Morgunblaðið - 11.05.1974, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 11. MAl 1974
21
Leyfi til áhafnaskiptanna afturkallað:
Bessi stjórnar sinfóníu
r
og Arni syngur á rússnesku
STARFSMANNAFÉLAG Sin-
fóníuhljómsveitar Islands og
Félag ísl. leikara gangast fyrir
fjölbreyttri skemmtidagskrá í Há-
skólabíói f kvöld og rennur allur
ágóói af skemmtuninni f sérstak-
an slysasjóð. Hefur sá það mark-
mið að rétta hjálparhönd þeiin
landsmönnum, sem orðið hafa
fyrir slysum eða eiga í erfiðleik-
um vegna slysa, er aðstandendur
þeirra hafa lent í. Einkum eru
þeir hafðir í huga, er ekki njóta
að marki trygginga hjá trygginga-
stofnunum.
Leikarar og sinfóníuhljómsveit-
armenn stofnuðu þennan $jóð vet-
urinn 1973 þegar óvenjumikið
hafði verið um sjóslys og aðrar
slysfarir hér á landi. Sjóðurinn er
f vörziu Slysavarnafélags Islands
en hann aflar tekna með árlegri
skemmtun á lokadaginn 11. maí
en einnig hafa honum borizt áheit
og minningargjafir. Fyrsta fjár-
öflunarskemmtunin var haldin á
lokadaginn í fyrra og gaf góða
raun.
Skemmtidagskráin f kvöld hefst
kl. 23.30. Meðal atriða á henni má
telja, að þar leikur sinfóníuhljóm-
sveitin undir stjórn Bessa Bjarna-
sonar en hann spreytir sig þar á
hljómsveitarstjórn í fyrsta skipti.
Þá mun Árni Tryggvason syngja á
rússnesku með hljómsveitinni,
leiknir verða kaflar úr Atómstöð-
inni og Brekkukotsannál eftir
Halldór Laxness, Ömar Ragnars-
son flytur skemmtiþátt, Elín
Sigurvinsdóttir syngur einsöng og
Karlakór Reykjavíkur syngur
ásamt Sinfóníuhljómsveitinni í
Finnlandíu Síbelíusar. Allir
leggja listamennirnir sinn skerf
til skemmtunarinnar endur-
gjaldslaust og rennur ágóði
óskiptur til slysasjóðsins. Að-
göngumiðar fást f bókabúðum
Lárusar Blöndal og Háskólabíói.
Myndin sýnir Bessa Bjarnason,
hljómsveitarstjóra, á æfingu með
Sinfóníuhljómsveit Islands.
Mynd 1: Austur-þýzku sjómennirnir ganga frá borði á Keflavíkurflugvelli. Ljósm. Mbl. H.st. Mynd 2:
Verksmiðjuskipið Junge Welt. Mynd 3: Austur-þýzku sjómennirnir um borð í Magna, sem flutti þá í
land. Ljósm. Mbi. Sv.Þorm.
Kanadastjórn:
MORGUNBLAÐIÐ bað
Associated Press frétta-
stofuna nýlega um að
kanna hvort kanadískum
stjórnvöldum hefði borizt
einhver ósk frá Austur-
þjóðverjum um að áhafna-
skipti fyrir austur-þýzku
veiðiskipin á þessum slóð-
um gætu átt sér stað í
Kanada. Hafa nú þau svör
borizt frá bæði utanríkis-
ráðuneyti Kanada og
sjávarútvegsráðuneytinu
að hvorugu þessara ráðu-
neyta hafi borizt tilmæli
þessefnis.
% Þá segir í fréttaskeyti
frá AP í Ottawa, að Austur-
Evrópulöndin hafi undan-
farin tvö ár stöðugt laum-
azt fram hjá kanadískum
lögum, sem banna áhafna-
skipti fyrir veiðiskip á
Atlantshafi, með því að
láta þessi áhafnaskipti fara
fram á Kúbu eða á frönsku
landsvæði, þ.e. St. Pierre et
Miquelon eyjunum á St.
Lawrenceflóa. Hefur
fréttastofan það eftir um-
hverfismálaráðuneytinu
kanadíska, að búizt væri
við, að Austur-þjóðverjar
einir myndu á þessu ári
hafa áhafnaskipti allt að
1500 sjómanna á þennan
hátt. Hins vegar væri ekki
ljóst hversu há samsvar-
andi tala væri fyrir Sovét-
ríkin, Búlgaríu, Póland,
Rúmenfu og nokkur
Vestur-Evrópulönd, sem
einsfæru að.
Lög um verndun fiskimiða und-
an ströndum Kanadabanna skipti
á áhöfnum erlendra skipa, sem
veiða á kanadískum miðum, og er
tilgangur laga þessara að gera
skipum eins erfitt fyrir og unnt er
að halda sig langdvölum á Vestur-
Atlantshafi. Talsmaður Kanada-
stjórnar segir f samtali við AP, að
slíkt úthald til langframa jafn-
gildi því að heil verksmiðja sé í
rauninni staðsett á þessum mið-
um.
Til þess að koma í veg fyrir, að
erlend skip smjúgi í kringum
þessi lög með áðurnefndum hætti,
hefur reynzt árangurslaust. Þegar
lögin voru sett fyrir tveimur ár-
um höfðu þessi áhafnaskipti verið
stunduð í önnur tvö.
Segir ennfremur í AP-skeytinu
að austur-þýzkar flugvélar hafi
ekki lendingarrétt í Kanada.
Engin ósk frá
A-Þjóðverjum
A-þýzki úthafs-
flotinn á veið-
r
um við Island
Utanrfkisráðuneytið afturkall-
aði þann 2. maf leyfi, sem rfkis-
stjórnin hafði veitt austurþýzk-
um yfirvöldum til áhafnaskipta
stórra verksmiðjuskipa í Reykja-
vfk. Leyfi var veitt fyrir skiptum
á 255 manns, f þremur ferðum.
Verksmiðjuskipið Junge Welt,
sem er liðleea 10 búsund lestir að
stærð, hafði komið tvær ferðir til
Reykjavfkur og skipt á 158
manns. Leyfi til þriðju og sfðustu
skiptanna var afturkallað, þegar
eftirlitsflug Landhelgisgæzlunn-
ar leiddi f ljós, að austur-þýzku
skipin voru á veiðum á land-
grunnskantinum við lsland,
85—90 sjómflur vestur af Bjarg-
töngum. Lúðvfk Jósepsson,
sjávarútvegsráðherra, hafði lýst
þvf yfir á Alþingi, að um væri að
ræða 1500—3000 lesta togara,
sem væru að veiða upp f kvóta á
miðum við Kanada og Nýfundna-
land.
Landhelgisgæzluflugvélin Sýr
fór í eftirlitsflug út af Vestfjörð-
um 29. apríl. Nokkrum dögum áð-
ur hafði gæzlunni borizt sá orð-
rómur að hópur rússneskra tog-
ara væri að veiðum um 100 sjómíl-
ur vestur af landinu út af Víkur-
álnum. Fyrstu dagana var ekki
unnt að fljúga yfir svæðið vegna
dimmviðris, og komst vélin ekki
út fyrr en 29. apríl. Veður var
bjart og gott þann dag. Pétur
Sigurðsson, forstjóri Landhelgis-
gæzlunnar, tjáði Mbl., að mörg
skip hefðu verið að veiðum á fyrr-
nefndum slóðum, öll í hnapp.
Reyndust þetta vera 18 austur-
þýzkir togarar, 10 pólskir, 6
rússneskir og einn vestur-þýzkur.
Þá var þarna eitt austur þýzkt
verksmiðjuskip, Junge Garde,
sem er sömu stærðar og Junge
Welt, rúmlega 10 þúsund lestir. A
suðurleið varð Sýr vör við J unge
Welt undan Snæfellsnesi, en
verksmiðjuskipið var þá á leið til
áhafnaskipta í Reykjavík. Var 15
mílna olíu- eða lýsisbrák aftur úr
Junge Welt. Að sögn Péturs er
ekkert óvenjulegt að sjá þennan
flota veiða á þessum slóðum á
þessum árstíma.
Þegar ljóst var, að áhafnaskipt-
in voru ekki fyrir austur-þýzkan
togaraflota á Kanada- og
Nýfundnalandsmiðum, heldur
austur-þýzkan úthafsflota á veið-
um á íslandsmiðum, var leyfið
afturkallað af íslenzkum stjórn-
völdum. Hins vegar þótti of
skammur tfmi að draga aftur leyf-
ið fyrir skiptunum, sem fóru fram
30. apríl, að sögn Péturs
Torsteinssonar ráðuneytisstjóra í
utanríkisráðuneytinu. Þann dag
var austur-þýzki sendifulltrúinn í
Reykjavík kallaður á fund ráðu-
neytisins, og gaf hann það bráða-
birgðasvar, að hann vissi ekki bet-
ur en flotinn væri á veiðum milli
Islands og Grænlands, enda hefði
aldrei annað staðið til, og hann
hefði skýrt frá því strax í upphafi.
Einnig kom það fram, að íslenzk
Framhald á bls. 29.