Morgunblaðið - 20.04.1975, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. APRlL 1975
31
Minning:
Ingibjörg Stefáns-
dóttirfrá Völlum
Fædd 31. des. 1908
Dáin 5. des. 1974
Litlu fyrir síðustu jól lauk ævi
Ingibjargar Stefánsdóttur frá
Völlum í Svarfaðardal. Langar
mig að minnast hennar fáeinum
orðum. Engin náin æviferill
verður þó rakinn. Það hafa aðrir
gert og verða væntanlega fleiri.
Ingibjörg var barn að aldri er
ég gerðist vinnumaður hjá for-
eldrum hennar, frú Sólveigu
Pétursdóttur og séra Stefáni
Kristinssyni. Var Vallaheimilið
rómað fyrir gestrisni, myndar-
skap, glaðværð og hjálpfýsi. Jafn-
an var margt fólk í heimili og
nokkur hluti þess unglingar og
æskufólk, auk barna þeirra
prestshjóna. Það lætur þvi að lík-
um að oft hafi verið glatt á hjalla,
enda ömuðust húsráðendur ekki
við þó að ærslast væri og hlátur
inn dunaði.
Ingibjörg varð snemma hlut-
geng þar sem gleði og kátina ríkti
og er tímar liðu hygg ég að hún
hafi oft verið mesti gleðigjafinn
einkum í fámennum hópi. Til
þess hafði hún líka marga kosti.
Hún var óvenju fjörmikil, bráð-
greind og hugmyndarik. Henni
datt heldur ekki i hug að setja
hæfileika sina undir mæliker.
Hún vildi njóta þeirra og láta aðra
eiga þess einnig kost. Hún var
þeirrar gerðar að vilja gefa af
auðlegð sinni með svo ljúfu geði
og fúsleika að gott þótti að þiggja.
Hún átti einbeittan vilja, var
ákveðin i athöfnum og ómyrk i
máli þegar því var að skipta, til-
litssöm og sanngjörn. Ef til vill
geðjaðist ókunnugum ekki stund-
um fas hennar fyrst í stað, en við
kynningu vissu allir að hún bjó
yfir svo mikilli lífsgleði og æsku-
fjöri að henni var það eðlislægt,
að það bryti sér farveg með iðandi
straumi. Það var aldrei lognmolla
eða deyfð í kringum Ingibjörgu á
Völlum. En svo varð, að flestir
eða allir, sem kynntust henni að
ráði urðu kunningjar hennar og
vinir, og þeir voru æðimargir.
Ingibjörg leitaði sér fræðslu og
menningar bæði utan lands og
innan, og varð vel mennt til
munns og handa.
' Er stundir liðu festi hún ráð sitt
og giftist dönskum myndarmanni,
Pétri Holm að nafni. Stofnuðu
þau heimili fyrst að Völlum, fiutt-
ust siðan til Hríseyjar og áttu þar
æðilengi heima, en rúman áratug
nú siðast hafa þau dvalið í
Reykjavik.
Þau eignuóust tvo sonu, efni-
lega, hafði annar lokið stúdents-
prófi, og var í Kennaraskóla ís-
lands. Hinn nam i alþýðuskóla.
Báðir fórust þeir samtímis í flug-
slysi. Getur hver og einn getið sér
til hvílík þrekraun hefur verið aö
þola svo stórkostlegt áfall. Er það
mesta furða að þessi harmur
skyldi ekki buga foreldrana ger-
samlega. En hér kom til heilbrigó
lífsskoðun, einlægt Guðstraust og
vissan um nýja samfundi. Vafa-
laust hefur einnig samúó og fyrir-
bænir, sem til þeirra streymdu
víða að, hjálpað þeim aó risa und-
ir þessum mikla þunga. Sú
samúðaraldra, sem reis i sam-
bandi við hinn sorglega atburó,
varð þá lika öflugri af þvi að þau
hjón höfðu áður plægt akurinn,
með hjálpsemi sinni og aðstoð til
þeirra, sem i vanda voru staddir.
Svo vildi til að rúmum tveim
mánuðum áður en bræóurnir fór-
ust misstum við hjónin dóttur
okkar af slysförum. Konan min
var þá orðin vanheil, og hlaut þvi
atburðurinn að taka meira á hana
en ella. Ingibjörg var þá hús-
freyja i Hrisey. Hún kom að
jarðarförinni og þó aó hún ætti
alls ekki heimangengt, þá dvaldi
hún nokkra daga á heimili okkar,
ef vera mætti að hún gæti orðið
konu minni til huggunar og
uppörvunar. Og það tókst sannar-
lega.
Þegar Ingibjörg kvaddi íylgdu
henni blessunarorð og þakklæti,
og hversu órafjarri var þaó huga
okkar þá, aó innan skamms biðu
hennar enn sárari örlög en við
höfðum orðió að þola. En þetta
dæmi um brjóstgæði og fórnar
lund Ingibjargar, sem ég hér hef
nefnt, veit ég að ekki var neitt
einstakt, því að góðvild hennar og
hjartalag mótaði líf hennar svo að
hvarvetna lét hún gott af sér
leiða. Þó að samband okkar Ingi-
bjargar rofnaði aldrei þá varð það
þó slitrótt á tímabilum, en eftir að
hún og maður hennar fluttust til
Reykjavíkur átti ég þess kost að
koma nokkrum sinnum á heimili
þeirra. Mér eru minnisstæðar
samræður okkar Ingibjargar frá
þessum tímum. Þær staðfestu enn
betur skoðanir mínar á eiginleika
og skaphöfn hennar en áður var.
Skoðanir hennar á mannlífinu
voru fast mótaðar og hollar. Þráin
til þess að veita öðrum lið, var
afar rík, einkum þeirra sem
minna máttu sín. Þess nutu lika
börnin. Þau áttu öruggt skjól hjá
henni. Sjálfur varð ég sjónar-
vottur að þvi með hve mikilli
ástúð og gleði Ingibjörg sinnti
þörfum þeirra, og i staðinn hlaut
hún áreiðanlega elsku þeirra og
vináttu.
Ingibjörg var vaxin úr góðum
jarðvegi. Hún átti glæsilega og
mannkostaríka foreldra. Hún
fékk óvenjulega og góða kosti í
vöggugjöf, og hlaut ágætt
uppeldi. En mestu varðaði að
henni tókst að ávaxta sitt pund
með þeim árangri að hún óx að
góðleik og visku alla ævi.
Þetta eru fátækleg kveðjuorð
til konu, sem með árunum varð
mér æ hugstæðari. Konu sem
mörg síðustu ár ævinnar átti við
mikla vanheilsu að striða, og bar
auk þess blæðandi hjartasár,
vegna ástvinamissis, en gat þó
tekió lífinu með rósemd og
beiskjulaust, og miólað öðrum úr
sjóói hjarta síns.
Eg þakka Ingibjörgu af alhug
tryggð hennar og vináttu og bió
henni blessunar á nýjum leiðum.
Astvinum hennar votta ég
dýpstu samúð.
Helgi Símönarson.
Það var sólrikur sunnudagur,
hvitasunnudagur. Eg skoppa við
hlið móður minnar út götuna. Við
erum að fara til messu á Völlum.
Faðir minn fór á undan okkur,
hann er meðhjálparinn i kirkj-
unni, og þarf margt að undirbúa
fyrir athöfnina. Það á að ferma í
dag, þess vegna finnst mér dagur-
inn sérstæður.
Við erum komnar út fyrir tún-
garðinn á Völlum. Ég sé að fólk er
að koma úr öllum áttum til kirkj-
unnar. Dálitill hópur stendur á
hlaðvarpanum. Það þykir öllum
gott aó vera úti í þessari blessaðri
v?ðurblíðu.
Ég tek á sprett á undan
mömmu, ég á svo bágt með að
vera fullorðinsleg og hæversk.
Mamma þekkir mig, hún leyfir
mér að hlaupa á undan sér. Þegar
ég kem út að bæjarlæknum koma
heimasæturnar á móti mér, tvær
þær eldri leiða þá yngstu á milli
sín. Ég stansa og horfi á þær, og
fer hjá mér. Þær eru svo fínar í
nýjum bleikum silkikjólunum. I
hárinu bera þær stórar hvitar
slaufur, sem blakta i sunnanblæn-
um. Þær heilsa mér með björtu
brosi um leið og þær segja:
„Gleðilega hátíð, gjörðu svo vel að
koma inn.“ Ég heyri mig umla
eitthvað ofani bringu mina, sem á
víst að vera kveója. Eg hefi aldrei
verið feimin við þær fyrri, en
feimnin stafar af því hvé finar
þær eru, og mér finnst undarlegt
að þær virðast ekki vita af því.
Eg sé þær ennþá fyrir mér þeg-
ar þær ganga inn kirkjugólfið,
með móður sinni prestskonunni
og setjast í sæti sín i innsta
bekknum vinstra megin, næst
orgelinu. Ég get ekki annað en
horft á þær. Ég sest við hlið
mömmu i bekkinn, næst ræðu-
stólnum. Þar er hún vön að sitja
með okkur börnin. Pabbi situr
alltaf í meðhjálparasætinu við
altarið að sunnanverðu. Mamma
hefur víst veitt þvi athygli að ég
var ekki með helgifarir í huga.
Hún lýtur niður að mér og hvisl-
ar: „Vertu nú ekki að hugsa um
fólkið, sittu kyrr og reyndu að
taka eftir þvi sem þú heyrir, til
þess ertu komin i kirkju.“
Ég finn að þetta er satt, og ég
reyni að hlýóa, en það er ekki
auðveit. Ég renni augunum yfir
það sem stendur á boganum yfir
kórdyrunum, þótt ég kunni þaó
utanbókar, ég hefi svo oft lesið
það, þegar mér hafa fundist ræð-
ur prestsins of langar: „Leitið
Drottins á meðan hann er að
finna.“ Þetta var vissulega
áminning til mín, auðvitað átti ég
að hugsa um Guð, þegar ég væri
komin í helgidóm hans. Ég vildi
svo sem vera Guósbarn, en gat
það verið mikil synd að horfa á
það sem fallegt var? Þessa stund-
ina gat ég ekki hugsað mér neitt
fegurra en litlar telpur í bleikum
silkikjólum.
Söngkórinn byrjar á sálminum
„Lát þennan dag vor Drottin nú,
þér dýran ávöxt færa, ó besti
faðir blessa þú vorn barnahópinn
kæra“. Fermingarbörnin voru
leidd eitt af öðru inn að altarinu.
Eg fór að telja árin þar til ég yrði
fermd. Kannski fengi ég þá fall-
egan bleikan silkikjól. Ég óskaói
með sjálfri mér að árin liðu fljótt,
en þau voru svo óskaplega Iengi
að líða á þessu skeiði æfinnar,
þegar alltaf var verið að bíða eftir
einhverju. En tíminn líður samt.
Það er alveg öruggt. Litlu heima-
sæturnar á Völlum uxu uppúr
bleiku silkikjólunum, og urðu
gjafavaxta meyjar. Og enn liðu
árin með gleði og sorgir. Með
stramþunga tímans verða menn-
irnir að berast uns yfir lýkur. Vió
verðum að beygja okkur fyrir
ísköldum staðreyndunum, en
geymum helgar minningar i
hjörtunum. Minningar sem oft
eru blandnar sárum söknuði.
Vinirnir tínast burtu einn eftir
annan. Svo,kemur röðin að okkur.
Ekkert er eins öruggt og það að
eitt sinn verða allir að kveðja
þetta jarðneska líf. Þá er nauð-
synlegt aó vera tilbúin til reikn-
ingsskila.
Það var skemmtilegt aó alast
upp i Svarfaðardal. Þar var ein-
ing og oftast nær allir sem einn.
Hver vildi annan styðja og
hjálpa ef í nauðirnar rak. Þar var
menning og glaðværð. Prestshjón-
in áttu þar sinn ríka þátt.
Mér fannst á Yöllum
svo frjálst og glatt'
Yið fenguni börnin að leika saman.
og mættum skilningi,
þaðsegi ég satt
við söng og lciki. Mig staðnum hatt
hinn frjálsi andi. Hann hljóp
svo hratt
sá heillatfmi, það bernskugaman.
Mér fannst á Yölium
svo frjálst og glatt
við fengum börnin að leika saman.
Þetta erindi er úr kvæði sem ég
flutti í samsæti er prófastshjón-
unum var haldið er þau íluttu
burtu frá Völlum, til Hríseyjar,
þegar presturinn lét af embætti
fyrir aldurs sakir. Með þeim fóru
til Hríseyjar Ingibjörg dóttir
þeirra og maður hennar. Þá var
mikill söknuóur í sókninni og
sveitinni allri.
Nú eru prestshjónin flutt inná
ljóssins land, þar sem biðu þeirra
tvö litil englabörn er þau höfðu
misst. Jón tveggja ára og Kristin
nokkurra daga gömul. Sonur
þeirra Kristinn lést fyrir aldur
fram, þá orðin virtur prófessor
við læknadeild háskólans. Og nú
hefur hún Ingibjörg dóttir þeirra
kvatt vini sína og vandamenn.
Okkur sem þekktum hana best
var svo tamt að kalla hana Bollu.
Það hugþekkta gælunafn festist
við hana strax i æsku, og því nafni
vildi hún láta okkur kalla sig. Ég
sakna hennár sem systur minnar.
Hún var fágætur persónuleiki.
Hetja sem vert er aó taka sér til
fyrirmyndar þegar sorg ber að
dyrum.
Hún hlaut farsæla menntun,
sem notaóist vel samfara dýr-
mætum vöggugjöfum. Hún varð
sagnfræðingúr frá Akureyri, sið
an stundaði hún íþróttanám, bæði
hér og heima og erlendis, og varð
kennari i þeirri grein. Við iþrótta-
skóla Jóns Þorsteinssonar hér i
borg kenndi hún í fimm ár, og
hefur Jón sagt mér að hún hafi
verið frábær kennari, enda mikil
íþróttakona, og bar hinn spengi-
legi vöxtur hennar vott um mikla
og margþætta líkamsþjálfun. Hún
var tiguleg í framgöngu og bar
með sér sterkt svipmót föðurætt-
ar sinnar.
Ung að aldri festi hún ráð sitt
og giftist dönskum manni Pétri
Holm. Fyrstu hjúskapar-ár sín
bjuggu þau á Völlum með foreldr-
um hennar, en siðar í Hrísey eins
og fyrr er sagt. Þau eignuðust tvo
efnilega syni, Pétur og Stefán.
Engin sem til þekkti, mun geta
gleymt hinni ógnþrungnu frétt,
er þeir fórust báðir í flugslysi
ásamt tveim öðrum ungum mönn-
um. Þá var Pétur nýlega orðin
stúdent og heitbundinn ungri
yndislegri stúlku. Henni reyndist
Bolla sem eigin dóttur og það
eins, eftir að hún hafði sjálf stofn
að sitt eigið heimili á Akureyri.
Stefán var nemandi f Lauga-
skóla i Reykjadal og var á leið
þangað ásamt öðrum pilti frá
Hrisey, eftir að þeir höfðu verið
heima í jólafríi. Þar sem eitt sæti
var laust i vélinni frá Akureyri,
ákvað Pétur að fylgja yngri bróð-
ur til áfangastaðar. Þetta var
mikið áfall, mikil sorg fyrir litla
bæjarfélagið i Hrisey. Hvað þá
foreldrana og aðra ástvini. Flug-
stjórinn var Akureyringur, sem
virtist eiga mikla möguleika til
farsællar flugþjónustu.
1 þessum mikla harmi sýndi
Bolla best hetjudáð sína, en það
má segja aó hjartaö hafi þá brost-
ið, en hún bar ekki harma sína á
torg. Þegar undirbúningi til út-
farar var lokið þakkaói hún öllum
viðstöddum sem höfðu hjálpað
til á einn eða annan hátt við að
ganga frá því sem gera þurfti, og
hlaut þá almenna aðdáun tilheyr-
enda.
Nokkru síðar en þetta gerðist
fluttust þau hjón alfarin til
Reykjavikur og settust aó á Haga-
mel 21. Þegar frá Ieið varð ekki
hjá þvi komist að hún þyrfti að
leita sér lækninga. Varð það að
ráði að hún færi tii Lundúna, þar
sem hún gekkst undir hjarta-
uppskuró. Síðan liðu átta ár, og
var hún oftast undir eftirliti
lækna, sem fylgdust meó heilsu-
fari hennar. Henni var ljóst að
hverju dró. Heilsu hennar
hrakaði svo að siðastliðið sumar
fór hún aftur til London, og með
henni Sigríður systir hennar, sem
Framhald á bls. 29
Fiat 132
árgerð 1975 ekinn 4000 km. Upplýsingar í
síma 52808. Skipti á ódýrari bíl koma til
greina.
Rangæingar — Breiðfirðingar
Sumarfagnaður félaganna verður í Lindarbæ,
miðvikudaginn 23. þ.m. kl. 9. Góð hljómsveit
og góðar veitingar.
Rangæingafélagið — Breiðfirðingafélagið.
Dansleikur
í Sigtúni í kvöld
Haukar halda stemningunni
í kvöld frá kl. 9—1.
Ómar
Ragnars.
sér
um
glens.
Aiiir veikomnir á kveðjudansleik Norðurlanda-
meistaramóts Júdómanna.
Aðeins rúllugjald.