Morgunblaðið - 27.03.1975, Blaðsíða 30
78
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. MARZ 1975
Tíl Golgata
ípáskaleyfmu
Framhald af bls. 65
lofthreinsaranna og gekk yfir
þakið á móti flekanum.
Mandy beið hans í dyrum íbúð-
arinnar, uppstillt eins og sölu-
maður á ferðaskrifstofu.
„Fékkstu bæklingana?"
Hann andvarpaði mæðulega.
„Já, ég fékk þá.‘‘
Hún þreif bunkann. „Fínt, má
ég sjá. Æ, vertu nú ekki svona
fýldur á svipinn. Þú veizt vel, að
þú ert aldrei ánægðari, en þegar
þú ert loksins kominn af stað.
Ferð um tímann!“ Hún þrýsti
bæklingunum að brjósti sér. „Ég
veit það verður yndislegt."
„Ja, ég vona, að þú verðir ekki
fyrir vonbrigðum,“ sagði Simon
þurrlega. „Það verður ekki gefið,
og viðskiptin hjá mér hafa sízt
gengið of vel undanfarið.“ Hann
teygði málsgreinina yfir að vín-
skápnum og blandaði í glas handa
sér.
„Uss,“ svaraði hún. „Þú hefur
ekki nema gott af smáfríi. Þú
kemur heim hugmyndaríkari og
vel hvildur." Hún fletti bækling-
um. „En ekkert ofsafengió — það
gæti hrætt börnin."
Það hnussaði i Símoni. „Þau
mundu velta sér upp úr því.
James sér ekkert skemmtilegra
en blóð og Júlía vill miklu heldur
sjá kvikmynd um geimstríð en
alvöru ballettsýningu.*' „Vertu nú
ekki leiðinlegur, elskan. Nú og
það er þá líka þeim mun meiri
ástæða til þess að fara eitthvað
með þau," sagði Mandy. „Þau
hafa ekkert sér til dundurs nú
orðió nema leika sér á húsþök-
unum.“
„Ekkert annað sér til dundurs!“
hrópaði hann og oflék ólíkinda-
tóninn. „Ég man ekki eftir
skemmtigörðum neðanjarðar,
þegar ég var að alast upp. Og
hafðir þú . . .?“
„Æ, byrjaðu nú ekki enn einu
sinni á þessu. Hvenær ætlar þér
að skiljast, að börn kunna ekki að
meta það, sem þau hafa haft frá
því þau muna fyrst eftir sér?
Leyfum þeim að sjá, hvernig
önnur börn lifðu á öðrum tímum,
annars staðar.“ Mandy gerði hlé á
ræðu sinni. Síðan hélt hún áfram.
„Við hefðum átt aó sýna þeim það
fyrr. Ættum við kannski að fara
með þau til Spörtu? Veiztu það,
að börnin í Spörtu voru sett í
herskóla átta ára gömul og þeim
var skipað að stela sér til matar?
Eini glæpurinn var sá að koma
upp um sig. Mér þætti gaman að
vita, hvað okkar börnum fyndist
um drenginn, sem lét yrðlinginn
naga sundur i sér magann, heldur
en að fullorðna fólkið kæmist að
því, að hann hafði stolið honum
og falið hann innan klæða." Blá
augu hennar leituðu merkja um
samþykki á andliti hans.
„Þau mundu eflaust telja hann
bölvaðan asna, eins og ég,“
svaraði Símon.
Hún gerði aðra tilraun. „Eða
ættum við að fara með þau til
Rómar . .
„Eða til Pompei, daginn áður en
gaus þar, og skilja þau eftir.“
„Ekki svona kvikindislegur.
Hvað um Gyðingaland . . .?“
......á krossferðatimunum,“
botnaði James. Hann kom inn í
eldhúsið í sömu svifum, og maul-
aði eitthvað. Hann var tólf ára.
„Ekki fyrir kvöldmatinn,
James,“ sagði móðir hans í um-
kvörtunartóni. „Við pabbi þinn
ákveðum, hvert við förum —
farðu fram og þvoóu þér um
hendurnar. Hvar er Júlía?“ „Hún
er að koma.“
Um kvöldið sátu þau Símon og
Mandy Falk og grúfðu sig yfir
bæklinga og deildu um staði,
verðlag og dagatöl þangað til
dyrabjallan kliðaði mjúklega og
gaf þeim til kynna, að beztu vinir
þeirra biðu þess, aó þeim yrði
boðið inn. Símon ýtti á hnapp og
rétt á eftir gengu Harry og Sara
Tolbutt í stofuna.
„Sælt veri fólkið, þá er komið
sumarfri,“ sönglaði Harry og
renndi frá sér yfirhöfninni.
Simon brosti og klóraði sér á
nefinu.
„Jamm. Við getum ómögulega
ákveðið, hvert við eigum að fara.
Eða öllu heldur hvenær. Þetta er
anzi ruglandi."
„Hafið þið hugsað ykkur tima-
ferð? Hvers vegna komið þið þá
ekki bara með okkur? Við ætlum
að sjá krossfestinguna? sagði
Sara og hnykkti höfðinu svolitið
til.
„Ha, hvað?“ hrópuðu Falkhjón-
in einum rómi.
„Krossfestingu Krists,“ svaraði
Harry kæruleysislega. „Sko —
okkur fannst alveg nauðsynlegt,
að börnin sæju með eigin augum
það, sem gerðist, svo að þau öðl-
uðust fullan skilning á trúnni og
þýðingu hennar. Þið þekkið
krakka.“
„Já,“ svaraði Símon holum
rómi.
Sara hélt áfram. „Ef þau sæju
með eigin augum, hvernig Jesú
dó til þess að frelsa okkur — sálir
okkar eða hvað það nú var, sem
hann frelsaði — þá gæti það haft
djúp og varanleg áhrif á þau. Það
vonum við að minnsta kosti.“
Símon fór að blanda í glösin.
„Er þetta ekki dálítið óguð-
legt?“ spurði hann hæglátlega.
„Því þegar öllu er á botninn
hvolft...“
Harry tók aftur til máls. „Ja, ég
býst við að það virðist nokkuð
skuggalegt og blóðidrifió á yfir-
borðinu, en fari maður með réttu
hugarfari, hugsa ég að allt verði í
lagi. Maður verður bara að hafa í
huga tilgang ferðarinnar.“
Mandy sagði: „Einmitt það, sem
ég var að hugsa þegar þið komuð.
Ha, Símon?“
„Já, ég les hugsanir manna,“
svaraði hann og deplaói auga til
Harrys.
Mandy lét þetta sem vind um
eyrun þjóta. „Við færumst æ fjær
þeim þáttum lífsins, sem mestu
máli skipta,“ sagði hún. „Eins og
trúnni til dæmis.“
„Þú hefur ekki nefnt kirkju-
ferð í tíu ár,“ sagði Simon háós-
lega.
Mandy setti hnykk á höfuðið.
„Það skiptir engu,“ sagði hún.
„Trúin er ekki fólgin í því, að
einhverjir öldungar þrumi ritn-
inguna yfir lýðnum. Eg vil sjá
það, sem gerðist. Mér finnst við
ættum að fara, Símon.“
Og þannig ákváðu Mandy og
Sara þetta. Simon, fjölskylda
hans og vinir þeirra skyldu fara
að sjá krossfestinguna, að sjálf-
sögðu við hóflegu verði.
Ferðaskrifstofan Tíminn hafði
aðalstöðvar sinar vió Southend
High Square. Falkhjónin og Tol-
butthjónin tóku leigufleka saman
til fyrirlestrarins og spöruðu
þannig nokkra skildinga. Þetta
var óvenju bjartur dagur miðað
við árstíma; inni í leiguflekanum
var hlýtt og skjól fyrir svalri
sjávargolunni og þau voru full
ákefðar. Símoni varð ætíð glatt í
geði þá sjaldan sólinni tókst að
smjúga gegnum skýjaþykknið og
hann sá hana glampa á hinum
risavaxna palli, sem sveif þarna
hátt uppi. Þaðan var eldflaug-
unum skotið út í himingeiminn.
Hann hafði aldrei farið út í geim-
inn. Símon Falk var heimakær
með afbrigðum, þótt dult færi.
Þau komu á leiðarenda, gengu
inn í lítinn fyrirlestrarsalinn og
tóku sér sæti. Símon litaðist um.
„Það eru þó nokkuð margir
mættir,“ hvíslaði hann að Harry.
„Skyldu þeir allir ætla með
okkur?“
„Það hlýtur að vera,“ svaraði
Harry. „Þetta er eini fyrirlestur-
inn í dag.“
„Mætti ég biðja um hljóð?“
Ungur prestur, alvarlegur í fasi,
stóð uppi á litlum ræðupallinum
frammi fyrir þeim. Kliðurinn
hljóðnaði. Presturinn var lágur
maður vexti og bar gamaldags
gleraugu. Það var nokkurs konar
tilgerð prestastéttarinnar. Það
glampaði á gleraugun hans eins
og málmþynnur í sólargeislunum,
sem féllu inn í salinn austan-
verðan.
„Fyrst vil ég bjóðaykkuröll vel-
komin til Ferðaskrifstofunnar
Tímans. Eg er einn af undirbún-
ingsstjórunum og ég er hingað
kominn til að gefa ykkur góð ráð
um allt, sem fyrir kann að koma,
svo og um heppilega hegðun.“
Hann brosti. „Við leggjum ykkur
engar lifsreglur, en það er áríó-
andi að þið vitió, hvernig þið eigið
að haga ykkur í þessari ferð, þvi
eins og i öðrum slíkum ferðum,
munuð þið blanda ykkur í hóp
innfæddra. Þið megið ekki verða
áberandi — það er frumskilyrði.“
Einn eða tveir réttu upp hend-
ur, en presturinn bandaði þeim
frá sér.
„Nei, ég veit, að ýmsir ykkar
munu vilja bera fram spurningar,
en ég verð að biðja ykkur að vera
þolinmóð. Þegar fyrirlestrinum
lýkur munum við gefa ykkur kost
á því að spyrja. Þið fáið eflaust
svör vió mörgum spurningunum i
fyrirlestrinum sjálfum. Þetta er
ekki sá fyrsti.“
Hann leit upp og brosti aftur.
Sólargeisli úr glugganum féll á
vinstri kinn hans og litaði hana
heilaggullna og áheyrendur hag-
-ræddu sér i mjúkum stólunum.
„Aður en þið farið munuð þið
öll fá klæðnað við hæfi, og allir
munu fá sérstaka meðferð, sem
tryggir að útlit þeirra stingi ekki í
stúf við útlit heimamanna. Þetta
er fullkomlega meinlaus meðferð
og auðvelt að útmá áhrif hennar,
þegar þið komið heim úr leyfinu.
En við getum ekki hætt að það, að
ljóshærðir og hávaxnir, norrænir
risar skeri sig úr eins og illa dul-
búnir vikingar á Ramadanhátíð.
Nokkrum dögum fyrir brottförina
komið þið svo í málasmiðjuna
okkar, og þar verður ykkur kennd
hebrezka á einni dagstund með
þekkingardæluaðferðinni. En
eins og þið eflaust vitið varir sú
þekking ekki nema mánuð eða
svo, og hverfur ykkur þá fyrir
fullt og allt. Það er ómögulegt að
dæla henni í menn á tveimur,
þremur timum og ætlast svo til
þess, að hún vari að eilífu. Við
værum þá öll hámenntuð.“
„Get ég orðið rómverskur her-
maður?“ spurði unglingur nokk-
ur að baki Símoni. Andlit hans
var alsett nöbbum.
Prestur áminnti spyrjandann
með því að ota fingri að honum
strengilega og sagði alvarlegur í
bragði: „Herra minn, ég áminnti
þig um að spyrja einskis fyrr en
fyrirlestrinum væri lokið. Þá
færðu næg tækifæri. Ég skal samt
svara þessu, því ég var hvort eð
var aó koma að því, hve mikilvægt
það er, að þið virðizt hebrezk.
Fólk verður að halda hópinn. Það
mundi koma einkennilega fyrir
sjónir, að einn rómverskur her-
maður ræki lestina á eftir hópi
borgarbúa og þar að auki er ekki
óliklegt, að hernámsliðið hafi
ýmsum skyldum að gegna — það
gæti fengið skipun um að koma til
herbúðanna með stuttum fyrir-
vara. Liðsforingi kynni að stöðva
þig fyrir þá sök að vera í óhrein-
um einkennisbúningi, eða eitt-
hvað þvi um líkt; nei, hermaður
er of berskjaldaður. Og fyrir utan
þetta, þá er framkoma hermanna
með sérstökum hætti og þeir nota
orð og merki, sem einkenna starf
þeirra. Við kæmum örugglega
upp um okkur. Ykkur er óhætt að
trúa því, að við verðum að fara í
gervi borgarbúa.“
„Eg vil ekki vera Gyðingur,“
muldraði James. Símon gaf
honum olnbogaskot til merkis um
að þegja.
Ræðumaður hélt áfram. Jæja,
og þá er komið að því, sem mikil-
vægast er. Og ég mun taka því
með fullum skilningi, ef einhverj-
ir ykkar vilja hætta við.Verði ein-
hverjir ykkar fangelsaðir, ein-
hverra ástæðna vegna, þá kann að
fara svo, að við getum ekki leyst
ykkur úr haldi í tíma — það er að
segja áður en þið hverfið okkur
niður í iður þrælagaleiðu eða
verðið sendir í steinnámurnar."
Talsverður hávaði varð af
Yfimáttúrulegar
skíðaiðkanir
Mikil var gleðin hjá fjöl-
skyldu minni jólin 1973,
þegar sameiginleg jólagjöf
frá öllum til allra voru
skiði, stafir og gormabind-
ingar. Þetta fékkst ailt
(handa fimm manns) fyrir
um tuttugu þúsund krón-
ur, — en það hafa nú
orðið a.m.k. tvær gengis-
lækkanir síðan.
Við biðum ekki boðanna
og brugðum okkur á skíði
strax sunnudaginn milli
jóla og nýjárs. Við tindum
utaná okkur þær buxur,
peysur, úlpur og anorakka,
sem til voru, lopavettlinga
og húfur, stelpurnar voru i
trampskónum sinum, hús-
bóndinn í fjallgöngukloss-
unum og ég í gömlum
safarískóm, sem stóru
stelpurnar voru vaxnar upp
úr.
Ég man vel þennan
frostkalda, lognkyrra dag i
Bláfjöllum, þegar rauðleit
skammdegissólin reyndi af
veikum mætti að gylla
hæstu fjallatindana.
Ekki bar á öðru en við
hjónakornin, bæði komin
yfir fertugt, „plumuðum"
okkur allsæmilega á skíð-
unum, þó að við hefðum
ekki á slíkt tæki stigið i
þrjátiu ár.
Síðan höfum við margan
sunnudaginn skroppið i
Bláfjöllin ásamt tugum eða
hundruðum annarra reyk-
vískra fjölskyldna. Ekki
erum við farin að hætta
okkur í lyfturnar ennþá,
veljum okkur heldur
rólegri fjölskyldubrekkur.
Mjög oft hefur verið rok og
jafnvel rigning, en það er
svo undarlegt, að maður
finnur miklu minna fyrir
slíku veðri, þegar búið er
„að galla sig upp" og út í
það er komið, en þegar
setið er og horft á það út
um gluggann og mann
hryllir við að fara á milli
húsa. Einstöku sinnum
hefur þó verið logn og jafn-
vel sólskin, reglulegt
„Akureyrarveður".
Eitthvað hefur okkur far-
ið fram i íþróttinni, meira
að segja ég er farin að þora
í ofurlitlar brekkur og
aðeins farin að geta beygt.
En mér finnst líka gaman
og hressandi að ganga
fram og aftur á jafnsléttu
eða renna undan örlitlum
halla á meðan karlinn og
krakkarnir halda sig við
brekkuna.
En viti menn. Allt í einu
vakna ég upp við vondan
draum. j raun og veru
getum við alls ekki verið á
skíðum — a.m.k. ekki
samkvæmt þeim fullyrð-
ingum, sem fram koma í
auglýsingum blaða og ann-
arra fjölmiðla. Við eigum
ekki skíðaskó, hvorki reim-
aða né smellurkó, ekki
ekta skíðabuxur né skíða-
úlpur, ekki skíðagleraugu,
ekki skíðahanzka og svona
mætti lengi telja. Og
skíðin, sem ég hef verið að
ganga á, eru raunverulega
svigskíði. Og ég sem var
svo ánægð með mig,
fannst ég ganga eins og
hreinasti Mývetningur.
En eitt er skrýtið. Ef ég
ætlaði að fara að verða
maður með mönnum og fá
mér skíðaskó, þá er mér
sagt, að í þeim sé ekki
hægt að ganga.
Ég veit svei mér ekki,
hvað gera skal, þó er ég
helzt að hugsa um að
halda bara áfram þessum
yfirnáttúrlegu skíðaiðk-
unum, ganga á svigskíðum
og renna mér niður hæfi-’
legar brekkur í safariskón-
um.
Anna María Þórisdóttir.
/