja, til styrkt-
ar uppbyggingu f Eyjum.
Platan ber nafnið Eyjaliðið,
en Iíklega hefði réttari nafngift
verið heim á ný, því að lögin
eru öll óður til Eyja og hvatn-
ing til manna um að snúa aftur.
Fálkinn gefur plötuna út, en
upptakan fór fram hjá Rfkisút-
varpinu, sem gaf upptökuna og
flytjendur allir gáfu sína
vinnu.
EYJALIDID
Lögin á plötunni eru 4, Eyjan
mín, lag og ljóð eftir Áma
Johnsen og sungið af höfundi
við undirleik Guðmundar Ing-
ólfssonar, Sigurðar Þórarins-
sonar og Sigurðar Ámasonar,
Vestmannaeyjar eftir Arnþór
Helgason, sem leikur lagið á
orgel, en bróðir hans Gísli, leik-
ur á flautu og Sigurður Þórar-
inssón á trommu, Heimaey, lag
og ljóð eftir Áma Sigfússon,
sungið af höfundi og Ömari
Sigurbergssyni, við undirleik
Arnþórs, Sigurðar Þórarinsson-
ar og Sigurðar Ámasonar og að
lokum syngur Ási í Bæ Heima-
slóð eftir Alfreð Þórðarson,
sem leikur undir á píanó ásamt
Arnþóri á bassa og Gísla á
flautu.
Þetta er í fyrsta skipti, sem
Ási syngur inn á plötu og var
hann eini maðurinn, sem kunni
lagið, höfundurinn var meira
að segja búinn að gleyma því.
Ási vissi ekkert um upptökuna
fyrr en Árni Johnsen hringdi I
hann kl. eitt um rjótt daginn
fyrir upptökuna og sagði hon-
um að mæta i upptöku kl. 9
fyrir hádegi. Það gerði auðvitað
Ási og er ekki að heyra á plöt-
unni, að æfingaleysi hái hon-
um.
Öllum ágóða af sölu þlötunn-
ar verður varið til uppbygging-
ar starfsins i Eyjum og kostar
platan 320 kr. Sigurgeir i Eyj-
um gaf kápumyndirnar.
Nefskattur Örlygs Sigurðssonar
— og geðbótarhreyf-
ing gegn umhverfis-
vandamáli
ÖRLYGUR Sigurðsson, listmál-
ari, hefur ekki látið staðar numið
f útgáfustarfsemi sinni. Eins og
kunnugt er, hefur hann stofnað
útgáfufyrirtækið Geðbót og gefið
út eftirtaldar bækur: Prófflar og
pamfflar, 1962, Þættir og drættir,
1966, Bolsfur frá bernskutfð, 1971
og nú er nýkomin á markaðinn
nýjasta bók listmálarans, Nef-
skinna, sem er „þrykkt og kjöl-
fest f leiftri," en undirtitill bók-
arinnaj- er „30 ásjónur í hóp,
örlygur sigurðsson skóp.“ Lista-
maðurinn segir, að Nefskinna sé
„tilcinkuð dráttlistarunnendum.
Teikning hefir ekkí veri'ð í háveg-
um höfð í þesSu landi, þvf ber að
hafa f huga, að þegar við hættum
að teikna, hættum við að sjá.“
Nefskinna er 28 bls. að stærð í
flennibroti, sem gefur listamann-
inum tækifæri til að prenta eða
þrykkja myndir sinar eins stórar
og nauðsynlegt er til að þær njóti
sin til fullnustu.
Fjöldamargar teikningar af
ásjónum samtímamanna eru i bók
þessari, en myndunum fylgir að
sjálfsögðu texti listamannsins,
sem er ekki síður kunnur af rit-
störfum sinum en myndsköpun,
eins og lesendur Morgunblaðsins
þekkja öðrum fremur, því að
Örlygur hefur skrifað i blaðið
mörg eftirmæli og afmælisgrein-
ar um þá, sem staðið hafa hjarta
hans nærri. Hafa teikningar lista-
mannsins þá fylgt ritsmíðum
þessum, sem vakið hafa athygli
lesenda blaðsins, enda skrifaðar i
geðbótarstíl.
Til að gefa nokkra hugmynd um
Nefskinnu má geta heita kafl-
anna í bókinni. Fyrsti kaflinn
heitir: Um dráttlist og Nefskinnu,
þá koma kaflarnir: Orðheppnasti
og fyndnasti prófessor aldarinn-
ar, Ámi Pálsson, Öreigaskáldið
mikla Steinn Steinarr, Æðsti
prestur afstraktmálara Þorvaldur
Skúlason, Málarinn frá Möðrudal
Stefán Jónsson, Flatamáls- og
hvasslinumálarinn Sigurður
Örlygsson, Lifslistakúnstnerinn
og skemmtimaðurinn Guðmundur
Ámason, Sjóhólkur heimshaf-
anna og skáldmálarinn Jónas
Guðmundsson stýrimaður, Góður
granni deyr (Um Sigurð Kjerulf),
Hestamaðurinn hugprúði Þorlák-
ur Ottesen, Hann setti svip á
Reykjavik líkt og Eiffelturninn á
París (Um Jón Engilberts), Stór-
málari sýnir (um Gunnlaug
Scheving), Valgerður í Laugar-
nefskinna
30 ásjónur í hóp
örlygxtr sigurðsson skóp
útgáfan geöbót
þrykkt og kjölfest í leiftri 1973
dal, Úr dalakyrrð i borgarskart
(um Kolbein Kristinsson fræði-
mann frá Skriðulandi) og loks
greinin Bankóboð, (flutt i sumar-
fagnaði bankamanna í Glæsibæ í
tilefni afhjúpunar portretmál-
verks af Adolfi Björnssyni, síð-
asta vetrardag 1972). Auk mynda
af ásjónum þessara fórnardýra í
Nefskinnu eru myndir af Græn-
lendingum, sem höfundur hefur
tekið ástfóstri við, ef dæma má af
teikningum hans.
Sagt hefur verið, að stíllinn sé
maðurinn og má með sanni segja,
að Örlygur Sigurðsson hafi ekki
afsannað þá kenningu franskra
fagurfræðinga.
í kaflanum Um dráttlist og Nef-
skinnu, segir Örlygur Sigurðsson
m.a.: „Það er á stundum einna
líkast þvi að kippa þröngum og
grónum tappa úr ævagamalli
flösku, þegar draga skal sálina úr
fyrirmyndinni og koma henni til
skila i teikninguna." Ef innihald
allra „avagamalla flaskna“ hefði
sömu áhrif og þau, sem birtast í
mannamyndunum í Nefskinnu,
mætti ætla, að bindindisstarfsemi
i landinu legðist niður, Og timb
urmenn eru a.m.k ekki alvarleg-
ur fylgikvilli þeirrar myndgleði,
sem geðbótarhreyfing Örlygs
Sigurðssonar hefur efnt til i
þessu islenzka skammdegi, sem
getur gert beztu ménn að um-
hverfisvandamáli, svo að vitnað
sé í fleyg orð.
Með Nefskinnu sinni hefur
örlygur Sigurðsson goldið keisar-
anum það, sem keisarans er og
listinni það, sem listarinnar er.
Hann hefur greitt sinn nefskatt á
þann hátt, sem sönnum geðbótar-
martni sæmir, en auðvitað verður
málinu skotið til æðri dómara en
þessarar fréttaklausu.